Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Fragment zaginionego singspielu Józefa Elsnera

100%

Chachulski J.

Muzyka

|

2019

|

tom 64

|

nr 3

99-109

EN

A manuscript kept at the National Library in Warsaw, labelled as ‘Hussein’s part from the opera Sultan Wampum’, contains – apart from the said role – also the score notation of a tenor aria designated with the name ‘Nuradin’. This has so far been interpreted as an additional aria sung in the same opera by the eponymous figure. However, the fragmentary German text found in the aria makes it possible to identify it as belonging to the part of Nouradin in Elsner’s German-language opera Der verkleidete Sultan, now considered lost; hence the designation of the aria in the score. Taking this discovery into account, an attentive reading of the text of the other, Polish aria proves that it was not meant for Sultan Wampum, but for Elsner’s previous opera, The Amazons. Initial analysis of the surviving aria, along with information contained in the preserved libretto, allow us to dispute the claim made by Alina Nowak-Romanowicz, who suggested that Elsner’s opera was inspired by Wolfgang Amadeus Mozart’s Die Entführung aus dem Serail. The domination of ensemble scenes over solo numbers, and the much more modest treatment of the surviving aria (one of the climactic moments in that opera) as compared to the corresponding numbers of Mozart’s work – demonstrates that Elsner’s approach to the singspiel genre was significantly different.

PL

Przechowywany w Bibliotece Narodowej w Warszawie rękopis oznaczony jako „Rola Husseina w operze Sułtan Wampum” poza wspomnianą partią zawiera także partyturowy zapis arii tenorowej opatrzonej imieniem „Nuradin“, dotychczas uważany za dodatkową arię noszącej to imię postaci rzeczonej opery. Umieszczony w arii fragmentaryczny tekst niemiecki pozwala jednak zidentyfikować arię jako należącą do partii Nouradina z uważanej za zaginioną niemieckojęzycznej opery Elsner Der verkleidete Sultan – z niej pochodzi więc także oznaczenie roli w zapisie; po wyjaśnieniu tego faktu dokładne odczytanie polskiego tekstu arii pozwala stwierdzić, iż polska wersja arii nie była przeznaczona do Sułtana Wampuma, lecz do poprzedniej opery Elsnera, Amazonek. Wstępna analiza zachowanej arii w połączeniu z informacjami zawartymi w zachowanym libretcie opery pozwala wejść w dyskusję z hipotezą Aliny Nowak-Romanowicz dopatrującą się w dziele Elsnera inspiracji Uprowadzeniem z seraju Wolfganga Amadeusza Mozarta. Przewaga ansambli nad numerami solowymi i znacznie skromniejsze niż w analogicznych numerach utworu Mozarta potraktowanie zachowanej arii (będącej jednym z kulminacyjnych numerów utworu) dowodzi istotnie odmiennego podejścia do gatunku singspielu.

2

Amazonki w "Historia adversus paganos" Orozjusza. Dzieje recepcji i reinterpretacji mitu

89%

Suski R.

|

nr 1(10)

9-35

PL

Opowieść o Amazonkach zawarta w Historia adversus paganos Orozjusza nie mówi nic o nich, ale pokazuje sposób patrzenia na rzeczywistość jej autora. Orozjusz wierzył w istnienie królestwa Amazonek. Poświęcił im sporo miejsca, gdyż postrzegał je jako krewne Gotów. Chciał pokazać, że rzeczywistość jego chrześcijańskich czasów nie jest gorsza niż pogańska przeszłość. Orozjusz streszczał Epitome Justyna. Niektóre imiona królowych Amazonek brzmią u niego inaczej niż u jego źródła. W wypadku królowej Sinope trudno powiedzieć, skąd zaczerpnął on to imię.

EN

The story of the Amazons contained in the Historia adversus paganos of Orosius says nothing about the Amazons, but shows the mentality of the author of this work. Orosius believed in the existence of the kingdom of Amazons. He devoted a lot of space to the Amazons, because he saw them as relatives of the Goths. He wanted to show that the reality of his Christian’s times was no worse than the pagan’s past. Orosius summarized Epitome of Justin. Some names of queens of Amazons are different in Historia adversus paganus than in his source. In the case of Queen Sinope, it’s hard to say why.

3

Amazons – a phenomenon of female heroism in the societies of the states of the slave owning era

71%

Lazorenko S. , Liannoi M. , Balashov D.

|

tom T. 15

121--130

EN

In modern science there is a term – historical feminology. The term „feminology” comes from the Latin word „femina” (woman) and the Greek „logos” (science or teaching). Literally, women’s feminology is a direction of general history that investigates the role of women in the historical-dialectical processes of state formation throughout the existence of human civilization and produces tools for such research. During the time of classless society, women loudly declared for equal rights with men. And as a result - gynecocratic social relations in the early eras of the existence of human civilization. During the Middle Kingdom of Egypt (2040-1640 BC), Egyptian women had independence from men, had their own business, funds, property, etc. Everyone knows the names of the Egyptian queens Nefertiti, Hatshepsut, who were iconic figures no less famous than the male pharaohs. History did not ignore the female heroism of the period of antiquity. Homer, Hellanicus, Herodotus, Strabo, Plutarch, Diodorus Sicilia and others wrote about their exploits in their annals. The chronological limits of the research described in the article cover the time spans of the slave period – the class formation which was the first one in the history of society.

PL

We współczesnej nauce istnieje termin – feminologia historyczna. Termin „feminologia” pochodzi od łacińskiego słowa „femina” (kobieta) i greckiego „logos” (nauka lub nauczanie). Dosłownie feminologia kobiet jest kierunkiem historii ogólnej, który bada rolę kobiet w historyczno-dialektycznych procesach kształtowania się państwa przez cały czas istnienia cywilizacji ludzkiej i wytwarza narzędzia do takich badań. W czasach społeczeństwa bezklasowego kobiety głośno deklarowały równouprawnienie z mężczyznami. A w rezultacie - ginekokratyczne stosunki społeczne we wczesnych epokach istnienia cywilizacji ludzkiej. W okresie Środkowego Królestwa Egiptu (2040- 1640 p.n.e.), Egipcjanki miały niezależność od mężczyzn, miały własny biznes, fundusze, majątek itp. Wszyscy znają imiona egipskich królowych Nefertiti, Hatszepsut, które były kultowymi postaciami, nie mniej znanymi niż męscy faraonowie. Historia nie ignorowała kobiecego heroizmu okresu starożytności. Homer, Hellanicus, Herodot, Strabon, Plutarch, Diodorus Sicilia i inni pisali o swoich wyczynach w swoich annałach. Opisane w artykule granice chronologiczne badań obejmują rozpiętość czasową okresu niewolnictwa – pierwszej w dziejach społeczeństwa formacji klasowej.

4

The place of the legend of Alexander of Macedon in the larger context of the Old Romanian literature

62%

Ionescu D.-T.

In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką

|

2019

|

tom 13

7-25

EN

The main aim of this quite a short study was to complete the essential image of Alexander of Macedon as he appears through the pages of the Romanian Alexandria, with an overview on the so-called Old Romanian “popular” literature: somehow the true essence of this hero (Alexander of Macedon) and of his legend had eluded me many times. Compared with the Romanian History of Troy, so faithful still to Homer and his epigonoi, the Romanian Alexandria seems to the untrained reader of old Romanian literature (like the author of these lines confesses to be) a collection of wild fantasy stories. This article tries to highlight the place of this tale about Alexander the Great (his legendary story) in the larger context of the popular Old Romanian literature and the stories of some of its manuscripts and early printed versions, stories which are sometimes even stranger than the tale of the main character of the legend, Alexander himself.

PL

Głównym celem tego krótkiego badania jest ukazanie ogólnego wizerunku Aleksandra Macedońskiego, jaki wyłania się z treści rzymskiej Aleksandrii z jednoczesnym przeglądem tzw. starorzymskiej literatury „ludowej”: w jakiś sposób istota tego bohatera (Aleksandra Macedońskiego) i jego legendy wielokrotnie mi umykała. W porównaniu do rzymskiej Historii Troi, wciąż tak wiernej Homerowi i jego epigonoi, rzymska Aleksandria wydaje się niewprawionemu czytelnikowi literatury starorzymskiej (do bycia którym przyznaje się autor tych słów) kolekcją burzliwych, fantastycznych historii. Niniejszy artykuł stara się podkreślić miejsce tej opowieści o Aleksandrze Wielkim (jego legendarnej historii) w szerszym kontekście starorzymskiej literatury ludowej i historii zawartych w niektórych jej rękopisach i wczesnych starodrukach, historii, które czasami są nawet dziwniejsze niż opowieść o głównym bohaterze tej legendy, o samym Aleksandrze.