Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 8

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Церковь
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The modern Orthodox liturgical singing practice operates in a mixed society. On the one hand, it is a community of clergy, clergymen and parishioners, which is characterized by strict adherence to traditions, the dominance of ritual practice, collective thinking and the prevalence of stereotypes over innovations. On the other hand, this traditional community is a part of the information society, the characteristic feature of which is the mass and rapid dissemination of qualitatively increased volume of intellectual, artistic and other information through telecommunications. The modern Orthodox parish can be described as a mixed society. The liturgical life of the parish proceeds in accordance with the Canon and traditions, and social projects are implemented through lay people who enjoy all the benefits of the information society. Lay people who sing and read canonical texts at the service are also subjects of Orthodox liturgical practice, the intonation component of which is based on regional traditions. These traditions are the most stable element of liturgical singing practice, in contrast to its canonical component, which tends to be modified. The keepers of the regional singing tradition are the parish Psalmist and singers of the local Church choir, whose importance in liturgical singing practice increased in the twentieth century.
EN
The article raises questions of the importance of Orthodox chants in the life of modern society, considers the relevance of their performance on the concert stage, outside the liturgical practice, and analyzes the liturgical repertoire and the dominant factors necessary for the composer, who begins to create Orthodox works. At the same time, the Festivals of Orthodox chants, their spheres of influence on listeners and society are systematized and compared.
PL
Artykuł porusza pytania o znaczenie śpiewów prawosławnych w życiu współczesnego społeczeństwa, rozważa znaczenie ich występów na scenie koncertowej, poza praktyką liturgiczną, i analizuje repertuar liturgiczny oraz dominujące czynniki konieczne dla kompozytora, który zaczyna tworzyć dzieła prawosławne. W tym samym czasie festiwale śpiewów prawosławnych, ich sfery wpływów na słuchaczy i społeczeństwo są usystematyzowane i porównywane.
RU
В статье поднимаются вопросы значимости православных песнопений в жизни современного общества, рассматривается актуальность их исполнения на концертной эстраде, вне богослужебной практики, а также анализируется богослужебный репертуар и доминирующие факторы, необходимые композитору, приступающему к созданию церковных и духовных сочинений. Одновременно систематизируются и сопоставляются фестивали православных песнопений, их сферы воздействия на слушателей и социум.
PL
W łonie chrześcijaństwa możemy zauważyć różne podejścia do problemu globalizacji. Podstawowa różnica w ocenie współczesnego ładu światowego między Watykanem i RCP polega na dostrzeganiu źródeł zagrożeń przez Rzym w sferze ekonomicznej, przez Moskwę zaś w sferze kulturowej i antropologicznej. RPC kładzie nacisk na współpracę z państwem. Tradycyjnie, obok prawosławia, jest ono najważniejszym elementem identyfikacji tożsamościowej. Aleksy Charin, historyk i politolog, zauważa, że przeciwieństwem współczesnego imperium jest państwo-cywilizacja, którego istotę określają wartości religijne. Dla Rosji perspektywiczny jest wariant cywilizacyjny. Inny politolog – Andriej Okara – jest zdania, że dla samoidentyfikacji Rosji, Ukrainy i Białorusi kluczowe jest wyzwanie stawiane przez Zachód. Podkreśla, że podstawowe różnice między kulturami wschodnio- i zachodniochrześcijańską mają swoje źródło w antropologii: rozumieniu sensu życia i śmierci. Archimandryta Olimpiusz (Kastalski) zauważa pozytywne strony globalizacji. Zapomnienie, do którego wzywa globalizacja – przywołuje Pamięć, standaryzacja ludzkiego wyglądu rodzi tęsknotę za ikoną. Omawiane zjawiska ukazane są przez rosyjskich myślicieli w przestrzeni nie w perspektywie czasowej, ważna jest ich ontologia, nie ewolucja. Dlatego globalizacja w ich interpretacji, choć ma swoje cechy historyczne, to jej ontologia jest czymś od wieków niezmiennym.
RU
Христианские Церкви по-разному относятся к глобализации. Основная разница в оценке современного мирового порядка между Ватиканом и Русской Православной Церковью (далее РПЦ) состоит в том, что Рим усматривает опасность в экономической сфере, Москва – в культурной и антропологической. Для РПЦ очень важно сотрудничество Цекви и государства. Согласно традиции, кроме православия, государство является наиболее важным элементом идентификации. Алексий Харин – историк и политолог – отмечает, что современной империи можно противопоставить государство-цивилизацию, основой которого являются религиозные ценности. Для России перспективен цивилизационный вариант. Другой политолог – Андрей Окара – убеждает, что для самоидентификации России, Украины и Белоруси ключевым является вызов Запада. Подчеркивает, что основная разница между культурами восточно- и западно-христианской относится к антропологии: понимании смысла жизни и смерти. Архимандрит Алимпий (Кастальский) замечает положительные стороны глобализации. Забвение, к которому ведет глобализация, призывает память, стандаризация человечесого облика порождает тоску по иконе. Вышеуказанные явления рассматриваются русскими мыслителями в пространственной, не во временной перспективе, важна их онтология, не эволюция. Поэтому глобализация в их интерпретации, хотя имеет исторические признаки, то ее онтология не меняется веками.
EN
Relationship the Roman Catholic Church to the globalization is different than Russian Church. Rome can see threatening in the economic, Moscow in cultural and anthropological sphere. For the Russian church is important a cooperation with the government. Government and the Orthodox are two factors of the identification of Russian. Historian Aleksy Harin ar confronting the civilization with the empire. He is identifying the civilization with values. Political scientist Andrej Okara claims that Russia identifiction itself through the confrontation with the West. The Eastern culture is different than eastern in understanding the meaning of the life and death. Olympius prior (Kastalski) notices positive sides of the globalization. The oblivion characteristic of the globalization is summoning the memory, the standardization of the human appearance is giving rise to longing for the icon. Defects in the globalization are shown by Russian thinkers in the space not in the time, their ontology is important, not an evolution. Therefore globalization which has historical features, however for her ontology is from time immemorial unchanging.
RU
Статья представляет собой критический анализ метафизическо-религиозной доктрины естественного права. Тезисы этой доктрины можно выразить следующим образом: духовная жизнь разных культурных традиций желает проявлять себя и воплощаться «в свете высшей правды и абсолютного добра». Тем самым, естественное право должно являться основой аутентичных и абсолютных (христианских) ценностей, гарантируя «аутентичный» диалог различных культур и религий. Однако, классификация теорий, касающихся естественного права, показывает его сложность; исторические критерии переплетаются с методологическими, а закон естественного права полон не только философского и политического содержания, но даже идеологического и мировоззренческого. Поэтому нет согласия на нераздельное понимание естественного права, равно как нет однозначного ответа на вопрос об его функциях и социально-культурном значении. В связи с вышеупомянутым, нам кажется, что для того, чтобы естественное право могло стать основой межкультурного и религиозного диалога, оно должно быть «ценностью», свободной от морали (имморальной), основанной на добродетели ответственности и предвидения, а не на заимствовании и трансформации или же quasi «новом взгляде» на «Великие Ценности».
EN
The article is a critical analysis of metaphysical and religious doctrine of the natural law whose thesis may be expressed as follows: spiritual life of various cultural traditions wants to manifest and fulfill itself in the “light of the final truth and absolute good”. Thereby, the natural law shall constitute the foundation of defending the authentic (Christian) and absolute values which guarantee “authentic” dialogue between different cultures and religions. However, classification of theories related to the natural law shows its complexity, while historical criteria alternate with the methodological ones and the idea of the natural law is full of philosophical and political as well as just ideological content or the content of outlook. That is why there is a disagreement on common understanding of the natural law, including the answer to the question about its functions and social and cultural importance. Therefore, it seems that to make the natural law constitute the foundation of multicultural and religious dialogue, it should be the “value” free of morality (immoral) based on the virtue of responsibility and predictabi-lity, but nor on the reception neither on quasi “new look” at “Great Virtues”.
ELPIS
|
2014
|
tom 16
61-73
XX
Świętość (άγιότης, sanctitas) jako przejaw życia religijnego stanowi fundamentalny koncept chrześcijaństwa. Jednakże jej istotowe rozpoznanie i uzmysłowienie możliwe jest na drodze zsyntetyzowania ujęć różnych nurtów i dyscyplin religioznawczych, fenomenologicznych, filozoficznych, socjologicznych i językowych. Teologia mistyczna Kościoła prawosławnego zgłębia sens świętości na podstawie Pisma Świętego, dzieł Ojców Kościoła i mistyków, pojmując go jako współudział człowieka w naturze boskiej, osiągnięcie przez człowieka stanu przebóstwienia (theosisu), czyli przemiany całego jego jestestwa przez łaskę Boga w sakramencie eucharystii. Święty Antoni wyznaczył ostateczny cel chrześcijanina jako „życie w Bogu” i określił to „szczytem doskonałości”. W tym traktowaniu świętości szczególną rolę odgrywa teologia apofatyczna i jej warsztat terminologiczny. Fenomenologiczne pojmowanie świętości odstępuje od tradycyjnego, teologicznego traktowania i skupia uwagę przede wszystkim na opisie wewnętrznych przeżyć psychologicznych podczas kontaktu z bóstwem. Za twórcę tego podejścia uważa się Rudolfa Otto, używającego pojęcia numinosum zamiast terminu „świętość”. Niemiecki fenomenolog wyodrębnia kluczowe formy przeżywania sacrum w doświadczeniu religijnym. W jego ujęciu doznania psychiki ludzkiej w kontakcie z numinosum są następujące: a) uczucie zależności stworzenia; b) mysterium tremendum – uczucie mistycznego przerażenia, składające się z czterech elementów (zgrozy, majestatu, mocy i tajemnicy); c) mysterium fascinans – uczucie zachwytu i fascynacji. Poglądem charakterystycznym dla filozofa jest przekonanie o racjonalnej i irracjonalnej obecności świętości, której najwyższym przejawem jest Chrystus. Otto definiuje nie tylko procesy zachodzące w psychice homo religiosus, ale również mechanizmy „przyciągania” jej do świętości. Mircea Eliade kontynuuje rozważania Otto, skupiając się nie tyle na świecie wewnętrznym osoby religijnej, ile na zewnętrznych przejawach sacrum w postaci zmysłowo dostępnych objawień – hierofanii. Źródłem hierofanii w filozofii religii Eliadego jest bezosobowa postać Absolutu, podczas gdy sacrum staje się absolutną, ontologicznie pierwotną rzeczywistością, pełnią bytu, przyczyną wszelkiego istnienia. Amerykański religioznawca William James określa stan świętości człowieka jako boskie opanowanie i odrodzenie duszy, przejawiające się w określonym stanie psychicznym. Wyodrębnia on cztery główne właściwości stanu duszy osoby świętej: ascetyzm, siłę wewnętrzną, czystość i miłosierdzie. Rosyjski filozof religii, Mikołaj Bierdiajew, traktuje świętość w kategoriach daru Bożego i powołania – gdy człowiek je realizuje, zbliża się ku wolności i pełni swojej osobowości. Uczony wprowadza nowe pojęcie w tym kontekście – świętości pojmowanej jako ofiara na drodze twórczości, na drodze ku genialności. Współczesna filozofia religii, której wybitnym przedstawicielem badającym fenomen świętości jest Lui Dupré, rozpatruje sacrum jako kategorię subiektywną, opisując ją w opozycji do kategorii profanum. Takie podejście, mimo znacznego uproszczenia i zawężenia, również uwzględnia obecność ontologicznej rzeczywistości, która – wedle Duprégo – dąży do wchłonięcia względnej rzeczywistości profanicznej. Dzięki temu sacrum odgrywa konstruktywną i konsolidacyjną rolę w społeczeństwie. Podejście socjologiczno-etyczne skupia uwagę na moralnym i duchowym doskonaleniu się człowieka oraz na tych namacalnych efektach jego świętości, które w sposób istotny wpłynęły na otoczenie. Podejście to charakterystyczne jest dla Starego Testamentu oraz większości słowników encyklopedycznych, traktujących o świętości jako właściwości konkretnej osobowości. Właśnie starobiblijne pojmowanie świętości utożsamiane jest z doskonałością moralną. Święty człowiek zawsze był obdarzony wysokim poziomem moralności, czystości duszy i ciała. Natomiast semantyka rdzenia свят sięga korzeni prasłowiańskich i posiada głęboki przedchrześcijański sens sakralny. W ten sposób fenomen świętości jako zjawisko można rozpatrywać na czterech płaszczyznach semantycznych: 1) świętość jako świętość, tzn. właściwość cechująca Boga i Jego wybrańców, której osiągnięcie jest dla nich możliwe w procesie theosisu (ubóstwienia); 2) świętość jako numinosum, czyli szczególny wymiar transcendencji, wywołujący w psychice ludzkiej określone przeżycia; 3) świętość jako sacrum, czyli wyższa sfera bytu, ontologiczna rzeczywistość, pierwotne realia objawiające się w hierofaniach; 4) świętość jako doskonałość, cnota moralna osiągana przez człowieka w trakcie osobistego rozwoju.
EN
The analysis of the phenomenon of sanctity from the religious, philosophical, theological and Orthodox perspective is conducted by means of a semantic, etymological and structural examination of this concept. One of the work’s objectives is to highlight the different conceptual meanings of sanctity called for by the use of a comparative method. The point of departure was the biblical understanding of sanctity which substantially approaches the idea as the quality of deity, later developed in the Patristic teachings and supplemented by religion experts and philosophers. Based on that, the concept of sanctity is viewed in four semantic levels: 1) sanctity as sanctity, i.e. a quality typical of God and His chosen ones; its achievement is possible through the process of theosis [deification]; 2) sanctity as numinosum, or a particular dimension of transcendence leading to a unique experience in the human psyche; 3) sanctity as sacrum, or a higher level of being, ontological reality, the original reality manifested in hierophanies; and finally 4) sanctity as perfection, moral virtue achieved by a person through personal development.
|
|
tom 63
|
nr 7: Teologia ekumeniczna
149-160
EN
The Eucharistic ecclesiology of the metropolitan John Zizioulas provides for centuries-old Eastern Church experience. Taking into account the Holy Scripture and the teaching of the Church Fathers the theological work of Metropolitan of Pergamon has focused upon the Orthodox spiritual and liturgical tradition. According to Zizioulas the Eucharist is the “Christ mystery,” the sacrament that on one hand is the source of other sacraments and on the other hand leads us to the other sacraments. He understands the Divine Liturgy as the foundation of the structure of the Church because it has the ecclesiological function. In every place where the Divine Liturgy is being celebrated with the local Bishop, there is the fullness of the Church (in Greek: πλήρωμα [plêrôma]). Moreover, the Eucharist with its eschatological meaning annunciates the New Heaven and the New Earth.
PL
Eklezjologia eucharystyczna metropolity Johna Zizioulasa uwzględnia wielowiekowe doświadczenie chrześcijaństwa wschodniego. Wychodząc od Pisma Świętego i tekstów Ojców Kościoła, metropolita Pergamonu uwzględnia prawosławną tradycję duchową oraz liturgiczną. Dla Zizioulasa Eucharystia jest „misterium Chrystusowym”; sakramentem, z którego wypływają i do którego prowadzą zarówno inne sakramenty, jak też wszystkie działania i wyzwania Kościoła. Boska Liturgia stanowi podstawę struktury Kościoła, gdyż pełni funkcję eklezjotwórczą. Wszędzie tam, gdzie jest celebrowana Boska Liturgia na czele z miejscowym biskupem, jest pełnia (gr. πλήρωμα [plērōma]) Kościoła. Ponadto Eucharystia, mając charakter eschatologiczny, zwiastuje nadejście Nowego Nieba i Nowej Ziemi.
RU
Экклесиология евхаристическая митрополита Иоанна Зизиуласа учитывает многовековый опыт восточного христианства. Исходя от Священного Писания и трудов Отцов Церкви, митрополит Пергамский принимает во внимание православную духовною и литургическую традицию. Для Зизиуласа Евхаристия – это «Тайна Христова», таинство, с которого берут начало и к которому ведут все другие таинства, а также все действия и призвания Церкви. Божественная Литургия является основанием структур Церкви, ибо она исполняет функцию строения Церкви. Везде там, где совершается Божественная Литургия во главе с местным епископом, есть полнота (гр. πλήρωμα [plērōma]) Церкви. Кроме того, Евхаристия, имея эсхатологическое содержание, провозглашает пришествие Нового Неба ы новой Земли.
RU
В научной статье сделана попытка богословского анализа глобальных процессов современной цивилизации на основе христианской историософии, эсхатологии и социальной доктрины Православной Церкви. Авторы избегают схоластических схем изложения учения о последних судьбах мира, показывая все самое характерное для христианского миросозерцания: радость в Боге, надежду, активную социальную позицию верующего человека в сложных и противоречивых условиях глобализации. Статья помещает проблему эсхатологии в широкий контекст культуры и христианского миропонимания, раскрывая тему христианской философии истории в контексте вызовов современного общества.
PL
Artykuł jest próbą teologicznej analizy globalnych procesów cywilizacyjnych na podstawie chrześcijańskiej filozofii historii, eschatologii i nauki społecznej Kościoła prawosławnego. Autorzy unikają scholastycznych schematów prezentacji doktryny o końcu świata i przedstawiają wszystkie charakterystyczne elementy chrześcijańskiej eschatologii: radości w Bogu, nadziei, aktywnej pozycji społecznej wierzącego w złożonych i sprzecznych warunkach globalizacji. Artykuł przedstawia zagadnienia eschatologiczne w szerszym kontekście kultury i chrześcijańskiego rozumienia świata, odsłaniając temat chrześcijańskiej filozofii historii w kontekście wyzwań współczesnego społeczeństwa.
EN
The scientific article presents an endeavor of theological analysis of global processes of modern civilization on the basis of Christian historiosophy, eschatology and social doctrine of the Orthodox Church. The authors avoid scholastic schemes of presentation of teaching of the last fates of the world; they demonstrate everything the most characteristic for Christian world view: joy in God, hope, active social position of a believer in difficult and contradictory context of globalization. The article puts the issue of eschatology in a wide context of culture and Christian world view, develops a theme of Christian philosophy, history in the context of modern world challenges.
8
44%
UK
Майже два роки тому Європу і, можна сказати, весь світ вразила одна з найбільших криз біженців, спричинена війною в Україні. Криза біженців зачепила насамперед сусідні з Україною країни, зокрема Польщу, і принесла з собою багато гуманітарних, економічних і соціальних проблем. Завдяки щедрій допомозі сусідніх країн, міжнародної спільноти та Польщі зокрема, ситуацію вдалося взяти під контроль. Однак з часом криза біженців принесла також багато сумнівів і проблем у релігійній сфері. Виникли питання щодо уділення святої тайни хрещення та інкорпорації біженців у конкретний Костел або Костел sui iuris, а також щодо їхнього канонічного статусу та уділення таїнств ініціації та шлюбу. На деякі з поставлених питань дає відповідь канонічне право і декрети різних єпископських конференцій, але деякі також вимагають душпастирської мудрості. Цим вірним загрожує також інша проблема, а саме небезпека втрати своєї східної ідентичності, оскільки вони здебільшого живуть на території Латинського Костелу. Тому виник великий заклик до загального Костелу, а також до окремих костелів sui iuris допомогти цим біженцям, насамперед чітко дотримуючись канонічних норм і положень окремих Єпископських Конференцій, щоб зберегти східну спадщину, яка виражає багатство Христового Костелу. Беручи до уваги всі ці обставини, Костел повинeн шукати і пропонувати рішення проблем, що виникли, пам›ятаючи про канонічний принцип Salus animarum suprema lex.
RU
Почти два года назад Европа, а можно сказать и весь мир, столкнулись с одним из крупнейших миграционных кризисов, вызванным войной в Украине. Миграционный кризис затронул в первую очередь соседние с Украиной страны, особенно Польшу, и принес с собой множество гуманитарных, экономических и социальных проблем. Благодаря щедрой помощи соседних стран, международного сообщества и, в частности, Польши, ситуацию удалось удержать под контролем. Однако со временем миграционный кризис также породил множество сомнений и проблем в религиозной сфере. Возникли вопросы о праздновании священного таинства крещения и о включении беженцев в отдельную Церковь или Церковь sui iuris, а также об их каноническом статусе и праздновании таинств крещения, миропомазания и Евхаристии, а также брака. На некоторые из поставленных вопросов отвечает каноническое право и постановления различных Конференций епископов, но некоторые также требуют пастырской мудрости. Этим верующим угрожает и другая проблема, а именно опасность потерять свою восточную идентичность, поскольку они в основном живут на территории латинской Церкви. Поэтому возник великий призыв ко всей Церкви, а также к отдельным Церквям sui iuris, помочь беженцам, прежде всего, четко соблюдая канонические нормы и правила отдельных Конференций епископов, сохранить восточное наследие, которое выражает богатство Церкви Христовой. Принимая во внимание все эти обстоятельства, Церковь должна искать и предлагать решения возникших проблем, помня о каноническом принципе Salus animarum suprema lex.
PL
Prawie dwa lata temu Europę, a nawet można powiedzieć, że i cały świat, dotknął jeden z największych kryzysów uchodźczych, wywołany wojną na Ukrainie. Kryzys uchodźczy objął przede wszystkim kraje sąsiednie Ukrainy, w tym zwłaszcza Polskę, i przyniósł ze sobą wiele problemów humanitarnych, gospodarczych i społecznych. Dzięki hojnej pomocy państw sąsiednich, społeczności międzynarodowej, a w szczególności Polski, udało się opanować zaistniałą sytuację. Jednak z czasem kryzys uchodźczy przyniósł także wiele wątpliwości i problemów w sferze religijnej. Pojawiły się pytania o celebrację świętej tajemnicy chrztu i włączenie uchodźców do Kościoła partykularnego lub Kościoła sui iuris, a ponadto o ich status kanoniczny oraz celebrację sakramentów inicjacji i małżeństwa. Na niektóre z postawionych pytań odpowiada prawo kanoniczne i rozporządzenia rożnych konferencji biskupich, ale część wymaga również mądrości duszpasterskiej. Wierni ci są zagrożeni także innym problemem, a mianowicie niebezpieczeństwem utraty swojej wschodniej tożsamości, ponieważ w większości przypadków żyją na terytorium Kościoła łacińskiego. Dlatego pojawiło się wielkie wezwanie dla całego Kościoła, jak również dla poszczególnych Kościołów sui iuris, aby pomoc tym uchodźcom, przede wszystkim poprzez jasne przestrzeganie norm kanonicznych i przepisów poszczególnych konferencji episkopatów w celu zachowania wschodniego dziedzictwa, które wyraża bogactwo Kościoła Chrystusowego. Biorąc pod uwagę wszystkie te okoliczności, Kościół powinien szukać i proponować rozwiązania zasygnalizowanych problemów, mając na uwadze kanoniczną zasadę Salus animarum suprema lex.
EN
Almost two years ago, Europe, and we can say the whole world, was hit by one of the biggest refugee crises triggered by the war in Ukraine. This refugee crisis affected the neighbouring countries most of all, first and foremost Poland, and brought with it many humanitarian, economic and social problems. With the generous help of the neighbouring states and the international community, but especially Poland, it has been possible to manage this crisis. However, over time, the refugee crisis has also brought many questions and problems to the religious sphere. Questions have arisen about the celebration of the holy mystery of baptism and the inclusion of refugees in a particular church or in a church sui iuris, as well as their canonical status and the celebration of the initiation sacraments and marriage. Some of these questions are answered by canon law and the regulations of the various bishops’ conferences, but some also need pastoral wisdom. These faithful are also faced with another problem, namely the great danger of losing their Eastern identity since they mostly live on the territory of the Latin Church. Therefore, there is a great call for the whole Church and the individual Churches sui iuris to help these refugees, first and foremost through the clear observance of the canonical norms and the regulations of the individual episcopal conferences, to preserve the Eastern patrimony, which expresses the richness of Christ’s Church. In view of all these circumstances, the Church should seek and propose solutions to these problems, bearing in mind the canonical principle of Salus animarum suprema lex.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.