Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rozszerzona profilaktyka w leczeniu długotrwałej żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej rywaroksabanem u pacjentów po poważnym zabiegu w obrębie miednicy i jamy brzusznej – omówienie bezpieczeństwa i wczesnych wyników

100%

Tyselskyi V. , Wong D. , Tryliskyy Y. , Poylin V. , Kebkalo A.

Polish Journal of Surgery

|

2020

|

tom 92(6)

22-27

PL

Wstęp: Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ), będąca następstwem operacji jelita grubego, jest dobrze udokumentowanym powikłaniem, w związku z czym zaleca się rozszerzoną profilaktykę po wypisie ze szpitala. Rywaroksaban, będący inhibitorem aktywnego czynnika X, to podawana raz dziennie tabletka zatwierdzona w leczeniu ŻChZZ oraz profilaktyce po operacjach ortopedycznych. Cel: Celem badania jest ocena bezpieczeństwa rywaroksabanu w rozszerzonej profilaktyce u pacjentów po poważnym zabiegu w obrębie miednicy i jamy brzusznej. Metody: Dokonano retrospektywnej analizy pacjentów po poważnej operacji jelita grubego wykonanej w szpitalu regionalnym w Kijowie na Ukrainie. Chorzy otrzymali okołooperacyjną profilaktykę ŻChZZ w formie podskórnych iniekcji heparyny, a następnie rywaroksaban przez 30 dni. Odnotowano występowanie poważnego oraz niewielkiego krwawienia, przy czym konieczna była transfuzja krwi oraz ponowna interwencja. W 30. dniu po operacji pacjenci wzięli udział w wywiadzie telefonicznym w celu oceny przestrzegania zaleceń dotyczących przyjmowania leku oraz satysfakcji ze schematu leczenia. Wyniki: W badaniu udział wzięła grupa 51 pacjentów, których średni wiek wynosił 62,4 lat. W 71% przypadków zabieg dotyczył jamy brzusznej, w 29% miednicy, zaś w 59% operację wykonano laparoskopowo. Wystąpił jeden epizod poważnego krwawienia w obrębie jamy brzusznej, w którym konieczny był powrót do sali operacyjnej. Ponadto pojawiły się dwa epizody niewielkiego stopnia krwawienia, niewymagające interwencji. W badanej grupie nie stwierdzono zdarzeń ŻChZZ. Wskaźnik odpowiedzi na wywiad telefoniczny wyniósł 100%. Spośród wszystkich osób, jedna zgłosiła ukończenie pełnego cyklu leczenia rywaroksabanem. Pacjenci zgłaszali, że łatwo im było przestrzegać zaleceń profilaktyki doustnej i preferowali tę metodę w porównaniu do zastrzyków. Wniosek: Wdrożenie rozszerzonej profilaktyki rywaroksabanem jest łatwe, bezpieczne i nie prowadzi do zwiększenia częstości krwawienia pooperacyjnego.

2

Czy należy operować żylaki przed przeprowadzeniem operacji ortopedycznych w celu zmniejszenia ryzyka powikłań zatorowo-zakrzepowych? Punkt widzenia angiologa

100%

Aniukiewicz K. , Krasiński Z.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

tom 13

|

nr 2

186-193

EN

Hip and knee joint arthroplasty is associated with a high incidence of thromboembolic complications, with lower extremity varicose veins presumed as one of the risk factors. For a multitude of reasons, the removal of varicose veins in all patients prior to orthopaedic surgery is not achievable. This study analyses the available data regarding the impact of removing lower extremity varicose veins or failure to operate them in the group of patients requiring large-scale orthopaedic surgery. At present, there are no studies that could allow us to determine the exact conditions under which surgical management of lower extremity varicose veins prior to total hip or knee arthroplasty is necessary. Individual findings suggest that such treatment prior to orthopaedic surgery may be beneficial for patients, whilst indicating the need for further research. Researchers emphasise that at present antithrombotic prophylaxis should be applied in accordance with the existing recommendations, based on adequate risk assessment, e.g. according to the Caprini risk assessment model, where the presence of varicose veins is associated with a score of 1 point.

PL

Operacje endoprotezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego obarczone są dużą częstością powikłań zakrzepowo- -zatorowych, a za jeden z czynników ryzyka uważa się żylaki kończyn dolnych. Z różnych przyczyn nie u wszystkich chorych można usunąć żylaki przed zabiegiem ortopedycznym. W artykule autorzy starają się poddać analizie dostępne dane literaturowe dotyczące wpływu usunięcia żylaków kończyn dolnych lub konsekwencji ich nieoperowania w grupie chorych, u których występuje konieczność wykonania dużej operacji ortopedycznej. Obecnie nie ma opracowań, na podstawie których można by określić warunki leczenia operacyjnego żylaków kończyn dolnych przed artroplastyką stawu biodrowego czy kolanowego. Autorzy pojedynczych doniesień sugerują, że takie postępowanie lecznicze przed operacją ortopedyczną może być korzystne dla chorych i jednocześnie wskazują na potrzebę dalszych badań. Badacze podkreślają, że obecnie profilaktykę przeciwzakrzepową należy stosować według wskazań, w oparciu o ocenę ryzyka wystąpienia tego typu powikłań, np. na podstawie skali Capriniego, w której obecność żylaków odpowiada 1 punktowi.

3

Przydatność oznaczania D-dimeru w rozpoznawaniu i przewidywaniu wystąpienia żylnej choroby zakrzepowozatorowej u osób z nowotworem w obrębie jamy brzusznej

100%

Kwietniak M. , Al-Amawi T. , Błaszkowski T. , Sulżyc-Bielicka V. , Kładny J.

Polish Journal of Surgery

|

2017

|

tom 89(3)

27-30

PL

Celem pracy była ocena przydatności oznaczenia D-dimeru w rozpoznawaniu i przewidywaniu zakrzepicy żylnej kończyn dolnych u chorych operowanych z powodu nowotworu w obrębie jamy brzusznej w zależności od punktu odcięcia tego parametru. Materiał i metodyka: Grupę badaną stanowiło 150 osób operowanych z powodu nowotworów w obrębie jamy brzusznej w Klinice Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej PUM w Szczecinie w okresie od października 2014 do czerwca 2016 roku. U chorych tych oznaczano wartość D-dimeru, przeprowadzano wywiad i badanie fizykalne, a w celu potwierdzenia/wykluczenia ŻChZZ trzykrotnie wykonywano badania USG żył kończyn dolnych. Wyniki: Przy zastosowaniu punktu odcięcia na wysokości ogólnie przyjętej normy (500 ng/ml) aż u 46% chorych z nowotworami stwierdzono podwyższoną wartość D-dimeru pomimo braku ŻChZZ, nie wykryto natomiast wpływu stopnia zaawansowania choroby nowotworowej na wartość D-dimeru. Zastosowanie dla tej grupy chorych proponowanego w piśmiennictwie punktu odcięcia na poziomie 1440 mg/ml sprawia natomiast, że fałszywie dodatnia podwyższona wartość tego parametru dotyczy już tylko 14% chorych. Podwyższenie górnej granicy normy D-dimeru pozwala również na ujawnienie wpływu stopnia zaawansowania nowotworu na wartość tego parametru. Wnioski: Stężenie D-dimeru często bywa podwyższone u osób z czynną chorobą nowotworową, co nie pozwala na stosowanie jego oznaczenia jako jedynego kryterium rozpoznawania ŻChZZ w tej grupie chorych. Stężenie D-dimeru przed zabiegiem operacyjnym nie pozwala na określenie ryzyka pooperacyjnych powikłań zakrzepowo-zatorowych. Ma to niewątpliwie związek z rozpowszechnieniem skutecznej profilaktyki przeciwzakrzepowej. Jak wynika z dostępnego piśmiennictwa, optymalną metodę rozpoznawania ŻChZZ u chorych leczonych chirurgicznie z powodu czynnej choroby nowotworowej stanowi ultrasonografia. Wpływ stopnia zaawansowania choroby nowotworowej na wartość D-dimeru ujawnia się dopiero wtedy, gdy jako punkt odcięcia w tej grupie chorych przyjmuje się 1440 ng/ml, a nie – jak czyni się to dla ogólnej populacji – 500 ng/ml.

4

Awareness of venous thromboembolism during long-haul flights among medical students – what do they really know about its prevention and treatment?

75%

Wołkowski M. , Witkowska J. , Wojciechowska E. , Zembura M. , Urbanek T.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2022

|

nr 76

14-20

EN

INTRODUCTION: Worldwide air traffic reaches about 2.3 billion passengers annually. A complication of long-haul flights is venous thromboembolism (VTE). It manifests itself as deep vein thrombosis (DVT) and/or pulmonary embolism (PE). Despite the relatively high incidence of this disease, access to information about its risk factors as well as effective prevention is limited due to a small number of generally available articles and also the lack of sufficient attention to this problem by lecturers and doctors. In the study, an assessment of the awareness and knowledge related to the risk of VTE during long-haul flights among medical students was performed. MATERIAL AND METHODS: The study was performed from 10th of November 2017 till 28th of February 2018 in a group of 100 medical students from the Medical University of Silesia in Katowice. The study was conducted based on a survey questionnaire, which included 12 questions concerning the knowledge of the incidence and pathogenesis of VTE connected with long-haul flights. The participants of the study based their responses on knowledge acquired at university. RESULTS: The correct incidence rate of VTE associated with air flights was indicated by 43% the respondents. None of the students correctly indicated the VTE risk factors. 40% of the respondents was familiar with the pathogenesis of VTE occurring as a result of flights. The fact that 100% was aware that appropriate clothing can reduce the risk of VTE during flights was satisfying. CONCLUSIONS: The survey results show a low level of knowledge as well as awareness of the risk of VTE during flights in the population of the medical university students. The results of the survey should be included in the planning of the scope of classes in medical studies on the problems of VTE.

PL

WSTĘP: Ogólnoświatowy ruch samolotowy osiąga rocznie liczbę 2,3 miliarda pasażerów. Powikłaniem długich lotów samolotem jest żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (venous thromboembolism – VTE). Obejmuje ona zakrzepicę żył głębokich (deep vein thrombosis – DVT) i zatorowość płucną (pulmonary embolism – PE). Pomimo stosunkowo dużej częstości występowania tej choroby dostęp do informacji na temat czynników ryzyka oraz prewencji VTE jest ograniczony, co może wynikać ze zbyt małej liczby ogólnodostępnych artykułów dotyczących problemu, jak również z niedostatecznej uwagi poświęcanej tej jednostce chorobowej przez wykładowców i lekarzy. W pracy podjęto próbę oceny świadomości i wiedzy studentów medycyny na temat powikłań zakrzepowych związanych z długotrwałymi lotami samolotem. MATERIAŁ I METODY: Badanie przeprowadzono między 10 listopada 2017 r. a 28 lutego 2018 r. w grupie 100 studentów medycyny Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Do badania wykorzystano kwestionariusz ankiety, który zawierał 12 pytań dotyczących wiedzy na temat występowania i patogenezy VTE związanej z długotrwałymi lotami samolotem. Uczestnicy badania opierali swoje odpowiedzi na wiedzy zdobytej podczas nauki na uniwersytecie. WYNIKI: Prawidłowo częstość występowania VTE związanej z lotami samolotem wskazało 43% ankietowa-nych. Żaden ze studentów nie wskazał poprawnie czynników ryzyka VTE. Spośród badanych 40% znało patogenezę VTE w wyniku długotrwałych lotów. Zadowalający jest fakt, że 100% ankietowanych wiedziało, że odpowiedni ubiór może redukować ryzyko VTE podczas lotów samolotem. WNIOSKI: Ankieta wykazała niski poziom wiedzy, jak również świadomości studentów związanej z zagrożeniem VTE podczas lotów samolotem. Wyniki badania powinny zostać uwzględnione podczas planowania na studiach medycznych zajęć dotyczących problematyki VTE.

5

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – epidemiologia oraz profilaktyka

63%

Nalewczyńska A. , Maździarz A. , Krynicki R. , Śpiewankiewicz B.

|

nr 3

191-200

EN

The term “venous thromboembolism” encompasses two disease entities, i.e. deep vein thrombosis and its very serious complication – pulmonary embolism. In Poland, this disease affects almost 50 thousand people, nearly a half of whom develop pulmonary embolism which accounts for 10% of all hospital deaths. The incidence rate increases with age, and 70% of cases concern people above the age of 60. The treatment of complications caused by these symptoms is very expensive. It is estimated that the cost is nearly as high as in the treatment of neoplasms. Risk factors of thromboembolism include: age >40, family and personal history of venous thromboembolism, major surgeries (within lower extremities, pelvis and abdomen), malignant cancers and certain anticancer treatment regimens as well as pregnancy and postpartum period. The severity of symptoms mainly depends on disorders of blood outflow from the lower extremities and the extent of thrombotic lesions. The more extensive thrombosis is, the greater the blood stasis and the greater the vascular disorders. The most common symptoms include pain and edema. Thromboembolism is asymptomatic is nearly a half of patients. That is why a careful interview and risk factor estimation are so important. Non-invasive methods are used, such as: ultrasound assessment of venous flow, Doppler ultrasound, plethysmography (assessment of blood volume in the lower extremities), venography and D-dimer level assessment. Proper thromboprophylaxis is the most important element that increases the safety of patients and considerably decreases health care expenditure. This review presents indications for venous thromboembolism prophylaxis in accordance with the latest guidelines.

PL

Nazwa „żylna choroba zakrzepowo-zatorowa” (venous thromboembolism) zawiera w sobie dwie jednostki chorobowe, a mianowicie zakrzepicę żył głębokich oraz bardzo poważne jej następstwo, jakim jest zator tętnicy płucnej. W Polsce choroba ta dotyka blisko 50 tys. osób, z czego prawie u połowy wystąpi zator tętnicy płucnej, który powoduje 10% wszystkich zgonów w szpitalu. Liczba zachorowań zwiększa się z wiekiem, a 70% dotyczy osób >60. roku życia. Leczenie powikłań spowodowanych przez ten zespół objawów jest niezwykle kosztowne – szacuje się, że wydatki są zbliżone nawet do kosztów leczenia chorób nowotworowych. Do czynników ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej należą: wiek >40 lat, żylna choroba zakrzepowozatorowa w wywiadzie rodzinnym, przebyta choroba zakrzepowo-zatorowa, duże zabiegi operacyjne (w zakresie kończyn dolnych, miednicy i jamy brzusznej), nowotwory złośliwe i niektóre schematy leczenia przeciwnowotworowego, ciąża i połóg. Ciężkość objawów zależy głównie od stopnia zaburzenia odpływu krwi z kończyn dolnych, a także rozległości zmian zakrzepowych. Im rozleglejsza zakrzepica, tym większy zastój krwi i większe zaburzenia naczyniowe. Najczęstszymi objawami są ból oraz obrzęk. Niemal u połowa pacjentów żylna choroba zakrzepowo-zatorowa przebiega bez objawów, dlatego tak ważny jest dokładny wywiad oraz oszacowanie czynników ryzyka. Stosuje się metody nieinwazyjne, takie jak: ultradźwiękowa ocena przepływu krwi w żyłach, ultrasonografia dopplerowska, pletyzmografia – ocena objętości krwi w kończynach dolnych, flebografia oraz ocena stężenia D-dimerów. Prawidłowa profilaktyka stanowi najważniejszy element zwiększający bezpieczeństwo chorych, a także zdecydowanie zmniejszający koszty opieki zdrowotnej. W opracowaniu przedstawiono wskazania do profilaktyki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej według najnowszych wytycznych.

6

Zakrzepica w chorobie nowotworowej

63%

Chojnacki T. , Rzepecki P.

|

nr 1

48-67

EN

Malignant tumours are among the strongest risk factors for venous thromboembolism. The probability scores for deep vein thrombosis and pulmonary embolism, which we use in our everyday practice, have not yet been validated in patients with cancer, which is why they should be used with caution. Prevention of thrombosis should always be implemented in patients undergoing surgery and most patients treated conservatively, which results from the application of appropriate probability scores assessing the risk of thrombosis in these patients. The prevention method should be adjusted individually depending on the characteristics of the patient and the existence of contraindications to the use of given methods, bearing in mind their availability, cost and ability to monitor the anticoagulant effect. Treatment of venous thromboembolism in patients with cancer is different from treating it in patients with no concomitant tumour. These differences relate to both the type of treatment (anticoagulant drug selection and dosage) and its duration. Low-molecular-weight heparin is the preferred form of both initial and long-term treatment, which should last at least 6 months. Both oncologists and other health care professionals working in cancer teams should make sure at each time that the patient has at least minimal knowledge about the symptoms ensuring early detection of thrombosis. Good communication with the patient considerably facilitates effective prevention and treatment.

PL

Nowotwory złośliwe należą do najsilniejszych czynników ryzyka rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Skale oceny prawdopodobieństwa zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej, którymi się posługujemy w codziennej praktyce, nie zostały dotychczas zwalidowane u pacjentów z chorobą nowotworową, dlatego należy z nich korzystać z dużą ostrożnością. Profilaktykę przeciwzakrzepową powinno się zastosować każdorazowo w przypadku osób poddawanych zabiegom chirurgicznym oraz u większości leczonych zachowawczo, co wynika z odpowiednich skal oceny ryzyka zakrzepicy u tych chorych. Metodę profilaktyki należy dobierać indywidualnie w zależności od charakterystyki pacjenta oraz istnienia przeciwwskazań do zastosowania danych metod, mając na względzie ich dostępność, koszty oraz możliwości monitorowania efektu przeciwkrzepliwego. Leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u pacjentów z chorobą nowotworową różni się od leczenia pacjentów bez współistniejącego nowotworu. Różnice te odnoszą się zarówno do rodzaju leczenia (wybór leku przeciwkrzepliwego, jego dawkowanie), jak i czasu trwania terapii. Heparyna drobnocząsteczkowa jest preferowaną formą leczenia wstępnego, a także długoterminowego, które powinno trwać co najmniej 6 miesięcy. Onkolodzy wraz z pozostałym personelem służby zdrowia pracującym w teamach onkologicznych powinni każdorazowo upewnić się, że pacjent posiada przynajmniej minimum wiedzy o objawach umożliwiających wczesne wykrycie zakrzepicy. Dobra komunikacja z pacjentem zdecydowanie ułatwia prowadzenie skutecznej profilaktyki i leczenia.

7

Choroba zakrzepowo-zatorowa a nowotwory narządu płciowego

63%

Olejek A. , Zamłyński J. , Horak S. , Oleś E.

Current Gynecologic Oncology

|

2011

|

tom 9

|

nr 3

158-168

EN

Venous thromboembolism is a multifactorial disease and a frequent complication in patients affected with malignant tumors. The risk of venous thrombosis in oncologic patients increases seven-fold and is particularly high during the first few months after diagnosis. Molecular mechanisms of tumor – thrombosis correlation are relatively well known. Main factors responsible for hypercoagulation state are tissue factor and tumor procoagulant. Incidence of venous thromboembolic syndrome differs depending on location of the tumor, being the most frequent in gastrointestinal tumors of the mucous variety, lung cancer, ovarian cancer, endometrial cancer, breast cancer and leukemias. Among patients with gynecologic malignancy, thromboembolic complications usually coexist with ovarian cancer and endometrial cancer, as these are frequently of the adenomatous tumors of the mucous variety. Patients affected with gynecologic malignancy are at high-risk of thromboembolism not only because of the disease itself, but also due to the fact that pelvic surgery is the type of surgery second only to orthopedic procedures in terms of risk of thromboembolic complications. Furthermore, there are several common risk factors for gynecologic malignancies and venous thromboembolism. Thromboembolic complications significantly contribute to worsen the prognosis of oncologic patients. Standards of management should be developed concerning antithrombotic prevention in the group of patients with gynecologic malignancies at a particularly high risk of venous thromboembolism, as to date there is no consensus as to the optimal way of preventing these complications.

PL

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ) jest schorzeniem wieloczynnikowym, a zarazem częstym powikłaniem stwierdzanym u pacjentów z nowotworem złośliwym. Ryzyko zakrzepicy żylnej u pacjentów chorujących na nowotwory wzrasta siedmiokrotnie i jest ono szczególnie wysokie w pierwszych miesiącach po postawieniu diagnozy. Molekularna zależność pomiędzy nowotworami złośliwymi a zakrzepicą została dobrze poznana. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za mechanizmy prokoagulacyjne jest czynnik tkankowy i prokoagulant nowotworowy. Zapadalność na ŻChZZ różni się w zależności od umiejscowienia procesu nowotworowego, a powikłanie to towarzyszy najczęściej guzom układu pokarmowego typu śluzowego, rakowi płuc, jajnika, błony śluzowej trzonu macicy, piersi oraz białaczkom. Wśród pacjentek z rakiem narządu płciowego najczęściej powikłania zakrzepowo-zatorowe towarzyszą rakowi jajnika i rakowi błony śluzowej trzonu macicy, jako że są to często guzy gruczołowe typu śluzowego. Pacjentki cierpiące na raka narządu płciowego znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia ŻChZZ nie tylko ze względu na samą chorobą, ale także z uwagi na fakt, że operacje przeprowadzane w miednicy są drugą po operacjach ortopedycznych grupą zabiegów obarczonych największym ryzykiem wystąpienia powikłań zakrzepowych. Ponadto istnieje wiele wspólnych czynników ryzyka dla nowotworów narządu płciowego i ŻChZZ. Problem powikłań zakrzepowo-zatorowych jest istotny także dlatego, że wpływają one w istotny sposób na pogorszenie rokowania u pacjentów z nowotworami. Istnieje więc potrzeba opracowania standardów postępowania w odniesieniu do profilaktyki przeciwzakrzepowej w grupie pacjentek chorujących na nowotwory złośliwe narządu płciowego, jest to bowiem grupa chorych obciążona szczególnie dużym ryzykiem wystąpienia ŻChZZ, a do tej pory nie ma zgodności co do idealnej terapii zapobiegającej tym powikłaniom.

8

Przygotowanie chorego do operacji alloplastyki stawu biodrowego lub kolanowego jako istotny element zapobiegania zakażeniu okołoprotezowemu

63%

Białecki J. , Brychcy A. , Marczyński W.

|

2015

|

tom 11

|

nr 2

205-209

EN

Replacement of large joints in the lower limbs is a commonly accepted and used method for the treatment of osteoarthritis. Like any other intervention, this treatment method also involves the risk of complications. Periprosthetic joint infection is one of the most serious ones. It qualifies patients for further procedures, which significantly impairs their daily activity and the comfort of life. Osteoarticular infections represent a major therapeutic challenge. This is associated with both, poor penetration of antibiotics into the osteoarticular compartment (system) as well as with the increasing drug resistance of pathogens. Osteoarticular infections require several weeks of antibiotic therapy, as an adjunct treatment, which is an additional financial burden. The implementation of primary prevention scheme in periprosthetic joint infection allows for a significant reduction in the risk of this complication. The article discusses the different nature of the infection within joints and orthopaedic implants. We have presented the key principles for the prevention of septic complications associated with total hip and knee replacement, by discussing the most common sources of primary infection. We have proposed a treatment algorithm based on diagnostic tests reducing the risk of infectious complications and increasing the safety of surgical intervention (surgical procedure) as well as the chances for good long-term treatment outcomes.

PL

Protezoplastyka dużych stawów kończyny dolnej jest powszechnie akceptowaną i stosowaną metodą leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Jak każda interwencyjna metoda leczenia obarczona jest ryzykiem powikłań. Do najbardziej obciążających chorego należy zakażenie okołoprotezowe. Wystąpienie tego typu komplikacji kwalifikuje chorego do kolejnych operacji, w znacznym stopniu upośledzających codzienną aktywność i komfort życiowy. Infekcje w obrębie układu kostno- -stawowego stanowią duże wyzwanie lecznicze. Ma to związek zarówno z ubogą penetracją antybiotyków do przedziału (układu) kostno-stawowego, jak i ze zwiększającą się lekoopornością patogenów. Konieczność wielotygodniowej antybiotykoterapii, jako uzupełnienie leczenia operacyjnego, stanowi dodatkowe obciążenie finansowe. Wdrożenie schematu profilaktyki pierwotnej zakażenia okołoprotezowego pozwala w istotnym stopniu zredukować ryzyko wystąpienia tego powikłania. W artykule omówiono odmienność charakteru infekcji w obrębie narządu ruchu oraz wokół implantów ortopedycznych. Przedstawiono najistotniejsze zasady zapobiegania septycznym powikłaniom całkowitej endoprotezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego, poprzez omówienie najczęstszych źródeł infekcji pierwotnej. Zaproponowano algorytm postępowania oparty na badaniach diagnostycznych redukujących ryzyko powikłań infekcyjnych i zwiększających bezpieczeństwo przeprowadzenia interwencji chirurgicznej (zabiegu chirurgicznego), jak również szanse na dobry wynik odległy.