Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Żuławy Wielkie

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Zmiany składu chemicznego wód podziemnych na obszarze Żuław Wielkich w ujęciu historycznym i współcześnie

100%

Pruszkowska-Caceres M. , Puskarz A. , Grabowski S. , Wolańska A.

Gospodarka Wodna

2024

tom Nr 4

28--31

Badania hydrogeologiczne Żuław Wielkich koncentrują się na zasoleniu wód podziemnych. Od początku XX wieku do chwili obecnej obserwuje się wysokie stężenia chlorków, jonów amonowych i mineralizacji we wszystkich poziomach wodonośnych. Uznaje się, iż na przeważającym obszarze nie występują tu warstwy wodonośne o znaczeniu użytkowym, a zasoby wód podziemnych Żuław Wielkich są ograniczone. Przeprowadzone badania pozwoliły na ustalenie genezy występujących problemów z jakością wód podziemnych i powiązanie ich z warunkami hydrogeologicznymi regionu.

The hydro-geological research in the Żuławy Wielkie region is focused on the groundwater salinity. Since the beginning of the 20th century, we have been observing high concentration of chlorides, ammonium ions and mineralisation in all water-bearing strata. It is considered that in the major part of this area there are no functional water-bearing strata and groundwater resources of Żuławy Wielkie are limited. The performed research allowed for determination of the origin of the existing issues related to the groundwater quality, linking them to the hydro-geological conditions of the region.

Najstarsza organizacja parafialna na Żuławach Wielkich (do połowy XV w.)

84%

Długokęcki W.

Studia Elbląskie

2019

tom 20

9-29

Żuławy Wielkie (the alluvial delta area of the Vistula River) in Middle Ages was not only most advanced in agriculture, self-government as well as the level of prosperity of its inhabitants, but it was also the territory with strong parish system. An average parish consisted of two villages. Only two exceptions are noticed, in Nowy Staw and Lichnowy, the latter being probably the oldest, established in the 13th Century and consisted of 6 – 7 villages. It is visible that inhabitants preferred the erection of single-village parishes or at least filial chapels. The right of patronage of all churches belonged to the Teutonic Order. The patron provided the parish with a benefice (usually 4 lans – 120 morgs of land). Moreover, the inhabitants had to pay a special contribution in corn (called meszne), while their representatives (vitrici) interfered with parish finances. Parochial schools were established, supported by the inhabitants and designed both to provide most talented children with basic education and to secure liturgical servants for the church. Some parish priests from the area of Żuławy Wielkie, particularly persons with university education, served at the courts of Pogesanian bishops and the Teutonic Order.

Żuławy Wielkie były nie tylko regionem przodującym pod względem rozwoju rolnictwa, samorządności i zamożności mieszkańców, ale także organizacji parafialnej. Przeciętna parafia obejmowała dwie wsie. Jedynie nowostawska i lichnowska, najpewniej najstarsza, bo erygowana jeszcze w XIII w., liczyła 6 – 7 wsi. Daje się zauważyć dążenie mieszkańców do tworzenia parafii jednowioskowych lub przynajmniej budowy kaplic filialnych. Patronem wszystkich kościołów był zakon krzyżacki, który we wsiach wydzielał beneficjum – z reguły 4 łany ziemi. Mieszkańcy na utrzymanie parafii płacili tzw. meszne (świadczenie w zbożu), a przez witryków wpływali na jej finanse. Przy kościołach czynne były utrzymywane przez parafian szkoły, zapewniające najzdolniejszym dzieciom wiejskim elementarne wykształcenie i służbę liturgiczną w świątyniach. Niektórzy plebani wielkożuławscy, posiadający wykształcenie uniwersyteckie, pozostawali w służbie Zakonu krzyżackiego i biskupów pomezańskich.