Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

O mostach rybińskich, Krzyżakach i średniowiecznej twierdzy

100%

Stańczyk A.

Drogownictwo

|

2001

|

tom nr 3

87-90

PL

Mosty zwodzone na Żuławach są godne uwagi i zapoznania się z ich konstrukcją. Zbudowane w XIX wieku są czynne do dziś.

2

Naturalne i antropogeniczne przemiany krajobrazów delty Wisły

85%

Plit J.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2010

|

tom nr 13

13--28

PL

Akumulacji osadów w płytkich wodach Zalewu Wiślanego, od neolitu aż do średniowiecza podlegała niemal wyłącznie naturalnym procesom przyrodniczym. Proces był ciągły, acz powolny. Natomiast od średniowiecza przyrost lądu był bardzo szybki. Antropogeniczne wylesianie zlewni Wisły, rolnicze zagospodarowanie gruntów spowodowało wzmożenie erozji w dorzeczu i osadzanie materiału skalnego w delcie. W X-XVI wieku rzeka dobudowała deltę u ujścia północnych odnóg Szkarpawy i Leniwki. Od renesansu główny nurt Wisły skierowany został Nogatem i tam rzeka osadzała najwięcej aluwiów. Mieszkańcy Żuław przyspieszali proces powiększanie lądu. Sypali wały, tworzyli poldery. Począwszy od końca XIX wieku w wyniku przekopania nowego ujścia i skierowania 90% wód Wisły bezpośrednio do morza, przyrost delty jest znacznie wolniejszy. Jest on głównie wynikiem akumulacji obumarłych części organicznych.

EN

Accumulation of the deposits in the Vistula Lagoon was continuous, even though quite slow. Starting with the Middle Ages the increments of land have been rather quick. Deforestation of the Vistula river basin and agricultural land development triggered off erosion. The rocky material was deposited in the delta. Initially, the river had been building the delta at the mouth of the northern branches of Szkarpawa and Leniwka. In the period of Renaissance the main current was directed through the Nogat channel and it is there that the river deposited most of the alluvia. The inhabitants of Zulawy delta lowlands accelerated themselves the process of land extension. They built walls and established polders. Starting with the end of the 19th century, due to the digging of the new river channel and the fact that thereby 90% of discharge was directed straight to the sea, the increase of the delta has been much slower. It is primarily the effect of accumulation of the dead organic parts.

3

Żuławy - zabytki ceglanego gotyku i drewna

85%

Sobiepanek A. o.

Ceramika Budowlana

|

2007

|

tom R. 55, nr 3

23-24

4

Rola rewitalizacji dróg wodnych w przywróceniu tożsamości regionalnej obszaru Żuław Delty Wisły

80%

Rubczak A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Inżynieria Lądowa i Wodna

|

2013

|

tom Nr 2 (630)

59--65

PL

Budowanie tożsamości regionalnej Żuław Delty Wisły to proces, który trwa nieprzerwanie pomimo licznych zawirowań historycznych. Wartości, normy kulturowe mieszkańców ulegają przeobrażeniom, wraz ze zmianami zachodzącymi w społeczeństwie. Jednakże elementem niezmiennym i scalającym podobnie jak ma to miejsce w Holandii jest woda, która determinuje istnienie obszaru. Rewitalizacja dróg wodnych może odegrać rolę w przywracaniu tożsamości regionu.

EN

The role of the Vistula Delta and Żuławy region waterways has been changing for years. People rebuilt natural landscape and created unique regional heritage. Nowadays hydrotechnical buildings, locks, drawbridges and ports are restored. This is a challenge for architects, engineers and government because of environmental problems, flood protection and ecology. The difficulty is the position below and above sea level and understanding how it influenced the lifestyle. After Second World War, cultural diversity, disunderstanding cause many devastation. Since that time lack of location identity and knowledge of geomorphology has still lingers on this part of the Polish country. It has been proposed that restoring of rivers in tourism, social life, public spaces connected with water help in feeling of regional identity of inhabitants.

5

Efekty realizacji l Etapu „Programu Żuławskiego - 2030" (do 2015 r.)

80%

Czarnecka H. , Kowalski P.

Gospodarka Wodna

|

2015

|

tom Nr 12

351--357

6

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego jako instrumenty chroniące krajobraz kulturowy. Przykład gminy Cedry Wielkie

71%

Koperska-Kośmicka M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2019

|

tom nr 41 (1)

91--110

PL

Krajobraz wsi sąsiadujących z dużymi ośrodkami miejskimi podlega silnej presji. Problemy związane z zanikiem zróżnicowania regionalnego, rosnąca homogeniczność struktur przestrzennych i zerwanie ciągłości kulturowej to najbardziej jaskrawe przykłady niekontrolowanych przemian przestrzeni ruralistycznej. Artykuł dotyczy prezentacji problemów ochrony zabytkowego krajobrazu Żuław Gdańskich na przykładzie gminy Cedry Wielkie, należącej do Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot. Zasady kształtowania krajobrazu osiedli wiejskich skonfrontowano z ustaleniami obowiązujących planów miejscowych, a następnie porównano ze stanem rzeczywistym, by móc zidentyfikować konsekwencje przestrzenne procesów suburbanizacji. Analizy próbują odpowiedzieć na pytanie czy instrumenty planowania przestrzennego są w stanie ochronić tereny wiejskie przed efektami niekontrolowanego rozwoju miast.

EN

The landscape of villages adjacent to large urban centres is subject to strong pressure. Problems related to the loss of regional diversity, increasing homogeneity of spatial structures and breaking of cultural continuity are the most glaring examples of uncontrolled changes in rural space. This paper presents the problems of safeguarding the heritage landscape of Żuławy Gdańskie with the example of the Cedry Wielkie commune, which belongs to the Metropolitan Area of Gdańsk-Gdynia-Sopot. The principles of shaping the landscape of rural settlements were juxtaposed with the findings of binding local zoning plans and then compared with the actual state in order to identify the spatial consequences of suburbanisation processes. The analyses aim to answer the question of whether spatial planning instruments are capable of protecting rural areas from the effects of urban sprawl.

7

Gotyckie drzwi na Żuławach i w ich bezpośrednim otoczeniu. Konstrukcja, okucia, kolorystyka

71%

Darecka K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

tom Nr 78

7--28

PL

W artykule przedstawiono zachowaną gotycką stolarkę drzwiową z obszaru Żuław Wiślanych i ich najbliższego sąsiedztwa. Zakresem czasowym objęto XIV–XVI w., a nawet początek XVII. Wynika to z tak długiego okresu stosowania na tym obszarze rozwiązań gotyckich. Celem opracowania było udokumentowanie i utrwalenie wartości drzwi, często zaniedbanych i niedocenianych ze względu na prostotę rozwiązań. Analizie poddano przede wszystkim ich konstrukcję, dekorację, okucia oraz w ograniczonym zakresie sposób wykończenia powierzchni. Przeprowadzone badania wykazały, że pomimo przekształceń niektórych zachowanych przykładów oraz w większości ich bardzo prostej, a nieraz nawet prymitywnej budowy, drzwi mają dużą wartość naukową, historyczną i emocjonalną. Stanowią przykład lokalnej wytwórczości rzemieślniczej. Ich zachowanie i poddanie konserwacji jest ważnym zadaniem na najbliższą przyszłość.

EN

This paper presents a catalogue of surviving Gothic doors found in and around the fenland region of Żuławy Wiślane. They range in date from the fourteenth to sixteenth century, and even the early seventeenth century. This is due to the enduring popularity of Gothic designs in this region. The aim of this study was to compile a lasting record of these doors, many of which are neglected and under appreciated because of their simple designs. Analysis focused primarily on the construction, decoration and ironwork of the doors, and, to a limited extent, on their surface finishes. The study found that despite alterations to some of the surviving examples, and the very simple, in some cases even primitive, construction of the majority of them, these doors are nonetheless of significant evidential, historical and emotional value. They are an example of local craftsmanship. Their preservation and conservationare important tasks for the immediate future.

8

Własność kościelna w systemie ochrony przeciwpowodziowej na Żuławach i Dolinie Dolnej Wisły w średniowieczu

71%

Długokęcki W.

Studia Elbląskie

|

2021

|

tom 22

9-20

EN

In the 14th century, thanks to the Teutonic Order, colonisation of Żuławy Wiślane (the alluvial delta area of the Vistula River) and the lower Vistula valley was carried out and a flood control and drainage system was built. The social and economic effectiveness of these activities depended on a rational division of labour between its maintenance and agricultural exploitation of land. The legal principle kein Land ohne Deich was fundamental. It meant that every owner of land protected by dikes, regardless of its condition, had a dike obligation. This gave rise to a controversy between the flood protection community of the Żulawy Wielkie and the parsonages. This long-running dispute was ended in 1387 by the redemption of all obligations resting on church land, except for work inside the village boundaries.

PL

W XIV w. za sprawą zakonu krzyżackiego na Żuławach Wiślanych i w dolinie dolnej Wisły przeprowadzono akcje kolonizacyjną i zbudowano system przeciwpowodziowo-odwadniający. Społeczno-ekonomiczna efektywność tych działań uzależniona była od racjonalnego podziału pracy między jego utrzymaniem w należytym stanie a rolniczo-hodowlaną eksploatacją gruntów. Podstawowe znaczenie miała zasada prawna kein Land ohne Deich. Oznaczała ona, że na każdym właścicielu ziemi chronionej przez wały, bez względu na jego stan, spoczywał obowiązek wałowy. Wywołało to kontrowersje między wspólnotą przeciwpowodziową Żuław Wielkich a plebanami. Ten długoletni spór został zakończony w 1387 r. wykupieniem wszystkich zobowiązań spoczywających na ziemi kościelnej, z wyjątkiem prac wewnątrz granic wsi.

9

Franciszek Komasara „A […] jak przyszły żniwa, to już byłem panem sytuacji”. Powojenne rolnictwo we wspomnieniach mieszkańca wsi Stogi na Żuławach

57%

Paprot-Wielopolska A.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2018

|

tom 8

181-218

EN

Franciszek Komasara’s account was recorded in May 2018 as part of the project titled: “The Cultural Landcape of Żuławy Wiślane and the Work of the Farmer in the Postwar Narratives of Settlers in Rural Areas” realized as part of the eighth edition of the Oral History grant financed by the “Remembrance and Future” Centre. This text presents the figure of Franciszek Komasara as a member of the Peasant Battalions in the Kielce region, an active farmer, and an activist of farmers’ organizations in the period immediately following World War II as well as in the Polish People’s Republic in Żuławy Wiślane. The fundament of the presented account is a casual biographical narrative of a witness to history about life in the village of Komorów in the Kielce region, the war, and resettlement to Żuławy Wiślane in 1947 as well as Komasara’s establishment of his own farm specializing in the production of grains and sugar beets as well as dairy cattle breeding. In footnotes and in the final section, the biographical part is supplemented by the witness's responses to questions from the second and third parts of the section of the account that is a questionnaire. In them, Franciszek Komasara discusses the situation of rural Kielce in the interwar period, postwar agriculture, and cooperatives in Żuławy Wiślane as well as the foundation and activity of the Agricultural Circle and the organization of the life of the inhabitants of the village of Stogi.

PL

Relacja Franciszka Komasary została nagrana w maju 2018 r. w ramach projektu „Krajobraz kulturowy Żuław a praca rolnika w narracjach powojennych osadników zamieszkałych na obszarach wiejskich” realizowanego podczas ósmej edycji grantu Oral History finansowanego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość. W opracowaniu przedstawiono postać Franciszka Komasary jako członka Batalionów Chłopskich na Kielecczyźnie, aktywnego rolnika i działacza organizacji rolniczych w okresie tużpowojennym oraz PRL-u na Żuławach. Podstawą zaprezentowanej relacji jest swobodna narracja biograficzna świadka historii dotycząca życia we wsi Komorów na Kielecczyźnie, działań wojennych oraz przesiedlenia się w 1947 r. na Żuławy i założenia własnego gospodarstwa rolnego specjalizującego się w uprawie zbóż i buraka cukrowego oraz hodowli bydła mlecznego. Część biograficzną uzupełniono w przypisach i części końcowej o odpowiedzi świadka na pytania z drugiej i trzeciej – kwestionariuszowej części relacji, w których F. Komasara omawia sytuację w okresie międzywojennym na wsi kieleckiej, powojenne rolnictwo i spółdzielczość na Żuławach, a także powstanie i działalność Kółka Rolniczego oraz organizację życia mieszkańców wsi Stogi.

10

Zastosowanie metod mieszanych we współczesnych badaniach na Ziemiach Zachodnich i Północnych – przykład Żuław i Powiśla

41%

Paprot-Wielopolska A.

|

nr 2(20)

35-49

PL

Tekst poświęcony jest wykorzystaniu metod mieszanych w badaniach nad współczesnymi mechanizmami kreowania tożsamości na Ziemiach Zachodnich i Północnych wśród przedstawicieli samorządów na różnych szczeblach władzy, instytucji kultury, organizacji i liderów społeczności oraz mieszkańców. Na przykładzie regionu Żuław i Powiśla autorka prezentuje zastosowanie łączenia metod jakościowych (pogłębionego wywiadu swobodnego ukierunkowanego, obserwacji, mapowania, map mentalnych, etnografii wirtualnej) oraz ilościowych (ankiety) w ramach sekwencyjnej strategii eksploracyjnej. Celem artykułu jest przedstawienie przydatności metod mieszanych na poszczególnych etapach analizy materiałów oraz wyjaśnienie, dlaczego warto je stosować we współczesnych badaniach nad tożsamościami.Tekst poświęcony jest wykorzystaniu metod mieszanych w badaniach nad współczesnymi mechanizmami kreowania tożsamości na Ziemiach Zachodnich i Północnych wśród przedstawicieli samorządów na różnych szczeblach władzy, instytucji kultury, organizacji i liderów społeczności oraz mieszkańców. Na przykładzie regionu Żuław i Powiśla autorka prezentuje zastosowanie łączenia metod jakościowych (pogłębionego wywiadu swobodnego ukierunkowanego, obserwacji, mapowania, map mentalnych, etnografii wirtualnej) oraz ilościowych (ankiety) w ramach sekwencyjnej strategii eksploracyjnej. Celem artykułu jest przedstawienie przydatności metod mieszanych na poszczególnych etapach analizy materiałów oraz wyjaśnienie, dlaczego warto je stosować we współczesnych badaniach nad tożsamościami.

EN

The paper is devoted to the use of mixed methods in the study of contemporary mechanisms of creating identity in Polish Western and Northern Territories among the representatives of local governments (at various levels), cultural institutions, organizations, community leaders and inhabitants. The author presents the application of combined both qualitative (in-depth structured and unstructured interviews, observation, mapping, mental maps, virtual ethnography) and quantitative methods (surveys). These methods were employed within the sequential exploratory strategy based on example of the Żuławy and Powiśle regions. The goal of this article is to demonstrate the usefulness of mixed methods during different phases of the analysis of collected data and to explain the benefts of their application in contemporary research on identities.

11

Żuławy - domy podcieniowe

41%

Ochrona Zabytków

|

1962

|

nr 2

77-78