Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Święci w Martyrologionie Syryjskim

100%

Charkiewicz J.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2013

|

tom Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty

|

nr 4

27-36

EN

The end of an open and organized persecution of Christians, which was laid by the Edict of Milan (313), intensified the worship of saints in Christianity. From this time the first calendars that were used during services were established. Initially they were included into the pagan calendars but soon completely diverged from them. From the fourth-fifth century to the present day several liturgical calendar survived. Syrian Martyrologium, is considered to be the only one Eastern calendar that preserved to this day. It was written in 411-412 and was the Syrian translation of the Greek text, that appeared, probably, in Nicomedia in the last quarter of the fourth century. Rise of the liturgical calendar and its further development from the beginning was associated with the saints. So it was with Syrian Martyrologium, which despite the lists of the saints consists only one feast unrelated to them (Epiphany), and two others (Passover and Pentecost) that were only indirectly mentioned in it. The calendar has almost half of the days in the year with saints „memories”, individual and collective. The vast majority of them were martyrs. Among other types of holiness there were also the names of several bishops and four apostle

2

Cześć Świętych w liturgii Kościoła i poza nią

100%

Mieszczak S.

|

2004

|

nr 2(13)

9-24

PL

Kult świętych budzi czasami kontrowersje, ponieważ jest rozumiany jako konkurencyjny w stosunku do kultu oddawanego samemu Bogu. Tak rozumiany był zresztą powodem ostrej krytyki ze strony Marcina Lutra i często trwa to do dzisiaj w środowiskach protestanckich. Aby uniknąć nieporozumień, należy sprecyzować kilka pojęć.

3

Święci Zachodniej Europy z pierwszego tysiąclecia

88%

Karczewski P.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2017

|

tom Cerkiew a asymilacja- swój i obcy

|

nr 8

85-95

RU

Присутствие православия в Западной Европе является часто инъекцией духовности для искаженного атеизмом и секуляризацией общества. Восток также обогащается встречей с другой культурой и реальностью. Тем, чем Восток восхитился найболее в последнее годы и десятилетия, являются западные святые. Их почитание начинает увеличиваться и возрождаться в последнее время. Интерес к этой теме имеет свое начало в половине 20-го века. Большим популяризатором почитания западных святых стал недавно прославленный св. Иоанн Шанхайский. Говоря о рецепции почитания западных святых в Православной Церкви, следует отметить причины, проблемы и проявления. Среди причин, которые обосновывают это почитание: причина духовно-молитвенная; вопрос созидания местной идентичности; вопрос убогащения „восточного” православия; вопрос новых имен, которые могут быть использованы в таинстве крещения. Среди проблем, возникающих в почитании западных святых, самым важным является вопрос признания их святости. Почитание многих святых совсем новое для Православия и не проходило процесса рецепции. Среди проявлений почитания в первую очередь можно говорить о помещении имен западных святых в календарях и богослужебных книгах издаванных епархиями и приходами – имена святых упоминаются во время литии и в отпустах. Отдельной проблемой являются богослужебные тексты и акафисты святым. С почитанием святых связано почитание мощей. Приходы получают иногда частицы мощей от приходов римокатолических или посещают римокатолические храмы для молитвы у мощей. Одновременно бывает, что почитание святаго развивается несмотря на отсутствие его мощей.

4

Antyk chrześcijański w kapliczkach przydrożnych

75%

Stępniewska A.

Vox Patrum

|

1987

|

tom 12

383-404

FR

L’auteur nous indique lesquels des saints antiques, a quelle frequence et sous quelle forme sont presentes dans les chapelles du diocese de Tarnów.

5

Kult świętych serbskich w monasterach Wielkiego Księstwa Litewskiego do końca XVI wieku

63%

Chomik P.

ELPIS

|

2013

|

tom 15

165-172

EN

The cult of the saints, especially in the sixteenth century, was an important part of religious literature in the Polish-Lithuanian state, due to the Reformation and Counter-Reformation, but also because of the religious Catholic-Orthodox polemics on the eve of the Union of Brest. Among Serbian and South-Slavonic saints the most famous were: St. Paraskeva-Petka of Tyrnovo, St. Sava Serbian, St. Simon and St. John of Suchava.The presence of South-Slavonic element in the liturgical tradition of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian state is the local specificity that distinguishes Orthodoxy in the Republic and the Grand Duchy of Lithuania from the Orthodox Church in the great Russian state.

6

Święta Aniela z Foligno (1248-1309), rozwój duchowy i pełnia życia sakramentem chrztu świętego

63%

Block W.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

tom 62

|

nr 5: Teologia duchowości

151-176

EN

The study presents the spiritual path and mystical experience of St. Angela of Foligno (1248-1309), referring to the sacrament of baptism, as the source for spiritual life of each Christian. The collaboration with the grace of baptism brought Angela to the heights of the mystical experience. Her spiritual journey can be reconstructed from the information present in the manuscript no. 342 from the municipal library in Assisi (copied between 1308 and 1309) and entitled Liber sororis Lelle de Fulgineo de Tertio Ordine Sancti Francisci, often abbreviated by scholars as Liber or Memoriale.

PL

Artykuł ukazuje drogę duchową i doświadczenie mistyczne św. Anieli z Foligno (1248-1309), powiązane z sakramentem chrztu św. jako źródłem życia duchowego każdego chrześcijanina. Współdziałanie z łaską chrztu doprowadziło Anielę z Foligno do najwyższych mistycznych doświadczeń. Jej dziennik może być zrekonstruowany na podstawie informacji zawartej w manuskrypcie nr 342 znajdującym się w bibliotece miejskiej w Asyżu (przepisanym w latach 1308-1309) i zatytułowanym Liber sororis Lelle de Fulgineo de Tertio Ordine Sancti Francisci, określanym często przez studentów w formie skróconej jako Liber lub Memoriale.

7

Patronaty świętych i błogosławionych w aktualnym prawodawstwie Kościoła łacińskiego

63%

Syczewski T.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2017

|

tom 27

|

nr 4

109-126

PL

Artykuł Patronaty świętych i błogosławionych w prawodawstwie Kościoła łacińskiego zawiera następujące zagadnienia szczegółowe: podstawy prawno-dogmatyczne kultu świętych i błogosławionych, dlaczego oddajemy kult świętym i błogosławionym, jakie są przyczyny rozwoju kultu świętych. Ponadto, zostały ukazane zasady wprowadzania świętych do Ogólnego kalendarza rzymskiego, jak również zasady dotyczące wpisywania świętych i błogosławionych do kalendarza liturgicznego oraz ustanawianie świętych patronami województw, powiatów, miast, większych terytoriów, ulic, stowarzyszeń, szkół, uniwersytetów oraz rodzin zakonnych. Szczegółowe dane odnośnie do kalendarza danego kraju i wprowadzenia nowych świętych do kalendarza zawierają aktualne dokumenty Kościoła łacińskiego. Dokumenty te podkreślają, że wszelkie obchody dotyczące Kościoła partykularnego, które należy uwzględnić w kalendarzach mają być – zgodnie z wytycznymi Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – podporządkowane obchodom powszechnym. Do tejże Kongregacji należy ocena warunków przedstawionych w prośbie, wskazanie rangi obchodu liturgicznego oraz przedstawienie prośby Ojcu Świętemu. Święci mogą być także ustanawiani – za zgodą Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – patronami województw, powiatów, miast, większych terytoriów, ulic, stowarzyszeń, szkół, uniwersytetów oraz rodzin zakonnych. Błogosławieni mogą zaś być patronami tych miejsc tylko na mocy specjalnego indultu Stolicy Apostolskiej.

EN

The Patronage of Saints and Blesseds in the Legislation of the Latin Church is comprised of the following particular matters: the juridical-dogmatic foundations of the cult of saints and blesseds; why we observe the cult of saints and blesseds; what are the causes for development of the cult of saints. In addition are presented the rules for adding saints to the General Roman Calendar and also for inscribing saints and blesseds into the liturgical calendar as well as establishing patron saints for provinces, counties, cities, larger territories, streets, associations, schools, universities, and religious community families. The particular details regarding the calendar of a given country and introducing new saints to the calendar are contained in current documents of the Latin rite Church. These documents emphasize that all commemorations concerning the particular Church which are included in the calendar, are to be subordinated to the commemorations of the universal Church, in conformity with the directives of the Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments. It belongs to this Congregation to evaluate the conditions presented in requests, to assign liturgical ranking, and to introduce petitions to the Holy Father. Saints can also be established – with the approval of the Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments – as patrons of provinces, counties, cities, larger territories, streets, associations, schools, universities, and religious community families. Blesseds however can only be established as patrons of places only with special permission granted by indult from the Holy See.

8

Zarys pojęcia świętości w życiu człowieka - patroni i orędownicy od chorób wszelakich

63%

Orlof W. , Antonowicz M.

ELPIS

|

2020

|

nr 22

127-133

EN

The creator of the cosmos and the human race has made the world perfect and lasting in perfect harmony. God made man in paradise to live forever and then remain healthy in any sphere. Deficiencies, martyrdom, melancholy, suffering appeared at the time of the fall of man and falling into sin (sin of the forefathers). All religious practices are a bridge between the empirical world of matter and the transcendent spiritual world. In order to achieve full health, the coexistence of the spiritual and bodily sphere, and their coexistence, is extremely important. Man converts ontologically, turning away from the opposite pathological condition and returns to God, regaining the health of his nature. Initially, the spiritual heals, that is, the soul, then the psyche and somatics. Among the many saints, doctors have their patrons, while their patients - many advocates in all sorts of diseases. Many patients and doctors make daily requests and ask for support during the fight against diseases. The lives of many saints and often their martyrdom and death can be an example of living and resisting problems. The text presents a list of nearly a hundred holy advocates in many diseases. Everyone pleads before Christ and presents our prayers and pleas to God. Prayer, especially with a request for the intercession of saints, can be extremely helpful when trying to restore health.

PL

Stwórca kosmosu oraz rodzaju ludzkiego uczynił świat doskonałym i trwającym w idealnej harmonii. Bóg uczynił człowieka w Raju, aby żył wiecznie, pozostawał wówczas zdrowy w jakiejkolwiek sferze. Niedomagania, martyrologia, melancholia, cierpienie pojawił się w chwili upadku człowieka i popadnięciu w grzech (grzech praojców). Wszelkie praktyki religijne stanowią pomost pomiędzy empirycznym światem materii oraz transcendentnym światem duchowym. Chcąc osiągnąć pełnię zdrowia niezwykle ważne jest współistnienie sfery duchowej, cielesnej, ich koegzystencja. Człowiek nawraca się ontologicznie, odwracając się od przeciwnego naturze patologicznego stanu i powraca do Boga odzyskując zdrowie swej natury. Początkowo uzdrawia się to co duchowe, czyli to co związane z duszą, następnie psychika i somatyka. Wśród grona licznych świętych lekarze posiadają swoich patronów, zaś ich podopieczni – pacjenci wielu orędowników w chorobach wszelakich. Wielu pacjentów jak i lekarzy codziennie zanoszą prośby i zwracają się z prośbą o wsparcie podczas walki z chorobami. Życie wielu świętych i niejednokrotnie ich męczeństwo i śmierć mogą być przykładem życia i stawiania oporu problemów. W tekście przedstawiono listę niespełna setki świętych orędowników w wielu chorobach. Wszyscy orędują przed obliczem Chrystusa i przedstawiają Bogu nasze prośby i błagania. Modlitwa szczególnie z prośba o wstawiennictwo świętych, może być wyjątkowo pomocna przy próbie przywrócenia zdrowia.

9

Warmińska hagiologia (2010 – 2018)

63%

Parzych-Blakiewicz K.

Studia Elbląskie

|

2019

|

tom 20

285-300

EN

The paper is a description of several years’ work of theologians, historians of the region, art historians, musicologists, literary researchers, cultural scholars and religious researchers on the subject of saints’ place in faith, piety, theology and art, formerly and nowadays, in an universal and regional perspective. In the 2010 – 2018, at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn, were eight seminars and one conference on the hagiological theme – that is concerning the saints and holiness (gr. hagios – saint). The hagiological research initiative comes from the Warmian theologians, inspired by Bishop Jacek Jezierski. The hagiological topic was discussed interdisciplinary. Subject, whose were on the top: Mother of God, St. Joseph, St. Anthony of Padova, St. Nicholas of Myra, St. Mary Magdalene, St. Catherine of Alexandria, St. Jacek Odrowąż (Hyacint of Poland), All Saints, Our Lady of Gietrzwałd, St. Jacob the Apostle (Larger). The results of the discussions were developed in the books – as a collective works. Conclusions point to the possibility of creating hagiological profiles of saints, and the appropriateness of specifying the methodology of trans- and multidisciplinary research in the field of a new, hitherto unrecognized discipline, which has been called: aspectual hagiology. The new discipline convenes the specialists in various disciplines, on a common research subject – holiness, and directs towards the innovation.

PL

Artykuł jest opisem kilkuletnich prac teologów, historyków regionu, historyków sztuki, muzykologów, literaturoznawców, kulturoznawców i religioznawców nad tematyką dotyczącą miejsca świętych w wierze, pobożności, teologii i sztuce, dawniej i współcześnie, w perspektywie uniwersalnej i regionalnej. W latach 2010 – 2018, w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, odbyło się osiem seminariów i jedna konferencja poświęcona tematyce hagiologicznej – czyli dotyczącej świętych i świętości (gr. hagios – święty). Inicjatywa badań hagiologicznych pochodzi ze środowiska teologów warmińskich, z inspiracji biskupa Jacka Jezierskiego. Tematyka hagiologiczna była dyskutowana interdyscyplinarnie. Dotyczyła: Matki Bożej, św. Józefa, św. Antoniego Padewskiego, św. Mikołaja z Myry, św. Marii Magdaleny, św. Katarzyny Aleksandryjskiej, św. Jacka Odrowąża, Wszystkich Świętych, Matki Bożej Gietrzwałdzkiej, św. Jakuba Apostoła (Większego). Wyniki dyskusji zostały opracowane w formie prac zbiorowych. Konkluzje wskazują na możliwość tworzenia hagiologicznych profili świętych oraz zasadność doprecyzowania metodologii badań transi multidyscyplinarnych w zakresie obejmującym nową, dotychczas nie uprawianą dyscyplinę o nazwie: hagiologia aspektowa. Nowa dyscyplina skupia na wspólnym przedmiocie badawczym – świętości – specjalistów różnych dyscyplin, ukierunkowując na innowacyjność.

10

Współczesny stan badań nad prawosławną hagiologią

63%

Charkiewicz J.

ELPIS

|

2013

|

tom 15

129-137

EN

Hagiology is relatively young branch of theology. It deals with issues related to the study of holiness from theological perspective. The modern state of research on Orthodox hagiology in Poland is not advanced. The study on holiness in our country essentially boils down to the issues connected to the lives of saints. Therefore it is usually limited to the hagiography and is conducted more from literately than theological perspective. A bit more advanced study in the field of Orthodox hagiology than in Poland can be observed abroad. The researches in this area deal mainly by a few Russians, Greeks and Serbs. Some hope for the development of Orthodox hagiology can be associated with organized more frequently, mainly in Russia, in the beginning of this century, scientific conference on this subject. Favorable, although slow, changes can be seen also in the curricula of some universities of theology, where the subject named “hagiology” appeared recently.

11

Starotestamentowi prorocy jako typ świętości w Kościele prawosławnym

63%

Charkiewicz J.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

tom 57

|

nr 2

155-168

PL

Zgodnie z nauka Kościoła prawosławnego prorocy stanowią osobny typ starotestamentowych świętych, czczonych jako osoby natchnione Świętym Duchem, które głosiły ludowi wolę Bożą. To nie tyle osoby zapowiadające czy przepowiadające przyszłość, co ludzie będący „ustami” Boga na ziemi. W prawosławiu prorocy, obok praojców, traktowani są zasadniczo jako osobna kategoria świętych Starego Testamentu. Przedmiotem rozważań autora artykułu jest przedstawienie proroków jako osobnej kategorii świętości w Kościele ze szczególnym zaakcentowaniem ich wewnętrznej systematyki. Autor przedstawia również definicje terminów: „prorok” oraz innych używanych wobec proroków terminów. Omawia rozwój profetyzmu starotestamentowego w różnych okresach historycznych, poczynając od Mojżesza, zwanego „pierwszym z proroków”, poprzez proroków poszczególnych epok dziejów narodu wybranego, na ostatnim proroku Starego Testamentu i pierwszym Nowego Testamentu – św. Janie Chrzcicielu – kończąc.

EN

According to the teaching of the Orthodox Church prophets are the separate type of the Old Testament saints, venerated as persons inspired by the Holy Spirit, men announcing the will of God to the people. There were not so much persons foretelling the future as rather men fulfilling role of “the mouth of God” on the earth. In Orthodoxy, prophets as well as forefathers, are basically considered as a separate category of the Old Testament saints. In this article the author presents prophets as a separate category of sanctity in the Church, particularly accentuating their interior systematic. The author defines the term “prophet” as well as other words or expressions used when talking about prophets. He discusses the development of Old Testament prophetism in various historical periods, beginning with Moses – called “the first among prophets”, throughout the prophets of consecutive epochs in the history of the Chosen People, ending with the last of the Old Testament prophets being at the same time the firs of the New Testament – saint John the Baptist.

12

Pamiątka – świętość czy talizman? Dlaczego zbieramy obrazki święte?

63%

Wasilewska J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2009

|

tom 91

59-74

13

Historia formularza mszalnego uroczystości Wszystkich Świętych

54%

Szczych J.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2009

|

tom 62

|

nr 3

EN

The cult of the saints had its beginning in the Christian ancient times. Since then it was transformed in its own celebrations in honour of All the Saints. The official liturgy of the feast-day of Omnium Sanctorum (All Saints) was stabilized in close relation to the development of collective worship of the saints in the West. The historical liturgical witnesses from the Middle Ages and of the Trident Council time demonstrate a progressive and very natural process of establishment the missal texts of this liturgical celebration. The form of some liturgical directions in the current Missale Romanum (Latin Missal), unchanged for ages, confirms the continuity and constancy of this celebration in the history of Catholic Church. These missal directions explicitly show the same idea of celebration and timeless meaning of the All Saints Solemnity.

14

ŚWIĘCI I POSTACIE BIBLIJNE W HERBACH MIAST W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO-MAZURSKIM

51%

Piechocka M.

|

tom 18

89-103

PL

Obecnie w województwie warmińsko-mazurskim aż trzynaście miast spośród czterdziestu dziewięciu w swoim herbie przywołuje świętych, postacie biblijne lub atrybuty i symbole z nimi związane. Wizerunek Matki Bożej widnieje na tarczy herbowej trzech warmińsko-mazurskich miast: Iławy, Fromborka i Pasymia. Jan Chrzciciel patronuje miastu Pisz. W miejskich herbach na terenie Warmii i Mazur swoje miejsce znaleźli także apostołowie: św. Jakub (Olsztyn), święci Piotr i Paweł (Olsztynek, Pieniężno) oraz św. Jan (Zalewo, Kisielice). W omawianym regionie w herbach miast znajdują się nie tylko postacie biblijne, ale również i postacie świętych, tj. św. Katarzyna patronuje miastu Działdowo, św. Rozalia miastu Susz, zaś św. Jerzy identyfikowany jest z miastem Ostróda.

EN

Fourteen cities of the forty-nine evoke currently the saints, biblical figures or symbols and attributes associated with them in their coats of arms in the province of Warmia and Masuria. The image of Our Lady appears on the shield of cities: Iława, Frombork and Pasym. John the Baptist is the patron of Pisz. The apostles find also their place in urban coats of Warmia and Masuria: St. Jacob (Olsztyn), St. Peter and Paul (Olsztynek, Pieniężno) and St. Jan (Zalewo, Kisielice). There are not only biblical figures, but also persons of saints in the coats of the cities, ie. St. Catherine in Działdowo, St. Rozalia in Susz and St. George is identified with the city of Ostróda.

15

Kontekstualne uwarunkowanie głoszenia katechez do młodzieży

51%

Sławiński H. , Karcz B. , Tyrała R. , Zając A. , Delimat W. , Janicki J. J. , Malik J. , Sterczewska L. , UPJPII i. , Pasek W. , Karcz B. , Malik J. , Sterczewska L. , UPJPII i. , Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2015

|

tom 13

EN

The catechesis to the youth is always delivered in the given context. This article explains first of all the etymology of the name “catechesis” and it’s meaning as seen through the lens of the theology of the word of God. The core of the catechetical message remains unchanged through the ages and organically identical with the salvific message of Jesus and his Apostles. What plays an important role in the sharing of faith is the vivid community of faith. Another important factor of the catechesis is the authority of the person, who preaches the word of God. One has authority, when that person lives according to the proclaimed message. The saints are the people who have authority and are still fascinating for the youth. It is right then - in the context of the approaching World Youth Day in Krakow 2016, based on the words “Blessed are the merciful” - to point out at so many saints, who used their energy to express their love to God through the merciful service to the people in need. As being merciful is so divers, so different are saints, who practiced mercy. What remains after the catechesis is not so much the subject, but the whole context, the experience of the community and participation in a meaningful event.

PL

Głoszenie katechez do młodych dokonuje się zawsze w określonym kontekście. Artykuł omawia najpierw katechezę z perspektywy teologii słowa Bożego, następnie wyjaśnia interesującą etymologię terminu „katecheza”, przypomina niezmienną istotę treści katechez oraz podkreśla, że na jej skuteczny przekaz wpływa doświadczenie wspólnoty wiary, wzajemnego wsłuchiwania się i dzielenia interpretacją życia przez pryzmat słowa Bożego. W artykule omówiona jest także ważna rola autorytetu wpływającego na młodzież. Może nim być głosiciel katechez, o ile zachowuje spójność sposobu życia z nauczaniem. Fascynującymi autorytetami, wciąż atrakcyjnymi dla młodzieży, są święci. W kontekście Światowych Dni Młodzieży 2016 skoncentrowanych wokół słów „błogosławieni miłosierni” warto przypomnieć sylwetki młodych świętych czyniących miłosierdzie. Wśród nich jest ich wielu, którzy byli związani z Krakowem. Jak wieloaspektowe jest pojęcie miłosierdzia, tak różnorodni są święci, którzy je praktykowali. Tym, co najbardziej zostaje w pamięci, jest nie tylko treść, co doświadczenie wspólnoty i współuczestnictwa w ważnym wydarzeniu.

16

Jesus Christ, Glory and Cognition. Is Eph 1:15–23 a Judaistic and/or Hellenistic Christian Text?

51%

Linke W.

Verbum Vitae

|

2021

|

tom 39

|

nr 3

807-829

EN

The paper is an interpretation of Eph 1:15-23 which is a consequence of the shorter version of Eph 1:15 (without the words: τὴν ἀγάπην). It is an attempt to answer the question of who the “saints” are in this verse and the entire pericope, what background (Hellenistic or Judaic) this concept has, and what was the character of the church community in this city in the post-Pauline period. The method used in this paper consists of historical and contextual analysis of lexicographical end ideological material used in the pericope. The first step is a study of the rhetorical structure of Eph as the instrument for interpretation of the role of the pericope in the meaning of the text. The second part of the paper is presented the binary way of exposition: in the language of Judaism and in the Hellenistic terms. From this perspective the category of “saints” is described. From this analysis it is concluded: “saints” are the group belonging to the Judeo-Christian component of the Church, the political substructure of the Church but not in terms of the separation, but of the pluralistic unity.

17

Polskie ślady we współczesnym martyrologionie rosyjskim

51%

Charkiewicz J.

ELPIS

|

2016

|

tom 18

183-191

PL

Rosyjska Cerkiew Prawosławna, poprzez swoje liczne organizacje i jednostki, w tym naukowe, od lat gromadzi i publikuje materiały dotyczące osób represjonowanych z powodu wyznawanej wiary w okresie władzy radzieckiej. Jedną z nowych publikacji poświęconych temu tematowi jest wydana w 2015 r. przez Prawosławny Uniwersytet Humanistyczny św. Tichona w Moskwie książka pt. „Doznali krzywdy w imię Chrystusa. Prześladowania Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. 1917-1956. Informator bibliograficzny. Księga pierwsza. A”. Znajdują się w niej dane dotyczące kilku tysięcy osób noszących imiona (w przypadku mnichów czy hierarchów) lub nazwiska rozpoczynające się na literę „A”. Wśród nich znajdują się imiona dziewięciu osób związanych z Polską, w tym trzech świętych kanonizowanych przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną. Artykuł niniejszy przybliża ich życie i działalność.

EN

Russian Orthodox Church through its numerous organizations and unities, including the scientific ones, for many years gathered and published materials concerning people oppressed during the period of Soviet rule because of their faith. One of the new publications on the subject is edited in 2015 by the St Tikhon’s Orthodox Humanities University in Moscow They Suffered Injustice for Christ’s Sake. Persecutions of the Russian Orthodox Church 1917-1956. Bibliographical Guide. Book One. A. It contains information concerning several thousands of people with their names starting with letter “A”. Amongst them there are names of nine persons connected with Poland, including three saints canonized by the Russian Orthodox Church. The article introduces us to their life and activity.

18

Powszechność funkcji keryksa w Kościele starożytnym. Stanowisko Klemensa Aleksandryjskiego

51%

Drączkowski F.

Vox Patrum

|

2002

|

tom 42

101-117

EN

The term to kerygma in Ciemens of Alexandria's writings means both an action performed in time and the contents, substance, subject of the Good News the contents of the Gospel. The conveyor of the kerygmat is a word, which can be said or written. On the basis of this assumption Clemens talks about two kinds of kerygma: oral and written. In the times of persecution the written transmission accomplished the principle of kerygmat universality in a fuller way, as it reached ail environments, also the circles that were unfavorable or hostile towards Christianity.

PL

The term 'to kerygma' in Clemens of Alexandria's writings means both an action performed in time and the contents, substance, subject of the Good News the contents of the Gospel. The conveyor of the kerygmat is a word, which can be said or written. On the basis of this assumption Clemens talks about two kinds of kerygma: oral and written. In the times of persecution the written transmission accomplished the principle of kerygmat universality in a fuller way, as it reached ail environments, also the circles that were unfavorable or hostile towards Christianity.

19

„Hagiologiczny Kerygmat”. Teologiczna „lektura” bazyliki San Stefano Rotondo w Rzymie

51%

Parzych-Blakiewicz K.

Studia Elbląskie

|

2021

|

tom 22

347-364

EN

The article presents the theological interpretation of the sacred space of San Stefano Rotondo in Rome. It is the result of research in the area of saints and holiness – that is, hagiology. The aim of the research undertaken is to define the temple as locus theologicus. San Stefan is a rotunda. In the middle there is a presbytery illuminated by natural light. Around it is a nave with 34 frescoes depicting scenes of the martyrdom of saints from the first centuries of Christianity. The theological interpretation concerns the whole interior, including its artistic furnishings and architecture. It was done in the perspective of papal teaching onholiness as a daily experience of closeness to God and taking into account the assumptions of aspectual hagiology. She has led to conclusions that include a proposal to use a new term– „hagiological kerygma” for use in further hagiological research aimed at „theology for innovation.”

PL

Artykuł przedstawia teologiczną interpretację przestrzeni sakralnej bazyliki San Stefano Rotondo (św. Szczepana) w Rzymie. Jest wynikiem prac badawczych w obszarze dotyczącym świętych i świętości – czyli hagiologii. Celem podjętych badań jest określenie świątyni jako locus theologicus. Bazylika San Stefano jest rotundą. W środku znajduje się prezbiterium oświetlone naturalnym światłem. Wokół jest nawa z 34 freskami, które przedstawiają sceny męczeństwa świętych z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Teologiczna interpretacja dotyczy całości wnętrza, obejmuje jego wyposażenie artystyczne i architekturę. Dokonana została ona w perspektywie nauczania papieskiego o świętości jako codziennym doświadczeniu bliskości Boga oraz z uwzględnieniem założeń hagiologii aspektowej. Doprowadziła do wniosków, które obejmują propozycję użycia nowego pojęcia – „hagiologiczny kerygmat” z przeznaczeniem do zastosowania go w dalszych badaniach hagiologicznych, ukierunkowanych na „teologię dla innowacyjności”.

20

Malowidło ścienne z przedstawieniem Czternastu Świętych Wspomożycieli w kościele w Morągu

51%

Małek J.

Studia Elbląskie

|

2024

|

tom 25

95-116

EN

The purpose of this article is to discuss recent research on the 15th-century wall paintings preserved in the chancel of the Church of St. Apostles Peter and Paul in Morąg (Warmia / Ermland), with emphasis on the composition related to the representation of the Fourteen Holy Helpers. These paintings, despite their poor state of preservation and not high artistic value constituting one of the most important monuments of Late Gothic painting in Prussia, have so far not been fully analyzed in monographic or comparative terms – most of the issues presented in this article are discussed here for the first time. The research was based on an analysis of historical sources pertaining to the parish church and the castle in Morąg, as well as on a wide range of literature on the subject. Its primary tool was a thorough autopsy of the paintings. The research problems include issues: of form, as well as iconography, with attempts at dating. As a result, it was possible to accurately identify individual scenes: including the theme accompanying the Fourteen Helpers, discussed in the literature (which turned out to be a depiction of the miracle in Frakenthal in 1448), to put their ideological content both in the context of universal symbolic meanings and local tradition, to expend the entire cycle at the turn of the 3rd and 4th quarters of the 15th century.

PL

Celem artykułu jest omówienie najnowszych badań na temat XV-wiecznych malowideł ściennych zachowanych w prezbiterium kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła w Morągu (Warmia), z naciskiem na kompozycję związaną z przedstawieniem Czternastu Świętych Wspomożycieli. Malowidła te, mimo słabego stanu zachowania i niewysokiej klasy artystycznej stanowiące jeden z ważniejszych zabytków późnogotyckiego malarstwa w Prusach, do tej pory nie zostały w pełni przeanalizowane w ujęciu monograficznym ani porównawczym. Badania oparto na analizie źródeł historycznych dotyczących parafii i zamku w Morągu oraz na szerokiej literaturze przedmiotu, a ich podstawowym narzędziem była wnikliwa autopsja zabytkoznawcza. Problematyka badawcza objęła zagadnienia formy oraz ikonografii wraz z próbą datowania. W efekcie udało się dokładnie zidentyfikować dyskutowany w literaturze temat towarzyszący Czternastu Wspomożycielom (który okazał się wyobrażeniem cudu we Frankenthalu w 1448 roku), wpisać ich treści ideowe zarówno w kontekst uniwersalnych znaczeń symbolicznych, jak i lokalnej tradycji oraz wydatować cały cykl na przełom trzeciej i czwartej ćwierci XV wieku.