Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zabudowa mieszkaniowa a środowisko

100%

Fogel A.

|

2012

|

tom nr 3

64-66

PL

Lokalizacja zabudowy mieszkaniowej jest jednym z istotnych elementów oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Dotyczy to nie tylko zmian w powierzchni gruntu i krajobrazie, powstających w wyniku robót budowlanych, ale także często wiąże się z utratą dotychczasowych funkcji przyrodniczych pełnionych przez dany teren.

2

Znaczenie wiarygodności danych wieloletnich mierzonych punktowo w modelowaniu zjawisk przyrodniczych na przykładzie opadu atmosferycznego

100%

Bac-Bronowicz J.

|

2001

|

tom T. 7, z. 2

235-244

PL

Informacje o średnich wartościach parametrów opisujących środowisko przyrodnicze pozyskane z wieloletnich pomiarów w punktach są często jedynymi dostępnymi danymi, które wprowadza się do baz systemów informacji geograficznej. W artykule proponuje się wprowadzenie do bazy dodatkowej informacji o jakości oryginalnych danych i sposobie ich przetworzenia. Wartościom cech określonym w punktach wyznaczających nadawane są klasy wiarygodności. Umożliwi to wyróżnienie obszarów, dla których wnioski wynikające z rozkładu zjawiska powinny być wystarczająco pewne. Przykładem danych o różnym stopniu wiarygodności - zależnym od czasu, miejsca i warunków pomiaru - są wielkości opadu atmosferycznego mierzone standardowo w stacjach i posterunkach meteorologicznych. Wartości ich są uzależnione od wielu czynników zewnętrznych. Przykładowa analiza wiarygodności cech została przeprowadzona na podstawie ich reprezentatywności. Badania testowe wykonywane są na obszarze Dolnego Śląska, dla którego nie opracowano dotychczas kompleksowych analiz w skali topoklimatu. Ocena wiarygodności informacji pozwoli określić jakość rezultatów syntez z innymi warstwami informacji geograficznej, które mogą być podstawą różnego rodzaju decyzji przestrzennych

EN

This study proposes collection of climatic information from survey stations and after further analysis of distribution the division of the land around the station into the regions of homogenous climatic conditions. Incidence of ground-frosts, hails, torrential rains and floods should also be analysed. Reliability of the parameters will be dependent on talking into consideration suitably long periods of observation. Changes in localisation of survey stations and comparability of different time compartments should also be taken into account, because in synthetic studies precipitation data were interpreted in different manner and originated from different periods

3

Wartość nieruchomości turystycznych a uwarunkowania przestrzenne

100%

Pawlikowska-Piechotka A.

|

2002

|

tom R. 6, nr 3

147-149

PL

Dążeniem właścicieli jest chęć zagospodarowania nieruchomości turystycznej jak najefektywniej. Decyzje planów przestrzennych, które egzemplifikują zamiary samorządu lokalnego i programy rządowe, są najbardziej istotnymi wskazówkami dla inwestorów. Stąd właściciele lub planujący nabycie nieruchomości turystycznej (dla użytku własnego lub na cele inwestycyjne) są zainteresowani przede wszystkim tym czy dla danego obszaru istnieje zatwierdzony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego i w jakim stopniu jego decyzje o funkcji obszarów i strategiach rozwoju są zbieżne z planami inwestycyjnymi związanymi z turystyką.

EN

The goal of owners is to develop their tourist properties in the most effective way. Decisions of spatial plans, which exemplify the changes of local govemment and govemmental programs, serve as key indicators for investors. Therefore owners or potential purchasers of tourist properties (for their own use or for investment purposes) are primarily interested whether a spatial development plan for a given area has been developed and adopted, and to what extend its decisions on the site functions and strategic visions are congruent with tourism-related investment plans.

4

Kontrowersje związane z wskaźnikową oceną środowiska przyrodniczego – przyczynek do dyskusji

100%

Burchard-Dziubińska M. , Szubska-Włodarczyk N.

|

tom 3(81)

PL

W artykule zaproponowano konstrukcję syntetycznego wskaźnika umożliwiającego klasyfikację województw według osiąganego poziomu ładu środowiskowego dzięki danym dostępnym w bazie BDL GUS. Łączne zestawienie wyników obliczeń własnych i danych z OECD umożliwiło sprawdzenie, i na ile wnioskowanie na podstawie tylko jednej zmiennej, jak to miało miejsce w przypadku raportu OECD, było zbieżne z oceną ładu środowiskowego opartą na wszystkich zmiennych dostępnych w BDL dotyczących tej kategorii. Oba podejścia przyczyniły się do wysnucia bardzo zbliżonych wniosków.

EN

The article proposes the construction of a synthetic indicator which allows the classification of regions according to the achieved level of environmental governance based on the data available in the database BDL GUS. The comparison of results of own calculations and data from the OECD allows to assess, if the inference based on only one variable, as is in the case of OECD report, is consistent with the assessment of environment based on all available in BDL variables. Both approaches lead to very similar conclusions.

5

Znaczenie mokradeł leśnych na przykładzie nadleśnictwa Gubin w województwie lubuskim

100%

Lipka K. , Kowalczyk M.

|

2001

|

tom nr 125

199-210

PL

Zbadano 32 mokradła stałe i okresowe (w tym 22 torfowiska). Przeprowadzono badania stratygraficzne i florystyczne. Wykonano także ocenę waloryzacyjną badanego terenu. Celem pracy było zwrócenie uwagi na wielofunkcyjną rolę mokradeł leśnych, analiza zatorfienia oraz wzbogacenie ilościowej i jakościowej charakterystyki środowiska przyrodniczego na przykładzie obrębu Chlebowo w Nadleśnictwie Gubin w województwie lubuskim. W tabeli nr 1 zostały zamieszczone dane charakterystyczne. Wskaźnik zatorfienia badanego terenu wynosi 2,01%. Najczęściej występyjącym gatunkiem torfu jest torf drzewny (Alneti) oraz torf szuwarowy (Cariceto-Phragmiteti). Wszystkie zbadane mokradła spełniają bardzo ważną rolę hydrologiczną. Będąc naturalną formą krajobrazową wpływają dodatnio na estetyzację krajobrazu, mogą być także obiektami badań naukowych, pełniąc równocześnie funkcję rekreacyjną. Zatem pod względem ekologicznym są bardzo cenne i powinny być chronione, ponieważ przyczyniają się do ograniczenia degradacji stosunków wodnych i wzbogacania bioróżnorodności lasu.

EN

Thirty two permanent and intermittent bogs (including twenty two peatbogs) were investigated. The evaluation of investigated area was carried out either. The aim of the work was to point the multifunctional significance of forest bogs, peat-cover analysis and enhancement of quantity and quality characteristics of natural environment on the example of Chlebowo forest district in the Gubin forest inspectorate in the Lubuskie province. The characteristic data were presented in table 1. The peat cover indicator if investigated area amounts 2,01%. Peat wood (Alneti) and rush peat (Cariceto-Phragmiteti) are peat species which occur most frequent. All the bogs investigated play very important hydrological role. Being natural landscape form they positively influence landscape aesthetics, simultaneously playing recreation role. Taking into account ecology peat-bogs are very precious and should be protected because they limit water conditions degradation and cause enrichment of forest biodiversity.

6

Nowe przepisy w sprawie ocen oddziaływania na środowisko

100%

Kasprzak K. , Raszka B.

|

1998

|

tom nr 9

62-63

PL

Ocena oddziaływania inwestycji na środowisko wykonywana jest w celu zidentyfikowania i przewidzenia oddziaływania projektów inwestycyjnych na środowisko przyrodnicze oraz na zdrowie ludzi. W polskiej praktyce termin "ocena oddziaływania na środowisko" ma dwa znaczenia i oznacza: procedurę urzędową (administracyjną) mającą na celu przygotowanie opracowania nazwanego oceną oddziaływania na środowisko, stanowiącą pomoc i informacje dla podejmującego decyzje, opracowanie stanowiące ocenę oddziaływania na środowisko.

7

Wpływ cieków wodnych na elementy środowiska przyrodniczego

100%

Wierzbicki T. L.

|

2001

|

tom Z. 15

41-47

PL

Radiestezja wielu ludziom wydaje się być czymś obcym i często jest łączona z magią. W ostatnich dziesięcioleciach zmienia się ten mit, a problematyka ta coraz częściej jest łączona z nauką i znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach życia, a w szczególności w inżynierii i ochronie środowiska, w kontekście przepływu promieniowania cieków podziemnych. W pracy podjęto próbę prostego omówienia tego zagadnienia, przyczyn i skutków istnienia cieków wodnych oraz przedstawiono niektóre sposoby obniżenia destruktywnego ich oddziaływania na środowisko człowieka.

EN

For many people radiesthesia is unknown problem, sometimes it is comparable with magic. During last few years we can see applications of radiesthesia in the field of environmental engineering and protection. In the paper the destruction role of underground stream radiation and proposition of it's decreasing were also presented.

8

Rezerwat Łęg na Kępie

88%

Święs F.

|

1998

|

tom nr 4

24-31

EN

The article presents environmental characteristics of a geographic and geobotanic partial reserve 'Leg na Kępie' situated in the Vistula river valley within the Puławy town area Attention has been focused on the reasons of a successive transition of typical riverside plant units/Salici-Populetum,Fraxino-Ulmetum campestris,Circaeo-Alnetum| into a fairly dried form of riverside forest /Salici-Populetum,Fraxino-Ulmetum campestris,Circaeo-Alnetum\.Objectives and practical preservation possibilities for this reserve at the background of its general natural qualities have been discussed.

9

Waloryzacja krajobrazowa pola golfowego w Krzyżanowicach

88%

Wolski K. , Szymura M. , Gąbka D.

|

tom nr 133 (13)

457-463

PL

Wzrost zainteresowania grą w golfa, obserwowany w ciągu ostatnich lat w Polsce jest przyczyną zapotrzebowania na budowę nowych pól golfowych. Przedstawiona praca prezentuje wyniki waloryzacji krajobrazowej pola golfowego Toya Golf & Country Club - Wrocław w Krzyżanowicach. Wszystkie oceniane w trakcie waloryzacji krajobrazowej cechy pola wykazywały najwyższe wartości, co pozwala na stwierdzenie, że realizacja pola golfowego została wykonana w ścisłej harmonii z projektem. Stwierdzono prawidłowe wkomponowanie pola golfowego w krajobraz oraz odnotowano obecność gatunków drzew i krzewów rodzimych, zgodnych z roślinnością naturalną danego obszaru. Nie stwierdzono ponadto ujemnego oddziaływania nowopowstałego obiektu na środowisko przyrodnicze.

EN

The result of increasing interests of golf last years is building of a new golf course. Presented paper shows the results of landscape assessment of a golf course Toya Golf & Country Club - Wrocław. The valuated golf course features point out the highest values. It is the basis of stating, that the golf course realization was made exact balance with project. A right putting of golf course into landscape composition was affirmed. On full size TG & CC golf course the presence of native, compatibles in most cases with natural potential vegetation trees and scrubs species was described. The negative influence of object on natural environment was not noted.

10

Eksploatacja surowców skalnych - problem nieużytków pogórniczych

88%

Pietrzyk-Sokulska E.

|

2003

|

tom nr 5

33-34

PL

Eksploatacja surowców skalnych wywołuje przekształcenia środowiska przyrodniczego wokół złóż, zaznaczając się najwcześniej i najwyraźniej w krajobrazie. Wywołuje to początkowo negatywne wrażenie, gdyż powstaje element obcy w danym krajobrazie. Jest nim wyrobisko wraz z otaczającym go zapleczem techniczno-administracyjnym. Wyrobisko może być stokowe, stokowo-wgłębne lub wgłębne, jedno - lub wielopoziomowe i zajmować niewielką powierzchnię lub znaczny obszar. Wszystko zależne jest od wielkości udokumentowanych zasobów geologicznych bilansowych, warunków geologiczno-górniczych, a także właściwości technicznych danej kopaliny, z czym wiąże się zainteresowanie nią jako surowcem do dalszego gospodarczego wykorzystania. Wraz z bezpowrotnym przekształceniem krajobrazu dewastacji ulega także szata roślinna, a w znacznie mniejszym stopniu i na czas trwania eksploatacji - powietrze atmosferyczne oraz hydrosfera. W latach prosperity górnictwa skalnego znaczne obszary, zwłaszcza w Polsce południowej zajęte były pod okręgi eksploatacji odkrywkowej i poprzez duże nagromadzenie różnej wielkości i typów wyrobisk obok siebie ulegały znacznej dewastacji, zwłaszcza krajobrazu i szaty roślinnej. Po zakończeniu eksploatacji powstał krajobraz, często przypominający księżycowy. Niewiele wyrobisk wraz z otaczającymi je zwałowiskami było rekultywowane, a jeszcze mniej zagospodarowane. Rekultywacja miała charakter zalesień i ewentualnej niwelacji obszarów eksploatowanych. Było to zjawisko powodujące negatywne postrzeganie górnictwa odkrywkowego surowców skalnych, co nie zawsze było zgodne z prawdą. Już wtedy, w obszarach przyrodniczo cennych np. G.Świętokrzyskich, Sudetach itp. Zaczęto zwracać uwagę na możliwość wykorzystania terenów pogórniczych na inne cele np. rekreacyjne, naukowo-badawcze czy gospodarcze. W ostatnich latach, w wyniku przemian gospodarczych i wzroście świadomości ekologicznej społeczeństwa, a także braku wolnych pod zabudowę terenów zaczęto inaczej patrzeć na potencjał drzemiący w terenach pogórniczych. Stają się one ważnym elementem w kształtowaniu lokalnego krajobrazu, a nawet w podnoszeniu walorów krajobrazowych danych regionów, w których prowadzona jest eksploatacja.

EN

Opencast excavation of hard-rocks deposits causes deterioration of the landscape. These negative transformations are most apparent in the areas of natural beauty and at the stages of quarring. Excavating activity creates many environmental problems. Some of these can be solved or eliminated by proper planning mining activities, by proper reclamation during excavation and management in the post-exploitation phase. Reclamation methods and management criteria for a variety of abandoned hard-rocks quarries are discussed in the presented paper.

11

Możliwości wykorzystania badań gleb dla potrzeb prognozy skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze

75%

Trafas M. , Gruszczyński S.

|

1998

|

tom R. 3

59-75

PL

Ustalenie przeznaczenia terenów na określone cele w planie zagospodarowania powinno uwzględniać między innymi stan zanieczyszczenia środowiska. Duże skażenie terenów stwarza ograniczenia wykluczające pewne kierunki zagospodarowania lub np. narzucające konieczność rekultywacji. Badania prowadzone w ramach monitoringu często opracowywane są w zbyt małej skali, aby dać odpowiedź co do lokalnego zróżnicowania skażeń. Przy ustalaniu zasięgów silnie przekształconych terenów pomocne mogą być badania gleb, a szczególnie badania kumulacji w nich metali ciężkich. Można je przeprowadzić w krótkim czasie, przy stosunkowo niewielkim nakładzie pracy i kosztów, a analiza uzyskanych wyników pozwala na postawienie diagnozy co do stanu zanieczyszczenia środowiska, powiązania jego zmienności z lokalnymi źródłami zagrożeń i stanowić może punkt wyjścia dla opracowania prognozy zmian stanu środowiska po realizacji planu zagospodarowania. Dowodzi tego przedstawiony przykład, dotyczący fragmentu Krakowa. Przeprowadzone badania gleb pozwoliły na ustalenie, że pomimo lokalizacji na tym terenie i w jego pobliżu różnych źródeł zanieczyszczeń stan środowiska na zdecydowanej większości obszaru pozwala na różnokierunkowe jego zagospodarowanie. Wytypowane rejony o nieco wyższym poziomie skażenia wymagać będą uwzględnienia tego stanu przy ustalaniu kierunków zagospodarowania oraz przeprowadzenia badań kontrolnych.

EN

Decisions on the use of the area for purposes defined in local development plans should include (among other factors) the intensity of environmental pollution. High contamination of the area makes limitations, excluding certain ways of development, or rather implying the need of reclamation. Survey done in the framework of monitoring is often done in too small scale to present real picture of contamination in the area. To define the range of highly effected areas, soil examination and examining the accumulation of heavy metals in particular can be very useful. It can be done in a short time and with relatively small effort and costs, and the analysis of results allows us to diagnose the level of environmental pollution, combine its changes with other sources of hazard and this can make the base for forecasting environmental changes after the implementation of development plans. This can be proven by the example referring to a part of the city of Cracow. Soil examinations show that in spite of different polluters located in this area, the most part of the area allows multifaceted development. Selected areas of slightly higher level of contamination will demand taking this fact into account during development planning and possible check-ups.

12

Rezerwat 'Zamczysko Turskie'

75%

Święs F.

|

1998

|

tom nr 7

29-34

PL

Scharakteryzowano główne właściwości przyrodnicze i historyczne rezerwatu leśnego 'Zamczysko Turskie' oraz możliwości praktycznej jego ochrony. Zasadniczym celem ochrony w tym rezerwacie jest stary las należący do zespołu Tilio-Carpinetum rosnący na silnie geomorfologicznie zróżnicowanym terenie moren polodowcowych.Na ochronę zasługują w nim przede wszystkim 150-200-letnie, potężne okazy drzew ,głównie Tilia cordata, Ulmus scabra i rzadziej Carpinus betulus. Ponadto na uwagę zasługuje fakt, że jest to teren stanowiska historycznej osady, typu szańca obronnego lub grodziska warownego.

13

Niekontrolowane procesy osadnicze i ich wpływ na planowanie przestrzenne w terenach ochrony krajobrazowej

75%

Mełges H. , Mełges M.

|

2011

|

tom R. 108, z. 1-A

161-166

PL

Planowanie przestrzenne z racji swojej wyjątkowej, a tym samym strategicznej funkcji ścisłego zespolenia z architekturą, stanowi podstawowe ogniwo gospodarki narodowej każdego kraju. Uwzględniając nowoczesne metody ochrony środowiska przyrodniczego, można stwierdzić, że planowanie przestrzenne odgrywa służebną rolę w życiu społeczeństw. Zauważa się, że tam gdzie występują żywiołowe procesy cywilizacyjne, tam przeważnie pojawiają się zjawiska zachwiania równowagi w funkcjonowaniu interdyscyplinarnych mechanizmów gospodarki narodowej. W celu uchwycenia żywiołowych procesów należy przywiązywać szczególną wagę do opracowywania dobrych planów zagospodarowywania przestrzennego i konsekwentnego realizowania ich w zastanej rzeczywistości, uwzględniając również potrzeby działań korekcyjnych, będących wynikiem szybko zachodzących zmian w dobie współczesności.

EN

Due to its unique and strategic function, spatial planning is a basic link in each country's national economy. Complying with modern environment conservation methods, spatial planning plays an ancillary role in society's life. It can be noticed that in the areas in which spontaneous civilisation processes take place, there also appear the disturbance in the way interdisciplinary mechanism of national economy function. In order to capture these spontaneous processes, one has to focus on developing good spatial planning projects and introducing them, taking into account the need for corrective measures which are the result of rapid changes in contemporary life.

14

Izotopy w środowisku przyrodniczym

75%

Migaszewski Z. M. , Hałas S. , Szaran J. , Gałuszka A.

|

2000

|

tom Vol. 48, nr 9

816-821

15

Proces restrukturyzacji a ochrona środowiska na terenach górniczych

75%

Dubiński J. , Turek M.

|

2006

|

tom nr 12

4-9

PL

W artykule przedstawiono problematykę oddziaływania kopalń węgla kamiennego na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem wód zasolonych, odpadów górniczych i rekultywacji gruntów poprzemysłowych. Zjawiska te pokazano na tle przemian restrukturyzacyjnych w sektorze węgla kamiennego w ciągu ostatnich 16 lat.

EN

The paper describes problems connected with impact of colliery operations on the natural environment, including problems of salty water associated with mining wastes and post-industrial reclamation in particular. The phenomena are presented against a background of restructuring transformations in the hard coal mining in the last 16 years.

16

Zwały po górnictwie rud żelaza w rejonie Częstochowy - charakterystyka utworów i szaty roślinnej

75%

Krzaklewski W. , Milk M.

|

2003

|

tom nr 6

11-14

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań gleboznawczych i fitosocjologicznych na zwałach górnictwa rud żelaza w okolicach Częstochowy. Badania przeprowadzono na trzech obiektach o zblizonej wielkości, zbudowanych z podobnego materiału, ale różniących się wiekiem. Wykazano, że głównymi czynnikami utrudniającymi wzrost roślinności był niekorzystny skład mechaniczny oraz nadmierne zasolenie materiałów zalegających. Duże zróżnicowanie niektórych właściwości chemicznych w obrębie jednego obiektu i między obiektami wskazuje na konieczność poprzedzenia rekultywacji odpowiednimi badaniami gleboznawczymi.

EN

In the work presented are the results of soil and phytosociological investigations carried out in the post-mining iron ore spoil heaps in the vicinity of Czestochowa. The investigations have been conducted in three objects of similar size, built from similar material but differing in age. It has been proved that the main factors which make the growth of vegetation more difficult have been a disadvantageous mechanical composition and an excessive salinity of the deposited material. An extensive differentiation of some chemical properties both within a single object and among the three objects indicates the necessity of undertaking respective prior to landreclamation.

17

Ochrona powierzchni ziemi w górnictwie

75%

Dulewski J.

|

2003

|

tom nr 9

11-15

PL

Ujemny wpływ działalności górniczej dotyczy głównie zmian powierzchni ziemi a tym samym całego środowiska przyrodniczego i jego poszczególnych elementów. Działalnośc ta przyczyniła się do wielkoobszarowego przekształcenia terenów po działalności górniczej oraz długotrwałego wyłączenia z użytkowania znacznego areału gruntów. Ponadto działalność górnicza powoduje często istotne zmiany rzeźby terenu, co wiąże się z naruszeniem walorów krajobrazowych obszarów użytkowanych górniczo. Dlatego też właściwa gospodarka surowcami i odpadami mineralnymi oraz zarządzanie terenami po działalności górniczej to istotna forma działalności przemysłu wydobywczego oraz innych rodzajów działalności gospodarczej, związanej z wykorzystaniem kopalin i wytwarzanych w trakcie eksploatacji i przeróbki odpadów. W artykule skupiono sie głównie na omówieniu zagadnień dotyczących prawnych zasad rekultywacji i zagospodarowania terenów po działalności górniczej. Przedstawiono stan gospodarki terenami górniczymi w okresie ostatnich pieciu lat.

EN

The harmful effects of a mining operation conducted pertain mainly to the changes occurring in land surface, thus - in the whole natural environment and its individual components. The mining activity has caused a large-scale transformation of the post-mining sites and a long-term exclusion of considerable amount of land surface from utilization. Besides, the mining activity often causes substantial changes in the land relief which means a deterioration of the scenic beauty of the areas utilized for mining operations. For that reason the appropriate management of mineral raw material and waste, as well as the administration of the post-mining areas present essential forms of running the mineral extrac-tion industry and other sectors of economy connected with utilization of the minerals and waste material produced in the processes of mining and mineral preparation. This article is focused at mainly on discussion of the issues pertaining to the legal principles of land reclamation and development of the mining sites within the recent five-year period.

18

Kartograficzne zastosowania systemów informacji geograficznej na przykładzie "Cyfrowego atlasu środowiska przyrodniczego województwa gdańskiego"

75%

Kistowski M.

|

1999

|

tom T. 31, nr 2

106-114

PL

Artykuł prezentuje przykład zastosowania oprogramowania GIS MapInfo do opracowania "Atlasu środowiska przyrodniczego województwa gdańskiego". Scharakteryzowano metodę wykonania i zakres cyfrowej bazy danych atlasu, technologię numerycznego opracowania map, zawartość atlasu, a także przedstawiono krąg potencjalnych odbiorców i zastosowań publikacji, posiadającej wersję drukowaną oraz cyfrową na płycie kompaktowej.

EN

The papaer presents the technological aspect of elaboration of the Atlas, part of which was developed using the MapInfo software. The described procedure was applied in the production of the "Digital Environmental Atlas of Gdansk Voivodship (Northern Poland). The atlas was completed in September 1998 and released both in print and as a digital atlas on a CD-R. The database prepared in the MapInfo environment is organized into 60 thematic layers, including the following categories of information: - Land use, - Environment protection forms, - Geologic resources and hydrogeologic conditions, - Hydrography, - Selected elements of the quality of environment (waste sites, water quality). The content of this geographic database corresponds with the level of detail for the 1:25,000 scale topographic mapping. The data set served as a base for the atlas production. Digital elaboration of this atlas can be divided into 2 main steps: 1. GIS data preparation (MapInfo software), 2. Vector and Raster data processing and DTP (graphic and DTP software). The MapInfo software was used to produce the thematic maps based on the previously developed database, and also to generate the map lebels, legends and linear bar. The maps were formatted using the "Layout" command, and then saved as workspace (*.wor). The next step was to save both the maps and map legends as postscript files (*.eps). The Adobe Illustrator software was used to process the *.eps vector images, and the DTP was made in the Quark XPress software. The final stage of the atlas preparation was led simultaneously in the following two directions: For the paper version the map colors were separated and then printed, whereas fo the digital one maps were exported to the *.pdf format and then recorded on CD-Rs. The atlas is composed of 43 maps, 13 tables and 30 photographs. Most of the maps cover the whole of Gdansk Voivodship, but some of them only the selected areas (landscape parks, Gdansk Metropolitan Area). Maps are printed at scales varying from around 1:70,000 to 1:1,500 000. The digital version allows to magnify the maps to the desired scale, and also to visualize them together with the appropriate data. The data included in this atlas should be of assistance to numerous groups of users dealing with the protection and conservation of the natural environment: teachers, students, clerks, researchers, spatial data managers as well as the local societies and non-governmental ecological organizations.

19

Rtęć w kopalinach wydobywanych w Polsce jako potencjalne źródło zanieczyszczenia środowiska

63%

Bojakowska I. , Sokołowska G.

|

2001

|

tom nr 394

5-53

PL

Zbadano występowanie rtęci w surowcach naturalnych eksploatowanych w Polsce, które poddawane wysokotemperaturowym procesom przeróbki, stanowią potencjalne źródło emisji rtęci do atmosfery i zanieczyszczenia środowiska. Badaniami objęto: węgiel kamienny, węgiel brunatny, torfy, ropę naftową, rudy miedzi, rudy cynku i ołowiu, surowce ilaste i surowce węglanowe. Zawartość rtęci w węglu mieści się w zakresie od kilku do kilkuset ppb: średnia jej zawartość w węglu kamiennym wynosi w złożach: dolnośląskim - 399 ppb, lubelskim - 105 ppb i w górnośląskim (najniższa średnia zawartość rtęci) - 60 ppb. Średnie zawartości rtęci w węglu brunatnym są na ogół wyższe, niż w większości złóż węgla kamiennego. Najwyższą stwierdzono w złożu Bełchatów (416 ppb), a najniższą w złożu Lubstów (199 ppb). Torfy zawierają średnio 64 ppb Hg; najwyższą jej zawartością charakteryzują się torfy olesowe. Średnia zawartość rtęci w zbadanych ropach jest bardzo niska i wynosi 4 ppb. Średnia zawartość rtęci w łupkach serii miedzionośnej jest bardzo wysoka i wynosi 4615 ppb, w dolomitach tej serii - 173 ppb, a w piaskowcach - 255 ppb. Rudy cynkowo-ołowiowe ze złoża Pomorzany zawierają średnio 260 ppb, a ze złoża Trzebionka - 50 ppb Hg. Surowce ilaste zawierają średnio 46 ppb Hg, a średnia zawartość rtęci w skałach węglanowych wynosi 7 ppb. Na podstawie danych o wielkości wydobycia tych surowców w 1997 roku, można określić, że wraz z nimi wydobyto na powierzchnię około 42 000 kg rtęci, w czym największy udział 48,4% miał węgiel brunatny i rudy miedzi - 29,2%. Udział rtęci pochodzącej z węgla kamiennego stanowił 19,4%, rud cynkowo-ołowiowych 1,6%, a surowców ilastych i węglanowych - poniżej 1%.

EN

Mercury concentration was determined in the mineral raw material mined in Poland and processed at high temperature and being potential sources of mercury emission to the atmosphere. Samples of hard coal, lignite, peat, crude oil, copper and lead-zinc ores, ceramic and calcareous raw materials were collected for research. The range of mercury contents in hard coals and lignite is from merely a few ppb to several hundreds ppb; the mean content of mercury in hard coal from the Lower Silesia Coal Basin deposit is 399 ppb, from the Lublin Coal Basin deposit - 105 ppb and from the Upper Silesia Coal Basin - 60 ppb. The average mercury concentration is higher in lignite than in the majority of hard coal, it is the highest in the Bełchatów deposit (416 ppb), the lowest in the Lubstów deposit (199 ppb). Peat contains 64 ppb Hg on the average and among them alder peat characterise the highest mercury concentration. The mean concentration of mercury in the crude oil is very low (4 ppb). In the copper-bearing series the mean mercury content is very high and amounts 4615 ppb in copper shale, in dolomites - 173 ppb, and 255 ppb in sandstones. Lead-zinc ores from the Pomorzany deposit contain 260 ppb Hg on the average whereas the mean mercury content in the ores of the Trzebionka deposit is five times lower (50 ppb). Clays and tills contain 46 ppb of mercury on the average. The mean mercury concentration in limestones is very low and amounts 7 ppb. According to the data of the mineral raw material production in Poland, coal, lignite, copper and lead-zinc ores, clays and limestones mined in 1997 contain about 42 000 kg of mercury in total. The biggest share in this amount - 48.4% have lignite, the copper ores have a share equal 29.2%, hard coal - 19.4%, lead-zinc ores - 1.6%. Ceramic and calcareous raw materials have the smallest share (below 1%) of total amount of mercury mined in 1997 in Poland.

20

Środowisko przyrodnicze a planowanie przestrzenne

63%

Rogatka K. , Środa-Murawska S. , Biegańska J. , Grzelak-Kostulska E. , Chodkowska-Miszczuk J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

nr 43

302-312

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena procesu planistycznego w kontekście kwestii związanych ze środowiskiem przyrodniczym. Środowisko przyrodnicze jest z jednej strony istotnym elementem umożliwiającym rozwój społeczno-gospodarczy sensu largo, a z drugiej strony wpływa ono znacząco na jakość życia mieszkańców, w sposób oczywisty podnosząc jej poziom. Dlatego też właściwe kształtowanie środowiska jest szczególnie istotne i powinno być kluczowym elementem prowadzonej przez władze polityki miejskiej. Ponadto idea dbałości o środowisko, zgodna jest z założeniami rozwoju zrównoważonego (sustainable development) oraz z popularnymi trendami, które zachęcają do kształtowania miast w typie eko i generalnie do prowadzenia eko-życia.

EN

The paper aims at analyzing and evaluating the process of spatial planning in the context of issues related to natural environment. The natural environment is, on the one hand, significant element enabling socio-economic development, on the other hand, it has impact on the quality of life of inhabitants, clearly increasing its level. Therefore, the proper planning of natural environment is extremely important and it should be crucial element of urban policy created by authorities. What is more, the idea of taking care on natural environment is coherent with the objectives of sustainable development and with generally popular trends which encourage to form eco-cities and to conduct eco-life.