Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ślady po kryształach halitu w dolomitach dewońskich w kamieniołomie Zachełmie

100%

Jaworska J.

Przegląd Solny

|

2017

|

tom T. 13

135--140

PL

Nieczynny kamieniołom w Zachełmiu jest znany z racji odkrycia i opisu śladów najstarszego lądowego kręgowca – tetrapoda. W tym samym kamieniołomie znaleziono dobrze zachowane 3 ślady po pojedynczych kryształach halitu (na 2 próbkach skał). Wielkość śladów po tych kryształach wynosi od 1 do ok. 2,5-3 cm. Przypuszczalnie jeden ślad zostawił kryształ sześcienny, a 2 ślady powstały po kryształach typu hopper. Kilkakrotnie szczegółowo przebadane i opisane utwory dolomitowe z tego miejsca wskazują, że środowiskiem ich depozycji była płytka, rozległa laguna odsłaniająca kilkakrotnie dno i okresowo sprzyjająca sedymentacji ewaporatów. W niniejszym artykule autorka rozważa możliwość miejsca oraz czasu krystalizacji halitów, tzn. czy te kryształy wytrąciły się z roztworu w zbiorniku, czy też nieco później, już w obrębie osadu węglanowego, na skutek penetracji sedymentu przez solanki. Oba „miejsca” i czas precypitacji halitu wydają się równie prawdopodobne.

EN

The abandoned Zachełmie Quarry has been known for the discovery and descriptions of the trackways of a tetrapod, the oldest land vertebrate animal. Three well-preserved casts of single halite crystals were found on two salt samples collected from the same site. The sizes of the halite traces range from 1 to ca. 2.5-3 cm. Most certainly, they are two casts of hopper and one of cube form crystals. The local dolomite formations, studied and described several times in detail, indicate that a shallow and vast lagoon that had uncovered the sea bottom several times and periodically allowed for the sedimentation of evaporites was the sedimentation environment. In this paper, the author considers possible place and time of halite crystallisation, i.e. whether the crystals were precipitated from the basin’s solution or somewhat later, as a result of brine penetration through the carbonate sediment. Either halite “location” and precipitation time seem to be equally probable.

2

Towards partial order reductions for fragments of alternating-time temporal logic

100%

Dembiński P. , Jamroga W. , Mazurkiewicz A. , Penczek W.

Prace Instytutu Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk

|

2016

|

tom Nr 1036

1--32

EN

A general semantics of strategic abilities of agents in asynchronous systems with and without perfect information is proposed, and some general complexity results for verification of strategic abilities in asynchronous systems are presented. A methodology for partial order reduction (POR) in verification of agents with imperfect information is developed, based on the notion of traces introduced by Mazurkiewicz. Two semantics of ATL∗ −X are considered and it is shown that for memoryless imperfect information (|=ir) contrary to memoryless perfect information (|=Ir), one can apply techniques known for LTL−X.

PL

Raport definiuje ogólną semantykę dla strategicznych umiejętności agentów w systemach asynchronicznych z pełną i częściową informacją, oraz prezentuje ogólne wyniki dotyczące złożoności weryfikacji strategicznych możliwości w systemach asynchronicznych. Metoda redukcji częścio-porządkowych, wykorzystująca ślady Mazurkiewicza, została zastosowana do weryfikacji agentów z niepełną informacją. Dla rozważanych dwóch semantyk logiki ATL*_x zostało pokazane, że dla bezpamięciowej niepełnej informacji (|=ir) w przeciwieństwie do bezpamięciowej pełnej informacji (|=Ir), można zastosować metody znane dla LTL_x.

3

Ocena użytkowości zielonych mostów przez zwierzynę na podstawie liczenia tropów

100%

Konopka J.

Problemy Ekologii

|

2009

|

tom R. 13, nr 1

45-48

PL

Na przykładach omówiono aktualną sytuację w eksploatacji mostów - przejść dla zwierząt nad drogami i liniami kolejowymi.

EN

The present situation in the use of green bridges - passages for animals over roads and railways has been discussed on the basis of some practical examples.

4

Analiza aktywności sejsmicznej w zakresie zjawisk śladowych i słabych w korelacji z wynikami tomografii pasywnej na przykładzie pola eksploatacyjnego G-7/5 O/ZG Rudna KGHM S.A.

100%

Takuska-Węgrzyn E. X.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2011

|

tom R. 35, z. 2

567-572

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy aktywności w zakresie zjawisk sejsmicznych śladowych i słabych, poparte wynikami stosowanej tomografii pasywnej. Badaniami objęty był obszar pola eksploatacyjnego G-7/5 O/ZG Rudna KGHM SA w okresie lat 2008-2010. Przeprowadzone badania stwierdziły, że hipocentra ognisk silnych wstrząsów górotworu nie były związane ze strefami wysokich prędkości propagacji fali P. Stwierdzono jednakże korelacje miedzy strefami o bardzo niskich wartościach pola prędkości oraz strefami o bieżącej słabej sejsmiczności. Stwierdzono również, że aktywność śladowa nie daje możliwości predykcji wstrząsów wysokoenergetycznych.

EN

The article presents the results of an activity analysis of trace and weak seismic phenomena, supported by the passive tomography results. The analysis was conducted on the area of the G-7/5 O/ZG Rudna KGHM SA exploitation field between 2008 and 2010. The analysis revealed that the hypocentres of the strong tremors foci of the orogen were not connected with the zones of high velocity of P wave propagation. However, correlations of the zone of very low velocity field with the zones of current weak seismicity were observed. It was also observed that trace activity does not make it possible to predict high energy tremors.

5

Jurassic tetrapod footprint ichnofaunas and ichnofacies of the Western Interior, USA

100%

Lockley M. , Gierlinski G.

Volumina Jurassica

|

2014

|

tom Vol. 12, no. 2

133-150

EN

The Jurassic tetrapod track record of the Western Interior, USA, is one of the most diverse, complete and well-studied in the world, spanning a relatively continuous representation of Lower, Middle and Upper Jurassic formations. Although a few of these formations, notably the Morrison Formation, have yielded abundant body fossils, the majority lack abundant skeletal remains and, while trackrich, are in some cases completely barren of body fossils. Thus, the track record assumes great importance as the most complete and representative record of changing tetrapod faunas through time in a region where the body fossil record is often sparse or absent. In the Lower and Middle Jurassic, many distinctive assemblages are associated with eolian units (Wingate, Navajo and Entrada) that are almost devoid of body fossils. However, the former two units are rich in synapsid tracks characterized as the Brasilichnium ichnofacies. In the Middle Jurassic, fluctuating sea-levels exerted important controls on the distribution of theropod and pterosaur-dominated ichnofaunas associated with coastal plain and marginal marine settings. The Morrison ichnofauna is a reliable reflection of the body fossil record of that formation. Ongoing efforts to group and classify the various tetrapod ichnofaunas into tetrapod ichnofacies and tetrapod biochron categories have, in some cases, provoked stimulating, if sometimes inconclusive, debate.

6

Biegły w postępowaniu przygotowawczym – jego rola w procesie wykrywczym na przykładzie sprawy o zabójstwo sprzed 26 lat

100%

Kamińska A.

Problemy Kryminalistyki

|

2021

|

nr 311

EN

The article is a case study of a manslaughter case that remained unsolved for over 26 years. In its content the role of forensic experts is emphasised as well as their significant impact on the effectiveness of conducting the preparatory proceedings under discussion. A closer look at the investigation shows that the detection process in the present case was mainly based on DNA profiling. The cooperation of police officers focusing on intelligence work and those who deal with investigative activities, the exchange of knowledge and experiences, as well as the ability to impartially once more look into the previously recovered traces and evidence was not without significance.

PL

Artykuł stanowi studium przypadku – sprawy o zabójstwo, które nie zostało wykryte przez ponad 26 lat. W jego treści podkreślono rolę biegłych oraz ich znaczny wpływ na efektywność prowadzenia omawianego postępowania przygotowawczego. Przyjrzenie się sprawie pokazuje, że proces wykrywczy w omawianym przypadku oparty był w głównej mierze na badaniach genetycznych. Nie bez znaczenia okazała się również współpraca policjantów koncentrujących się na pracy operacyjnej i tych, którzy zajmują się pracą dochodzeniowo-śledczą, wymiana wiedzy i doświadczeń, a także umiejętność obiektywnego, ponownego spojrzenia na uprzednio zebrane ślady i dowody.

7

Charakterystyka kryminalistyczna przestępstw przemocy domowej zgodnie z ustawodawstwem Ukrainy

80%

Franchuk V. , Kuntij A.

Edukacja • Terapia • Opieka

|

2020

|

tom 2

211-220

EN

The work is dedicated to the concept and composition of the forensic characteristics of domestic violence in Ukraine. An analysis of the work of forensic scientists on the concept and elements of forensic characteristics was done. On this basis, as well as on the analysis of the investigative and judicial practice, the composition of the forensic characteristic of domestic violence is proposed. It was investigated that to those elements are included: time, place, means, crime manner, victim’s person, offender person, “trace pattern”, which are closely correlated with each other. The analysis of each of the elements is carried out.

PL

Artykuł dotyczy koncepcji kryminalistycznych cech przemocy domowej na Ukrainie. Na podstawie przeprowadzonych badań, a także analizy praktyk śledczych i sądowych ustalono, że proponowany skład kryminalistycznych cech przemocy domowej obejmuje: czas, miejsce, środki, sposób popełnienia przestępstwa, tożsamość ofiary, tożsamość sprawcy, „wzór śladu” – ściśle powiązane ze sobą elementy.

8

Sposób wyznaczania miejsca kolizji pojazdów przy ograniczonych danych

80%

Momot W. , Pankiewicz B.

Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Mechanika

|

2004

|

tom Z. 79

289-296

PL

W artykule przedstawiono sposób wyznaczania miejsca kolizji pojazdów w sytuacji, gdy nie pozwalają na to dowody rzeczowe. Wykorzystano przy tym równanie zachowania pędu i zachowania energii oraz warunek zamknięcia się czworoboku wektorów ilości ruchu kolidujących pojazdów, których kierunki i zwroty są zgodne z ustalonymi kierunkami ich ruchu przed zderzeniem i wynikającymi z przyjętego miejsca kolizji po niej.

EN

The paper presents the method of appoint place cars collision when keep on proof factual. Use for once condition catch quadrangle vectors momentum collisions

9

Metodyka oznaczania śladów materiałów wybuchowych oraz ich pochodnych w złożonych matrycach na przykładzie wykorzystania biowskaźnika akumulacji

80%

Baran P. A. , Mazur I. , Kasprzak P. , Modzelewski D. , Tszydel M. , Błońska D.

Problemy Techniki Uzbrojenia

|

2023

|

tom R, 52, z. 164

43--65

PL

W XXI wieku, różne wydarzenia polityczne i społeczne powodują pojawianie się nowych zagrożeń związanych z produkcją, przechowywaniem i użyciem środków bojowych zawierających kruszące materiały wybuchowe. Zanieczyszczenia stanowią wyzwanie dla specjalistycznych laboratoriów, które zajmują się ich wykrywaniem i identyfikowaniem źródła pochodzenia. Niestety, tego typu zanieczyszczenia mają poważny wpływ na ludzkie zdrowie powodując m.in. poważne uszkodzenia układów i narządów człowieka, a także długotrwałe skutki zdrowotne, takie jak choroby nowotworowe i inne poważne zaburzenia zdrowia. Dlatego ważne jest, aby zwrócić uwagę na te zagrożenia i zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zapobiegać ich pojawianiu się i zminimalizować ich szkodliwe skutki. W badaniach ekosystemów częstym problemem jest niskie stężenie badanej substancji, które jest poniżej limitu detekcji urządzenia. W takich przypadkach biowskaźniki kumulacji okazują się być bardzo pomocne. Biomarkery są doskonałym narzędziem do wykrywania zanieczyszczeń w wodzie płynącej i w glebie Dzięki nim można stwierdzić obecność określonych czynników chemicznych, a jednocześnie są one czułym wskaźnikiem reakcji ekosystemu na skażenie. W oparciu o chromatografię cieczową została opracowana uniwersalna metoda, która umożliwia analizę trotylu i jego pochodnych w wytypowanym przez nas biowskaźniku akumulacji - larwach chruścików z gatunku Hydropsyche angu-stipennis, Curtis 1834 oraz próbkach gleby, czy innych złożonych matrycach. Metoda chromatograficzna pozwala na ilościowe i jakościowe oznaczenie różnych pochodnych trotylu, takich jak 2,6-diamino-4-nitrotoluen, 2,4-dia-mino-6-nitroto-luen, 1,3,5-trinitrobenzen, trójnitrotoluen, 2-amino-4,6-dinitrotoluen, 4-amino-2,6-dinitrotoluen i tetrylu w złożonej matrycy biologicznej. Dodatkowo prze-prowadzono badanie efektu kumulacji trotylu w tkance larw chruścików poddanych ekspozycji w rozworach testowych zwierających trotyl przez 1 do 24 godzin. Zauważono efekt wysycenia oraz zmierzono stężenie pochodnych trotylu. Zaobserwowane efekty potwierdziły użyteczność wytypowanej larwy jako biowskaźnika akumulacji zanieczyszczeń trotylu w ekosystemie.

EN

Different political and social events of the 21th century have been bringing about the appearance of new threats connected with production, storing and using of combat assets containing the high explosive materials. The contaminations are challenging for specialised laboratories dealing with their detection and identification of sources of origin. Unfortunately, such contaminations have a serious influence into the human health causing for instance significant injuries of human systems and organs, and long term problems with the health such as cancer diseases and other serious health disturbances. Therefore, it is important to focus attention on these threats, and to do everything possible to prevent their appearance and minimise the harmful effects. A low concentration of tested agent, below the instrument detection threshold, is a frequent problem at investigations of ecosystems. In such cases biomarkers of cumulation prove to be very helpful. Biomarkers can be a perfect tool for detection of contaminations in the flowing water and in the ground. They can be used to establish the presence of specific chemical agents and at the same time they are a sensitive indicator of eco-system’s reaction to the contamination. A universal method was developed basing on the liquid chromatography for analysis of trotyl and its derivatives present in larvae of caddisflies from species of Hydropsyche angustipennis, Curtis 1834, and in the samples of soil, or in other complex matrixes. The chromatographic method can label quantitively and qualitatively different derivatives of trotyl, such as 2,6-diamino-4-nitrotoluene, 2,4-dia-mino-6-nitrotoluene, 1,3,5-trinitrobenzen, trinitrotoluene, 2-amino-4,6-dinitrotoluen, 4-amino-2,6-dinitrotoluen, and tetryl in a complex biologic matrix. Additionally, an effect was investigated of trotyl cumulation within 1 to 24 hours in the tissue of cad-disfly larvae subjected to exposition of tested solutions contained trotyl. An effect of saturation was noticed and the concentration of trotyl derivatives was measured. Observed effects con-firmed the usefulness of chosen larvae as a bio-indicator of trotyl contamination accumulation in ecosystem.

10

Akcja gaśnicza ze szczątkami ofiary śmiertelnej w tle

70%

Włodarczyk R.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2015

|

tom Nr 1

181--195

PL

Cel: Celem niniejszego doniesienia jest zapoznanie funkcjonariuszy wykonujących czynności służbowe na miejscu pogorzeliska z wybranym przypadkiem z praktyki. Ma on uzmysłowić zainteresowanym podmiotom, jak wiele śladów i mikrośladów biologicznych jest tam pomijanych. Materiał dowodowy jako niemy „świadek” może przekazać wiedzę o zdarzeniu, jednak traci się go przez niezauważenie na etapie akcji ratowniczo-gaśniczej i nieostrożność w czasie oględzin. Celem pośrednim jest wykazanie błędów możliwych do uniknięcia przez zespół oględzinowy, co wymiernie może poprawić jakość przyszłych ustaleń w sprawie. Wprowadzenie: Choć w praktyce ma się do czynienia z różnymi przyczynami powstawania płomieni, jednak podczas akcji gaśniczej należy liczyć się zarówno z dotarciem do osób żywych, zwłok, jak i szczątków ludzkich. Mogą one być zachowane w złym stanie, co stwarza problemy z ustaleniem tożsamości. Kazus ten pokazuje, jak niefrasobliwość w wypełnianiu obowiązków służbowych utrudnia dotarcie do prawdy obiektywnej, mimo posiadania informacji o przebywaniu co najmniej 1 osoby w domu, która uległa spaleniu. Metodologia: W etapie wstępnym scharakteryzowano miejsce wybuchu pożaru, który zaistniał w terenie ze stosunkowo dogodnymi warunkami do realizacji zadań służbowych. W drugim etapie stanowiącym opis akcji gaśniczej i oględzin na miejscu pogorzeliska dowiedziono, że mimo uzyskanych informacji nie brano pod uwagę obecności szczątków ludzkich. Późniejsze oględziny pogorzeliska doprowadziły do ujawnienia ciała ludzkiego, które było rozczłonkowane i zdegradowane. W kolejnym etapie dokonano analizy materiału dowodowego i jego przydatności do wyjaśnienia wątpliwych kwestii. Dzięki wnioskowaniu sformułowano konkluzje dotyczące metod i skutków, przez zestawienie przyczyn błędnego postępowania w trakcie oględzin. Końcowy etap rozważań udowadniał, jak zatarcie śladów związanych ze zdarzeniem ograniczyło możliwości badawcze i wykrywcze. Wnioski: W artykule próbowano dowieść, jak ukierunkowane popożarowe czynności procesowe i pozaprocesowe mogą na dalszych etapach doprowadzić do efektywnego wykorzystania zabezpieczonych śladów oraz wyjaśnić okoliczności sprawy. Bowiem sensownie realizowane postępowanie przygotowawcze, bazujące na słabo widocznych śladach biologicznych wraz z aktualnymi możliwościami genetycznymi, doprowadza do identyfikacji osób związanych ze zdarzeniem. Jednakże ważne jest przestrzeganie rygorów postępowania. Przytaczanie tego kazusu ma uświadamiać niepożądane konsekwencje niekompetentnych działań.

EN

Aim: The purpose of this report is to familiarize officers, who perform duties at fire incidents, with a selected practical example. It is intended to make officers aware of the volume of evidence, biological and other, which can be overlooked. The evidence, just like a mute witness, can provide information about an incident. However, information can be lost throug inadvertence during rescue and firefighting operations and imprudence during post incident inspections. An intermediate aim is to reveal potential errors, which can be avoided, identified by a technical working group of Inspectors. Avoidance of such errors could significantly improve the quality of future investigation findings. Introduction: In spite of different reasons for the cause of a fire, it should be understood that rescue activity will ultimately bring firefighters into contact with live people, corpses and human remains. The latter two may be preserved in a poor condition, culminating with difficulties in establishing individual identities. This case illustrates where apathy in the performance of duty may have caused difficulties with attempts to establish objective facts, despite availability of information about the existence of at least 1 person, who was burnt in the house fire. Methodology: At the initial stage a suitable location involving a fire outbreak was identified. It was a location with easy access for firefighting and rescue operations. At the second stage a description of firefighting activities was produced and was accompanied by a post incident site inspection. At this point it was realised that, despite information concerning incident operations, the presence of human remains were ignored. A later inspection of the fire incident site revealed a degraded and dismembered human body. Next, the collected evidence was analyzed and its utility determined for use in resolving areas of doubt.. With the aid of deduction methods, some conclusions were reached about methods and effects as well as reasons for flawed procedures adopted during the site inspection. The final stage of deliberations established how erasure of relevant evidence constrained detection and research investigation. Conclusions: The article attempted to demonstrate that suitably focussed post incident investigations may, at later stages of proceedings, lead to effective utilisation of preserved evidence as well as provide an explanation of circumstances. A sensibly developed preparatory process, based on not so easy to see biological evidence, but aided by current genetic potential, leads to identification of individuals associated with incidents. However, it is important to maintain a disciplined approach to the process. Presentation of this incident is intended to make people aware of undesirable consequences associated with incompetent performance.

11

Archeologia czasów współczesnych i (nie)moc działania materialnych śladów Wielkiej Wojny w Polsce

61%

Zalewska A. I.

Ochrona Zabytków

|

2017

|

nr 2

47-77

PL

Rosnące zainteresowanie archeologicznymi badaniami materialnych śladów nieodległej przeszłości w Polsce skłania do zastanowienia się nad specyfiką, wartością i kontekstami uzasadniania tego typu działań. W polskojęzycznej literaturze nie poświęcano dotychczas wiele uwagi domenie, której specyfikę trafnie ujmuje pojęcie archeologia czasów współczesnych (ACW). Część pierwsza niniejszego artykułu stanowi wgląd w uzasadnienia stymulujące archeologów współczesności do działań poznawczych – funkcjonujące w szeroko rozumianej „wspólnocie przekonań”. W drugiej części szkicuję procesy i konteksty, które złożyły się na lokalne, polskie doświadczenia konstytuujące aktualne uwarunkowania dla praktykowania ACW w Polsce. W części trzeciej odnoszę się do konkretnych praktyk materialno-dyskursywnych, poprzez które archeolodzy zaangażowali się w proces przywracania materialnej i ludzkiej pamięci o niemal całkowicie zapomnianych wydarzeniach z nieodległej przeszłości. Ten proces archeologicznego przywracania pamięci (APP) odnosi się do materialnych pozostałości życia i śmierci żołnierzy i ludności cywilnej w czasie Wielkiej Wojny oraz do skali i trwałości przekształceń krajobrazu, do których ta wojna doprowadziła. W podsumowaniu staram się dowieść tezy, że zasadne jest podporządkowanie działań i myślenia nad „oczekiwanymi rezultatami” w domenie ACW reżimowi przyszłościowemu oraz kształtowaniu czynnej empatii i refleksyjnego stosunku wobec materialnych przestróg.

EN

The growing interest in archaeological research concerning material traces of the recent past, encourages to reflect on the specificity, values and driving factors behind these activities. In the polish-language literature to date, not much attention has been paid to the domain the specific character of which is best epitomized by the term archaeology of the contemporaneous times (ACT). The first part of this article is an insight into the “commonly shared beliefs” and justifications that in general inspire contemporary archaeologist to act. In the second part, I sketch the processes and contexts that contributed to the local, Polish experiences constituting the current conditions for practicing ACT in Poland. In the third part, I refer to the justifications and values of the concrete material discursive practices, in which archaeologists engaged in the process of bringing back the material and human memory of the almost completely forgotten war events from the recent past. The process of archaeological revival of memory (ARM) relates to the material remains evidencing life and death of the soldiers and civilians, as well as the scale and durability of transformations of the landscape resulting from the fights of the Great War. In conclusion, I endeavour to prove my hypothesis that actions and thinking on the “expected results” in the field of ACT should be future-oriented and should focus on fostering emphatic and reflexive attitudes to the warnings conveyed by the physical remnants.

12

Powroty do przeszłości. Po śladach rodzinnych w niemieckojęzycznej literaturze (nie tylko) polskiego pochodzenia

57%

Trepte H.-C.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

tom 4

77-91

EN

Returning to ones country of origin belongs to the most important problems of migrant literature. The literary exposure of ‘The East’ of Europe after the democratic breakthrough of 1989-90 were tied to a search for lost places of commemoration and travelling to family vestiges. Examples are the English works of Cracow born Ewa Hoffman, American born Anne Applebaum, or Jonathan Safran Foer. His novel Everything Is Illuminated is a novel book as the narrator – the grandson of the generation of Holocaust victims and survivors – undertakes an effort to explain that which for younger readers is difficult to fathom. New narrative forms regarding the past and the Holocaust emerge from the anxiety of second and third generation Jewish ‘survivors’ trying to trace the fates of family members on the basis of family accounts and stories, official and private histories, and second-hand knowledge. In this way, Katia Petrowska converts the historical family lapses and blank histories into living, recorded words. Searching for the truth, the writer endeavors to travel to family places all over Europe, incorporating the experience into a literary work. Her book, Maybe Ester: A Family Story, transcends – as do other works of this genre – all categories of national literature, traditional definitions of identity, demonstrating one’s own exile and homelessness. Authors such as Eduard Marian appreciate that the silence must be broken, the stories told as long as the survivors still live. Brygida Helbig raises issues associated with her parent’s descent and identity. Her texts possess varied language/cultural vestments as demonstrated in her novel Niebko (2013). The ‘literature of returning’ has emerged in a number of languages, and as such, constitutes as new inter-cultural text. An essential characteristic of these texts is the author’s attitude to a particular culture, to the language community of their parents and grandparents, as well as the country where the writer lives. The debut of the German novel by Deborah Feldman, Überbitten, belongs to the splendid ‘Berlin Literature’, where the author uses her own life and her family’s fate, qualifies the book as ‘post-memorial literature’. In the face of the newest wave(s) of migration, writing of one’s own ordeals and experiences and family history will become a key characteristic of contemporary literature, regardless of an author’s descent.

DE

Eine mögliche Rückkehr ins Herkunftsland gehört zu den zentralen Problemen der (E)Migrationsliteratur. Dabei kommt den literarischen Entdeckungen des „Ostens“ (Europas) nach der Zäsur von 1989/1990 auf der Suche nach Spuren von Familienangehörigkeiten und (Erinnerungs-)Orten eine besondere Bedeutung zu. Dazu gehören beispielsweise die in englischer Sprache verfassten Werke von Ewa Hoffman, Anne Applebaum oder Jonathan Safran Foer. In seinem Buch Everything is illuminated versucht der Holocaust-Enkel Foer, das für die Vertreter seiner Generation kaum Nachvollziehbare des Holocaust nahezubringen. Aus fragmentarischen Eindrücken und Formen, aus Dokumenten, Zeugenaussagen und Kommentaren seines ukrainischen Reiseleiters und Dolmetschers entsteht ein vielstimmiges Werk. Die neuen Erzählformen über die Vergangenheit und den Holocaust entstehen aus dem Bedürfnis von Vertretern der zweiten und dritten Generation von Holocaustüberlebenden, die Wahrheit zu erfahren. Mit Hilfe privater Geschichten, dem Wissen und Erzählten aus zweiter Hand, versuchen sie das Schicksal von Familienangehörigen zu rekonstruieren. So bemüht sich Katja Petrowskaja, die leeren Flecken in der Geschichte ihrer Familie mit lebendigen Geschichten zu füllen. Sie bereist zahlreiche europäische Länder, in denen sie Spuren von Familienangehörigen zu finden hofft und ergänzt ihre Familienerzählungen gleichzeitig mit Mitteln der Reportage. Ihr Buch, Vielleicht Esther, überschreitet bewusst Grenzen der Zugehörigkeit zu einer Nationalliteratur bzw. einer ethnisch-kulturellen Identität und stellt die eigene Heimat- und Wurzellosigkeit heraus. Zahlreiche Autoren wie Eduard Merian sind sich bewusst, dass das Schweigen durch das Erzählen beendet werden muss, solange es noch Zeugen gibt. Brygida Helbig beschäftigt sich mit der Geschichte und Identität ihrer Eltern. Ihre literarischen Texte verfügen dabei über unterschiedliche Sprachkleider wie in ihrem in polnischer Sprache verfassten Roman Niebko. Werke, die zur Rückkehrliteratur an familiäre Orte gezählt werden, entstehen in verschiedenen Sprachen und weisen einen differenzierten sprachlich-kulturellen Subtext auf. Infolge des „Cultural turn“ entstehen neuartige interkulturelle Werke, deren Verfasser ein besonderes Verhältnis zur jeweiligen kulturellen wie zur sprachlichen Gemeinschaft zum Ausdruck bringen. Das deutschsprachige Debüt von Deborah Feldman, Überbitten, gehört zur zeitgenössischen Berliner Literatur, erzählt aber zugleich auch Familiengeschichte. Angesichts der neuen Migrationswellen bleibt das Schreiben über Erfahrenes und Erlebtes auch zukünftig ein wichtiges Merkmal zeitgenössischer Literatur, unabhängig von der Herkunft der Autoren.

PL

Powroty do kraju pochodzenia należą do najważniejszych problemów literatury (e)migracyjnej. Literackie odkrywanie „Wschodu” (Europy) po demokratycznym przełomie (1989/1990) związane było z poszukiwaniem utraconych miejsc pamięci oraz podróżowaniem po śladach rodzinnych. Przykładem są angielskojęzyczne utwory pochodzącej z Krakowa Ewy Hoffman, Anne Applebaum lub amerykańskiego pisarza Jonathana Safrana Foera. Jego powieść Everything is illuminated (Wszystko jest iluminacją) jest nowatorską książką, ponieważ narrator – wnuk pokolenia ofiar i ocalałych z Zagłady – podejmuje próbę (wy)tłumaczenia tego, co dla czytelników młodego pokolenia jest trudne do zrozumienia. Nowe formy narracji o przeszłości i Holokauście wyrastają z niepokoju przedstawicieli drugiego i trzeciego pokolenia ocalałych Żydów, którzy na podstawie relacji, opowieści rodzinnych, oficjalnej i prywatnej historii oraz wiedzy „z drugiej ręki” próbują dotrzeć do prawdy o losach krewnych. W ten sposób Katja Petrowskaja (Katia Petrowska) przekształca białe plamy i puste miejsca w historii rodzinnej w żywe, spisane słowa. Szukając prawdy, pisarka udaje się w podróż do miejsc rodzinnych po całej Europie, łącząc literaturę piękną z reportażem. Jej ksiażka Vielleicht Esther (Może Estera) przekracza, jak i inne dzieła tego rodzaju, wszystkie kategorie przynależności do literatury narodowej, tradycyjne definicje tożsamości, demonstrując własne tułactwo i bezdomność. Tacy autorzy jak Eduard Merian zdają sobie sprawę z tego, że trzeba koniecznie przerwać milczenie, zacząć opowiadać, dopóki jeszcze żyją świadkowie. Brygida Helbig porusza kwestie związane z pochodzeniem i tożsamością rodziców. Jej teksty literackie posiadają zróżnicowaną szatę językowo-kulturową, a przykładem jest jej polskojęzyczna powieść Niebko (2013). „Literatura powrotów” powstaje w różnych językach; wskutek czego konstytuuje się nowy tekst międzykulturowy. Istotną cechą tych tekstów jest stosunek autora do danej kultury, do „wspólnoty językowej” kraju rodziców i dziadków, jak i do kraju osiedlenia pisarza. Niemieckojęzyczna debiutancka powieść Deborah Feldman Überbitten należy do bogatej „literatury berlińskiej”, a tematem czyniąc własne życie i los rodziny, wpisuje się do literatury postmemorialnej. W obliczu najnowszej fali migracji pisanie o własnych przeżyciach, doświadczeniach oraz o historiach rodzinnych będzie stanowić kluczową cechą współczesnej literatury, niezależnie od pochodzenia autora.