Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

"Enneady" Plotyna inspiracją dla św. Jana od Krzyża w nauce o drodze do kontemplacji?

100%

Zarzycki S.

Verbum Vitae

|

2021

|

tom 39

|

nr 3

1093-1117

EN

Taking into account the influence of Neoplatonism on Christianity in antiquity and in the Middle Ages, the author asks about the possible influence of Plotinus’ Ennead on the doctrine about the path to contemplation of St. John of the Cross. He first introduces the Plotinian vision of reality, according to which, from one principle, from the One in the process of emanation, beings emerged: mind; the individual soul and the soul of the world. Then it shows man and his return to the Absolute through asceticism, contemplation and Plotinian ecstasy. Analyzing the Enneads of Plotinus and their interpretation in the field of spiritual doctrine in famous commentators (A. Bord, J. Baruzi, M. de la Corte, B. Salmona, L. Bouyer), he compares the descriptions of selected moments of the spiritual path to contemplation and ecstasy in two spiritual masters and interprets them taking into account the doctrinal and spiritual differences between Neoplatonism and Christianity. By identifying the few similarities in the descriptions, especially concerning the way of purification, and taking into account the fundamental and more detailed differences, one inclines with Bord to accept the possible inspiration of Ennead Plotinus only in certain aspects of the description of the spiritual experience of the Carmelite mystic.

PL

Uwzględniając wpływ neoplatonizmu na chrześcijaństwo w starożytności i w średniowieczu, autor pyta o możliwość wpływu Ennead Plotyna na naukę o drodze do kontemplacji św. Jana od Krzyża. Przybliża najpierw plotyńską wizję rzeczywistości, według której z jednej zasady, z Jednego, w procesie emanacji, wyłoniły się byty: umysł, dusza jednostkowa i dusza świata. Następnie ukazuje człowieka i jego powrót do Absolutu poprzez ascezę, kontemplację i ekstazę plotyńską. Analizując Enneady Plotyna i ich interpretację w zakresie doktryny duchowej u znanych komentatorów (A. Bord, J. Baruzi, M. de la Corte, B. Salmona, L. Bouyer), dokonuje porównania opisów wybranych momentów drogi duchowej do kontemplacji i ekstazy u dwóch mistrzów duchowych i interpretuje je z uwzględnieniem różnic doktrynalnych i duchowych pomiędzy neoplatonizmem i chrześcijaństwem. Identyfikując w opisach nieliczne podobieństwa dotyczące zwłaszcza drogi oczyszczenia i uwzględniając zasadnicze i bardziej szczegółowe różnice, przychyla się za Bordem do przyjęcia możliwej inspiracji Ennead Plotyna jedynie w pewnych aspektach opisu doświadczenia duchowego mistyka Karmelu.

2

"Gniew Boga" według św. Tomasza z Akwinu

100%

Zarzycki S.

Verbum Vitae

|

2018

|

tom 33

385-421

EN

The article starts with the question: Can God be angry with man? in attempting to explore the issue of God’s wrath. The problem of knowing God is taken as the point of departure. The existential “otherness” between God and man is one reason why God’s emotionality, including anger, cannot be discussed in isolation but only by analogy to man’s anger. Therefore, the explication of God’s “wrath” demands first of all a synthetic presentation of man’s anger, including its origins, types and functions. In the second half of the article, the author presents the notion of God’s wrath in a metaphorical sense, shedding some light upon its object and purpose. He explains the nature of God’s wrath toward pagans, who relied on human wisdom, and then toward Jews, who placed their trust in the value of the Law of Moses. The wrath of Christ is shown within the framework of the mystery of incarnation, the reality of the humanity of Christ, and His attitude toward certain categories of people. In its conclusion, the article first presents the way of “mitigating” God’s wrath, according to Aquinus, through the satisfaction for the sins of humanity performed by Christ in His passion and the sacrifice of the cross, and then compares this interpretation of overcoming God’s “wrath” with the viewpoints of other theologians.

PL

Autor wychodzi od pytania: Czy Bóg może się gniewać na człowieka?, i zmierza do odpowiedzi na kwestie „gniewu” Boga, wychodząc od zagadnienia poznania Boga. Bytowa odmienność Boga od człowieka są przyczyną tego, że o uczuciowości Boga, w tym o gniewie nie można mówić w sensie właściwym ale jedynie analogicznym do gniewu człowieka. Eksplikacja „gniewu” Boga domaga się zatem syntetycznego ukazania gniewu człowieka, jego motywów, rodzajów i funkcji. W drugiej części artykuł ukazuje pojęcie „gniewu” Boga w sensie metaforycznym, przybliża jego przedmiot i cel. Objaśnia na czym polegał „gniew” Boga wobec pogan opierających się na mądrości ludzkiej, a następnie wobec Żydów pokładających ufność w wartości uczynków Prawa Mojżeszowego. Gniew Chrystusa zostaje ukazany w ramach tajemnicy wcielenia i realności człowieczeństwa Chrystusowego. W końcowej części artykuł przedstawia w jaki sposób św. Tomasz objaśniał „uśmierzenie” „gniewu” Bożego przez akt zadośćuczynienia za grzechy ludzkości dokonany przez Chrystusa w Jego Mece i Ofierze i porównuje tę wykładnię „gniewu” Bożego ze stanowiskiem innych teologów.

3

On the Implementation of the Synthesis of Christian Faith and Culture by St. John Paul II

100%

Zarzycki S.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2019

|

tom 27

|

nr 1

PL

Artykuł podejmuje problem rozdźwięku pomiędzy wiarą chrześcijańską a kulturą współczesną, na który zwrócili uwagę Ojcowie Soboru Watykańskiego II i papieże (Paweł VI, Jan Paweł II), wzywając do przezwyciężenia go oraz proponując odpowiednie metody i środki. W pierwszej części autor przedstawia określenie i rozumienie wiary i kultury według Jana Pawła II. Następnie rozpatruje dramat rozdźwięku pomiędzy wiarą chrześcijańską a kulturą współczesną, wskazując na jego przyczyny i skutki, a także uwzględniając papieską diagnozę kultury (nie tylko europejskiej) i wyzwania stojące przed Kościołem wobec świata. W drugiej części autor artykułu rozpatruje powiązania między kulturą a wiarą i wiarą a kulturą oraz omawia: pośredniczącą i współdziałającą rolę kultury względem wiary oraz inkulturację wiary jako sposób uzyskania syntezy wiary i kultury.

4

Obecność i działanie Ducha Świętego w Eucharystii a postawy duchowe kapłana i wiernych

100%

Zarzycki S.

Polonia Sacra

|

2020

|

tom 24

|

nr 3

EN

The post-synodic liturgical renewal increasingly emphasizes the presence and work of the Holy Spirit in the Eucharist and thus supplements the centuries-old deficiencies in the theology of the Eucharist and its celebration. This article first shows the lack of explicit references to the Holy Spirit in the pre-synodic liturgy and in the encyclical Mediator Dei Pius XII (1947). Appreciating liturgical renewal and the Constitution, Sacrosanctum Concilium points to the pneumatological boundaries of the Constitution. In the main part, the author discerns the nature of the Holy Spirit’s work in individual parts of the Eucharist, at the same time undertaking the moral and spiritual discernment of the attitudes of the priest and the faithful, which is required by participation in the Eucharist lived in the Holy Spirit.

PL

Posoborowa odnowa liturgiczna coraz bardziej podkreśla obecność i działanie Ducha Świętego w Eucharystii i przez to uzupełnia wielowiekowe braki w teologii Eucharystii i w jej celebracji. Artykuł ukazuje najpierw brak wyraźnych odniesień do Ducha Świętego w przedsoborowej liturgii i w encyklice Mediator Dei Piusa XII (1947). Doceniając odnowę liturgiczną, rozpatruje Konstytucję Sacrosanctum Concilium i wskazuje na pneumatologiczne granice owej konstytucji. W zasadniczej części autor dokonuje rozeznania natury działania Ducha Świętego w poszczególnych częściach Eucharystii, podejmując zarazem moralne i duchowe rozeznanie postaw kapłana i wiernych, jakiego domaga się udział w Eucharystii przeżywany w Duchu Świętym.

5

“History” as a Category in Contemporary Spiritual Theology

100%

Zarzycki S.

Verbum Vitae

|

2020

|

tom 38

|

nr 1

PL

This article aims to explore and justify the usefulness of the category “history” as used in spiritual theology. Following an introduction to the main subject, the initial section shows the importance and usefulness of this category in contemporary theology, as dealt with by the theology of history. In the main section, the article discusses four fields in which the category of “history” lends its functionality to spiritual theology: biblical spirituality, liturgical spirituality, worldly commitment, and spiritual development. This section also explains how the category of “history” is operative in each of these fields. The last section of the article is a synthetic outline of the results of the research.

EN

This article aims to explore and justify the usefulness of the category “history” as used in spiritual theology. Following an introduction to the main subject, the initial section shows the importance and usefulness of this category in contemporary theology, as dealt with by the theology of history. In the main section, the article discusses four fields in which the category of “history” lends its functionality to spiritual theology: biblical spirituality, liturgical spirituality, worldly commitment, and spiritual development. This section also explains how the category of “history” is operative in each of these fields. The last section of the article is a synthetic outline of the results of the research.

6

Gniew czlowieka i wezwanie do życia bez gniewu według świętego Franciszka Salezego

100%

Zarzycki S.

Verbum Vitae

|

2018

|

tom 34

337-368

EN

The article approaches the issue of the anger of man from a three-pronged perspective: psychological, moral and spiritual. First, it deals with the emotion of anger within the sphere of feelings and explains its place, taking into consideration the divisions of feelings as defined by St. Augustine and St. Thomas. Within the moral aspect, it discusses the experience of anger within oneself in the context of stoic science, and then anger in subordination to the spiritual powers of man, taking into consideration the contamination of human nature by sin. The article goes on to discuss the moral issue of the validity of using anger, showing both its harmfulness and utility. The final section discusses the moral and spiritual science of living without anger, presents their arguments, then briefly shows a way to master anger through a spirituality focused upon love for God and one's neighbor. A particular key is the perfecting of one's relations with others by the practice of “small virtues”, which serve to restrain anger.

PL

Artykuł podejmuje zagadnienie gniewu człowieka z trojakiego punktu widzenia: psychologicznego, moralnego i duchowego. Najpierw omawia uczucie gniewu sferze uczuciowej i objaśnia jego miejsce w jej strukturze, uwzględniając podziały uczuć św. Augustyna i św. Tomasza. W ramach moralnego aspektu rozpatruje uczcie gniewu w sobie samym w powiązaniu z nauką stoicką, a następnie to samo uczucie ze względu na jego uległość władzom duchowym człowieka, uwzględniając jego naturę skażoną grzechem. Rozpatruje także moralną kwestię zasadności posługiwania się gniewem, wskazując na jej szkodliwość i użyteczność. W ostatniej części artykuł objaśnia naukę moralną i duchową wykluczającą gniew, podaje jej racje i pokrótce ukazuje sposób opanowania gniewu poprzez duchowość ześrodkowaną na miłości Boga i bliźniego oraz przez „małe cnoty” doskonalące relację z bliźnimi i służące opanowaniu gniewu.

7

Prawda o Bogu Stwórcy, stworzeniu i jego odnowie, według "Wyznań" św. Augustyna

100%

Zarzycki S.

Vox Patrum

|

2019

|

tom 71

543-572

PL

Artykuł podejmuje temat stworzenia, który obok filozoficznego zagadnienia szukania prawdy i teologiczno-duchowej confessio stanowi jedno z głównych zagadnień „Wyznań” Augustyna. Najpierw autor wskazuje na ważność tego zagadnienia w tym dziele i poszukuje sposobu powiązania go z dwoma odmiennymi tematycznie częściami „Wyznań”, autobiograficzną i egzegetyczną. Dalej ukazuje Augustyna „krętą drogę” poszukiwania prawdy o Stwórcy i stworzeniu wiodącą przez czas błędów młodości i okres zagubienia się w sekcie manichejczyków (materializm, dualizm metafizyczny). Objaśnia zaistniałe u Augustyna, pod wpływem neoplatonizmu doświadczenie „powrotu do samego siebie” i uzyskanie światła prawdy o Stwórcy i stworzeniu, a potem uzyskanie pod wpływem lektury Słowa Bożego łaski nawrócenia jako daru „nowego stworzenia”. W ostatniej części artykułu autor na podstawie ostatnich ksiąg „Wyznań” przybliża teologię i duchowość „nowego stworzenia” objaśniając je w sensie dosłownym i alegorycznym. Artykuł podejmuje temat stworzenia, który obok filozoficznego zagadnienia szukania prawdy i teologiczno-duchowej confessio stanowi jedno z głównych zagadnień „Wyznań” Augustyna. Najpierw autor wskazuje na ważność tego zagadnienia w tym dziele i poszukuje sposobu powiązania go z dwoma odmiennymi tematycznie częściami „Wyznań”, autobiograficzną i egzegetyczną. Dalej ukazuje Augustyna „krętą drogę” poszukiwania prawdy o Stwórcy i stworzeniu wiodącą przez czas błędów młodości i okres zagubienia się w sekcie manichejczyków (materializm, dualizm metafizyczny). Objaśnia zaistniałe u Augustyna, pod wpływem neoplatonizmu doświadczenie „powrotu do samego siebie” i uzyskanie światła prawdy o Stwórcy i stworzeniu, a potem uzyskanie pod wpływem lektury Słowa Bożego łaski nawrócenia jako daru „nowego stworzenia”. W ostatniej części artykułu autor na podstawie ostatnich ksiąg „Wyznań” przybliża teologię i duchowość „nowego stworzenia” objaśniając je w sensie dosłownym i alegorycznym.