Głównym celem autora artykułu jest zbadanie wydajności fiskalnej podatku bankowego w Polsce w początkowym okresie jego funkcjonowania. Podatek ten przyjęto ustawą o podatku od niektórych instytucji finansowych na początku 2016 roku. W krajach Unii Europejskiej jego koncepcję zaczęto stosować szerzej po międzynarodowym kryzysie subprime, głównie jako reakcję na hazard moralny banków i jego ogromne skutki dla podatników krajów Unii. Polski podatek bankowy ma z kolei charakter wyłącznie fiskalny. Do przygotowania tego artykułu posłużyła metoda badawcza, jaką jest studium literatury oraz analiza szacunkowych danych z Ministerstwa Finansów. Przeprowadzone badania umożliwiły sformułowanie wniosku, że dochody z podatku bankowego w Polsce w okresie marzec – wrzesień 2016 r. kształtowały się znacznie poniżej prognozy, a główną tego przyczyną są wady jego konstrukcji. Aby poprawić wydajność fiskalną tej daniny, należałoby m.in. uszczelnić przepisy, ograniczyć praktykę przenoszenia udzielania kredytów za granicę oraz zmienić regulacje dotyczące wprowadzania programów naprawczych
Głównym celem artykułu była analiza implikacji podatku od niektórych instytucji finansowych, określanego jako podatek bankowy, dla budżetu państwa polskiego od początku funkcjonowania tej daniny. W artykule wskazano także na istotę i cel funkcjonowania tego podatku na tle krajów należących do Unii Europejskiej oraz przedstawiono zasady jego konstrukcji prawnej. W oparciu o przeprowadzone badania stwierdzono, że poziom wpłat z podatku bankowego do budżetu państwa w latach 2016-2019 był stabilny, przyjmując niewielki trend wzrostowy, który się utrzymał w 2020 r., mimo wybuchu pandemii COVID-19. Dodatkowe działania finansowe polskiego rządu spowodowane tą pandemią zwiększyły bowiem podstawę opodatkowania w daninie bankowej. Przyczyniły się one również do wzmocnienia powiązań sektora rządowego z sektorem bankowym, mierzonych indeksem sovereign-bank nexus, wskutek dalszego wzrostu ekspozycji banków na papiery skarbowe. Papiery te bowiem są wyłączone z podstawy opodatkowania w podatku bankowym. W przygotowaniu artykułu wykorzystano metodę badawczą, jaką było krytyczne studium literatury, oraz analizę danych empirycznych publikowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów, Najwyższą Izbę Kontroli oraz Narodowy Bank Polski.
EN
The article's main objective was to analyse the implications of the tax on certain financial institutions, referred to as the bank tax, for the Polish state budget since the very beginning of the levy. The article also indicates the essence and the purpose of this tax's functioning, in comparison to the European Union countries, as well as presents the principles of its legal structure. Based on the research carried out, it was found that the level of the bank tax contributions to the state budget in 2016-2019 was stable, assuming a slight upward trend that continued in 2020, despite the outbreak of the COVID-19 pandemic. The Polish government's additional financial activities, induced by the pandemic, have increased the tax base in the bank levy. These activities have also contributed to the strengthening of the links between the government and the banking sectors, measured by the sovereign-bank nexus index, as a result of the continued increase in the banks' exposure to Treasury securities. These securities are excluded from the bank-levy tax base. The following research method was used in the preparation of the article: a critical study of the literature and an analysis of the empirical data published by the Polish Financial Supervision Authority, the Ministry of Finance, the Supreme Audit Office, and the National Bank of Poland.
The main aim of this article is to submit an idea of the structural balance within the euro area fiscal surveillance framework, characterising its main methodological aspects and analysing the level of structural balance in the euro area countries in the time of recovery from the financial crisis. Since the first reform of the Stability and Growth Pact, which took place in 2005, structural balance has played the key role as an indicator of fiscal surveillance in the euro area. This balance is cyclically adjusted net of one – off and temporary measures. It enables to estimate the level of fiscal consolidation measures, which are being introduced by the euro area countries, and recognise the results of the actions taken.
PL
Głównym celem artykułu jest przedstawienie istoty salda strukturalnego w nadzorze fiskalnym strefy euro, scharakteryzowanie jego głównych aspektów metodycznych, oraz analiza kształtowania się tego salda w krajach strefy euro w okresie wychodzenia z kryzysu. Od czasu pierwszej reformy Paktu Stabilności i Wzrostu, która miała miejsce w 2005 r., saldo strukturalne odgrywa kluczową rolę w nadzorze fiskalnym w strefie euro. Saldo to jest dostosowane cyklicznie, bez uwzględnienia środków jednorazowych i tymczasowych. Umożliwia ono oszacowanie rozmiaru działań konsolidacyjnych wprowadzanych przez kraje członkowskie oraz rozpoznanie rezultatów tych działań.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of this article is to present main views on running fiscal policies in Member States of the Economic and Monetary Union in the light of optimum currency area theories. Article also summarizes theoretical premises of fiscal policy discipline in the euro area.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of this article is to present an idea of fiscal consolidation and its methods, used in Member States of the Economic and Monetary Union (EMU) and to point out the benefits and costs of fiscal consolidation. The article also analyzes and assesses the main effects of fiscal consolidation policies in EMU countries in the time of debt crisis. Fiscal consolidation is a policy which strengthens public finances by reducing government deficit. In EMU, the level of budget deficit is limited to 3 percent of GDP. If deficit exists for a long time, the state of public finances is harmed. Euro area countries have used three different methods of fiscal consolidation, i.e. by increasing public incomes, by reducing public expenditures and by using a mixed method. Despite the fact that the fiscal consolidation weakens economic growth in the short term, it limits the possibility of degradation of public finances in the long term. The postponed effects of financial and economic crisis which took place from the year 2007 to 2009, have caused the fact that the risk of insolvency has risen up significantly in some EMU countries. Since the first half of 2010, in order to defeat public finance crisis, the Member States have introduced fiscal consolidation programs. These programs are to reduce public expenditures and increase tax incomes. Taken actions have caused inter alia a fall in a budget deficit level and stabilization in public debt level in the EMU. Besides these facts, some Members still have to take further reforms, making their decisions on the provisions having its grounds in the modified Stability and Growth Pact.
Fiscal discipline is one of fundamental requirements of the Economic and MonetaryUnion as specified in the provisions of the Maastricht Treaty (1992) and laterelaborated on in the Stability and Growth Pact (1997). EMU Member States fromthe beginning had serious difficulties in adhering to the fiscal rules, which ledto the first reform of the SGP in 2005 resulting in more flexible fiscal rules. Despitegood economic situation, EMU’s economies still had budget deficits which furtherincreased with the global financial crisis causing government debts to soar overacceptable limits. In due time, two further reforms of SGP were enacted, in 2011and 2013, introducing new indicators and improvements in the assessment of thegovernment budget balance in the euro area. Nevertheless, enforcement of newrules still will depend on EMU governments political will.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Głównym celem opracowania jest scharakteryzowanie poszczególnych funkcji euro jako waluty międzynarodowej w warunkach kryzysu gospodarczego. Przeprowadzona analiza dotyczy lat 2008–2011. Funkcjonowanie danej waluty jako międzynarodowej jest w głównej mierze zdeterminowane przez siły rynkowe. Waluta ta, jak każda waluta krajowa, jest stosowana w trzech funkcjach: środka płatniczego, waluty obrachunkowej oraz waluty rezerwowej. Po pierwsze, znaczenie euro w funkcji środka płatniczego mimo kryzysu gospodarczego w UGW nie zmniejszyło się. Po drugie, rola euro jako waluty obrachunkowej w obszarze fakturowania międzynarodowego handlu pomiędzy dwoma krajami spoza UGW była zróżnicowana. Z kolei udział międzynarodowych obligacji i innych papierów dłużnych wyrażonych w euro kształtował się na względnie stabilnym poziomie. Natomiast funkcjonowanie euro jako kotwicy dla innych walut było zdeterminowane czynnikami geograficznymi i instytucjonalnymi. Po trzecie, euro w funkcji waluty rezerwowej pozostało drugą, obok dolara, najważniejszą walutą. Warto podkreślić, iż zagraniczni inwestorzy zareagowali odmiennie na zawirowania na rynkach obligacji skarbowych w strefie euro w 2011 r. w porównaniu z początkiem globalnego kryzysu gospodarczego w 2008 r. Zmniejszyli oni zapotrzebowanie na papiery dłużne strefy euro. Niemniej jednak waluta euro pozostała drugą najważniejszą walutą międzynarodową.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Głównym celem artykułu jest przedstawienie istoty mechanizmu transmisji polityki pieniężnej i roli rynków obligacji skarbowych w procesie tej transmisji oraz dokonanie analizy interwencji EBC na rynkach obligacji skarbowych w strefie euro w okresie 2010–2012. Ponadto w artykule zaprezentowano poglądy na temat zasadności podjęcia tych interwencji. Ogólny mechanizm oddziaływania polityki pieniężnej na gospodarkę i inflację nosi nazwę mechanizmu transmisji. Kluczową rolę w tym mechanizmie odgrywają rynki obligacji skarbowych. W ich przypadku do transmisji dochodzi trzema kanałami: cenowym, płynnościowym i bilansowym. Na początku maja 2010 r. rynki obligacji skarbowych w UGW przestały funkcjonować właściwie. Dlatego zdecydowano o rozpoczęciu interwencji na tych rynkach w celu ich naprawy. EBC uruchomił wówczas program skupu rynkowych papierów wartościowych (SMP). Wdrażały go podmioty zarządzające portfelem inwestycyjnym Eurosystemu, które interwencyjnie skupowały obligacje skarbowe niektórych krajów UGW. Papiery te skupowano od maja 2010 r. do marca 2011 r. i od sierpnia 2011 r. do lutego 2012 r. Program SMP zakończono 6 września 2012 r. Wówczas EBC ogłosił szczegóły techniczne bezwarunkowych transakcji monetarnych (OMT). Jednakże nie zostały one uruchomione do końca 2012 r. W kulminacyjnym okresie funkcjonowania programu SMP, EBC był w posiadaniu papierów o łącznej wartości 219,5 miliardów euro, w porównaniu z 208,7 miliardów euro na koniec 2012 r. Mimo, iż zakup obligacji skarbowych zadłużonych krajów UGW w latach 2010–2012 miał miejsce na rynku wtórnym, Bank ten wystąpił jako pożyczkodawca ostatniej instancji dla krajów, których walory nabywał. Działania te wzbudziły wiele kontrowersji.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.