Artykuł dotyczy przemian statusu i funkcji wiedzy w nowoczesnym, zróżnicowanym funkcjonalnie społeczeństwie. W szczególności przedmiotem rozważań autora jest relacja między przemianami wiedzy – jej funkcji i charakteru – oraz tendencjami populistycznymi w polityce ostatnich lat. Autor formułuje trzy hipotezy dotyczące możliwego związku między wiedzą a wzrostem populizmu. Ich podstawą jest bardziej ogólna diagnoza współczesności zaczerpnięta z prac Niklasa Luhmanna i interpretacja pochodzącej od niego koncepcji inkluzji społecznej. Jak wnioskuje autor artykułu, era nowożytna jest areną inkluzji o bezprecedensowej skali, a proces ten zmienia formy dystrybucji wiedzy oraz jej charakter. Wedle jednej z zaprezentowanych hipotez przemiany te wpływać mogą na samorozumienie obywateli i komunikację polityczną.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Sformułowany przez Maxa Webera, słynny postulat wolności od sądów wartościujących jest do dziś ważnym wyzwaniem dla socjologii, która zarazem pragnie zachować epistemiczną obiektywność oraz nie tracić swego krytycznego ostrza pozwalającego jej odgrywać inspirującą i mediującą rolę w debacie publicznej. W prezentowanym tekście autor proponuje interpretację tekstów Webera poświęconych temu problemowi i opowiada się za interpretacją, zgodnie z którą koncepcji Werturteilsfreiheit oraz Wertbeziehung nie należy traktować odrębnie czy też jako sprzecznych ze sobą, lecz raczej postrzegać postulat wolności od sądów wartościujących jako wynikający z idei odniesienia do wartości. Wedle propozycji autora Weber przedstawia w swych tekstach obraz ludzkiej drogi poznania, która stanowi odpowiedź na dylematy perspektyw wartościujących.
EN
Max Webers’ idea of value neutrality has been an important challenge for sociology. As a science of practical aspirations sociology has aimed to maintan a balance between epistemic objectivity and social criticism. The latter was hoped to provide public debate with inspiration and mediating social discourse. The author of the paper is advocating for an interpretation of Webers’ relevant texts that would deny the apparent contadiction between the concepts of Wertfreiheit and Wertbeziehung, and view them as logically interrelated. He suggests that the idea of value neutrality, as formulated by Weber, follows from his concept of value reference. As claimed in the paper, in his texts Weber outlined a picture of the human way of cognition that may be interpreted as a response to the dilemmas of value-oriented points of view.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.