Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Recenzja książki: Słownik wsi śląskich w średniowieczu, tom 1, Powiat lubiński

100%

Nocuń P.

|

nr 3

232-238

PL

Recenzja dotyczy publikacji kilku autorów przygotowanej pod kierownictwem dr Dominika Nowakowskiego z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. Należy ją traktować jako efekt końcowy kwerend i badań oraz weryfikacji terenowej, poświęconych średniowiecznemu osadnictwu wiejskiemu w granicach dzisiejszego powiatu lubińskiego (północna część Dolnego Śląska). W projekcie uczestniczyli historycy, archeolodzy i geografowie (specjalizujący się w antropogenicznych zmianach krajobrazu oraz w kartografii historycznej). Recenzowana książka, wydana jako interdyscyplinarne opracowanie, dostarcza wszystkich najważniejszych danych do dalszych badań. Ze względu na fakt, że jest ona jednocześnie pierwszym tomem "Słownika wsi śląskiej w średniowieczu", autorzy stanęli przed wyzwaniem ustalenia odpowiedniej metodologii, którą można by się kierować w kolejnych częściach "Słownika". Moim zdaniem autorzy odnieśli sukces na obu płaszczyznach.

EN

Review concerns the joint publication of authors led by Dr. Dominik Nowakowski from the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences in Wroclaw. It should be seen as the final result of queries and research as well as field verification, devoted to the medieval rural settlements within the limits of today’s Lubin County (northern part of Lower Silesia). The project involved historians, archaeologists, geographers (specializing themselves in anthropogenic changes of landscape and in historical cartography). The reviewed book, published as the interdisciplinary compendium, delivers all the most important data for further studies. Due to the fact that it is the first volume of the Dictionary of Silesian villages in the Middle Ages, the authors had also to challenge to establish the adequate methodology, that could be followed in subsequent parts of the Dictionary. In my opinion they succeeded in this field as well.

2

Recenzja książki: Wleński mikroregion osadniczy z X–XVIII wieku. Przemiany krajobrazu kulturowego

100%

Nocuń P.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2018

|

tom 6

|

nr 6

179-186

PL

Pośród ostatnich publikacji dotyczących małych miast i wsi Śląska, wyróżnia się monografia mikroregionu wleńskiego pod redakcją prof. Jerzego Piekalskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Rozpoczyna się ona od analizy zasobów przyrodniczych tego obszaru, by następnie omówić problematykę historycznych granic powiatu wleńskiego (Weichbild) oraz historię zamku Wleń i wyniki prowadzonych tam badań archeologicznych. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod udało się zidentyfikować i częściowo zweryfikować stanowiska archeologiczne (osady, budowle obronne, szańce i pozostałości górnicze), które w większości nie były wcześniej znane. Bardzo ważną częścią opracowania jest również omówienie genezy miasta Wleń i jego przemian, na podstawie analizy metrologicznej. Należy zdecydowanie zgodzić się z przedstawionym na końcu publikacji podsumowaniem Jerzego Piekalskiego, że – dzięki przeprowadzonym badaniom – autorom udało się stworzyć pierwsze tego typu opracowanie, w którym interdyscyplinarna baza źródłowa została skonfrontowana z analizami możliwymi dzięki rozbudowanemu instrumentarium GIS, pomiarom ALS i innym procedurom cyfrowym.

EN

Among recent publications, concerning little towns and villages of Silesia, the one that stands out of others is the monograph of Wleń microregion, edited by Prof. Jerzy Piekalski from Institute of Archaeology of University of Wrocław. It begins with analysis of natural resources of the area and continues with the discussion ont the problems of historical boundaries of the Wleń district (Weichbild) and texts regarding the history of the castle Wleń as well as the results of archaeological research carried out there. Thanks to the use of modern methods, it was possible to identify and partially verify archaeological sites (settlements, defensive structures, gallows and mining remains) that were mostly not previously known. A very important part of the study is the also discussion on the origins of the town Wleń and its transformations, based on metrological analysis. It should be strongly agreed with Jerzy Piekalski's summary, presented at the end of the publication, that – thanks to the research carried out – the authors managed to create the first study of this type in which the interdisciplinary source database was confronted with analyzes possible thanks to the extensive GIS instrumentation, ALS measurements and other digital procedures.

3

Zabytkowa chałupa ze Zborowskiego a Śląska Fabryka Fajek ze Zborowskiego. Wyniki dwóch sezonów badań archeologicznych

63%

Grabny B. , Nocuń P.

|

nr 3

9-28

PL

Projekt „Śląska Fabryka Fajek ze Zborowskiego” był realizowany w ramach działalności naukowej Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”. Głównym założeniem projektu była jak najwierniejsza rekonstrukcja budynku dawnej fabryki fajek. Bardzo ważnym punktem badań była analiza dendrochronologiczna, która wykazała, że drewno, z którego wybudowano obiekt zostało ścięte w 1838 lub 1839, co zaprzeczyło tezie, jakoby ten budynek miał być reliktem fabryki, która została zamknięta około 1840 roku. Fabryka w Zborowskiem została założona w 1753 roku przez Andreasa von Garniera, Rapparda, Karla von Unfriedta i Samuela Grulicha. Król Prus Fryderyk II nadał udziałowcom przywilej, który gwarantował im monopol na produkcję fajek glinianych na Śląsku.

EN

The project “Silesian Clay-pipes Factory from Zborowskie” is being realized within the frameworks of the research activity of the Museum “Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów”. The main goal of the project was to build a faithful replica of the former clay-pipes factory. The dendrochronological analysis, which was a very important stage of the researches, has proved that the wood used for the construction of the building came from trees cut down in 1838 or 1839, which denied the original thesis considering the building a relic of the factory that was closed down in 1840. The factory was founded in 1753 by Andreas von Garnier, Rappard, Karl von Unfriedt and Samuel Grulich. The Prussian King Frederick II granted them with the privilege by the force of which they had exclusive rights to manufacture clay pipes in the region of Silesia. The article gathers the results of the excavations on the clay-pipes factory. Both all recognized structures and the most important archaeological finds are presented.

4

Stratigraphy of cultural deposits in the western part of the Jagiellonian University’s Ogród Profesorski in Kraków

45%

Niemiec D. , Nocuń P. , Nowak K. , Sztyber A. , Wojenka M.

|

tom 3

241-257

EN

In the western part of the Professors’ Garden of the Jagiellonian University, traces of a moat were discovered that could be related to the line of Cracow’s oldest fortifications, built during the reign of Leszek the Black – 1285–1286. The remains of a corner of a later wooden building, with preserved oak foundations (the trees were cut down in 1490 or 1491) and traces of repair (from 1502–1503), were preserved in the covering rubble and can be identified as the remains of the German Bursa (Dormitory) (after 1487–1523).