Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zakłady niesevesowskie - stwarzające zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej

100%

Gajek A.

|

tom nr 9

8-11

PL

Różne definicje i podejścia stosowane przez organizacje i instytucje kontrolno-nadzorcze znajdują odzwierciedlenie w wykazie zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, niebędących jednak zakładami o dużym i zwiększonym ryzyku. W artykule zaproponowano definicję obejmującą zarówno zakłady podprogowe (czyli posiadające mniejsze ilości substancji niebezpiecznych niż kwalifikujące zakład do kategorii zakładu o zwiększonym ryzyku), jak i zakłady posiadające „inne” substancje chemiczne (niekwalifikowane jako niebezpieczne), mogące być źródłem poważnej awarii. Przedstawiono wyniki analiz baz danych substancji chemicznych obecnych w zakładach niesevesowskich, korelację definicji poważnej awarii i substancji chemicznych oraz wskaźnik awaryjności dla zakładów niesevesowskich.

EN

Various definitions and approaches used by organizations and control and supervisory institutions are reflected in the list of establishments posing a risk of a major industrial accident, which are not upper- and lower-tier establishments. The article proposes a definition that includes both sub-threshold establishments with smaller quantities of non-hazardous substances than qualify an establishment as a lower tier establishment and establishments containing other chemical substances that could be the source of a major accident. The results of analyses of databases of chemical substances present in non-Seveso establishments, the correlation of the definition of a major accident and chemical substances, and the failure rate for non-Seveso establishments are presented.

2

Analiza emisji duszących i drażniących gazów powstających podczas rozkładu termicznego i spalania żywic epoksydowych

51%

Borucka M. , Mizera K. , Przybysz J. , Gajek A.

|

tom T. 102, nr 10

1052--1058

PL

Przeprowadzono analizę emisji gazów duszących i drażniących podczas rozkładu termicznego i spalania żywic epoksydowych. Zastosowanie pieca rurowego (pieca Pursera) umożliwiło odtworzenie warunków rozkładu odpowiadających rzeczywistym warunkom panującym w różnych fazach rozwoju pożaru. Stężenie gazów duszących i drażniących analizowano przy zastosowaniu analizatora gazów działającego na zasadzie spektrofotometru w podczerwieni. Dodatkowo zbadano termiczną stabilność materiałów za pomocą urządzenia do jednoczesnej analizy termicznej. Wykonano także pomiary z zastosowaniem kalorymetru stożkowego.

EN

Two types of epoxy resins were thermally decomposed and combusted in a steady-state tube furnace. The content of CO, N₂O, NO, NO₂, HCN, HCHO, NH₃, HCl and hydrocarbons (methane, ethane, ethylene, propane, hexane) in the released gases was detd. using an FTIR gas analyzer. The thermal stability of the epoxy resins was assessed by simultaneous thermal anal. The cone calorimetry method was used to det. the fire resistance of selected materials. During the thermal decompn. and combustion of the material in all fire conditions, the emission of irritating and asphyxiating substances exceeded the permissible limits.

3

Ocena właściwości palnych i wydzielania dymu przez wybrane materiały drewnopochodne

51%

Mizera K. , Przybysz J. , Borucka M. , Gajek A.

|

2023

|

tom T. 102, nr 12

1349--1353

PL

Zbadano właściwości czterech popularnych płyt drewnopochodnych dostępnych na rynku pod kątem ich palności i ilości powstającego dymu. Parametry palności zostały określone za pomocą kalorymetru stożkowego, a właściwą gęstość optyczną powstałego dymu oceniono z wykorzystaniem komory do badania dymotwórczości. Zaobserwowano, że palność oraz emisja dymu badanych płyt zależała od sposobu ich wytworzenia. Zmniejszenie parametrów określających palność materiałów było obserwowane dla płyt ogniouodpornionych. Emisja dymów określana na podstawie badania kalorymetrycznego zależała od zadanego strumienia ciepła. Z kolei emisja i gęstość dymu określana w badaniu prowadzonym w komorze do badania dymotwórczości była niższa dla płyt ogniouodpornionych.

EN

The properties of 4 com. available wood-based panels were tested in terms of their flammability and the amt. of smoke generated. The flammability parameters were detd. using a cone calorimeter and the specific optical d. of the resulting smoke was assessed using a smoke generating chamber. The flammability and smoke emission of the tested panels depended on the method of their manufg. In the case of fire-resistant panels, a redn. in the parameters detg. the flammability of materials was obsd. compared to their counterparts that did not contain flame-retardant substances. Smoke emission detd. on the basis of calorimetric tests depended on the set heat flux. In turn, smoke emission and specific optical d. detd. in the smoke-generating chamber were lower for fire-resistant panels.

4

Właściwości pożarowe i wybuchowe surowców roślinnych stosowanych w produkcji mieszanek paszowych

51%

Celiński M. , Gajek A. , Gloc M.

|

tom nr 3

11-14

PL

Niezwykle duża skala przetwórstwa zboża powoduje, że ryzyko wystąpienia incydentów związanych z zapłonem oraz wybuchem pyłu jest bardzo duże. Tylko w 2018 roku doszło do wielu wybuchów związanych z magazynowaniem i transportem roślinnych materiałów sypkich, z których największy miał miejsce w maju w miejscowości South Sioux City w stanie Nebraska (USA).Polska jest jednym z największych producentów zbóż w Europie i jednym z większych w skali światowej. Roczna produkcja zboża w Polsce to ok. 35 mln ton, w tym ok. 10 mln ton pszenicy, 5 mln ton pszenżyta, 4 mln ton jęczmienia i 1,5 mln ton owsa. Taka ilość materiału zbożowego powoduje, że istnieje duże prawdopodobieństwo awarii w trakcie procesu magazynowania, transportu i przetwarzania. Spośród wszystkich wybuchów pyłów blisko 25% stanowią eksplozje pyłów w przemyśle spożywczo-rolniczym i paszowym, przy czym najbardziej narażone na eksplozje są silosy, systemy odpylające i wentylacyjne (w tym suszarnie i magazyny przeznaczone do suszenia zbóż). W październiku 2013 r. doszło w Terminalu Masowym w Gdańsku do wybuchu i pożaru w silosie zbożowym. Akcja ratownicza trwała blisko 4 godziny, spaleniu uległo ok. 10 ton zboża (20% całkowitej ilości składowanego materiału zbożowego). W artykule opisano wyniki badań dotyczących zjawiska palności i wybuchowości pyłów przemysłowych dotyczących czterech najpopularniejszych w Polsce ziaren zbóż.

EN

Extremely large scale of grain processing leads to a very high risk of incidents related to fire or dust explosion. Only in 2018 there were several outbreaks associated with the storage and transport of grain materials, the largest of which took place in May in South Sioux City, Nebraska. Poland is one of the largest grain producers in Europe and in the world. The annual grain production in Poland is about 35 million tons, including about 10 million tons of wheat, 5 million tons of triticale. 4 million tons of barley and 1.5 million tons of oats. Such an amount of grain material means that there is a high probability of failure during the storage processes (i.e. drying, pouring), transport and processing. Current research shows that of all dust explosions, those related to the food-agricultural and fodder industry account for nearly 25% The most vulnerable are silos, dedusting and ventilation systems (including dryers and warehouses for drying grains). In October 2013, in the Bulk Terminal in Gdańsk, there was an explosion and fire in grain silo. The rescue operation lasted nearly 4 hours and about 10 tons of grain have burned (20%) the total stored grain material) The purpose of this article is to describe the results of research on the phenomenon of flammability and explosibility of industrial dusts on the four most popular grains in Poland.

5

Produkty termicznego rozkładu i spalania eteru diallilowego tetrabromobisfenolu A, bromowego środka ograniczającego palność polimerów

51%

Borucka M. , Mizera K. , Przybysz J. , Gajek A.

|

tom T. 103, nr 2

286--292

PL

Przeprowadzono analizę emisji gazów duszących i drażniących oraz lotnych i średniolotnych związków chemicznych emitowanych podczas rozkładu termicznego i spalania bromowego środka ograniczającego palność polimerów, eteru diallilowego tetrabromobisfenolu A. Zastosowanie pieca rurowego umożliwiło odtworzenie rzeczywistych warunków panujących podczas rozkładu przebiegającego w różnych fazach rozwoju pożaru. Stężenia gazów duszących i drażniących analizowano za pomocą analizatora gazów działającego na zasadzie spektrofotometru w podczerwieni. Lotne i średniolotne substancje chemiczne identyfikowano, używając chromatografu gazowego ze spektrofotometrem mas.

EN

The title compound (TBBP-BAE) was thermal decompd. and combusted under conditions occurring during thermal degrdn. at various stages of fire development. The compn. and concn. of emitted asphyxiating and irritating gases and volatile and semi-volatile chem. compds. were detd. using IR and GC-MS. HBr, CO, MeH, PhOH, various types of bromophenols, brominated hydrocarbons and benzofurans were the main TBBPA-BAE decompn. products.

6

Właściwości wybuchowe grzybobójczych środków ochrony roślin w formie pyłu

51%

Przybysz J. , Borucka M. , Mizera K. , Gajek A.

|

tom T. 103, nr 3

399--403

PL

Trzy dostępne na rynku środki grzybobójcze w postaci pyłu, zawierające kaptan lub dodynę jako substancję czynną, zbadano pod kątem maksymalnego ciśnienia wybuchu, wskaźnika deflagracji, dolnej granicy wybuchowości i granicznego stężenia tlenu. W wyniku badań w kuli o pojemności 20 L uzyskano kompleksowe dane dotyczące wybuchowości mieszaniny pyłowo-powietrznej powstałej w wyniku rozproszenia środka grzybobójczego w powietrzu. Największe wartości badanych parametrów uzyskano dla produktu zawierającego dodynę. Zawartość substancji aktywnej w badanych środkach ochrony roślin nie wynosi 100%, dlatego w przypadku czystych substancji parametry mogłyby być znacznie wyższe. Przeprowadzone badania pokazały, że w przypadku powstania pyłowej atmosfery wybuchowej pojawia się poważne zagrożenie spowodowane jej zapłonem. Skutki takiego wybuchu mogą być znacznie większe niż te obserwowane podczas wybuchu pyłów drewna.

EN

Three com. available dust fungicides contg. captan or dodine as the active ingredient were tested for max. explosion pressure, deflagration index, lower explosion limit and limit O₂ concn. Comprehensive data were obtained on the explosiveness of the dust-air mix. resulting from dispersing a fungicide in a 20-L sphere. The highest values of the tested parameters were obtained for a dodine-contg. product. If a dusty explosive atmosphere was created, there was a serious risk of ignition. Due to the fact that the active substance content in the tested plant protection products was not 100%, in the case of pure substances, the explosion parameters may be much higher.

7

Charakterystyka parametrów wybuchowych i palnych wybranych poeksploatacyjnych naturalnych sorbentów substancji ropopochodnych

51%

Celiński M. , Borucka M. , Sałasińska K. , Gajek A.

|

2019

|

tom T. 98, nr 3

472--477

PL

Oznaczono parametry pożarowe czterech sorbentów naturalnych stosowanych do zbierania rozlewów substancji ropopochodnych. Parametry pożarowe wyznaczono stosując kalorymetr stożkowy i komorę dymową. Charakterystykę wybuchu oznaczono na podstawie badań przeprowadzonych z wykorzystaniem 20-L komory sferycznej i zmodyfikowanej rury Hartmana. Określono również substancje uwalniane w trakcie spalania sorbentów czystych oraz poeksploatacyjnych z zastosowaniem pieca rurowego oraz chromatografu gazowego ze spektrofotometrem mas. Termiczny rozkład sorbentów powodował emisję znacznych ilości tlenków węgla, 2-metoksyfenolu, maltolu, krezolu, 4-etylo-2-metoksyfenolu, furfuralu i 2-metoksy-4-winylofenolu. Podczas spalania poeksploatacyjnych sorbentów, w mieszaninach powstających gazów i dymów obecne były dodatkowo produkty rozkładu substancji ropopochodnych.

EN

Fire properties of 4 natural sorbents contg. bark and fibers of pine, modified lignin, bark of mixed tree and of cork tree were detd. The explosion characteristics were studied in a cone calorimeter and a smoke chamber. During thermal degrdn. of pure sorbents, the large amts. of C oxides and phenols were released. In addn., hydrocarbons and polycyclic arom. hydrocarbons were also contained in the thermal decompn. products of used sorbents.