Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Określanie ilościowego składu mineralnego skał zawierających minerały ilaste metodą Rietvelda

100%

Kowalska S.

|

tom R. 69, nr 12

894--902

PL

Artykuł prezentuje możliwości programu SIROQUANT wykorzystującego metodę Rietvelda do analizy składu mineralnego skał zawierających minerały ilaste. Program ten pozwala modelować dyfraktogramy rentgenowskie skał przy założeniu określonego składu chemicznego i ustalonej budowy krystalograficznej faz w nich występujących. Powyższa metoda umożliwia bezpośrednią ocenę jakości wykonanych oznaczeń na podstawie stopnia dopasowania dyfraktogramów eksperymentalnych z wyliczonymi oraz zawartości dodanego do próbek wzorca. Wiary-godność wyników otrzymywanych podczas analizy w programie SIROQUANT potwierdzono poprzez ich korelacje z wynikami analizy składu chemicznego.

EN

The paper presents the capabilities of the SIROQUANT program (the Rietveld method) for the analysis of mineralogical composition of clay-reach rocks. The SIROQUANT enables X-ray diffraction patterns modeling with the assumption of chemical composition and crystallographic structure of phases present in the rock sample. The above method allows direct evaluation of the quality of the achieved results in two ways: on the basis of the goodness of fit of the experimental and modeled X-ray diffraction patterns and obtained content of the standard added earlier to the sample. Validity of the results received with the use of the SIROQUANT program was also verified by their correlation with the results of chemical analysis.

2

Ocena ilościowa i jakościowa składu mineralnego skał mioceńskich z otworów Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3

63%

Środoń J. , Kowalska S.

|

tom nr 130

779--782

PL

W celu scharakteryzowania zróżnicowania mineralogicznego skał mioceńskich, występujących w Zapadlisku Przedkarpackim, opróbowano szczegółowo dwa otwory przewiercające kompleks mioceński i osiągające podłoże basenu: Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3. Wyniki przeprowadzonych prac wykazały wyjątkową jednorodność badanego materiału. Poszczególne składniki (kwarc, skalenie potasowe, plagioklazy, kalcyt, dolomit, syderyt, piryt, miki i minerały ilaste) występują w różnych proporcjach we wszystkich analizowanych próbkach. Co więcej nie stwierdzono żadnej różnicy pod względem składu mineralnego frakcji ilastej pomiędzy iłowcami a piaskowcami.

EN

Quantitative mineral composition of Miocene rocks of the Carpathian Foredeep was studied by an XRD technique using core samples from two boreholes drilled all the way to the basement: Jasionka-4 and Chałupki Dębniańskie-3. Results indicate a great homogeneity of the studied samples, which contain quartz, potassium feldspar, plagioclase, calcite, dolomite, siderite, pyrite, mixed-layer illite-smectite (Ro, 70-80%S), dioctahedral micas, chlorite, and kaolinite. Their proportions are different between mudstone and sandstone sets of samples but very similar within these sets. The composition of clay fraction of mudstones and sandstones is very similar.

3

Charakterystyka pojemności wymiany kationowej CEC skał ilastych o różnym stopniu diagenezy

63%

Przelaskowska A. , Kowalska S.

|

tom R. 72, nr 7

513--519

PL

Celem pracy jest charakterystyka skał ilastych fliszu karpackiego pod względem zdolności do pęcznienia, wykonana na podstawie analizy własności fizykochemicznych (CEC) i analizy mineralogicznej. Przebadano skały fliszowe reprezentujące całe spektrum stopnia illityzacji: od 10 do 94% pakietów smektytowych w minerale mieszanopakietowym illit–smektyt. Dysponowanie tak szeroką bazą danych umożliwiło kompleksową charakterystykę badanych skał oraz powiązanie zdolności jonowymiennych z ilością i rodzajem materiału ilastego.

EN

The aim of the presented work was the characterization of the Carpathian Flysch rocks swelling capacity based on the analysis of their physicochemical (CEC) and mineralogical properties. Flysch sediments representing the whole range of illitization: from 10% to 94% of smectite layers in the mixed layered mineral illite–smectite were investigated. Such a broad database enabled comprehensive characterization of the investigated rocks swelling properties and relating the cation exchange capacity to the amount and type of clay minerals.

4

Przyczyny powstawania anomalnych wskazań profilowania gamma (sPG) w skałach czerwonego spągowca z rejonu wyniesienia wolsztyńskiego

51%

Kowalska S. , Lewandowska A. , Buniak A.

|

tom R. 66, nr 6

425-440

PL

Jednym z istotnych problemów występujących przy interpretacji pomiarów geofizyki otworowej jest określenie wielkości zasilenia na podstawie pomiaru naturalnej promieniotwórczości skał (sPG). Wysokie wskazania sPG łączone są standardowo z podwyższonym zasileniem skał. W rejonie wyniesienia wolsztyńskiego pomiary sPG, wykonywane w obrębie utworów czerwonego spągowca, wyraźnie różnicują poziomy piaskowców i zlepieńców, a wyznaczana na podstawie sPG wielkość zasilenia nie jest wiarygodna. Stwierdzono, że powyższy problem wynika z podwyższonych zawartości toru w zlepieńcach, nie związanych z zasileniem. Obserwacje w mikroskopie skaningowym, wraz z możliwością analizy składu chemicznego poszczególnych ziaren, wykazały, że podwyższone zawartości Th w zlepieńcach związane są z obecnością monacytu. Źródłem monacytu w skałach klastycznych czerwonego spągowca w rejonie wyniesienia wolsztyńskiego są skały wulkaniczne wieku dolnopermskiego, o składzie riolitoidu.

EN

Quantifications of the clay content in the Lower Permian rocks is the one of the most important challenges to gamma ray logs (GR) interpretations. High indications of the GR usually are treated as characteristic for the high clay content, however in the Wolsztyn High region, the conglomerates outstands on the gamma ray logs as clearly as clays. That phenomenon results from the very high content of thorium in the conglomerates. The scanning microscope observations and EDS analysis of the conglomerate framework showed that high concentrations of thorium are associated with the presence of Th-reach monazite. The monazites found in the Lower Permian clastic rocks come from rhyodacites dated at the turn of Stephanian/Early Permian.

5

Bentonit środkowokambryjski z otworu Borcz-1 z basenu bałtyckiego

51%

Kowalska S. , Zagórska U. , Mikołajewski Z.

|

tom R. 72, nr 12

1043--1048

PL

Nie odnotowano dotąd obecności śladów aktywności wulkanicznej w utworach kambryjskich występujących na obszarze polskiej części skłonu platformy wschodnioeuropejskiej. Dzięki nowym wierceniom prowadzonym przez PGNiG SA podczas poszukiwania gazu w pokładach łupków w otworze Borcz-1 udało się znaleźć cienką 3-centymetrową wkładkę bentonitową w obrębie utworów kambru środkowego. W prezentowanym artykule przedstawione zostaną pierwsze wyniki badań wykonanych w celu przeprowadzenia charakterystyki mineralogicznej powyższej skały. Analiza pierwiastków śladowych pozwoliła na określenie przybliżonego składu pierwotnego materiału wulkanicznego, wskazując na obojętny, trachyandezytowy charakter magmy macierzystej. Materiał wulkaniczny pochodził najprawdopodobniej z rejonu aktywnej krawędzi kontynentu.

EN

Traces of volcanic activity in the Cambrian rocks occurring within the Polish part of the East European Platform slope has not been recorded to date. Thanks to new shale gas exploration conducted by PGNiG SA a thin, 3 cm thick, bentonite layer was found within the Middle Cambrian strata in the Borcz-1 borehole. This article presents the first results of studies carried out, in order to perform mineralogical characteristics of the above rock. Analysis of trace elements composition, allowed us to determine the approximate initial composition of original volcanic material pointing to an intermediate, trachyandesitic parent magma. Volcanic material probably came from an active continental margin.

6

Papier z udzialem jedwabiu naturalnego

38%

Dabrowski J. , Marcinkowska M. , Machnowski W. , Gonera H. , Kowalska S. , Kotlinska A.

|

nr 09

549-552