An increase of B, Ba, Sr, SO4, and Cl concentrations in groundwater of the multi-aquifer system has been noted within the waste dump area of the former chemical works “Tarnowskie Góry”. Very high boron concentrations in the Quaternary aquifer (up to 240 mg/dm3) and in the Muschelkalk one (up to 116 mg/dm3) have been observed. In order to assess current and perspective spreading of boron in the groundwater of the analysed multi-aquifer system, a groundwater flow model (four aquifers: two Quaternary and two Triassic ones, separated by three aquitards) and a solution-transport model were developed. The hydrogeochemical modelling has shown that the share of contaminated Muschelkalk water was equal to 12–22% of the total flow in the Roethian aquifer. A significant differentiation in the intensity of boron migration has been observed within the Quaternary and Triassic aquifers depending on water flow direction. Numerical model simulations have shown that groundwater of the Triassic aquifers, discharged by wells located about 2.5–3 km SW from the waste disposal sites, could be contaminated. The important, large water intakes, situated at a distance of about 5–9 km NW from the sites, are practically safe.
PL
W rejonie zwałowisk likwidowanych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” stwierdzono zanieczyszczenie wód wielowarstwowego systemu wodonośnego, wyrażające się podwyższonymi stężeniami m.in. boru, baru, strontu, siarczanów i chlorków. Za szczególnie niepokojące uznano bardzo wysokie stężenia boru w poziomach wodonośnych czwartorzędu (do 240 mg/dm3) i triasu (wapień muszlowy) (do 116 mg/dm3). Dla oceny aktualnego i perspektywicznego rozprzestrzeniania się boru w analizowanym wielowarstwowym systemie wodonośnym wykonano badania modelowe, obejmujące model numeryczny warunków hydrodynamicznych (cztery warstwy przepuszczalne: dwie w czwartorzędzie i dwie w triasie, przedzielone 3 warstwami półprzepuszczalnymi) i model migracyjny (dla boru). W celu określenia udziału zanieczyszczonych wód wapienia muszlowego w całkowitym przepływie wód poziomu retu wykonano także modelowanie hydrogeochemiczne. Wyniki modelowania hydrogeochemicznego wskazują, iż w obszarze oddziaływania składowisk Zakładów Chemicznych udział zanieczyszczonych wód wapienia muszlowego w strumieniu przepływu wynosi w poziomie retu od 12 do 22%. Stwierdzono także wyraźne zróżnicowanie intensywności migracji boru w obrębie czwartorzędowego i triasowego piętra wodonośnego, w zależności od kierunków przepływu wód. Wyniki symulacji transportu boru wskazują na możliwość zanieczyszczenia wód w ujęciach zlokalizowanych w odległości 2–3 km na SW od zwałowisk oraz praktyczny brak tego zagrożenia dla ujęć położonych w odległości 5–9 km na NW od tych składowisk.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.