W pracy przedstawiono i omówiono trzy metody umożliwiające oszacowanie wielkości napływu zanieczyszczeń powietrza na określony obszar. Wszystkie prezentowane metody wykorzystują dane pomiarowe uzyskane w stacjach monitoringowych zlokalizowanych na analizowanym obszarze. Przedstawiono: 1. metodę analizy stężeń zanieczyszczeń z uwzględnieniem kierunków ich napływu, 2. metodę analizy natężenia strumienia zanieczyszczenia z uwzględnieniem kierunków ich napływu, 3. metodę lokalizacji źródeł emisji przy pomocy prostoliniowych trajektorii strumieni zanieczyszczeń. Prezentowane metody spełniają istotne zapotrzebowanie wynikające z wymogów formalnych odpowiednich zapisów ustawy "Prawo ochrony środowiska", która w ustępie dotyczącym zarządzania jakością powietrza, wymaga aby oceny jakości powietrza uwzględniały i dokonywały oszacowania wielkości napływu zanieczyszczeń nad obszar podlegający ocenie.
EN
The article presents three methods, which enable assessing the volume of atmospheric pollutants inflow into a given area. All of the presented methods use measurement data from monitoring stations located in the analysed area. The following methods are presented: 1. method for pollutants concentration analysis taking account of their inflow directions, 2. method for pollution plume rate analysis taking account of pollutants inflow directions, 3. method for locating emission sources using a rectilinear pollutant plumes trajectories. The presented methods correspond to the needs resulting from the formal requirements set up in the Environmental Protection Act. The section of the Act addressing air quality management requires that air quality assessment should take account of and assess pollutant inflow volume into an area under assessment.
Składowiska popiołów i żużli z elektrowni i elektrociepłowni, hałdy górnicze, składowiska odpadów komunalnych są źródłem zanieczyszczeń pyłowych powietrza. Stopień ich oddziaływania jest bardzo zróżnicowany, gdyż zależy od technologii składowania, konserwacji składowiska, jego zabezpieczenia i innych czynników mających wpływ na powstawanie stanów sprzyjających pyleniu. Jednak wszystkie obiekty tego typu są uznawane za uciążliwe dla otoczenia.
W pracy przedyskutowano aspekty nowej ustawy "Prawo ochrony środowiska" związane z wykorzystaniem monitoringu zanieczyszczeń powietrza do oceny wpływu źródeł na poziom zanieczyszczeń. Określono jakich informacji powinien dostarczać monitoring zanieczyszczeń powietrza, by na ich podstawie było możliwe wskazanie przyczyn występowania przekroczeń stężeń dopuszczalnych w strefach. Zwrócono uwagę, na to, że ocena wpływu źródeł zanieczyszczeń, oparta, jedynie na pomiarach 24-godzinnych stężeń zanieczyszczeń może być obarczona dużym błędem. Przedstawiono przykład miejscowości, w której występowały wysokie stężenia 24-godzinne pyłu zawieszonego, a wszystkie przemysłowe źródła pyłu w 10-km otoczeniu miejscowości były skoncentrowane w wąskim sektorze południowo-zachodnim. Analizując wyniki pomiarów 30-minutowych stęźeń pyłu zawieszonego pokazano, że mimo sąsiedztwa dużych źródeł pyłu w sektorze południowo-zachodnim, poziom stężeń pyłu zawieszonego kształtował napływ pyłu spoza 10 km otoczenia miejscowości. Zaproponowano, by w celu uzyskania niezbędnych informacji o wpływie źródeł na stopień zanieczyszczenia powietrza wykorzystać metody identyfikacji napływu zanieczyszczeń oparte na analizie chwilowych pomiarów stężeń zanieczyszczeń i kierunku prędkości wiatru.
EN
The study discussed aspects of the new statute "Environmental Law" related to monitoring of air pollution as applied in the impact assessment of pollution sources. Information and data needed for the monitoring has been determined so that causes of permissible imission exceedences should be identified. The study notes thet an assessment based entirely on 24-hour pollution concentrations is likely to be considerably erroneous. An example of a town in which high 24-hour concentrations of suspended matter has been recorded and all the industrial sources concentrated in a very narrow southwest sector. Analysis of the results of 30-minute concentrations of suspended matter indicates that despite proximity of large sources of particulate matter in the south-west sector the concentrations of suspended matter has been affected by the inflow of suspended matter from outside 10 km neighbourhood of the town. It has been recommended that in order to obtain the required data regarding the impact of pollution sources on air pollution, methods of identification of pollution inflow based on transient measurement of pollution concentration and wind direction and velocity should be applied.
Celem pracy była ocena przydatności stacji pomiarowych regionalnej sieci monitoringu powietrza do badań tła stężeń zanieczyszczeń powietrza w oparciu o wskaźnik nazwany wzorcem dobowej zmienności stężeń (WDS). Opracowana metoda oceny obszarowej reprezentatywności stacji monitoringu powietrza opiera się na założeniu, że czynniki oddziałujące w skali całego obszaru w jednakowy sposób wpływają na przebiegi zmienności stężeń obserwowane na wszystkich stacjach pomiarowych znajdujących się na tym obszarze. Wobec tego wszelkie różnice pomiędzy dobowymi przebiegami stężeń zanieczyszczeń wyznaczonymi na poszczególnych stacjach wynikają z odmiennych warunków lokalnych, swoistych dla miejsca lokalizacji tych stacji. Wyżej wymieniona metoda została wykorzystana do oceny obszarowej reprezentatywności stacji pomiarowych należących do Regionalnego Systemu Monitoringu Zanieczyszczeń Powietrza działającego na obszarze aglomeracji górnośląskiej. Określono, w jakim stopniu poszczególne stacje RSMZP są przydatne do pomiaru tła stężeń SO2, CO, NO, NO2 i PM10.
EN
The purpose of the article was to characterize, on the basis of the Daily Concentration Changeability Pattern (DCCP), to what extend the individual stations of the regional air monitoring networks are useful to perform measurements of the background air pollution concentration. The presented measuring method for evaluating the area representativeness of an air monitoring station is based on the assumption that factors affecting the whole area equally affect the changeability concentration cycles observed at each measuring station situated within this area. In that case, all differences between daily pollution concentration cycles determined for individual stations result from different local conditions, site-specific for each of the stations. The aforementioned method was used to estimate the area representativeness for monitoring stations of the Regional Air Pollution Monitoring System (RAPMS), operating in the area of the Upper Silesian Agglomeration. The usefulness of the individual RAPMS stations to perform background concentration measurements of SO2, CO, NO, NO2 and PM10 was also determined.
W określonym obszarze istnieje prawidłowość w zmienności wartości stężeń zanieczyszczeń powietrza w powtarzających się cyklach czasowych. Możliwe jest dla takiego obszaru określenie wzorca dobowej zmienności stężeń (WDS), który będzie charakteryzować poziomy stężeń tła poszczególnych zanieczyszczeń powietrza w przebiegu dobowym. Odchylenie dobowych przebiegów zmienności stężeń zanieczyszczeń powietrza, wyznaczonych na poszczególnych stacjach pomiarowych, od obszarowego WDS może być miarą wpływu czynników lokalnych zakłócających naturalną zmienność stężeń zanieczyszczeń w otoczeniu stacji. Zaproponowano metodę, która umożliwia wyznaczenie właśnie takiego wzorca dobowej zmienności stężeń. Stwierdzono, że stopień dopasowania WDS do dobowych przebiegów stężeń rejestrowanych na poszczególnych stacjach nadaje się do oceny przydatności danej stacji monitoringu powietrza, jako stacji mierzącej poziom tła stężeń zanieczyszczeń powietrza.
EN
Regularity in the changeability of air pollution concentration values can be observed for a given area in recurrent time cycles. A local daily concentration changeability pattern (DCP) for such an area can be determined which would define the background concentration levels for individual air pollutants during a twenty-four-hour cycle. Deviation (or misfit) of the daily pollution concentration changeability cycles determined for individual measuring stations from local DCP could serve as a measure of the impact of local factors which disturb natural pollution concentration changeability in the station surroundings. The article presents a method that enables determining such a daily concentration changeability pattern. It has been found that DCP level of adaptation to daily concentration cycles registered at individual stations proved suitable for evaluating a given monitoring station from the viewpoint of its usefulness as a station for measuring the level of air pollution concentration background.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The objective of this research was the assessment of the dependence between the road traffic volume and the concentration of nitrogen dioxide at the investigated section of a road. The concentration of nitrogen dioxide has been measured on the basis of the method of differential optical absorption spectroscopy, with the application of OPSIS analyzer located above a highly loaded street accessing the city of Gliwice. The road traffic volume was adopted on the basis of the data from the road traffic monitoring system in Gliwice By means of the cross-spectrum analysis, which allows to investigate the harmonic structure of time series of concentrations and traffic volume, the road traffic volume has been identified to be the essential factor influencing local NO2 concentration values. Taking advantage of NO2 average concentration values in July 2013 during the working days between 6 am ÷ 3 pm, regression function has been determined. This function best describes the dependence between concentration and traffic volume within the given time frame. These functions feature non-linear characteristics.
PL
Celem pracy była ocena zależności pomiędzy natężeniem ruchu drogowego, a stężeniem dwutlenku azotu nad jezdnią na badanym odcinku drogi. Stężenie dwutlenku azotu było mierzone z zastosowaniem różnicowej optycznej spektroskopii absorpcyjnej, przy użyciu analizatora OPSIS zainstalowanego nad silnie obciążoną drogą dojazdową do centrum Gliwic. Natężenie ruchu drogowego na tym odcinku drogi zostało ustalone na podstawie danych z systemu ciągłego monitoringu ruchu drogowego funkcjonującego w Gliwicach. Za pomocą metod analizy spektralnej szeregów czasowych, zidentyfikowano natężenie ruchu jako istotny czynnik wpływający na lokalne wartości stężenia NO2 w badanym przedziale czasowym (w godzinach 6.00 ÷ 15.00 dni roboczych lipca 2013). Na podstawie zmierzonych stężeń NO2 i stwierdzonego natężenia ruchu, znaleziono funkcję najlepiej opisująca badaną zależność. Funkcja ta posiada nieliniowy charakter.
W Polsce nie ma procedur postępowania administracyjnego na wypadek zaistnienia epizodów niebezpiecznie wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza, wywołanych utrudnionymi warunkami rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w atmosferze. Celem pracy było stwierdzenie, czy poprzez analizę zmienności stężeń wybranych zanieczyszczeń jest możliwa identyfikacja zdarzeń, w których ma miejsce ograniczona dyspersja zanieczyszczeń w atmosferze. Uzyskane wyniki badań pozwalają stwierdzić, że jest możliwe wskazanie sytuacji smogowej z pominięciem identyfikowania wiodącego czynnika meteorologicznego, decydującego o zaistnieniu stanu smogowego, jakim jest wysokość warstwy mieszania. Wykazano to analizując przebiegi zmienności stężeń SO2, PM10 i CO.
EN
There are not any procedures in Poland that can be used in cases of risky levels of air pollutant concentrations developed by unfavorable air pollutants dispersion in the atmosphere. The aim of the work was to find if analysis of the pollutant concentration changes can be the method of identification of unfavorable air pollutants dispersion episodes - smog episodes. We found that such approach gives good practical results and in a way may substitute data on mixing layer parameters as identifier of smog episodes. SO2, PM10 and CO concentrations were the base for the mentioned analysis.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.