Niniejszy artykuł, zamykający cykl rozważań na temat szkolnictwa wyższego w latach II wojny światowej, nawiązuje do materiałów prezentowanych w poprzednim numerze czasopisma i przedstawia losy wojenne oraz okoliczności śmierci pozostałych długoletnich pracowników PIPS-u, którzy swoją działalnością przyczynili się do jego rozwoju i dlatego zasługują na naszą pamięć i szacunek. Wśród nich znajdują się: Aleksander Manczarski – specjalista z zakresu metodyki nauczania głuchoniemych, Stanisław Karol Rychliński – ekonomista i socjolog, Jakub Segał – specjalista w zakresie psychologii dziecka, estetyki i pedagogiki eksperymentalnej, Tadeusz Mayzner – muzyk, kompozytor, dyrygent, nauczyciel śpiewu, Zygmunt Kurletto – nauczyciel wychowania fizycznego, Stanisław Bytnar – kierownik szkoły, Konrada Remiszewska i Maria Szubertowa – nauczycielki, Jerzy Laskowski – sekretarz Instytutu, Jan Dombek – zasłużony wieloletni woźny Instytutu.
EN
This article, which concludes the series of discussions on higher education during World War II, refers to the materials presented in the previous issue of the journal and describes the war experiences and circumstances of the death of other long-standing employees of the National Institute of Special Education, who contributed to its development and thus deserve to be remembered and respected by us. These are: Aleksander Manczarski – a specialist in deaf methodology, Stanisław Karol Rychliński – an economist and sociologist, Jakub Segał – a specialist in child psychology, esthetics and experimental education, Tadeusz Mayzner – a musician, composer, conductor and singing teacher, Zygmunt Kurletto – a physical education teacher, Stanisław Bytnar – school director, Konrada Remiszewska and Maria Szubertowa – teachers, Jerzy Laskowski – Institute’s secretary, and Jan Dombek – a long-standing, distinguished caretaker in the Institute.
Setna rocznica wydania pierwszego w Polsce czasopisma poświęconego wychowaniu i nauczaniu dzieci niepełnosprawnych, jakim jest „Szkoła Specjalna”, stanowi dobrą okazję do przypomnienia sylwetek osób, które realizując misję Marii Grzegorzewskiej, w tak bardzo różnych, nie zawsze korzystnych warunkach społeczno-kulturowych, przyczyniły się do rozwoju pedagogiki specjalnej. Prezentacja biogramów i najważniejszych dokonań twórców tego czasopisma nawiązuje do rozważań zaprezentowanych w ostatnim numerze „Szkoły Specjalnej” z 2023 r.
Artykuł przedstawia początki polskiej prasy pedagogicznej, jej rozwój podczas zaborów i w latach po odzyskaniu niepodległości. Powstanie Sekcji Szkolnictwa Specjalnego Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych zapoczątkowało wydawanie w 1924 r. periodyku „Szkoła Specjalna”, którego redaktor naczelną została Maria Grzegorzewska. Czasopismo było adresowanie przede wszystkim do nauczycieli i miało zwiększyć wśród nich zainteresowanie problematyką osób z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Struktura czasopisma, którą zaproponowała Grzegorzewska, pozostała w zasadzie zachowana do dziś. Zakładała ona publikację zarówno artykułów naukowych, jak i poświęconych pracy nauczycielskiej, a także sprawozdań z wydarzeń krajowych i zagranicznych oraz nowości wydawniczych.
Artykuł ten zawiera refleksje poświęcone rzadko podejmowanej na gruncie psychologii rozwoju problematyce dotyczącej tożsamości religijnej Janusza Korczaka, które przedstawia w kontekście wielu nieznanych powszechnie faktów z życia tego wybitnego propagatora nowego wychowania, genialnego wychowawcy, męczennika i „świętego człowieka” oraz w kontekście jego dzieła pt. „Sam na sam z Bogiem. Modlitwy tych, którzy się nie modlą”.
This article is devoted to the life and work of Prof. Tadeusz Gałkowski - an outstanding representative of world psychology, who was able to harmoniously combine various manifestations of scientific, instructional, and social activities, focusing them especially on the rehabilitation of people with serious developmental disorders and difficulties in communication. His great merit was the initiation of research on the diagnosis and treatment of children with hearing impairments and autism in Poland - so important for extending the knowledge of special education, supporting the development of people with disabilities, and shaping appropriate social attitudes towards them.
PL
Artykuł poświęcony jest życiu i działalności prof. Tadeusza Gałkowskiego – wybitnego przedstawiciela światowej psychologii, który w harmonijny sposób potrafił łączyć różnorodne przejawy działalności naukowej, dydaktycznej i społecznej, ukierunkowując je szczególnie na rehabilitację osób z rozległymi zaburzeniami rozwojowymi oraz z trudnościami w porozumiewaniu się. Jego wielką zasługą było zapoczątkowanie w Polsce badań dotyczących diagnozy i terapii dzieci z dysfunkcją słuchu oraz autyzmem, tak istotnych dla pogłębienia wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej, wspomagania rozwoju osób niepełnosprawnych oraz kształtowania właściwych postaw społecznych wobec nich. Tadeusz Gałkowski, psychologia rehabilitacji, autystyczne spektrum zaburzeń
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.