Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Sławomir Kursa, Testator i formy testamentu w rzymskim prawie justyniańskim, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017, ISBN: 978-83-8107-366-0, ss. 352

100%

Loska E.

Zeszyty Prawnicze

|

2019

|

tom 19

|

nr 2

293-304

PL

.

2

SEMINARIO EURASIATICO DI DIRITTO ROMANO, «REPUBBLICA E DIFESA DEI DIRITTI DELL’UOMO E DEL CITTADINO. RECEZIONE E INSEGNAMENTO DEL DIRITTO ROMANO», STAMBUŁ, 30-31 MAJA 2014 R..

100%

Loska E.

Zeszyty Prawnicze

|

2015

|

tom 15

|

nr 2

251-255

3

Self-defence in Legislation of Christian Emperors

100%

Loska E.

Studia Prawnicze KUL

|

2019

|

nr 4

131-142

PL

Pojęcie obrony koniecznej było widoczne w prawie rzymskim już w okresie archaicznym. Pierwsza wzmianka dotycząca tej instytucji to regulacja Ustawy Dwunastu Tablic dopuszczająca zabicie złodzieja nocnego i dziennego, który broni się orężem. Instytucja stopniowo się rozwijała, obejmując coraz większą liczbę przypadków. Jednak regulacje były nadal w większości kazuistyczne. Dotyczy to również ustawodawstwa chrześcijańskich cesarzy.

EN

The notion of self-defence was visible in Roman law even in the archaic period. First mention that can be recognised as such was the right to kill a thief referred to in the Law of Twelve Tables. The institution gradually developed, encompassing a growing range of cases. However, regulations were still mostly casuistic. That also applies to the legislation of Christian emperors.

4

Some Remarks on Aerarium Saturni

100%

Loska E.

Studia Prawnicze KUL

|

2013

|

nr 4 (56)

37-41

EN

Main vault of Rome was located in the Temple of Saturn. Stored in it were the material goods of the Roman people, as well as the text of laws and their projects, the senatus consulta and military insignia. The use of the temples for purposes other than the worship had a practical dimension. Choosing the Temple of Saturn as the place of aerarium could have also symbolic meaning, associated with the role attributed to this deity in mythology.

PL

Główny skarbiec Rzymu ulokowany był w świątyni Saturna. Przechowywane były w nim zarówno materialne dobra ludu rzymskiego, jak i teksty ustaw oraz ich projekty, a także senatus consulta oraz insygnia wojskowe. Wykorzystanie świątyń bóstw do celów innych niż sprawowanie kultu miało wymiar praktyczny. Wybór świątyni Saturna na siedzibę aerarium mógł mieć jednak także charakter symboliczny, związany z rolą przypisywaną owemu bóstwu w mitologii.

RU

Основное хранилище Рима было помещено в храме Сатурна. Хранились в нем как материальные добра римского народа, так и тексты законов и их проекты, а также senatus consulta и военные эмблемы. Использование храмов божеств в других целях кроме осуществление культа имело практическое измерение. Выбор храма Сатурна на местонахождение aerarium мог иметь однако также символический характер, связанный с ролью этого божества в мифологии.

5

‘CIVES PESSIMO IURE’. AKTORZY A UPRAWNIENIA RZYMSKICH OBYWATELI W PRAWIE PUBLICZNYM REPUBLIKI I WCZESNEGO PRYNCYPATU

100%

Loska E.

Zeszyty Prawnicze

|

2014

|

tom 14

|

nr 3

167-191

PL

CIVES PESSIMO IURE: ACTORS AND THE RIGHTS OF ROMAN CITIZENS IN THE PUBLIC LAW OF THE REPUBLIC AND EARLY PRINCIPATE Summary Roman public law recognised the following citizens’ rights: the right to serve in the legions, ius suffragii (the right to vote at assemblies of the people), ius honorum (the right to hold office), ius provocationis (the right to appeal to the People’s Assembly against a magistrate’s decision), ius auxilii (the right to obtain assistance from the tribune of the plebs). Sometimes a restriction of a citizen’s civil rights was due to his profession, and the actor’s profession was such a case. The legal status of actors was the resultant of many factors. They performed in public, were paid for their services, and they had a bad reputation. Even actors who were Roman citizens were not entitled to all the public rights. Citizens’ rights were interlinked, hence the lack of one of them could entail further restrictions. A ban on the right to military service prevented actors from voting in the comitia centuriata; and their exclusion from the most important tribus deprived them of the vote in the comitia tributa. Hence there was a restriction on the availability of the ius provocationis to actors; and they could neither vote nor hold office. Thespians could thus be regarded as cives pessimo iure – second-class citizens.

6

Inconvenient Witnesses: Testimonies of Slaves in a Criminal Trial During the Republic and the Principate

100%

Loska E.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2021

|

tom 30

|

nr 1

EN

In ancient Rome, slaves performed many different tasks. The fact that they often enjoyed the trust of their owners and knew their secrets made them very desirable witnesses in a criminal trial. The aim of the article is to show examples of situations in which the testimony of slaves in a criminal trial could be dangerous for their owners. Slaves were subject to obligatory torture, so they could reveal some secrets against their will. However, there was a ban on the use of slaves’ testimonies against their owners. Roman law, still, knew a few exceptions to this, in matters justified by the interests of Rome. The article shows also the changes made during the Principate, when the statutory law regulating this issue appeared.

PL

W starożytnym Rzymie niewolnicy wykonywali wiele różnych zadań. Fakt, że cieszyli się nieraz zaufaniem swoich właścicieli i znali ich sekrety, czynił z nich bardzo pożądanych świadków w procesie karnym. Celem artykułu jest pokazanie przykładowych sytuacji, w których zeznania niewolników w procesie karnym mogły być niebezpieczne dla ich właścicieli. Niewolnicy obligatoryjnie poddawani byli torturom, mogli zatem zdradzić tajemnice wbrew swojej woli. Mimo że obowiązywał zakaz wykorzystywania zeznań niewolników przeciw ich właścicielom, to prawo rzymskie znało jednak od niego kilka wyjątków, w sprawach uzasadnionych interesem Rzymu. Pokazano także zmiany dokonane w okresie pryncypatu, kiedy pojawiło się prawo stanowione regulujące tę kwestię.

7

‘AERARIUM’ I PRZECHOWYWANIE AKTÓW PRAWNYCH

100%

Loska E.

Zeszyty Prawnicze

|

2013

|

tom 13

|

nr 2

27-43

PL

THE ‘AERARIUM’ AND THE PRESERVATION OF LEGAL ACTS Summary In antiquity the leges and plebiscita as well as draft bills and senatus consulta documents were archived. Where they were kept depended on the nature of the document. Leges and senatus consulta were kept in the aerarium (treasury), and the acts of the plebs in the Temple of Ceres. The person responsible for committing an act to the treasury or temple was the magistrate who had lodged the petition (rogatio). There appear to have been two laws regulating this duty – the lex Caecilia Didia and the lex Licinia Iunia. If the magistrate failed to put a legislated act in the treasury, any legal deed subsequently drawn up on its grounds could be declared invalid. One of the reasons for this regulation was the prevention of forgeries. Any amendment to the text of a document after its deposition in the aerarium was treated as invalid. Under the lex Iulia de peculatus, any person who attempted to interfere with the text of a lex or plebiscitum was liable to a penalty.

8

Kilka uwag na temat zeznań niewolników w procesie karnym

100%

Loska E.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2017

|

tom 60

|

nr 3

449-464

EN

In ancient Rome there was a rule that in the course of the trial the slave confession could not be used to the detriment of their owners. There have been exceptions to this rule since the time of the Republic, in the case of incest crime and conspiracy. A different approach to the use of the testimony of slaves was visible during the Principate. Laws, such as lex Iulia de adulteriis coërcendis, or imperial rescripts, provided for a number of possibilities to circumvent the republican ban, without actually breaking it, or abolishing it. Only in the case of crimen laese maiestatis it was explicitly allowed to torture the slaves in caput domini. During Dominate accepting the charges submitted by the slave against the owner was forbidden, excepting maiestas only. Accusing slave was punished with death.

PL

W starożytnym Rzymie obowiązywała zasada, wedle której podczas procesu nie można było wykorzystywać zeznań niewolników na szkodę ich właściciela. Od tej zasady już od czasów republiki przewidziane były wyjątki, w przypadku przestępstw kazirodztwa oraz spisku. Odmienne podejście do wykorzystywania zeznań niewolników widoczne było w okresie pryncypatu. Ustawy, takie jak lex Iulia de adulteriis coërcendis, czy reskrypty cesarskie przewidywały szereg możliwości obejścia republikańskiego zakazu, bez rzeczywistego jego złamania, ani też zniesienia. Jedynie w przypadku crimen laese maiestatis wyraźnie dopuszczono torturowanie niewolników in caput domini. W okresie dominatu wprowadzony został zakaz przyjmowania oskarżenia składanego przez niewolnika przeciw właścicielowi, wyjątkiem była wyłącznie maiestas. Oskarżający niewolnik był karany śmiercią.

9

Rola konsula i pretora w procesie legislacyjnym okresu republiki

100%

Loska E.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2016

|

tom 14

|

nr 2

31-44

EN

The purpose of this article is to show the key role of co-operation between magistrates and people’s assemblies in the law-making process in the Roman Republic. The paper defines also the basic concepts related to the legislation.