Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Motyw podróży i drogi jako elementy śląskiego folkloru narracyjnego na przykładzie podań ludowych z terenu Siemianowic Śląskich

100%

Wądołowski M.

|

nr 5

88-106

PL

Artykuł prezentuje refleksję na temat kontekstów podróży i drogi występujących w śląskim folklorze narracyjnym. Problem został omówiony w oparciu o podania ludowe z terytorium Siemianowic Śląskich. Autor przedstawił specyfikę śląskiego folkloru, na podstawie której omówił występowanie wątku podróży i drogi w powiązaniu z wymiarami: symbolicznym, komunikacyjnym, pielgrzymkowym, demonologicznym, zbójeckim oraz granicznym. Zgodnie z tezą przyjętą w pracy, obraz podróży i drogi w siemianowickich podaniach ludowych ulegał stopniowym przemianom, związanym z rozwojem industrialnym i urbanizacją terenów Siemianowic Śląskich. Aktualizacja treści śląskiego folkloru zaprezentowana została jako proces społeczno-kulturowy, którego oddziaływanie widoczne jest również we współczesności.

EN

The following article reflects on the contexts of journey and route present in the Silesian narrative folklore. The paper discusses the issue basing on the example of folk tales originating from Siemianowice Śląskie. The author presents the specifics of the Silesian folklore, which was the basis for the further analysis of the occurrence of the topic of the journey and route in association with its symbolic, transportation, pilgrimage, demonological, ruffianly and boundary dimension. According to the thesis adopted in the article, the image of the journey and route in folk tales originating from Siemianowice undergoes transformations which are associated with development of the industry and urbanization of the village. The update of the content of the Silesian folklore was shown as a socio-cultural process, which influence is also visible nowadays.

2

Urbarz wsi Siemianowice z 1789 roku jako źródło do badań powinności chłopów wobec górnośląskich właścicieli ziemskich

100%

Wądołowski M.

|

nr 4

87-98

PL

Artykuł prezentuje refleksję na temat relacji społecznych między właścicielami dawnych dworów górnośląskich a podległą im ludnością. Problem przedstawiony został na przykładzie wsi Siemianowice. Podstawę analiz stanowił urbarz wsi, sporządzony w 1789 roku. Na podstawie tekstu dokumentu zarysowana została struktura siemianowickiej warstwy chłopskiej, kulturotwórcza rola dworu oraz wzajemne zobowiązania i prawa dworu oraz podległej jej ludności, oparte na systemie feudalnym. Wywód uzupełniony został przedstawieniem charakterystyki Siemianowic oraz specyfiką górnośląskich urbarzy z analizowanego okresu.

EN

The article is a reflection on social relations between the owners of the old manors in the Upper Silesia region and their subordinate population. The problem has been discussed on the example of the village Siemianowice. The basis for the analysis was the urbarium of the village, which was written down in 1789. Analyzing the text of the document the article’s author managed to outline the structure of peasantry in Siemianowice, culture-forming role of the mansion and mutual obligations and rights of landowners and their subordinate population, which were based on the feudal system. The text is supplemented by a presentation of characteristics of Siemianowice and specifics of the Upper Silesian urbariums originating from the analyzed period.

3

Postindustrialna tożsamość śląskiego miasta na przykładzie Siemianowic Śląskich

100%

Wądołowski M.

|

2015

|

nr 11

81-94

PL

The article focuses on post-industrial identity of Silesian towns. The issue has been illustrated by the example of Siemianowice Śląskie. The author discusses the problem by showing the relations of the authorities with the industrial heritage of the town and by presenting the issue of Silesian character of the town, based on the result of sociological research. The paper creates an image of contemporary Silesian town which can be applied to other municipalities in Silesia.

4

Kultura ludowa Beskidu Śląskiego na ekspozycji Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”

63%

Wądołowski M. , Roszak-Kwiatek P.

|

nr 2

101-115

PL

Artykuł stanowi analizę treści części ekspozycji w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, skupiającej się na zobrazowaniu podregionu Górnego Śląska – Beskidu Śląskiego. Autorzy przedstawili wykorzystywane w chorzowskim skansenie formy prezentacji wybranych aspektów codziennego życia górali śląskich, zarówno w wymiarze kultury materialnej, jak i niematerialnej. W artykule omówione zostały prezentowane obiekty wraz z ich mikropejzażem, gospodarka i rzemiosło regionalne oraz sztuka ludowa wraz z treściami odnoszącymi się do kultury duchowej mieszkańców regionu. Praca rozważa ponadto komercyjny wymiar obrazowania kultury Beskidu Śląskiego. Ekspozycja chorzowskiego muzeum osadzona została w koncepcji „nowego muzealnictwa”, w ramach której przewidywany jest dalszy jej rozwój.

EN

The article is an analysis of the part of the exhibition at the Museum „Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów” that focuses on presenting a subregion of Upper Silesia - Silesian Beskids. The authors explain the methods used in this open air-museum in Chorzow to present selected aspects of the Silesian highlanders’ everyday life, both in material and non-material culture. The article discusses how objects from the exhibition are presented with their micro landscape, the local economy and regional crafts and folk art, and also with content related to the spirituality of the region’s residents. Moreover, the work discuses the commercial dimension of presenting the culture of Silesian Beskids. The exhibition at Chorzow museum is set in the concept of the „new museology”, under which it is expected to continue its development.