Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Różowa sól kamienna do produkcji galanteryjnych wyrobów solnych - geologiczne warunki występowania, własności i metody pozyskiwania w Kopalni Soli "Kłodawa"

100%

Czapowski G. , Misiek G. , Poborska-Młynarska K. , Tomassi-Morawiec H.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2005

|

tom T. 31, z. 2

167-188

PL

Barwna sól kamienna, szczególnie o zabarwieniu różowym, pomarańczowym i czerwonym, staje się coraz bardziej poszukiwanym surowcem do wytwarzania ozdobnych przedmiotów, takich jak lampy solne, rzeźby itp. Barwne sole kamienne występują w wielu złożach Europy i świata, o czym świadczy zamieszczony w artykule przegląd światowych złóż soli kamiennej. Sól barwna w Polsce jest obecnie eksploatowana w jednym złożu - w kłodawskim wysadzie solnym, w Kopalni Soli "Kłodawa", głównie jako surowiec dla przemysłu spożywczego, chemicznego i jako sól drogowa. W ostatnich latach kopalnia podjęła uboczną produkcję soli różowej przeznaczonej do wytwarzania tzw. galanterii solnej. Podjęte zostały wstępne badania mające na celu udokumentowanie geologicznej pozycji w złożu "galanteryjnych" odmian soli różowej. Prezentowana praca zawiera charakterystykę właściwości i geologicznych warunków występowania oraz klasyfikację i sposoby pozyskiwania soli różowej dla celów produkcji galanteryjnej ze złoża kłodawskiego.

EN

Colored rock salt types, especially pink, orange and red ones, become a more demand material for production of fancy salt goods such as salt lamps, chandelier, sculptures etc. Colored rock salts occur in many salt formations and deposits in Europe and in the world as it was illustrated by a short review of selected rock salt deposits. In Poland the discussed colored rock salts are exploited only in one salt deposit, located in the Kłodawa salt diaper (by the "Kłodawa" Salt Mine), mainly for alimentary and chemical industry and for road treatment. Last years the mine has excavated a small amount of pink salt for production of mentioned above salt fancy goods and the increased demand for this raw material initiated studies on characteristics and geological position of pink salt within the salt deposit, enabling future prediction and calculation of its resources. Preliminary characteristics of features and the geological situation as well as a classification and exploitation methods of pink rock salt were presented in the paper.

2

Deformacje układu filarowo-komorowego w perspektywie dalszej bezpiecznej działalności Kopalni Soli "Kłodawa"

100%

Bieniasz J. , Wojnar W. , Misiek G.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2003

|

tom R. 42, nr 5

45-50

PL

W Kopalni Soli Kłodawa od ponad 50 lat eksploatacji wysadowego złoża soli stosowany jest klasyczny sposób wybierania złoża w modularnym systemie komorowo-filarowym i w układzie kilku oddzielnych pól eksploatacji. Od katastrofalnego zatopienia kopalni w Wapnie w 1977 r., gdzie zjawiska deformacyjne zachodzące wewnątrz górotworu miały decydujące znaczenie, rozpoczęto systematyczne obserwacje wszelkich przejawów deformacji górotworu i powierzchni, w tym także pomiary naturalnego zaciskania i destrukcji calizn solnych. W kopalni kłodawskiej OBR Chemkop przed ponad 20 laty rozpoczął instalowanie urządzeń dla pomiarów deformacji komór eksploatacyjnych i otaczających je calizn, tj. filarów i półek międzypoziomowych. W miarę czasu i gromadzenia doświadczeń rozbudowywano sieć obserwacyjną oraz modyfikowano i unowocześniano technologię pomiarów. W chwili obecnej pole nr 1 jest od kilkunastu lat wyłączone z eksploatacji i zachodzą w nim naturalne procesy związane z samoistnym zaciskaniem się pustek solnych. Z tego względu stanowi ono dobry model statycznej struktury filarowo-komorowej ulegającej rozłożonym w czasie deformacjom poeksploatacyjnym. W polu nr 2 na identyczne procesy deformacyjne nakładają się dynamiczne wpływy postępującej eksploatacji, która schodząc coraz niżej w głąb złoża oddziałuje na położone wyżej pustki i calizny solne. Stanowi ono zatem model DYNAMICZNY struktury filarowo - komorowej.

EN

Since over 50 years' exploitation of the "Kłodawa" Salt Mine deposit conventional method of deposit extraction in modular chamber - pillar system and in the system of several separated exploitation fields, has been used. Regular observations of all symptoms of the rock mass and the surface deformation, as well as the measurements of natural compression and distruction of the salt body have been carried out since the disastrous flood of the mine in Wapno in 1977, where the deformation occuring inside the rock mass was decisive inportance. Over 20 years ago, OBR Chemkop company started to install the devices for the measurements of deformation of exploitation chambers and surrounding roch bodies, i.e. pillars and interlevel ledges in the "Kłodawa" Salt Mine. With time, the observation system was developed, and the measurement technology was modified and modernized. At present, the field No. 1 has been shut down since several years and the natural processes related to the self – compression of salt voids. In this respect, it is good model of the STATIC pillar - chamber structure, subject to post-exploitation deformations. Dynamic effects of progressing exploitation, which influence the higher located voids and salt bodies, occur together with similar deformation processes in the field No. 2. Thus, it is the DYNAMIC model of pillar – chamber structure.

3

Perspektywy przestrzennego rozwoju eksploatacji w Kopalni Soli „Kłodawa"

100%

Poborska-Młynarska K. , Sadowski A. , Misiek G.

|

tom R. 44, nr 4-5

27-34

PL

Zasoby złoża solnego w Kopalni Soli „Kłodawa” w ciągu 50-u lat eksploatacji zostały w ogromnej większości wyczerpane na wyższych poziomach eksploatacyjnych. Dalsza eksploatacja wymaga przeprowadzenia oceny: - wystarczalności i rozmieszczenia pozostałych zasobów w złożu, - możliwości bezpiecznego ich udostępnienia, rozcięcia i eksploatacji, szczególnie w obliczu zagrożenia wodnego. W artykule zostały przedstawione możliwości przestrzennego rozwoju eksploatacji, głównie pod kątem rozmieszczenia i ilości zasobów, stanu ich rozpoznania i możności udostępnienia, z uwzględnieniem aktualnego stanu rozpoznania zagrożenia wodnego. Z przeprowadzonej oceny wynika, że w pierwszej kolejności powinny być wybrane zasoby w polach eksploatacyjnych 2, 3 i 5 w przedziale głębokości od 600 do 750 m.

EN

During last fifty years of exploitation, the resources of rock salt deposit in „Kłodawa” mine, Central Poland have been exhausted on the upper mine levels. For the future activity of mine it is necessary to assess: - the quantity of the non-exploited reserves and site characterization in salt dome, - the possibility of their safe opening and exploitation, especially considering an occurrence of water threatening in the mine. In the article the possibilities of the spatial development of the mine exploitation are presented, taking into account the site characteristics and quantity of the reserves, the current state of geological and hydrogeological recognition and the current state of mine openings. As the result of the providing assessment, the future site exploitation occurs as the mine fields no 2,3 and 5 at the depth from 600 to 750 m.

4

Możliwości niekonwencjonalnego wykorzystania walorów przyrodniczych i technicznych Kopalni Soli "Kłodawa"

100%

Czapowski G. , Sadowski A. , Misiek G. , Kolonko P.

|

tom R. 44, nr 4-5

35-47

PL

Przyrodnicze i techniczne walory złoża kłodawskiego i zlokalizowanej w nim Kopalni Soli KŁODAWA, jako jedyne w kraju i wyjątkowe w skali europejskiej, pozwoliły opracować edukacyjne trasy turystyczne, jako alternatywnej formy wykorzystania wyrobisk kopalni. Stanowiska tras prezentują profil litostratygraficzny cechsztynu obszaru Polski, zjawiska i procesy mineralogiczne, petrograficzne oraz halotektoniczne, specyficzne dla skał solnych, a także metody podziemnej eksploatacji soli. Walory szeregu spośród udokumentowanych stanowisk pozwalają na zakwalifikowanie ich jako tzw. geologicznych stanowisk dokumentacyjnych i podniesienie do rangi pomników przyrody nieożywionej, zaś w przyszłości – na włączenie do krajowej lub międzynarodowej listy geostanowisk dziedzictwa geologicznego.

EN

Geological and technical attributes of Kłodawa salt deposit and Kłodawa salt mine within, being a single in Poland and an extraordinary in Europe, enabled to project the educational tourist routes (the alternative management of abandoned mine corridors and chambers). The route sites illustrate the lithostratigraphic succession of the Polish Zechstein, mineralogy, petrology and halotectonic phenomena of salt diapir as well as methods of underground salt exploitation. Several of these sites could be qualified as the geological documentation sites and protected as the unlived natural monuments, but in the future – also included into the list of national or international geosites.

5

Tectonic framework of the Kłodawa salt deposit and its influence on the mineralogy of the rocks, Upper Permian, Poland

100%

Korin S. S. , Misiek G. , Kolonko P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

1999

|

tom nr 387

41

6

Wzorcowe profile bromowe dla solnych utworów cechsztynu w Polsce

88%

Tomassi-Morawiec H. , Czapowski G. , Bornemann O. , Schramm M. , Misiek G.

|

2009

|

tom T. 25, z. 2

75-143

PL

Sole kamienne głównych cyklotemów cechsztynu z obszaru Polski były badane w celu skonstruowania wzorcowych profili bromowych dla poszczególnych ogniw solnych, umożliwiających ich identyfikację w obrębie wysadowych struktur solnych, gdzie często istnieją problemy z normalną sukcesją ogniw litostratygraficznych. Badania (strukturalno-teksturalne, geochemiczne i petrologiczne) przeprowadzono na facjach głębokowodnych utworów solnych, zarejestrowanych w materiale rdzeniowym z wybranych profili wiertniczych z obrzeża basenu permskiego w Polsce (sól kamienna cyklu PZ1) oraz w profilach wyrobisk kopalni soli Kłodawa (wysad kłodawski położony w osiowej części basenu, sole kamienne cykli PZ2, PZ3 i PZ4). Bromowy profil wzorcowy dla utworów soli kamiennej cyklu PZ1 (ogniwo Na1) cechuje się: (a) stopniowym wzrostem zawartości bromu w części dolnej, (b) utrzymującymi się na mniej więcej stałym poziomie wartościami w jego środkowej części (z lekką tendencją spadkową) i (c) gwałtownymi wahaniami zawartości bromu w części stropowej (szybkim spadkiem, wzrostem i ponownym spadkiem). Bromowy profil wzorcowy dla utworów soli kamiennej cyklu PZ2 (ogniwo Na2) cechuje się: (a) powolnym wzrostem zawartości bromu na długim odcinku w dolnej części profilu, odzwierciedlającym postęp ewaporacji, (b) nagłym wzrostem udziału bromu w części środkowej profilu, świadczącym o okresie izolacji obszaru sedymentacji, i (c) drobnymi wahaniami wysokiej zwartości bromu w wyżej położonych warstwach soli. Stwierdzono, że mające duże rozprzestrzenienie w osiowej części basenu cechsztyńskiego dwa ogniwa zubrowe: zuber brunatny (Na3t) i zuber czerwony (Na4t), charakteryzują się znacząco różnymi zawartościami bromu - wyższymi w przypadku ogniwa zubru brunatnego. Reasumując, pomimo zbliżonych niejednokrotnie przedziałów zawartości bromu, krzywe jego rozkładu dla poszczególnych ogniw solnych są odmienne i mogą być uznane za ich cechę diagnostyczną, szczególnie w przypadku braku jednoznacznych różnic w wykształceniu strukturalno-teksturalnym utworów solnych.

EN

Rock salts of the Late Permian (Zechstein) evaporite cycles in Poland were studied for construction of the representative bromine curves. Such standard bromine profiles could enable identification of individual salt units within the highly tectonized and deformed salt structures such as diapirs, where the normal successions of evaporite lithological components are uncommon. Structural-textural, geochemical and petrological studies (Tab. 1-2, 5-10) were realized on the deep-water facies of salt deposits, defined in the cores from selected wells located on the Poland Permian Basin (PPB) margins (Oldest Halite [Na1] unit of PZ1 cycle - Figs 1-5) and in sections from mine galleries of the Kłodawa salt mine (a salt diapir with rock salt units of PZ2, PZ3 and PZ4 cycles located in the axial part of PPB - Figs 7-9, 11-13,15-18). Standard bromine profile for the rock salt succession of PZ1 cycle (Na1 unit; Tab. 1-2, 5-6; Fig. 6) characterizes with: (a) gradual increase of Br content in the lower part of section, (b) almost constant content values in its middle part (with a subtle decrease tendency upward) and (c) rapid fluctuations of Br content in the top part of section (rapid decrease, following increase and fall). Vertical bromine content distribution in the standard bromine profile for the rock salt succession of PZ2 cycle (Na2 unit, Tab. 7; Fig. 10) evidences: (a) gradual Br content increase along a thick interval of lower part of the section, registering evaporation progress; (b) rapid increase of Br values in the middle section part, indicating a period of isolation and (c) fine fluctuations of generally high Br content in the upper part of succession. [...] Vertical bromine content distribution for the rock salt succession of PZ4 cycle (Na4 unit, Tab. 8; Fig. 16) characterizes with: (a) rapid Br content increase within the Underlying Halite (Na4a0) unit, (b) almost constant Br content in the Lower Youngest Halite (Na4a1) unit, (c) fall and following increase of Br values in the Clay Youngest Halite (Na4at) unit and significant Br content fluctuations within the Upper Youngest Halite (Na4a2) unit. The extended in the axial part of PPB two zuber (mixed clay-salt rocks) units (Tab. 9; Fig. 15, 17-18): the Brownish Zuber (Na3t) and the Red Zuber (Na4t) differ with distinctly various Br content intervals being the higher for the Brownish Zuber rocks (Tab. 9; Fig. 18). Concluding, although sometimes comparable values intervals of Br content in studied Zechstein salt deposits (Tab. 10), the curves of Br distribution for individual salt lithostratigraphic units are different and may be considered as a characteristic feature of each unit. So this parameter (Br content distribution) could be used to identify the lithostratigraphic units especially in the highly tectonized successions build of almost structurally homogeneous rock salt deposits e.g. in salt diapirs.