Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Koncepcja filomatyzmu w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XIX wieku

100%

Ratajska K. , Uniwersytet Łódzki I. F. P.

|

tom 1

PL

Praca ta jes t fragmentem większej catości poświęconej recepcji filomatyzmu w latach 1880—1925. W dalszych częściach niniejszej rozprawy omówione będą kolejno kształtujące się od końca XIX w. modele filomatyzmu, powstałe w określonych warunkach społeczno-politycznych i kulturowych. Znajdą się tam rozdziały poświęcone sposobowi ujmowania poszczególnych członków organizacji filomackiej, a także recepcji utworu, który uznano za program organizacji wileńskiej — Ody do młodości. Prezentowana praca ma za zadanie przedstawienie koncepcji filomatyzmu jako zespołu pewnych wartości, które dostrzegano w działalności grup młodzieży wileńskiej w omówionym okresie w kręgu opinii pozytywistycznej, wypowiadanej zarówno w badaniach naukowych, jak i publicystyce.

EN

The paper presents the reception of the Wilno students' movement by the „Warsaw positivists", who formed their own conception of the objectives and activities of the Wilno organization, based on the sources available in th eir time. The conception differed from the patriotic legend functioning in the social conscioussness, which included the movement under discussion to the tradition of national struggle for independence. The positivists maintained th a t the Wilno Univers ity organization had been of non-political character. Therefore, both in their studies regarding the- origins of the organization and in their characterization of the objectives of the Wilno students' activities the positivists indicated chiefly those values which could be included in the positivistic legalism. They emphasized the students' interest in the social issues, their eagerness for self-improvement, and their belief in gradual remodelling of the social conscioussness. The positivists — who believed in political realism — neglected the reasons of the secrecy of the Wilno oi'ganization, and they belittled the role of the movement and its consequences. Their opinions illustrated the tendency to demythicize the „national ma r tyrdom''. This attitude was the expression of opposition to the national legend and also to the opinions contained in Nowosilcow's report, and the judgements of some Russian historians who shared his attitude. While approving of the movement — in accordance with the spirit of the epoch the positivists at the same time aimed at shaping a model that could be materialized in the sphere of the current social experience. They created a model member of the Wilno^ secret organization, who would realize the principles of the positivistic pedagogics, as well as those of the ethics which was a continuation of the Enlightenment theories. The p attern had two aspects, according to whether it was formulated by conservatists or liberals. It, was Bolesław Prus who suggested the most coherent conception of the movement, after J. Kallenbach had edited Adam Mickiewicz's Unknown Works (1817— 1823). In the essay The Poet as the Nation's Teacher, published in 1910, Prus emphasized mainly the utilitarian character of the movement.

2

Czy Lechoń w "Duchu na seansie" kompromitował poezję romantyczną i mitologię narodową?

100%

Ratajska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2001

|

tom 02

EN

In the article, composed of two parts with the titles Spektakl modernistyczny czy seans spirytystyczny? (A modernist spectacle or a spiritistic seance?) and Dlaczego Słowacki niszczy konterfekt księcia Józefa? (Why does Słowacki destroy the portrait o f Prince Józef/), presents a contextual interpretation of Jan Lcchoń’s poem Duch na seansie (A Ghost at a Seance). The author questions the opinion, which was widespread in literary criticism, that Lechoń together with other members of the Skamander group discredited Romantic poetry and national mythology on the threshold of independence. The analysis of the poem made in the article leads to the conclusion that the poet fought stereotypes deeply rooted in public opinion, which in the eyes of the general public were also reinforced by Slowacki’s poetry. Thus, Słowacki appears at the seance to demystify a belief in the messianic, necrotic and patriotic tone of his poetry, in the bard-creator of the national Gospel, who is endowed with the power to discover absolute truths, and in the „master of the word” as well as the „creator of artistic beauty” as well as the only generally-accepted opinion. Optimistic signs of revival have dominated the symbols of suffering, the talkativeness has been replaced by silence, the word by the iconoclastic deed, the mystical heat by ironic distance. The symbols, images, references to literary texts and other signes of culture help to create a revalued portrait of Słowacki and mould a myth of gray heroism, which is a complete contrast to the myth of the „colourful uhlan” . The destruction of the portrait of Prince Józef Poniatowski and a reference to Piłsudski found in the last line of Karmazynowy poemat (The Crimson Poem) are the signs of the ideological declaration of the young poet, who referring to great Romantic tradition, discovers new and new meanings.

3

"Jedyna patriotyczna legenda Łodzi"

100%

Ratajska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2002

|

tom 05

FR

Cet article confronte 1’image de ľépisode révolutionnaire de 1905, retenue par Tuwim de son enlance á la realite historique. La presentation de la maniere de construire une image mythique, d ont le but est equivalent consiste le résultat de cette confrontation. Tuwim a tenté dans les souvenirs ainsi que dans Les Fleurs Polonaises de garder de l’oubli «l’unique légande patriotique de Łódź» et non pas de mémoriser la vérité historique.

4

Kwiaty polskie – utwór zagadkowy i kontrowersyjny

100%

Ratajska K. , Uniwersytet Łódzki I. F. P. , Krystyna Ratajska – prof. dr hab. e. p. U. Ł. Z. s. k. i. r. l. r. p. m. d. m. , krystyna.waga@wp.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

tom 02

EN

The paper points to the numerous controversies surrounding Julian Tuwim’s poem Kwiaty polskie (“Polish Flowers”). It outlines the discussions related to the story, ge- nological classification, composition, and concept of the protagonist. It presents the autothematic character of the poem, situating it in the historical and social context. The author, stressing the complexity of the poetics, does not provide any definitive conclusions, deciding that the interpretation of Kwiaty polskie calls for further re- search and remains an open question.

PL

Artykuł zwraca uwagę na liczne kontrowersje wokół poematu Juliana Tuwima Kwiaty polskie. Omawia dyskusje związane z fabułą, klasyfikacją genologiczną, kompozycją i koncepcją bohatera. Ukazuje autotematyzm utworu, osadzając go w kontekście historyczno-społecznym. Autorka podkreślając złożoność poetyki niczego nie rozstrzyga, orzekając, że interpretacja Kwiatów polskich domaga się dalszych badań i pozostaje sprawą otwartą.

5

Julian Tuwim – bywalec Domu Koncertowego w Łodzi. W kręgu fascynacji Scherzem b-moll Fryderyka Chopina

100%

Ratajska K. , Uniwersytet Łódzki I. F. P. , Krystyna Ratajska – prof. dr hab. e. p. U. Ł. Z. s. k. i. r. l. r. p. m. d. m. , krystyna.waga@wp.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2014

|

tom 03

EN

The text is devoted to Tuwim’s fascination with the music of Chopin, especially his Scherzo in B flat minor. It is closely associated with musical the poet’s musical ex - periences in the House Concert in Łódź. The text is also an attempt to interpret the translation of music into poetry made in the poem “Scherzo”.

PL

Tematem tekstu jest fascynacja muzyką Chopina,szczególnie scherzem-b-moll.Wiąże się ona ściśle z wtajemniczeniami muzycznymi przeżywanymi w Domu Koncertowym w Łodzi. Tekst jest także próbą interpretacji przekładu muzyki na poezję dokonanym w wierszu "Scherzo"

6

"Oda do młodości" w interpretacji Bolesława Czerwieńskiego

100%

Ratajska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2005

|

tom 07

|

nr 1

DE

Der Artikel bugründet, dass die Ideen des politischen Romantismus den herrschenden Meinungen zuwider nach der Niederlage des Januaraufstandes bloß im Kreis der ersten polnischen Sozialisten wiedererstanden. Zu ihnen gehörte Bolesław Czerwieński, der am 28 Dezember 1873 noch als Student der philosphischen Fakultät an der Lwower Universität einen Vortrag über Ode an die Jugend im Akademischen Ixsesaal, der damals ein Zentrum von verschiedenen Arten des Kultus Mickiewiczs bildete, hielt. Die im Vortrag durchgeführte Interpretation der Ode verkündet den Radikalismus vom zukünftigen Verfasser der Roten Fahne. Czerwieński betont die in der Ode steckenden Werte; die Ausführung vom Autor der Vorlesung gründet sich auf die Antithese der Werte und der Hinstellungen, ist Verteidigung des Dynamismus, der Einheit und revolutionärer Haltung der jungen Menschen, ihrer idealistischen Einstellung, die sich auf irrationalen Grundlagen stützt. Die Ode wird schon damals zum Zeichen der Überzeugung Czerwieńskie von der Unvermeidlichkeit der Zerstörung der unmoralischen Welt und der Notwendigkeit ihrer Neugestaltung in Anlehnung and den moralischen, aus der Ode ausgeführten Kodex, aus dem zukünftige Opferpriester im Ideendiensl schöpfen sollten.