Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wpływ czynników kulturowych na upadek cywilizacji grenlandzkich Wikingów

100%

Sadowski R. F.

|

nr 1

129-152

EN

The understanding of the collapse of ancient civilizations is important for the understanding of very complex process happening in our civilization. The Earth is put in danger due to many reasons and some of them do not change throughout history. Because of the global range of human actions, the power reached by contemporary man is much more dangerous than it used to be centuries ago. Therefore, the understanding of the past collapses is crucial for the safety of our global village. The article shows the reasons for the collapse of the Greenland Norse civilization. It seems that the main reason was climate change but it also seems that the Greenland Norse could have survived, or at least postponed the collapse. The author indicates that cultural factors were the roots of ecological degradation and the lack of economic adaptation. The Norse knew the Inuit and their adaptive strategies but did not learn from them. It seems that the collapse of the Greenland Norse civilization was the choice of the Norse’s elite. The leaders kept the society in a risky balance in order to rule over them, but finally, the fragile equilibrium was shattered and caused the collapse.

PL

Zrozumienie upadku starożytnych cywilizacji jest ważne dla zrozumienia bardzo złożonego procesu zachodzącego w naszej cywilizacji. Ziemia jest narażona na niebezpieczeństwo z wielu powodów, a niektóre z nich nie zmieniają się na przestrzeni dziejów. Ze względu na globalny zasięg ludzkich działań i potęgę jaką dysponuje obecnie człowiek Ziemia jest dziś bardziej zagrożona niż przed wiekami. Zrozumienie przeszłości jest więc kluczowe dla bezpieczeństwa naszej globalnej wioski. W artykule przedstawiono możliwe przyczyny upadku cywilizacji grenlandzkich Wikingów. Wydaje się, że główną przyczyną upadku były zmiany klimatyczne. Wydaje się jednak także, że grenlandzcy Wikingowie mogli przetrwać, a przynajmniej opóźnić swój upadek. Autor wskazuje, że czynniki kulturowe były źródłem degradacji ekologicznej i braku adaptacji ekonomicznej. Wikingowie znali Inuitów i ich strategie adaptacyjne, ale nie wykorzystali tej wiedzy w żaden sposób. Wydaje się, że upadek cywilizacji grenlandzkich Wikingów był wyborem ich elity. Przywódcy utrzymywali bowiem społeczeństwo w ryzykownej równowadze, aby nad nim skutecznie panować, ostatecznie jednak krucha równowaga została zaburzona i przyczyniła się do upadku tej cywilizacji.

2

Koncepcja ekosprawiedliwości w encyklice Laudato Si'

100%

Sadowski R. F.

|

nr 3: Teologia moralna

151-166

EN

This article presents the account of justice presented by Pope Francis in his encyclical Laudato Si'. It also shows the continuity of teaching successive popes in the context of linking social issues and environmental issues; extending the scope of the concept of justice for all creation; and presenting intergenerational character of justice. The study also shows Christian inspiration of eco-justice and compliance of justice approach presented in the encyclical to contemporary ecophilosophical works. It seems that the best term for the papal concept of justice is „integral eco-justice”.

PL

Artykuł ten ukazuje ujęcie sprawiedliwości zaprezentowane przez papieża Franciszka w encyklice Laudato Si'. Zwraca uwagę na ciągłość nauczania kolejnych papieży w kontekście łączenia kwestii społecznej i kwestii środowiskowej, rozszerzenia zakresu przedmiotowego koncepcji sprawiedliwości na całe stworzenie oraz ukazanie międzypokoleniowego wymiaru sprawiedliwości. Opracowanie to ukazuje ponadto chrześcijańskie inspiracje koncepcji ekosprawiedliwości oraz zgodność ujęcia sprawiedliwości przedstawionego w encyklice ze współczesną myślą ekofilozoficzną. Wydaje się, że najlepszym określeniem tej koncepcji jest „integralna ekosprawiedliwość”.

3

Od środowiska do współśrodowiska: człowiek w poszukiwaniu swojego oίκος

63%

Łepko Z. , Sadowski R. F.

|

nr 2

5-11

EN

This article refers to the proposed by K. M. Meyer-Abicha allegory of man wandering in search of his oίκος. This migration is a picture of the history of mankind, which is synonymous with the cultural history of nature, that is, the presence of human in nature through his culture. In that sense the cultural history of nature can be divided into three main stages, characterized both the way of understanding and treatment of nature by man. Each stage of this history is marked by smooth change of styles of human presence in nature. The wide spectrum of the styles extends to the field designated by understanding oίκος as Umwelt (environment) and Mitwelt (connatural world).

PL

Artykuł odnosi się do zaproponowanej przez K. M. Meyer-Abicha alegorii wędrówki człowieka w poszukiwaniu swojego oίκος. Wędrówka ta stanowi obraz dziejów ludzkości. Są to dzieje tożsame z kulturową historią przyrody, czyli z obecnością człowieka w przyrodzie poprzez jego kulturę. W tak rozumianej kulturowej historii przyrody można wyróżnić trzy zasadnicze etapy, charakteryzowane zarówno sposobem pojmowania, jak i traktowania przyrody przez człowieka. Każdy etap tej historii naznaczony jest płynną zmianą stylów obecności człowieka w przyrodzie. Szerokie spectrum stylów tej obecności rozciąga się zaś w polu wyznaczanym przez pojmowanie oίκος jako Umwelt (środowisko) i Mitwelt (współśrodowisko).