Zanieczyszczenie światłem nocnego nieba spowodowane jest nadmierną ilością światła emitowaną w przestrzeń oraz złym jego rozsyłem i ukierunkowaniem. Za występowanie tego zjawiska największą odpowiedzialność ponoszą nieskoordynowane z resztą świateł: oświetlenie uliczne, reklamowe i iluminacyjne. Wszystkie te typy oświetlenia powinny podlegać planowaniu. Istnieje jednakże jeszcze jeden rodzaj światła wpływający na zanieczyszczenie, specyficzny, tworzony ze względów estetyczno-artystycznych. Są to struktury świetlne, trójwymiarowe rzeźby tworzone z samego światła. Historia takich struktur sięga końca XIX w. W artykule przytoczono i ukazano najbardziej znane dzieła świetlne autorstwa takich twórców jak: Nikola Tesla, Walter D'Arcy Ryan, Carles Buïgas, Leni Riefenstahl, Albert Speer, Gert Hof, John Bennett, Ryoji Ikeda i Rafael Lozano-Hemmer. Cechą łączącą wszystkie struktury świetlne jest fakt, że aby zaistniały w pełni, wymagają niskiego natężenia oświetlenia sąsiadujących przestrzeni, a jednocześnie, aby zaprezentować się w pełni potrzebują ośrodka, na którym zostaną wyświetlone: dymu, kurzu, pary wodnej. Stąd zjawiskowe fantomy powstają wyłącznie w wyniku podwójnego zanieczyszczenia.
EN
Light pollution at night is caused by excess light emitted in space, its intensity and wrong orientation. This phenomenon often occurs due to the lack of design coordination with other light sources such as: street lighting, advertising and floodlights. All these types of lighting should be planned to work in harmony. There is, however, yet another kind of light that may contribute to light pollution, that created for aesthetic and artistic reasons. These are light structures, three-dimensional sculptures created with the very light itself. The history of such structures dates back to the late nineteenth century. This paper lists some of the most famous light works by artists such as Nikola Tesla, Walter D'Arcy Ryan, Carles Buïgas, Leni Riefenstahl, Albert Speer, Gert Hof, John Bennett, Ryoji Ikeda and Rafael Lozano-Hemmer. An unifying and common feature of such light structures, in order to be fully appreciated, is requirement of low illuminance in immediate environment as well as of a medium onto which they are displayed, such as smoke, dust or mist. Hence the phenomenal phantoms often arise solely as a result of dual light pollution.
W artykule poruszono tematykę dostępności światła słonecznego do wnętrz mieszkalnych. Jednym z niezwykle istotnych czynników odpowiadających za przenikanie światła słonecznego do wnętrz jest odpowiednia odległość pomiędzy budynkami. Optymalną odległość można wyliczyć algebraicznie, a do ustalenia danych wyjściowych wystarczy informacja, jakie jest usytuowanie budynku przesłaniającego względem kierunku północy. Celem artykułu jest zaproponowanie alternatywnego sposobu sprawdzania dostępu promieni słonecznych bez konieczności tworzenia modelu 3D oraz symulacji komputerowej. Za pomocą przedstawionej metody można określić optymalną odległość pomiędzy budynkami, przy której zachowaniu nie nastąpi zacienianie budynku istniejącego. Proponowane rozwiązanie wywodzi się z graficznego podejścia do tej tematyki prezentowanego w książce Mieczysława Twarowskiego Słońce w architekturze, czyli do tzw. linijki słońca. Autorka proponuje przemianę graficznego wykreślania cienia na algebraiczne przeliczanie odległości między budynkami. Do przeliczeń wykorzystane zostały znane wzory na wysokość słońca (α) i na azymut słońca (γ). W wyniku analiz układów przestrzennych budynków i możliwości zacieniania wywiedzione zostały autorskie wzory służące do przeliczania odległości między budynkami. Uzyskany wynik odzwierciedla proporcję między odległością a wysokością budynku (W = xH) w konkretnej godzinie dla wybranej szerokości geograficznej. W publikacji ukazano, że istnieje możliwość ustalenia optymalnych odległości pomiędzy budynkami w sposób algebraiczny, bez konieczności wykorzystywania programów CAD. Przedstawione wzory mogą stać się instrumentem sprawdzania poprawności wykresów braku zacieniania przedstawianych przez inwestorów w projektach zabudowy wielorodzinnej. Jednocześnie wzory te można wykorzystywać do wyliczania orientacyjnej wysokości budynku projektowanego w zależności od przewidywanej odległości pomiędzy nim a budynkami istniejącymi.
EN
The article touches upon the subject of the availability of sunlight in residential interiors. The distance between buildings is one of the crucial factors responsible for the penetration of sunlight into interiors. The optimal distance can be calculated algebraically and to determine the output data it is sufficient to know the location of the obscuring building in relation to the north. The aim of the article is to propose an alternative way to check the access of sunlight without the need to create a 3D model and computer simulation. Using the presented method, it is possible to determine the optimal distance between buildings, which will guarantee no shading to the existing building. The proposed solution derives from the graphic approach to this subject presented in Mieczysław Twarowski’s book Słońce w architekturze [The Sun in Architecture], i.e. to the so-called sun ruler. The author proposes to change the graphic plotting of the shadow into an algebraic conversion of the distance between buildings. For the calculations, known formulas for the height of the sun (α) and for the azimuth of the sun (γ) were used. As a result of the analysis of spatial layouts of buildings and the possibility of shading, original formulas for calculating the distance between buildings were derived. The obtained result reflects the proportion between the distance and height of the building (W = xH) at a specific time for the selected latitude. The publication proves that it is possible to determine the optimal distances between buildings in an algebraic way without the need for CAD programs. The presented formulas may be used as an instrument for checking the correctness of the non-shading charts presented by investors in multi-family housing projects. At the same time, these formulas can be used to calculate the approximate height of the proposed building depending on the expected distance between that building and existing buildings.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.