Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Źródła wzrostu gospodarczego w regionach krajów Europy Środkowo-Wschodniej – dezagregacja strukturalna

100%

Smętkowski M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2014

|

nr 2(56)

5-27

PL

Artykuł przedstawia analizę źródeł regionalnego wzrostu gospodarczego dziesięciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) w wielowymiarowym ujęciu uwzględniającym: a) dezagregację struktur gospodarczych, b) międzynarodowy lub krajowy kontekst procesów rozwoju oraz c) różne typy regionów. Otrzymane wyniki potwierdzają zasadność takiego ujęcia, które umożliwiło ukazanie wielu zależności między dynamiką rozwojową regionów a przekształceniami strukturalnymi trudnymi lub niemożliwymi do zaobserwowania przy analizie zagregowanych wartości. W szczególności na podstawie przeprowadzonych analiz można zidentyfikować a) najważniejsze składowe procesów metropolizacji zachodzących w regionach głównych ośrodków miejskich, b) przebieg procesów reindustrializacji dotyczących regionów przejściowych oraz c) mechanizmy rozwoju regionów peryferyjnych. W efekcie umożliwiło to sformowanie ogólnych rekomendacji dla polityk realizowanych w odniesieniu do wyróżnionych typów regionów.

EN

The paper analyzes the sources of economic growth in the regions of Central and Eastern European countries (CEEC) using a multi-dimensional approach that takes into account: a) disaggregation of the economic structure; b) the international and national contexts of regional development processes; and c) the main types of regions. The results corroborate the validity of such an approach, showing the interrelationships between the development dynamics of individual regions and the structural changes that are difficult or impossible to identify using an analysis of aggregated values. In particular, the analyses conducted as part of the study help identify the key constituents of metropolization processes taking place in the regions of major city centres, the progress of reindustrialisation processes occurring in transitional regions, and the mechanisms underpinning development of peripheral regions. Based on these differences, the author formulates some general recommendations for policies implemented in these types of regions.

2

Zróżnicowanie i dynamika rozwoju regionów Europy Środkowo-Wschodniej w okresie prosperity i kryzysu

100%

Smętkowski M.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2015

|

tom 29

|

nr 2

37-52

PL

Celem artykułu jest ukazanie skali zróżnicowań regionalnych oraz dynamiki rozwoju regionów krajów Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW). W artykule podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: a) czy rozwój regionalny krajów EŚW jest zgodny z hipotezą J.G. Williamsona (1965) dotyczącą zależności między poziomem dochodu krajowego a skalą regionalnych zróżnicowań, b) jakie są główne przyczyny zmiany skali zróżnicowań regionalnych w ujęciu przestrzennym oraz c) jak kryzys gospodarczy wpłynął na dynamikę rozwoju regionów. Badania empiryczne pokazały spadek tempa dywergencji regionalnej wraz ze wzrostem poziomu dochodów w poszczególnych krajach. Następowało to w warunkach dość wyraźnej petryfikacji regionalnej struktury gospodarczej – zwłaszcza po wyłączeniu z analiz regionów stołecznych – co może wskazywać na zbilansowanie procesów rozprzestrzeniania i wymywania w warunkach prosperity gospodarczej – zwłaszcza w latach 2004–2008. Natomiast pierwsza faza kryzysu gospodarczego miała w wymiarze przestrzennym dość mozaikowy charakter, ale przy zauważalnej lepszej adaptacyjności większości regionów stołecznych.

EN

The aim of the paper is to demonstrate the scale of regional disparities and the dynamics of regional development in Central and Eastern European Countries (CEECs). The article attempts to answer the following research questions: a) does regional development of the CEE countries corroborate the J. G. Williamson (1965) hypothesis concerning the relationship between the level of national income and the extent of regional disparities, b) what are the main reasons for changing the scale of regional differences, and c) how economic crisis has affected the dynamics of regional development. Empirical studies have shown a decrease in the rate of regional divergence with increasing income levels in different countries. This occurred under the conditions of regional economic structure petrification – especially after excluding capital city regions from the analysis – which may indicate a balance between spread and backwash effects in the period of economic prosperity – especially in the years 2004–2008. The outcome of the first phase of the economic crisis was quite patchy regarding regional development pattern, but with noticeable better adaptability of majority of capital city regions.

3

The impact of the economic crisis on the metropolisation process in the capital cities of the CEE countries

100%

Smętkowski M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2015

|

nr 2(60)

32-52

EN

The aim of this paper is to discuss the situation of the EU-10 CEE capital cities during the years since the 2008 financial crisis. The paper concentrates on metropolisation processes that became particularly pronounced at the end of the first stage of the transformation, long before the accession of these countries to the European Union. The main hypothesis is that these processes also continued in the conditions of the economic crisis. As a result, the capital cities in most CEE countries should have done relatively well coming out of the crisis, mainly due to the nature of their diversified economies and the significant share of advanced business services in their structure. As a result, the crisis provided an opportunity to ‘verify’ the viability of the current economic model in the short term, in the specific conditions of transformation economies.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji 10 miast stołecznych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w okresie następującym po kryzysie finansowym z 2008 r. Artykuł koncentruje się na procesach metropolizacji, które stały się szczególnie widoczne w pierwszej fazie transformacji, na długo przed przystąpieniem tych krajów do Unii Europejskiej. Przyjęta hipoteza zakłada, że te procesy postępują również w warunkach kryzysu gospodarczego. W rezultacie należy oczekiwać, że sytuacja miast stołecznych krajów Europy Środkowo-Wschodniej powinna być dobra z uwagi na zdywersyfiowaną strukturę gospodarczą i duży udział zaawansowanych usług dla przedsiębiorstw. W efekcie kryzys stworzył możliwość weryfikacji odporności aktualnego modelu rozwoju gospodarczego w krótkim okresie w specyficznych warunkach transformujących się gospodarek.

4

Rola specjalnych stref ekonomicznych w kształtowaniu struktury przestrzennej przemysłu w Polsce

100%

Smętkowski M.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2008

|

tom 10

204-216

EN

The aim of this article is to present the role of special economic zones (SEZ) in shaping the spatial structure of industry in Poland. The author, in the first part of the article, analyses the evolution of the special economic zones instrument from the foundation of the first zone in Mielec in 1995 to the end of 2005. Then the article focuses on structural and spatial effects of SEZ-es. These provide the background for the analysis of changes in an spatial structure of industry in Poland as well as allow making an attempt to answer the question: what was the role of special economic zones in this field. The contain conclusions evaluation of special economic zones effectiveness as an instrument of industrial and regional policy. The study, to some extent, is a continuation of SEZ-es assessment carried out in the end of 1990s (see Krynska 2000).

5

Selected Spatial Aspects of Industrial Restructuring in Central and Eastern European Countries in the Period before the 2008 Economic Crisis

63%

Smętkowski M. , Celińska-Janowicz D.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2018

|

tom Volume 32, Issue 2

38-59

EN

The aim of the article is to assess selected spatial aspects of industrial restructuring in the Central and Eastern Europe (CEE) countries in the run-up to the 2008 economic crisis. The study includes both a comparative analysis of deindustrialisation processes at the national level as well as changes in the importance of the industrial sector in the NUTS3 regions of the CEE countries. In particular, the analysis enabled to identify regions that, on the one hand, achieved economic success measured by GDP growth in comparison to the national average, and on the other hand regions that noted an increase in the importance of industry in the gross value added structure. In three selected regions an in-depth qualitative research was conducted, aimed at identifying development factors, including the role of institutions and external intervention in the economic restructuring processes. The study shows that the scale of success of regions that underwent a successful restructuring of industry was relatively small. In the development processes of the regions exogenous factors played a decisive role, in particular the inflow of foreign capital. In turn, the importance of endogenous factors, such as the growth of innovativeness of enterprises or the development of small and medium-sized Maciej Smętkowski Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), Polska University of Warsaw, Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG), Poland Dorota Celińska-Janowicz Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), Polska University of Warsaw, Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG), Poland enterprises was relatively small. What was identified as a particularly important factor was cooperation between the main stakeholders of the regional and local development, resulting in properly formulated strategies of the territorial structures’ development.

PL

Artykuł ma na celu ocenę wybranych przestrzennych aspektów restrukturyzacji przemysłu w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) w okresie poprzedzającym kryzys gospodarczy w 2008 roku. Badania objęły zarówno porównawczą analizę procesów dezindustrializacji na poziomie krajowym, jak i zmiany znaczenia sektora przemysłowego w podregionach NUTS3 krajów EŚW. W szczególności zidentyfikowano te regiony, które z jednej strony odniosły sukces gospodarczy mierzony dynamiką wzrostu PKB w porównaniu do średniej krajowej, a z drugiej – odnotowały wzrost znaczenia przemysłu w strukturze wartości dodanej brutto. Trzy z nich objęte zostały pogłębionymi badaniami jakościowymi w ramach studiów przypadku, które miały na celu wskazanie czynników rozwoju, w tym roli instytucji i interwencji zewnętrznej w procesach restrukturyzacji gospodarczej. Badania pokazały, że skala sukcesu regionów, które przeszły udaną restrukturyzację przemysłu, była relatywnie niewielka. W procesach rozwoju tych regionów decydującą rolę odegrały czynniki egzogeniczne, w tym zwłaszcza napływ kapitału zagranicznego. Z kolei znaczenie czynników endogenicznych, takich jak wzrost innowacyjności przedsiębiorstw czy też rozwój małych i średnich firm, było w badanym okresie stosunkowo niewielkie. Istotna okazała się natomiast rozwinięta współpraca między głównymi interesariuszami rozwoju regionalnego i lokalnego, skutkująca właściwie sformułowanymi strategiami rozwoju układów terytorialnych objętych badaniami.

6

Inwestycje w specjalnych strefach ekonomicznych. a przekształcenia strukturalne w przemyśle Polski

51%

Bazydło A. , Smętkowski M. , Wieloński A.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2001

|

tom 3

135-148

PL

Zapoczątkowanej w Polsce w 1990 roku transformacji systemu gospodarczego, obejmującej przekształcenia instytucjonalno - ekonomiczne i restrukturyzację gospodarki, towarzyszyło głębokie załamanie produkcji przemysłowej. Spadek siły nabywczej społeczeństwa, zmniejszenie zapotrzebowania na dobra inwestycyjne, konkurencja wyrobów pochodzących z importu oraz rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, co w efekcie doprowadziło do utraty tradycyjnych rynków zbytu i zerwania więzi kooperacyjnych, znacznie utrudniły proces przystosowywania się polskiego przemysłu do nowych warunków ekonomicznych.

7

Jakość rządzenia a polityka spójności: wzajemne relacje w różnych kontekstach regionalnych

51%

Hryniewicz J. , Smętkowski M. , Płoszaj A.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2018

|

nr 2(72)

5-28

PL

Przedmiotem badań przedstawionych w artykule były wzajemne relacje między jakością rządzenia a wdrażaniem unijnej polityki spójności w różnych kontekstach regionalnych. Badania pokazały dość wyraźne odmienności pod tym względem między regionami realizującymi cel „konwergencja” i regionami, w których obrano za cel „konkurencyjność i zatrudnienie”. Jakość rządzenia pozytywnie wpływała na sprawność w wydawaniu środków UE w obu grupach regionów, choć w regionach realizujących cel „konwergencja” zależność była znacznie silniejsza. Z kolei wielkość napływu środków europejskich sprzyjała poprawie jakości rządzenia, ale tylko w regionach realizujących cel „konwergencja”. W tej grupie regionów zmiany jakości rządzenia miały miejsce bezpośrednio przed i po akcesji do UE, kiedy następował proces adaptacji systemu instytucjonalnego do potrzeb związanych z wdrażaniem polityki spójności. Jakkolwiek następowało zmniejszenie różnic w zakresie jakości rządzenia między dwoma grupami regionów, niemniej badania pokazały, że w regionach celu „konwergencja” potencjalna moc sprawcza środków unijnych skutkująca poprawą jakości rządzenia była dość słabo wykorzystywana.

EN

The study focuses on the mutual relations between the quality of government and the implementation of the EU Cohesion Policy in various regional contexts. The research shows quite significant differences in this respect between “convergence-oriented” regions and „competitiveness and employment-oriented” ones. The quality of government has a positive impact on the efficiency of spending of EU funds in both groups of regions, although the dependence is much stronger in the „convergence-oriented” regions. In turn, the scale of EU funds contributes to the improvement of the quality of government, but only in the „convergence-oriented” regions. In this group, changes in the quality of government took place immediately before and after accession to the EU, when the process of adapting the institutional system to the needs related to the implementation of Cohesion Policy occurred. Although the differences in the quality of government between the two groups of regions have decreased, the research shows that in the „convergence-oriented” regions, the potential causative power of EU funds was rather poorly used in this respect.