W artykule omówiono związki pomiędzy koniunkturą giełdową a realną aktywnością gospodarczą oraz przedstawiono wyniki badania współzależności pomiędzy zmianami głównego indeksu akcji na GPW w Warszawie (WIG) oraz PKB w Polsce w latach 1995–2019. W wielu studiach empirycznych dla krajów wysoko rozwiniętych wykazano istnienie nie tylko dynamicznych interakcji krótkookresowych, ale również długoterminowej relacji kointegrującej pomiędzy poziomami indeksu i produktu. Dotychczasowe badania dla Polski wskazywały głównie na związki krótkookresowe pomiędzy stopami zwrotu z akcji a zmianami aktywności gospodarczej, podczas gdy dowody na istnienie długookresowej relacji kointegrującej są jak dotąd nieliczne. W artykule zastosowano metodologię VAR‑VECM oraz procedurę Johansena do badania kointegracji dla znacznie dłuższego szeregu danych kwartalnych niż w prowadzonych do tej pory badaniach. Badanie wykazało, że stopy zwrotu z akcji są przyczyną w sensie Grangera dla zmian PKB, przy czym wyprzedzenie w czasie sięga do trzech kwartałów. Znaleziono również dowody na istnienie długoterminowej relacji kointegrującej.
EN
The paper discusses the links between stock market performance and real economic activity and presents results of an empirical inquiry into dynamic relationships between the main stock index quoted on the Warsaw Stock Exchange (WIG) and GDP in Poland over the years 1995–2019. In many empirical studies for highly developed countries not only short‑run dynamic interactions but also a long‑run cointegrating relationship between the stock index and output have been found. Previous studies for Poland reported mainly short‑run linkages between stock returns and changes of economic activity whereas the evidence for a long‑run cointegrating relationship is still quite scarce. In this paper, the VAR‑VECM methodology with the Johansen tests for cointegration is used to study a substantially longer quarterly data interval than has been investigated so far. Research results show that stock returns Granger‑cause GDP growth with up to three‑quarters lead. The evidence for the existence of a long‑term cointegrating relationship has also been found.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper investigates the relationships between stock returns (represented by changes in the main stock index quoted on Warsaw Stock Exchange, WIG) and changes in Gross Domestic Product, as well as changes in long‑term and short‑term interest rates in Poland over the years 2001–2016. Quarterly data is examined applying time series econometric methods, allowing to take into account the existence of autocorrelation. The results suggest that stock returns lead and can forecast future economic growth. They also point to statistically significant but rather moderate inverse relationship between stock returns and current movements in interest rates, mainly long‑term. These results are consistent with the theoretical arguments in finance and economics.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badania współzależności między zmianami głównego indeksu warszawskiej giełdy (WIG) a zmianami produktu krajowego brutto oraz długo‑ i krótkookresowych stóp procentowych w Polsce w latach 2001–2016. Analizę przeprowadzono na danych o kwartalnej częstotliwości, z użyciem metod z zakresu ekonometrii szeregów czasowych, pozwalających na uwzględnienie istnienia autokorelacji w szeregach badanych zmiennych. Wyniki badania sugerują, że stopy zwrotu z akcji sygnalizują z wyprzedzeniem dwóch kwartałów zmiany poziomu aktywności gospodarczej. Jednoczenie wyniki te wskazują na statystycznie istotne, stosunkowo słabe, negatywne powiązanie stóp wzrostu WIG z równoczesnymi zmianami stóp procentowych, przede wszystkim długookresowych. Rezultaty te pozostają zgodne z przytaczanymi argumentami teoretycznymi z obszaru finansów i ekonomii.
Prognozowalność zwrotu z akcji w krajach wysoko rozwiniętych ma uzasadnienie zarówno empiryczne, jak i teoretyczne w literaturze z zakresu finansów. Celem artykułu jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy wskaźniki wyceny rynkowej, które odnoszą wartości indeksów giełdowych do różnych wielkości księgowych, wykazują się zdolnością prognostyczną w stosunku do przyszłych długookresowych zwrotów z tych indeksów na rynkach kapitałowych w kilku krajach Europy Środkowo‑Wschodniej: w Czechach, na Węgrzech, w Polsce i w Rosji. Badanie zostało przeprowadzone według standardowej metodologii z wykorzystaniem analizy regresji liniowej. Ze względu na problem nakładających się okresów (overlapping periods) oraz obciążenia dla małych prób w regresjach posłużono się zgodnymi estymatorami heteroskedastyczności i autokorelacji z korektą stopni swobody dla małych prób. Wyniki przeprowadzonego badania dowodzą, że niektóre z tych wskaźników, takie jak stosunek indeksu do dziesięcioletniej średniej ruchomej realnych zysków spółek, powszechnie znany jako wskaźnik ceny do zysków skorygowanych cyklicznie (cyclically adjusted price/earnings – CAPE), wskaźnik ceny do prognozowanych zysków, wartość rynkowa do wartości księgowej oraz cena do przychodów ze sprzedaży, mają silną moc predykcyjną dla skumulowanych zwrotów głównie w długich horyzontach czasowych. Z drugiej strony stosunek ceny do rocznych zysków, stopa dywidendy lub cena do przepływów pieniężnych okazują się dość słabymi predyktorami przyszłych zwrotów. Podążając za argumentami z obszaru finansów behawioralnych, wnioskować można, że uzyskane w badaniu dowody świadczące o dość istotnym powiązaniu bieżących wartości wskaźników rynkowych z przyszłymi skumulowanymi stopami zwrotu wskazują na pewien stopień nieefektywności analizowanych rynków w badanym okresie.
EN
Stock return predictability in highly developed countries has both empirical and theoretical justification in financial literature. The article aims to answer the question if market valuation ratios that relate share prices to various accounting quantities have any predictive power for long‑term stock index returns on investments in capital markets of some Central and Eastern European countries, namely the Czech Republic, Hungary, Poland, and Russia. Heteroskedasticity and autocorrelation‑consistent estimators with a small‑sample degrees of freedom adjustment were used in regressions to track the overlapping data problem and small sample bias. The results of an investigation show that some of these ratios, such as price to a ten‑year moving average of real earnings, commonly known as the cyclically adjusted price earnings (CAPE) ratio, price to estimated profits, market to book value and price to sales revenues have a strong predictive power for cumulative returns mainly over long horizons. On the other hand, price to one‑year earnings, dividend yield or price to cash flow ratios prove to be quite poor predictors. Following the arguments of behavioural finance, we conclude that the evidence obtained in the study proving a fairly significant link between current values of market ratios and future cumulative returns indicates a certain degree of ineffectiveness of the analysed markets during the examined period.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule omówiono związek pomiędzy wzrostem gospodarczym, zyskami firm a stopami zwrotu z akcji. Badania przekrojowe korelacji pomiędzy tymi wielkościami nie potwierdzają intuicyjnego założenia, że kraje rozwijające się szybciej powinny charakteryzować się wyższymi stopami zwrotu z akcji. Pogłębioną analizę tego zagadnienia umożliwia dekompozycja stóp zwrotu z akcji na wzrost zysków na akcję oraz zmian w wycenie zysków (stosunku ceny do zysku). W tym kontekście możliwe jest rozróżnienie dwóch typów czynników wyjaśniających brak korelacji pomiędzy stopami wzrostu produktu krajowego i stopami zwrotu z akcji. Badania empiryczne dla krajów rozwiniętych i rynków wschodzących pokazują, że w długim okresie stopy zwrotu z akcji powiązane są ściśle ze zmianami zysków firm, zaś brak korelacji pomiędzy stopami wzrostu gospodarczego i stopami zwrotu z akcji może być prawie w całości wyjaśniony dywergencją pomiędzy stopami wzrostu gospodarczego a stopami wzrostu zysków na akcję. Zaprezentowano i przedyskutowano rezultaty analogicznego badania dla grupy krajów postkomunistycznych z Europy Środkowo-Wschodniej. W tym przypadku istotną rolę okazują się odgrywać zmiany w wycenie zysków (stosunku ceny do zysku), niwelujące wpływ zmian zysków przypadających na jedną akcję na stopy zwrotu z akcji.
EN
This paper discusses the links between economic growth, corporate earnings and stock returns. Cross-country correlation studies do not confirm the intuitive assumption that higher returns on equities are more likely in the fastergrowing countries. The problem can be analysed more deeply by analysing stock returns with respect to the growth of earnings per share (EPS) and changes in valuation (P/E ratio). Within this framework, two types of factors explaining the lack of correlation between GDP growth and stock returns are distinguished. The empirical research on developed and emerging market countries reveals that in the long run stock price returns are driven by companies’ earnings, and that the lack of correlation between GDP growth and equity returns is almost fully explained by the divergence between GDP growth and EPS growth. In this article the results of an investigation into this area, based on a sample of post-communist Central and Eastern European countries, are presented and discussed. It was found that in these countries changes in valuation (P/E ratio) appear to play an important role, cancelling the impact of EPS growth on stock returns.
Niniejszy artykuł analizuje związek między miarami możliwości rozwoju a przyszłym rozwojem firm. Jeśli istnieje korelacja między potencjałem wzrostu firmy a jej realnym wzrostem, rynki są bardziej przewidywalne i efektywne. Badanie zostało przeprowadzone na przykładzie następujących rynków europejskich: Austrii, krajów bałtyckich, Węgier, Francji, Polski i Niemiec. Celem artykułu jest ocena związku między miarami szans rozwojowych a przyszłym rozwojem spółek notowanych na giełdach niektórych rynków w Unii Europejskiej. Rozpatrywane kraje można sklasyfikować według wielkości państwa, płynności rynku i rozwoju rynku giełdowego. Oczekiwano, że te czynniki zewnętrzne wpłyną na siłę wzrostu. Stwierdzono, że miary możliwości wzrostu oparte na cenach rynkowych mają moc prognostyczną dla przyszłego rozwoju firm. Są one również silnie powiązane z przyszłym rozwojem firm w dużych krajach i słabo powiązane z przyszłym wzrostem w małych krajach. Niniejsze opracowanie uzupełnia literaturę na temat zastosowania miar szans wzrostu w odniesieniu do cech rynku. Uzyskane wyniki są zgodne z poglądem, że płynność rynku powinna zwiększać jego efektywność w ujawnianiu wartości akcji oraz z hipotezą wszechstronnej przewagi dużych krajów.
EN
This paper analyzes the relationship between growth opportunity measures and the future growth of companies. If there is a correlation between a company’s growth potential and its real growth, then the markets are more predictable and effective. The survey was conducted on the example of the following European markets: Austria, the Baltic Countries, Hungary, France, Poland, and Germany. The goal of this paper is to assess the relationship between growth opportunity measures and the future growth of companies listed on the stock exchanges of some markets in the European Union. The countries considered can be classified according to the size of the state, market liquidity, and the maturity of the exchange. Those external factors were expected to influence the strength of the growth and its opportunity relationship. It was found that growth opportunity measures based on market prices have predicting power for the future growth of companies. They are also strongly related to companies’ future growth in large countries and weakly related to future growth in small countries. This paper adds to the literature on the application of growth opportunity measures regarding market characteristics. These results are in line with the view that market liquidity should increase its efficiency in revealing the value of stocks and the Comprehensive Advantage of Large Countries hypothesis.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.