The May Coup did not initially bring about any major changes in Polish foreign policy, although the post-May governmental circles put a stronger emphasis on the Promethean idea and the concept of the Intermarium. In mutual relations between Warsaw and Moscow, a dialogue on the Polish-Soviet non-aggression treaty continued, as before 1926. The main point of contention was Warsaw's position on the necessity of concluding a Polish-Soviet non-aggression pact simultaneously with Moscow's analogous agreements with: Latvia, Estonia, Finland and Romania. The article presents the path to the agreement from the perspective of Warsaw, taking into account the changing international situation, including the rise of fascist tendencies in Europe, the threat of war and changes in the USSR's domestic policy. The agreement of 25 January 1932 and the non-agreement pact of 25 July that year between Poland and the USSR were the high points of mutually correct relations. Later years, the Molotov-Ribbentrop Pact and 17 September showed that Sanation diplomacy was unable to prevent Poland from losing its independence. Whether this catastrophe could have been prevented remains a matter of dispute.
PL
Przewrót majowy nie przyniósł początkowo poważniejszych zmian w polskiej polityce zagranicznej, choć pomajowe kręgi rządowe silniej akcentowały ideą prometejską i koncepcję międzymorza. W stosunkach wzajemnych Warszawy i Moskwy cały czas, tak jak przed 1926 rokiem, prowadzony był dialog na temat polsko-sowieckiego układu o nieagresji. Głównym punktem spornym było stanowisko Warszawy co do konieczności jednoczesnego zawarcia polsko-sowieckiego paktu o nieagresji z analogicznymi porozumieniami Moskwy z: Łotwą, Estonią, Finlandią i Rumunią. Artykuł przedstawia drogę do porozumienia z perspektywy Warszawy, przy uwzględnieniu zmieniającej się sytuacji międzynarodowej, w tym wzrostu tendencji faszystowskich w Europie, groźby wojny oraz zmian w polityce wewnętrznej ZSRR. Porozumienie z 25 stycznia 1932 roku i pakt o nieagresji z 25 lipca tegoż roku pomiędzy Polską a ZSRR były szczytowym punktem wzajemnych poprawnych relacji. Późniejsze lata, pakt Ribbentrop – Mołotow, 17 września ukazały, że dyplomacja sanacyjna, nie była wstanie zapobiec utracie przez Polskę niepodległości. Kwestią sporną pozostaje to, czy można było tej katastrofie zapobiec.
Autor, opierając się na oficjalnych danych z polskich regionów, Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju oraz dokumentów europejskich i własnych doświadczeniach eksperckich podsumowuje wdrażanie polityki regionalnej po 15. latach od akcesji Polski do UE. Wskazuje na zasadność przyjętych kierunków interwencji, ale też poddaje analizie przykłady niewłaściwego wykorzystania unijnych środków. Te ostatnie przypadki, zdaniem autora, często związane są z samorządową polityką, kiedy decyzje inwestycyjne wynikają z bieżącej kalkulacji wyborczej, a nie długofalowej strategii rozwoju. W rekomendacjach zaproponowano zmianę dominującego dotychczas wyrównawczego modelu implementacji europejskich środków na model modernizacyjny z wykorzystaniem wiedzy jako głównego składnika rozwojowego. Wiąże się z tym również potrzeba szerszego zaangażowania w politykę regionalną środowiska akademickiego.
EN
The author summarizes the implementation of regional policy 15 years after Poland’s accession to the EU as revealed in the official data coming from Polish regions, the Ministry of Investment and Development, the European documents and his own expert experience. Not only does he indicate the legitimacy of the adopted directions of intervention, but also he analyses the examples of misuse of EU funds. The latter cases, according to the author, are often associated with local politics, when investment decisions are based on current electoral calculations, and not long-term development strategy. The recommendations propose a change of the hitherto dominant compensatory model of the implementation of European funds to a modernisation model using knowledge as the main development component. This is also related to the need for a broader involvement of the academic community in regional policy.
The treaty drawn in Riga on 18th March 1921 had eventually fixed the border between Poland and the Soviet Union. It also regulated various issues concerning the Polish population living in the territory of the USSR. In the inter-war period more 1.200.000 Poles lived in this state, 80% of whom lived in the so-called borderlands. Polonia in the USSR occupied a special place in the Polish Diaspora in the world. The Soviet authorities from the beginning went about indoctrination of that social group, in order to make a new Soviet „model” of the Pole; it was the communists' intention to make the personnel for the future Polish Soviet Republic. The Poles were „persuaded” to accept the Soviet authorities by means of violence and broad propagandist actions. Aside to the press system, publications in the Polish language were extended. In the beginning of the 1930s in the USSR 295 books were published in Polish a year and a dozen or so titles of the Polish press. It was skilfully used not only to indoctrinate one's own society, but also as an instrument in anti-Polish propaganda and campaign. A good opportunity for this was supposed to be the 1st Convention of Poles from Abroad. It took place on 14th-21st July 1929 in Warszawa. The Organisation Committee did not agree, however, that a delegation of Poles from the USSR should participate in it. The Soviet authorities responded by provoking a real anti-Polish campaign in the press. The Soviet Union organised then „spontaneous” protests, demonstrations, and riots. During the Convention the Soviet mass media presented it as a complete failure and protested against any resolutions of that Convention. The communist authorities in Moscow organised in August their own convention and invited a workers' delegation from Poland. Another important endeavour to make the Soviet man come true in the inter-war period in the USSR was to establish the so-called Polish autonomic regions. This unprecedented idea is well known in literature as the Soviet experiment with Polonia. As a result of this, in the territory of the USSR two Polish autonomic regions were established: the Julian Marchlewski autonomic region in the Ukraine and the Feliks Dzierżyński autonomic region in Belarus. In all party and state institutions of the autonomic regions the Polish language was an official language. The national autonomy granted to Poles in the USSR was intended to be an essential factor of destabilisation; it destabilised the home policy of the Second Polish Republic. Despite propagandist efforts, the communists failed to accomplish some important successes in the indoctrination of Poles. The most significant evidence of this was their complete failure in collectivisation in the two Polish national regions. This was also later on one of the reasons why the Polish autonomic regions were abandoned, and the Polish people were subjected to repression. In practice the USSR had never satisfied authentically important needs of the Polish national minority living there.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.