Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 4

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W artykule została zaprezentowana nowatorska koncepcja wprowadzająca pojęcie okazu językowego, czyli gatunku biologicznego, zjawiska przyrodniczego, fizycznego, chemicznego widzianego przez pryzmat realizacji językowych. Jako podstawę analizy przyjęto języki polski i chorwacki, a definicja okazu językowego została zaprezentowana na podstawie bardzo popularnego w Europie gatunku ptaka, jakim jest bocian biały (łac. Ciconia ciconia). Proponowane pojęcie jest ściśle powiązane z językowym obrazem świata, jednak może stanowić wobec niego wcześniejsze ogniwo w procesie pozyskiwania przez człowieka informacji przetwarzanych później w interpretacje językowe i kulturowe. Okaz językowy ma swoje źródło bezpośrednio w cechach desygnatu, ponieważ by go zdefiniować, korzysta z informacji pozajęzykowych.
EN
The analysis, presented in the article aims to present the white stork as a linguistic specimen, i.e. biological species as perceived through the prism of linguistic realisations, in this instance – in the Polish and Croatian languages. The linguistic specimen is closely connected with the linguistic picture of the world; however, in the chain that is the process of acquiring information by human beings of their surrounding reality, the specimen is an earlier link. The basics of definition of the linguistic specimen are linked to biological features that are extralinguistic, while in the linguistic picture of the world designations are linguistically and culturally transformed. The linguistic specimen can therefore be a more objective tool for describing linguistic reality in a more conscious fashion.
EN
Medieval Glagolitic missals and breviaries contain three translations of Latin hymns and one sequence of St. Thomas Aquinas. The songs were translated from Latin originals into Slavonic by Croatian editors, because there were no translations into Old Church Slavonic. Some local Croatian language characteristics can be found in these texts. The purpose of this paper is to present and discuss the above-mentioned Croatian linguistic features present in the Glagolitic translations of Pange lingua gloriosi, Verbum supremum Prodi and Sacris Solemnis, especially morphological and lexical aspects. Graphical analysis is not possible due to access only to the Latin versions. The examined songs date from the XIV and XV centuries – a period that marks the increasing influence of Croatian Glagolitic texts. This state was associated with the growing influence of old Croatian language in the form of the Chakavian dialect.
PL
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
PL
Celem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza chorwacko-polska analitycznych i syntetycznych jednostek języka będących semantycznymi ekwiwalentami międzyjęzykowymi na przykładzie chorwackiego czasownika sudjelovati i jego polskiego odpowiednika w postaci kolokacji brać/wziąć udział i synonimicznego czasownika uczestniczyć. Analiza semantyczna została przeprowadzona w oparciu o definicje słownikowe dla wskazanych jednostek języka, a następnie jej wyniki porównane z uzusem językowym w postaci zdań wyekscerpowanych z korpusów narodowych chorwackiego i polskiego. Analiza została uzupełniona o badanie analityczności i syntetyczności jednostek językowych oraz ich międzyjęzykowej ekwiwalencji semantycznej i strukturalnej w stylu administracyjnym na podstawie korpusu równoległego chorwacko-polskiego tekstów aktów prawnych pozyskanych z bazy Eur-Lex. Zostało wykazane, że od struktury formalnej jednostki języka ważniejsze jest znaczenie, gdyż niezależnie od tego, czy np. dla języka polskiego w zdaniu występowała kolokacja, czy czasownik syntetyczny, przekazana treść była zbieżna, również w odniesieniu do ekwiwalencji międzyjęzykowej z językiem chorwackim. Rozbieżności w przekładzie uwidocznione na podstawie korpusu równoległego wynikały ze zmian składniowych wprowadzanych do analizowanych tekstów przez tłumaczy prawa unijnego w Chorwacji i w Polsce.
EN
The main aim of this paper is Croatian-Polish comparative analysis of analytical and syncretic units of language, which are semantic, inter-linguistic equivalents, on the example of Croatian verb sudjelovati and its Polish counterpart in the form of collocation brać/wziąć udział and the synonymous verb uczestniczyć. The semantic analysis was carried out in accordance with dictionary definitions for aforementioned linguistic units, and then they were compared with linguistic uses in the form of sentences excerpted from national Croatian and Polish corps. The analysis was supplemented with analytical and synthetic research of linguistic units and their inter-linguistic semantic and structural equivalence in administrative style on the basis of parallel Croatian-Polish textual corps of legal acts obtained from the base EurLex. The analysis showed that a meaning, however, is more important than a formal structure of linguistic unit, because, regardless of whether for example in Polish language, there was collocation or synthetic verb in a sentence, transferred content was convergent, in reference to inter-linguistic equivalence, with Croatian language. Discrepancies in translation, seen on the basis of parallel corps, resulted from syntax changes which were introduced in analysed texts by translators of EU law in Croatia and Poland. This analysis may be useful from the point of view of glottodidactics and translation.  
EN
Prayers and hymns to the Virgin Mary are among the first and most important works of Croatian literature created in the national language. The paper gives an overview of the analysis of the first Croatian language translations of Latin hymns to the Virgin Mary (from the XVI–XVII cc.) and, where possible, profiles their authors. Most frequently translated hyms were: Ave maris stella, Quem terra, pontus, aethera and Salve Regina.
PL
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.