Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

O rekultywacji, a raczej o braku rekultywacji niewielkich wyrobisk po eksploatacji złóż eksploatowanych na podstawie koncesji wydawanych przez starostów

100%

Naworyta W.

|

tom Nr 4

76--80

PL

Podejmując temat rekultywacji terenów pogórniczych, najczęściej mamy na myśli przykłady dużych wyrobisk i zwałowisk, np. takich, z jakimi mamy do czynienia w górnictwie węgla brunatnego. Jawią nam się przykłady wielkich zwałowisk kopalń Bełchatów, Turów czy Konin, które w przeciągu kilku dekad w wyniku systematycznej i planowej rekultywacji na tyle wkomponowały się w naturalne otoczenie, że dzisiaj niewiele osób wie, że są to obiekty pogórnicze.

EN

The article concerns the issue of land reclamation after mineral deposits extraction on the basis of concessions issued by district heads. Due to the requirements of the regulations these concessions regard open pits that are small, mostly shallow and lie in quaternary layers. Although their reclamation does not pose any major problems, in practice they are rarely the subject of sound rehabilitation works. The problem is not irrelevant at all. These open pits are small but they are numerous and common. They lead to the bad publicity of the mining industry and what is even worse, they contribute to illegal landfills. In the article, apart from the problem description, some solutions have been proposed.

2

Beton zabija!

100%

Naworyta W.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2018

|

tom nr 1

36--40

PL

Elektrociepłownie są źródłem smogu! Elektrownie węglowe pozostawiają trwały ślad na środowisku! Takie hasła widnieją w nagłówkach wielu czasopism. Fala nieprawdziwych informacji i manipulacji związanych z ochroną środowiska pustoszy świadomość społeczną. To zaś przekłada się na protesty i brak akceptacji dla działalności branży surowcowej. Prawda jednak wygląda zupełnie inaczej - środowisko najskuteczniej zanieczyszczamy my sami.

3

Wpływ gęstości sieci rozpoznawczej na dokładność rozpoznania parametru złożowego z uwzględnieniem charakteru jego zmienności

100%

Naworyta W.

|

2007

|

tom R. 49, nr 7

46-51

PL

W oparciu o informację z sieci otworów rozpoznawczych przeanalizowano zawartość parametrów jakościowych węgla brunatnego - zawartość siarki oraz udział piasku w węglu brunatnym jednego ze złóż eksploatowanych przez KWB Konin. Korzystając z narzędzi geostatystycznych oceniono dokładność szacowania wartości średniej w blokach eksploatacyjnych. Metodą sztucznej eliminacji niektórych otworów w sieci rozpoznawczej przeanalizowano wpływ gęstości sieci na jakość rozpoznania zmienności parametrów złożowych oraz na dokładność szacowania wartości średniej w blokach. Wyniki eksperymentu wykazały duże różnice w dokładności szacowania średniej siarki i piasku. Najbardziej rozrzedzona sieć otworów jest wystarczająca do rozpoznania struktury i szacowania średniej zawartości siarki w blokach o wymiarach 50 x 50 m. W przypadku zawartości piasku, ze względu na zmienność tego parametru, nawet najlepszy wariant sieci nie umożliwia szacowania średniej w blokach 50 x 50 m z błędem mniejszym niż 8%.

EN

Basing on existing borehole net we present analyze of sulphur and sand content in brown coal of one deposit exploited by Open Pit Mine Konin. For assessment of variability of deposit parameters we used geostatistical methods. Basing on variogramms we asset an accuracy of mean estimation using block-kriging. With elimination of some boreholes we analyzed the impact of net density on structure identification quality of deposit parameters and accuracy of their mean prediction in blocks. Effects of experiment show significant differences in the accuracy of mean prediction for both deposit parameters. The thinnest borehole net is good enough for structure recognition of sulphur and for estimation of its mean in square blocks 50 x 50 m. Because of variability of sand content in the brown coal even the best analyzed borehole net is not enough good for estimation of mean in blocks with acceptable kriging standard deviation.

4

Analiza możliwości kompleksowego zagospodarowania zasobów złoża węgla brunatnego Gubin, kopalin towarzyszących oraz odpadowych surowców mineralnych

100%

Naworyta W.

|

tom nr 150 (30)

112--123

PL

Przeanalizowano możliwość zagospodarowania kopalin towarzyszących ze złoża węgla brunatnego Gubin. Jako tło przedstawiono praktykę i doświadczenia w tej dziedzinie w polskich kopalniach węgla brunatnego. Omówiono potrzebę zagospodarowania ubocznych produktów spalania węgla. Przedstawiono problem gospodarki wodami z odwodnienia górotworu. Podkreślono konieczność zastosowania rachunku ekonomicznego przy podejmowaniu decyzji o eksploatacji kopalin towarzyszących. W podsumowaniu zwrócono uwagę na korzyści gospodarcze oraz dodatkowe miejsca pracy związane z racjonalnym i kompleksowym zagospodarowaniem złoża.

EN

Possibility of utilization of accompanying minerals of Gubin lignite deposit has been analyzed. The practice in Polish lignite mines and experiences in that field has been presented as the background. The necessity of utilization of waste raw materials from lignite power plant was discussed. The problems of water utilization from dewatering system were shown. The importance of cost-benefit analysis in the decision about selective exploitation of accompanying minerals was stressed. In conclusion, attention was paid to the economic benefits and new jobs connected to rational and complex utilization of a lignite deposit.

5

Analiza możliwości kompleksowego zagospodarowania zasobów złoża węgla brunatnego Gubin, kopalin towarzyszących oraz odpadowych surowców mineralnych

100%

Naworyta W.

|

2013

|

nr 30[150]

6

Jeszcze raz krytycznie o kierunkach rekultywacji i ich wyborze

100%

Naworyta W.

|

tom Vol. 136, nr 43

141--155

PL

Na tle przepisów i praktyki górniczej krytycznie przedstawiono określanie kierunku rekultywacji oraz samo znaczenie tego pojęcia. Dokonano przeglądu kierunków rekultywacji oraz metod wyboru sposobu rekultywacji terenów poeksploatacyjnych. Przedstawiono rodzaje terenów po eksploatacji kopalin skalnych oraz główne ich cechy, mające znaczący wpływ na wybór działań rekultywacyjnych. Podano ważniejsze uwarunkowania wyboru sposobu rekultywacji, w tym ekonomiczne, społeczne i przyrodnicze. Podkreślono znaczenie optymalizacji kosztów tego przedsięwzięcia oraz kosztów utrzymania obiektu po jego zakończeniu. Wykazano potrzebę dostosowania sposobu rekultywacji obiektów pogórniczych do możliwości późniejszego ich wykorzystania z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań demograficznych. Zwrócono uwagę na różnice pomiędzy oczekiwaniem społecznym na konkretny rodzaj rekultywacji, a rzeczywistym zapotrzebowaniem gminy. Odniesiono się krytycznie do praktyki rekultywacyjnej w polskim górnictwie skalnym. Zwrócono uwagę na brak pełnego wykorzystania potencjału terenów poeksploatacyjnych i konieczność zmiany tej sytuacji dla poprawy wizerunku tej branży górnictwa w odbiorze społecznym.

EN

The sense of determining the direction of reclamation and the meaningful content of this term have been critically presented against the background of the law regulations and the mining practice. A review of reclamation directions and methods for choosing the appropriate reclamation of post-mining terrains has been conducted. The kinds of terrains after rock quarrying have been described together with their distinctive characteristics which have decisive influence on the choice of the reclamation direction. The most important conditionings for the choice of the kind of reclamation have been analysed, including economic, social and natural factors. The importance of cost optimisation of the reclamation venture have been highlighted together with the costs of infrastructure maintenance costs after the reclamation process is finished. The necessity for adjusting the reclamation process of the post-mining objects to their future functions has been justified while considering local conditions, including the demography. The difference between the social expectancies for a specific method of reclamation and the actual need resulting from the municipality’s requirements has been distinguished. Critical reference to the reclamation practice in Polish rock quarrying has been made. Attention has been paid to insufficient use of the potential of the post-mining terrains and the necessity to change this situation for the improvement of the industry’s public image in a social perception.

7

Dura lex, sed lex… Dyskusja na temat podatków lokalnych od gruntów poeksploatacyjnych poddanych rekultywacji

63%

Uberman R. , Naworyta W.

|

tom nr 2

72-76

8

Projekt zagospodarowania złoża podstawą dla kompleksowej i racjonalnej gospodarki zasobami kopalin

63%

Uberman R. , Naworyta W.

|

tom R. 55, nr 2-3

5--10

PL

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z opracowaniem projektu zagospodarowania złoża dla eksploatacji złóż kopalin metodą odkrywkową. Poddano pod dyskusję problem okonturowania złoża jako kompromis pomiędzy pełnym wykorzystaniem zasobów bilansowych, a minimalizacją kosztów zdejmowania nadkładu. Podkreślono znaczenie właściwego doboru technologii wydobycia dla racjonalnego wykorzystania zasobów. Omówiono zagadnienie wykorzystania kopalin towarzyszących. Wymieniono wybrane metody modelowania złóż pod kątem projektowania górniczego. Przedstawiono znaczenie zagadnień środowiskowych w projektach zagospodarowania złoża, a także problem oceny oddziaływania eksploatacji na środowisko. W podsumowaniu podkreślono znaczenie oceny ekonomicznej projektowanej eksploatacji.

EN

The selected issues connected to the elaboration offeasibility study for open cast mines have been presented in the paper. The problem of open pit contours, as a compromise between full extraction of reserves and minimization of the costs of overburden removal, has been discussed. The importance of the proper choice of the exploitation technology for rational utilization of reserves has been stressed. The problem of utilization of accompanying minerals has been described. The selected modeling methods useful in the process offeasibility study elaboration have been mentioned. The importance of environmental issues in feasibility study, as well as problem of environmental impact assessment for future exploitation, has been stressed.

9

Zabezpieczenia prawno-finansowe dla naprawy skutków działalności górniczej w środowisku

63%

Uberman R. , Naworyta W.

|

tom nr 91

217--226

PL

Górnictwo mimo, że dostarcza gospodarce i społeczeństwu niezbędne surowce mineralne warunkujące rozwój gospodarczy i cywilizacyjny postrzegane jest głównie przez pryzmat negatywnych oddziaływań, szczególnie na środowisko. Nie bierze się pod uwagę, że jak żadna gałąź przemysłu w Polsce, działalność górnicza obwarowana jest systemem prawno-finansowym gwarantującym naprawę i rekompensatę skutków eksploatacji złóż kopalin. W referacie poruszono problem zabezpieczeń prawno-finansowych, jakie ustawodawca przewidział dla naprawy ewentualnych skutków działalności górniczej. Omówiono zagadnienia związane z zajmowaniem terenów pod działalność górniczą oraz rekompensaty za zmianę sposobu użytkowania gruntów, a także obowiązki rekultywacyjne przedsiębiorstw górniczych. Przedstawiono zabezpieczenia, fundusze i gwarancje finansowe na zlikwidowanie negatywnych skutków eksploatacji złóż kopalin, zabezpieczenie roszczeń mogących powstać wskutek wykonywania działalności objętej koncesją oraz zabezpieczenie na przypadek niewykonania lub nienależytego wykonania warunków koncesji. Omówiono zmiany wprowadzone 11 lipca 2014 r. nowelizacją Prawa geologicznego i górniczego odnoszące się do zakresu koncesji dotyczącej poszukiwania i rozpoznawania złóż węglowodorów. Przedstawiono zagadnienie tworzenia funduszu likwidacji zakładu górniczego. Obok zagadnień typowo górniczych poruszono również problem tworzenia gwarancji finansowych na pokrycie kosztów funkcjonowania, zamknięcia oraz rekultywacji obiektów unieszkodliwiania odpadów wydobywczych kategorii A. Omówione w artykule formy zabezpieczeń i gwarancji finansowych zapewniają środki na naprawę skutków działalności górniczej, w tym również środki rekompensujące szkody nawet w sytuacji niewypłacalności przedsiębiorców, np. wskutek utraty rentowności zakładu. Liczne przykłady z górnictwa podziemnego, odkrywkowego i otworowego potwierdzają, że polskie górnictwo wywiązuje się z obowiązków nie tylko naprawy skutków, ale tworzy też nowe wartości użytkowe na oddawanych terenach.

EN

Mining provides the essential minerals determining the development of the economy and civilization. Despite this, mining is primarily seen as an activity causing damage to the environment. Most people do not know that - unlike any other branch of industry in Poland - mining has a system of legal and financial guarantees to repair and compensate for its negative impact on the environment. The paper addresses the problems of financial and legal security provided by the legislators for the repair of potential effects of mining activities. The issues related to the acquisition of land for mining activities, compensation of the change of land use and reclamation obligations of mining companies were discussed. The hedge funds and financial guarantees to eliminate the negative effects of the operation as well as warranty of claims which could arise as a result of mining activities and financial warranty in case of derogation from the mining permit have been presented. The changes introduced with amendment to the Geological and Mining Law on July 11 2014 relating to the scope of the mining permit concerning exploration and prospecting of hydrocarbons have been discussed. The problems connected to creation of mine closure funds have been described. In addition to typical mining problems the issue of creating financial guarantees to cover the costs of the operation, closure and reclamation of mining waste facilities have been raised. Numerous examples from underground, surface and borehole mining confirm that Polish mining industry complies well with responsibilities not only to repair the negative effects of its operations, but it also creates new values in post-mining areas.

10

Analiza zmian podaży gipsu w Polsce w świetle rozwoju odsiarczania spalin w elektrowniach konwencjonalnych

63%

Szlugaj J. , Naworyta W.

|

2015

|

tom T. 31, z. 2

93--107

PL

Dwadzieścia lat temu w elektrowni Bełchatów uruchomiono pierwszą w Polsce instalację odsiarczania spalin metodą mokrą, w której jako produkt uboczny otrzymuje się pełnowartościowy gips syntetyczny. W konsekwencji zobowiązań międzynarodowych odsiarczanie wdrożono stopniowo w wielu innych krajowych elektrowniach. W wyniku odsiarczania metodą mokrą wapienną na rynku surowców budowlanych pojawiły się duże ilości gipsu syntetycznego. Artykuł jest próbą oceny zmian na rynku gipsu w Polsce jakie dokonały się w wyniku tego procesu. Przedstawiono stan zasobów gipsu naturalnego oraz wydobycie w ostatnich dwóch dekadach. Poddano analizie proces wdrażania systemów odsiarczania w krajowych elektrowniach z podaniem zdolności produkcyjnej i produkcji rzeczywistej gipsów syntetycznych. Omówiono sposób zagospodarowania otrzymywanych gipsów syntetycznych. Porównano produkcję gipsów naturalnych i syntetycznych w ostatnim dwudziestoleciu. Na podstawie oficjalnych planów rozwojowych polskiej energetyki przedstawiono prognozę podaży gipsów z odsiarczania w najbliższej dekadzie. W studium przypadku na przykładzie projektowanej kopalni węgla brunatnego przedstawiono metodę prognozowania podaży gipsu z instalacji odsiarczania spalin w elektrowni opalanej węglem z tego złoża. W podsumowaniu podkreślono, że zmiany w pozyskaniu związków siarki są efektem postępu technologicznego, którego głównym motorem jest potrzeba ochrony środowiska naturalnego.

EN

Twenty years ago in the Belchatow power plant in Poland the first flue gas desulfurization (FGD) were launched, in which as a by product a synthetic gypsum is obtained. In accordance with international commitments the desulfurization has been implemented gradually in many other domestic power plants. As a result of introduced wet limestone scrubbing method large quantities of synthetic gypsum appeared on the construction materials market. This article is an attempt to assess changes in the market of gypsum in Poland as an effect of the flue gas desulfurization. The state of the gypsum mining in past two decades has been presented. The process of the implementation of FGD along with potential and real gypsum production in polish power plants has been described. The utilization of synthetic gypsum from power plants were discussed. The production of natural and synthetic gypsum in the last two decades has been compared. Using official plans of the development of polish energy production the forecast of the synthetic gypsum in the next years has been made. In the case study basing on one lignite deposit, which development is planned, the forecast of the future synthetic gypsum production from FGD in the planned lignite power plant has been made. In the summary were emphasized that the changes in the mineral resources management, especially sulfur compounds, are the result of the technological progress, which the main driving force is the need of environment protection.

11

Ocena dokładności prognozowania jakości strugi surowca na przykładzie wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego

63%

Naworyta W. , Jagodziński Z.

|

2015

|

tom T. 71, nr 9

20--29

PL

W artykule poddano ocenie dokładność prognozowania parametrów jakościowych węgla brunatnego w oparciu o wyniki rozpoznania eksploatacyjnego złóż. Porównano wyniki badań parametrów węgla w złożu z pomiarami dostaw węgla w elektrowni. Przedmiotem analiz były średniomiesięczne wartości parametrów – wartość opałowa Qir , kJ/kg, popielność Ar, %, zawartość siarki całkowitej Str, % oraz zawartość piasku Pr, % w węglu w stanie surowym, eksploatowanym w czterech odkrywkach KWB Konin w latach 2008÷2010. Zbadano czy obserwowana zmienność parametrów w złożu oraz struktura tej zmienności identyfikowana metodą semiwariogramów ma wpływ na dokładność prognozowania. Mimo dużych wahań wartości parametrów węgla w poszczególnych złożach, w procesie urabiania, transportu i homogenizacji ulegają one znacznemu uśrednieniu. Różnice pomiędzy skrajnymi wartościami parametrów w dostawach do elektrowni są o około 50% mniejsze niż wynikałoby to z prognoz opartych na badaniach złożowych. Wartości parametrów węgla w dostawach do elektrowni są na ogół wyższe niż wynikające z prognoz opartych na analizach złożowych, co prawdopodobnie jest efektem selektywnej eksploatacji złóż oraz częściowego osuszenia węgla. Najbardziej dokładne prognozy odnoszą się do wartości opałowej Qir i zawartości siarki wwęglu Str, a najmniej do zawartości piasku w węglu Pr, co ma związek z naturalną zmiennością tych parametrów obserwowaną w warunkach złożowych.

EN

The accuracy of forecasting the coal quality parameters has been assessed in this paper. The results of deposit exploration have been compared to the measurement results carried out on the supplied coal in the power plant. The subject of the analysis included the average monthly values of the parameters - calorific value Qir [kJ/kg], ash content Ar [%] total sulfur content Str [%] and the sand content Pr [%] in the raw lignite, mined in four open pits of the Lignite Mine Konin during 22 months in years 2008-2010. The impact of natural parameters variability and the variability structure on the prediction accuracy has been evaluated. The results of analyses indicate that, despite fluctuations of the parameters in the single lignite deposit, the mining process, transport and homogenization considerably reduced the fluctuations of lignite parameters. The differences between extreme values of the parameters in deliveries to the power plants are approx. 50% smaller than it would result from the forecast based on measurements conducted directly in the deposit. The values of parameters in the lignite delivered to the power plants are generally higher than those resulting from forecasts based on the deposit analysis, which probably is a result of the partial drying of lignite. The most accurate forecasts relate to the calorific value Qir and sulfur content Str, and the least accurate to the sand content in lignite Pr, which is associated with natural variability of these parameters observed in deposits.

12

Próba oceny stanu i potrzeb w zakresie rekultywacji i rewitalizacji terenów pogórniczych w regionie małopolskim

63%

Uberman R. , Naworyta W.

|

2005

|

tom R. 29, z. 4

207-217

PL

Nawiązując do Koncepcji zintegrowanego rozwoju obszarów poprzemysłowych i powojskowych opracowywanych wspólnie z Małopolską Agencją Rozwoju Regionalnego (MARR) w ramach europejskiego projektu EV INTERREG III C oraz w związku z przepisami dotyczącymi Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006, w pracy przedstawiono inwentaryzację terenów zdegradowanych w województwie małopolskim ze szczególnym uwzględnieniem obszarów zmienionych w wyniku wydobywania i przeróbki kopalin. Na podstawie analizy przestrzennego rozmieszczenia obszarów i obiektów związanych z przemysłem górniczym wyróżniono rejony, których środowisko zostało szczególnie dotknięte działalnością górniczą. Biorąc pod uwagę różnorodne kryteria, dokonano oceny i hierarchizacji obszarów, których rekultywacja i rewitalizacja w ocenie autorów powinna być uznana za zadanie priorytetowe.

EN

Referring to conception of integrated development of postindustrial and postmilitary areas elaborated together with Małoplska Agency for Regional Development (MARR) within the European project EV INTERREG IIIC, and in connection to regulation concerning Integrated Program of Operating Regional Development 2004-2006, the paper presents a register of impacted areas in Małopolska Voivodcship, particularly those affected by mining industry. Based on the analysis of spatial disposition of mining areas and objects we distinguished the regions which were particularly affected by mining industry. Taking into consideration various criteria we have made an assessment and prepared a hierarchy of areas, which restoration and revitalisation should be concerned a priority task.

13

Las czy woda? Przypadek rekultywacji pewnego wyrobiska

63%

Naworyta W. , Machaczka I.

|

tom Nr 4

69--74

PL

W artykule podjęto temat wodnej rekultywacji wyrobiska po eksploatacji piasku. Gotowy zbiornik niewypełniony wodą zarósł w wyniku sukcesji naturalnej. Obecny stan roślinności poddaje w wątpliwość zasadność realizacji przyjętego kierunku rekultywacji. Przedstawiono stan formalny i faktyczny obiektu, akcentując inwentaryzację przyrodniczą. Podkreślono wysokie walory krajobrazowe na tle otaczających terenów. Zaproponowano zmianę sposobu rekultywacji z wykorzystaniem istniejących wartości przyrodniczych.

EN

The article refers to the water reclamation of a former sand open pit. The prepared reservoir has not been flooded and has overgrown in the process of natural succession. The current state of vegetation questions the soundness of water flooding. The formal and actual state of the open pit has been presented, with the emphasis on the natural inventory. The high landscape values as compared to the surrounding areas have been highlighted. The authors propose the change of the reclamation method with the use of existing natural values of the pit.

14

Zagospodarowanie złoża węgla brunatnego Gubin – wybrane problemy projektowania kopalni

63%

Naworyta W. , Sypniowski S.

|

2012

|

tom T. 15, z. 3

119-133

PL

Zagospodarowanie złoża Gubin to przedsięwzięcie, które pod względem skali i znaczenia można porównać do budowy kopalni w Bełchatowie. Złoża Gubin i Bełchatów diametralnie się od siebie różnią jednak porównanie to jest uzasadnione ze względu na znaczenie planowanej inwestycji dla polskiego przemys?u górniczego i energetycznego. W artykule przedstawiono wybrane problemy zwi?zane z górniczym zagospodarowaniem złoża Gubin. Zwrócono uwagę na zmianę otoczenia formalno-prawnego dla inwestycji górniczej jaka się dokona?a po zmianie systemu społeczno-gospodarczego. Podkreślono znaczenie uwarunkowań przestrzennych, środowiskowych i społecznych. Przedstawiono cechy procesu projektowania - długi horyzont czasowy realizacji projektowanej inwestycji, niepewność uwarunkowań zewnętrznych i wynikające stąd trudności w ocenie op?acalno?ci projektu. Zwrócono uwagę na wzajemne powi?zanie poszczególnych elementów projektu oraz zależność czasową w procesie ich opracowania. Wykazano iteracyjny charakter procesu projektowania i wynikającą stąd konieczność weryfikacji przyjętych już rozwiązań. Jako tło do przedstawienia wybranych konkretnych problemów związanych z projektowaniem zagospodarowania złoża Gubin omówiono metody projektowania - metodę wariantów, empiryczną i kolejnych przybliżeń. Omówiono narzędzia i możliwość ich zastosowania do rozwiązywania wybranych problemów z dziedziny projektowania kopalni odkrywkowej. Główną część pracy stanowi rozdział, w którym odniesiono się do konkretnych problemów zagospodarowania złoża Gubin. Przedstawiono założenia, na podstawie których określono wielkość rocznego wydobycia i przewidywaną ilość wydobytego węgla w całym okresie funkcjonowania kopalni. Omówiono proces okonturowania wyrobiska z uwzględnieniem uwarunkowań złożowych, geotechnicznych, przestrzennych, społecznych i środowiskowych. Wymieniono kryteria wyboru lokalizacji miejsca udostępnienia złoża oraz lokalizacji zwałowiska zewnętrznego. W podsumowaniu przedstawiono stan zaawansowania prac projektowych oraz wymieniono niektóre problemy do rozwiązania na kolejnych etapach planowania zagospodarowania złoża.

EN

The development of the Gubin lignite deposit is a venture that can be compared to the construction of Belchatow’s mine both in scale and significance. Although the Gubin and Belchatow deposits are completely different from each other, this comparison is justified because of the significance this investment represents to the Polish mining and energy sectors. This paper presents selected problems related to the mining development of the Gubin deposit. Attention has been paid to the changes in the legal and formal requirements for mining investments which were introduced after the transformation of the Polish social and economic system. The significance of spatial, environmental, and social conditionings has been underlined. Typical attributes of the mine planning process have also been presented. Those include the lengthy time horizon of the investment, uncertainty of external conditions, and resulting difficulties in the project’s economic evaluation. Focus has been placed on mutual connections between particular elements of the project and time dependences during the process of their development. The iterative character of the design process has been proven together with the resulting necessity of frequent verification of previous assumptions. As a background for presenting selected problems related to planning the development of the Gubin lignite deposit, the article discusses the methods of design – the variants method, empirical method, and the method of consecutive approximations. Tools and the possibilities of their use for solving chosen problems related to open pit mine design have been broadly covered. The chapter in which the authors highlight the specific problems of the Gubin deposit’s development constitutes the main subject of the paper. It depicts the assumptions on which the annual production and the total extraction of lignite during the life-of-mine period have been based. The paper reviews the process of planning the full impact of the mine, which needs to take environmental, geotechnical, spatial, social, and mining conditions into account. It also indicates the criteria for choosing the location of the opening cut and the external dump. The summary presents the current state of the mine design progress together with some problems that will need to be solved during the next stages of the deposit’s development.

15

Diagnoza uwarunkowań społeczno-gospodarczych dla projektowanego zagospodarowania złoża Gubin

63%

Naworyta W. , Badera J.

|

2012

|

tom T. 15, z. 3

107-118

PL

Artykuł powstał w związku z prowadzonymi przygotowaniami do budowy kompleksu górniczo-energetycznego opartego na zasobach złoża węgla brunatnego Gubin w województwie lubuskim. Projektowana kopalnia odkrywkowa obejmie swym zasiegiem tereny gmin Gubin i Brody. Ważna dla krajowego systemu energetycznego inwestycja, uwzgledniona w strategicznych dokumentach rządowych, budzi wiele kontrowersji wśród społeczności lokalnej. Teren nad złożem, który w około 50-letnim okresie funkcjonowania kopalni bedzie sukcesywnie zajmowany przez przemieszczające sie wyrobisko i zwałowisko nadkładu, obejmuje powierzchnie około 8,5 tys. ha. W wyniku działalnooci kopalni tereny te zmienił całkowicie swoje dotychczasową funkcje. W artykule, opartym na ogólnie dostepnych źródłach, przedstawiono analizę warunków społeczno-gospodarczych panujących obecnie na terenach planowanej kopalni. Dla porównania wyniki przedstawiono na tle województwa lubuskiego i kraju. Uwzgledniono wskaźniki demograficzne, w tym: ilość mieszkanców, gęstością zaludnienia, wiek, migracje. W części dotyczącej sytuacji gospodarczej przeanalizowano: przychody ludnooci i ich źródła, wskaźniki bezrobocia. Przedstawiono charakterystyke podmiotów gospodarczych oraz dochody gmin. Zinwentaryzowano stan zagospodarowania terenów nad złożem, w tym: liczebność i stan zabudowy mieszkaniowej, sieć komunikacyjną, sieć wodociągową, obiekty użytecznooci publicznej oraz zabytkowe. W osobnym rozdziale przedstawiono krótką diagnozę akceptacji społecznej dla planowanej inwestycji. Zwrócono uwage na potrzebe kontynuowania działań informacyjnych, mających na celu minimalizowanie konfliktów społecznych powodowanych przez projekty, które naruszają istniejący stan zagospodarowania terenów. Przedstawiona w artykule charakterystyka uwarunkowan społeczno-gospodarczych może być podstawą do analizy strat i korzyoci bedących konsekwencją planowanej inwestycji w odniesieniu do terenów przedmiotowych gmin.

EN

This article has been prepared in connection with the plans for a new mine and power plant based on the resources of the Gubin lignite deposit in Lubuskie province. The planned open pit mine will affect an area including two communes – Gubin and Brody. The project is important for the Polish power system and has been considered in strategic documents of the Polish government; however, it still has not been adequately accepted by the local community. The deposit, which will be exploited by open pit mining and overburden dumping over a period of approximately 50 years, has an area of 8.5 thousand ha. As a consequence of mining activity, land use in the affected area will becompletely changed. Based on commonly accessible sources, the article presents analysis of social and economiccircumstances, and conditions for the planned mining and [energetic complex energy production facilities. The characteristics of the Gubin and Brody communes are compared with data for both the Lubuskie province and Poland as a whole. Key demographic factors are as follows: the number of inhabitants, population density, age, and migration characteristics. Economic analysis includes factors like the income of inhabitants, employment opportunities, and the unemployment rate. Companies working in the area were characterized together with their importance for the income of the communes. The land use in the deposit area was inventoried, e.g. the number of houses, their age and condition, the road network, water supply network, public facilities, and historic buildings. A separate chapter provides a short diagnosis of social acceptance for the planned project. It emphasizes the need for the investor to continuously and actively provide information in order to minimize social conflicts associated with the project. The presented social and economic characteristics can be used as a basis for cost and profit analysis for the planned mining energy complex in the community of the affected area.