Przedstawiono wyniki badań strącania jonów wapnia i magnezu w wodzie w obecności chlorku sodu za pomocą^ roztworu NH4-HL>P04 w środowisku alkalicznym (pH = 9). Stwierdzono, że zwiększenie stężenia NaCl w surowcu (do 25% mas.) zwiększa stężenie jonów amonu i wapnia w roztworze macierzystym. Średni rozmiar kryształów jest praktyczne stały i wynosi ok. 3,5 |am - fosforan wapnia i ok. 15 um — amonowy fosforan magnezu.
EN
The research results dealing with calcium and magnesium ions precipitation in saline water (pH = 9) by means of NH.iH2PO4 solution are presented. It was found that the increase of sodium chloride concentration (up to 25 mass %) in the raw material caused the increase of ammonium and calcium ions concentration in mother solution. The mean crystal size was practically constant and equal to about 3.5 (jm for calcium phosphate, and about 15 nm for ammonium magnesium phosphate.
W 2012 roku oceniono występowanie i rozmieszczenie pliszki górskiej Motacilla cinerea i pluszcza Cinclus cinclus na terenie projektowanego Turnickiego Parku Narodowego (południowo- -wschodnia Polska). W tym celu skontrolowano 7 rzek i potoków o łącznej długości 71 km. Pliszkę górską stwierdzono na siedmiu, a pluszcza na czterech ciekach. Do pierwszego lęgu przystąpiły 32 pary pliszek górskich i 11 par pluszcza, a do lęgów drugich 16 par pliszek i 8 par pluszcza. Populacja pliszki górskiej osiągała zagęszczenie 0,22–0,44, a pluszcza – 0,18–0,24 par lęgowych/ km cieku. Populację pliszki górskiej w badanym regionie można uznać za stabilną, podczas gdy dla pluszcza odnotowano pięciokrotny wzrost liczebności w porównaniu do początku XXI wieku. Prawdopodobnie jest to efekt znacznego wzrostu liczebnego populacji tego gatunku na terenach górskich i jego dyspersji na obszar pogórzy. W ramach projektowanego Turnickiego Parku Narodowego można chronić naturalne ekosystemy rzeczne regionu istotne dla występowania tych gatunków
EN
Th e occurrence and the distribution of the Grey Wagtail and the White-Th roated Dipper were estimated in the planned Turnica National Park (SE Poland). In total, 71 km of 7 rivers nad streams were monitored in 2012. Th e Grey Wagtail was recorded in 7 watercourses and the White-Th roated Dipper in 4 watercourses (Fig. 3). Th e fi rst broods started in 32 pairs of the Grey Wagtail and 11 pairs of the White-Th roated Dipper, and the second broods − in 16 and 8 pairs, respectively. Th e mean density of the Grey Wagtail was 0.22–0.44 breeding pairs/km, and of the White-Th roated Dipper 0.18–0.24 breeding pairs/km (Table 1). Th e Grey Wagtail population level seems to be stable but the population of the White-Th roated Dipper increased fi ve times compared to the status from the beginning of the 21st century. Th e planned Turnica National Park will protect river habitats of the two species in this region
Omówiono niektóre właściwości reaktywnych mieszanin żywicy nowolakowej z 0-30% dodatkiem epoksydowanego kauczuku naturalnego oraz epoksydowanego blokowego kopolimeru styren/butadien/styren, każdy o dwóch różnych stopniach zepoksysowania. Dla porównania wykonano też podobne mieszaniny nowolaku z elastomerami nieepoksydowanymi. Uzyskane wyniki wskazują, że epoksydowane elastomery dają mieszaniny o lepszych właściwościach w porównaniu z elastomerami niemodyfikowanymi. Ich właściwości można dodatkowo zmieniać przez zmianę parametrów obróbki cieplnej mieszanin i zastosowanie typowych utwardzaczy (np. urotropiny). Zachowanie to świadczy o dużym wpływie grup oksiranowych na morfologię mieszanin i wskazuje na przebieg reakcji między grupami funkcjonalnymi epoksydowanych elastomerów i nowolaku.
EN
Some properties of reactive blends of novolak and 0-30% of epoxidized natural rubber with epoxidation degree 25 mol % (ENR25) and 50 mol% (ENR50) or styrene/butadiene/styrene linear block copolymer with epoxidation number 0,16 mol/100g (ESBS16) and 0,34 mol/100g (ESBS34) are presented. Similar blends with non-epoxidized elastomers were also prepared. Obtained results show that blends containing epoxidized elastomers have better properties in comparison with non-modified elastomers. Their properties can be changed by variations of thermal treatment conditions and by addition of typical curring agents (e. g. urotropine). This behavior testifies to large influence of epoxy groups on blend morphology and to existence of reactions between functional groups in epoxidized elastomer and novolak resin.