Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Clandestine Transmission: Rosenzweig and Arendt

100%

Zawisza R.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2020

|

nr 37

163-181

EN

The text deals with the question whether Hannah Arendt was influenced by Franz Rosenzweig’s Der Stern der Erlösung (1921) before writing Der Liebesbegriff bei Augustin (1929). Instead of building general analogies, I studied two very specific topics – the world and birth – to demonstrate that Arendt repeated almost verbatim Rosenzweig’s entire peculiar argumentation which played the notions of God and nature against each other to combat their overwhelming power and to make room for the contingency of the world and the novelty of each birth. Facing the helplessness of a philosophy which ignored mortality, Rosenzweig cried out the lament of the finite being. Philosophy, with its predilection for totality, lost adequate proportions to reflect on life. Arendt revived this paradigmatic reorientation, but with a significant twist: for her, birth and the world meant more than God for Rosenzweig. Both thinkers projected a language between philosophy and theology, inciting the two idioms to a fruitful debate.

2

The Surreptitious Defiance of Giorgio Agamben.

100%

Zawisza R.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

tom 17

|

nr 3

58-74

PL

Wielu krytyków zarzucało myśli Giorgia Agambena ahistoryczność. Ostatnio podobne oskarżenia wysunął Alberto Toscano, formułując je przez przywołanie krytyki Hansa Blumenberga względem tezy o sekularyzacji oraz jego teorii zmiany epokowej. Według Toscano, z powodu akceptacji dla Schmittiańskiego pojęcia sekularyzacji, bazującego na substancjalizmie historycznym, Agamben nie tylko sprzeniewierza się metodologii Michela Foucaulta – którą deklaratywnie przyjmuje – ale także ciąży ku uznaniu dominacji pojęć teologicznych jako źródła całej filozoficznej tradycji Zachodu oraz jego instytucji politycznych. Moim zamiarem jest pokazanie, że nawet poniekąd powierzchowne stwierdzenia Agambena na temat sekularyzacji są równoważone przez podjęty przez niego podwójny wysiłek. Po pierwsze, chociaż przyznaje on znaczenie dziedzictwu teologicznemu, to jednocześnie odrzuca pierwszeństwo religii jako niezbędnego fundamentu etyki i polityki. Co więcej, jego skrupulatne i bardzo gęste studia nad teologią chrześcijańską sytuują go na pozycji najbardziej przenikliwego ze współczesnych krytyków kościoła katolickiego oraz jakichkolwiek teologiczno-politycznych hybryd ukonstytuowanych poprzez nadużycie władzy.

EN

Many critics accuse Giorgio Agamben of an ahistoricism inherent to his thought. Recently, such criticism was put forward by Alberto Toscano, who formulated it referring to Hans Blumenberg’s refusal of the secularisation thesis and his theory of epochal shifts. According to Toscano, due to the acceptance of the Schmittian notion of secularisation, based on a historical substantialism, Agamben is not only unfaithful to the Foucaultian methodology which he declaratively assumes, but he also tends to acknowledge the domination of theological notions as a source of the whole Western philosophical tradition and political institutions up until now. I am going to demonstrate that even somewhat superficial claims made by Agamben about secularisation find their compensation in his double effort. Firstly, even if he concedes the gravity of the theological legacy, at the same time he rebuts the primacy of religion as an indispensable grounding of ethics and politics. What is more, through his meticulous and condense studies on Christian theology he has already placed himself in the position of the most incisive contemporary critic of the Catholic church and any theological-political hybrids established on the abuse of power.

3

Ocalić to, co się da. Witalistyczna interpretacja rozprawy doktorskiej Hanny Arendt pt. O pojęciu miłości u Augustyna

100%

Zawisza R.

Praktyka Teoretyczna

|

2012

|

tom 6

327-346

EN

This article is a presentation of Hannah Arendt’s doctoral thesis publishedin 1929 and devoted to the notion of love in Augustine (Der Liebesbegriff beiAugustin). Its aim is to demonstrate the originality of Arendt’s work towards hermajor influence and object of criticism – the philosophy of Martin Heidegger. Herconcept of natality, derived from Augustinian thought, opposes to being-towards--death. This movement makes a different conception of subjectivity possible: Heideggerianegocentrism can be substituted by a plurality. Vitalism (as proposed by AgataBielik-Robson) is noticeable in the interpretational efforts of Arendt and defendsa particular subjectivity against dissolution of any kind into Wholeness. Simultaneously,a vision of a community is formed – the community of equals constructedthanks to the recognition of contingency in conditio humana. In other words, herargument overcomes claims to absolute freedom. Reflections from the “pretheologicalsphere” (Arendt) take the form of philosophical anthropology, crucial to subsequentArendtian thought. Speculations concerning a notion of God are linkedwith the dissimilar approaches to a neighbor’s love. This is reflected in the problemof the constitution of dependent subjectivity, the main feature of which is a dialecticallyunderstood gratitude: the recognition of one’s dependence is a first step toovercoming it. It corresponds with a complicated attitude towards modernity farfrom simple resolutions: a sense of historicity builds a strategic position as a conditionof successful emancipation.

PL

Artykuł koncentruje się na prezentacji opublikowanej w 1929 roku rozprawy doktorskiej Hanny Arendt poświęconej pojęciu miłości u Augustyna (Der Liebesbegriff bei Augustin). Ekspozycja linii argumentacyjnej tej pracy służy do wykazania jej oryginalności w stosunku do filozofii Heideggera, będącej jednocześnie najsilniejszą inspiracją oraz obiektem krytyki. Arendt byciu-ku-śmierci przeciwstawia natalność, wywiedzioną właśnie z pism Augustyna. Pozwala to na odmienną koncepcję podmiotowości: Heideggerowskiegocentryzm zastąpiony zostaje wielością. Widoczny w wysiłkach interpretacyjnych Arendt witalizm (w wersji proponowanej przez Agatę Bielik-Robson) skłania do obrony podmiotowości poszczególnej przed roztopieniemjej w Całości, zarazem forując wizję wspólnoty równych, budowanej dzięki rozpoznaniu kontyngencji conditio humana, a więc dzięki przezwyciężeniu roszczeń do wolności absolutnej. Rozważania w obrębie „sfery przedteologicznej” (Arendt) przybierają postać antropologii filozoficznej, stanowiącej prolegomena do późniejszej twórczości Hanny Arendt. Spekulacje dotyczące pojęcia Boga są powiązane z odmiennymi ujęciami miłości bliźniego i dają się przełożyć na problem konstytucji podmiotu zależnego. Jego istotną cechą jest dialektycznie ujęta postawa wdzięczności, któraz uznania zależności czyni pierwszy krok do jej przepracowania. Odpowiada temu złożony stosunek do modernitas:wyczucie historyczności to pozycja strategiczna stanowiąca warunek udanej emancypacji.

4

Odbezpieczyć teologię albo dać jej zginąć (uwagi o esejach Jacoba Taubesa)

100%

Zawisza R.

Praktyka Teoretyczna

|

2013

|

tom 8

|

nr 2

333-345

PL

-

5

Homoerotyzm i homoseksualizm w "Naszyjniku gołębicy" Ibn Hazma

100%

Zawisza R.

Przegląd Orientalistyczny

|

2014

|

nr 1-2

26-42

EN

The aim of this article is to retrace the male homoerotic and homosexual strands in Ibn Hazm’s "The Ring of the Dove" – with contextual analysis which refers to the juridical-religious debates and controversies about a phenomenon of love between men. At first, the author and a general profile of his work are presented. Then, a number of comments concerning difficulties with research on non-heteronormativity will be made with reference to the knowledge of scholars working with ancient Greek and Christian sources. Such perspective allows to evade a necessity of total agreement neither with essentialists nor with culturalists. The following part of the article discusses various attitudes of Islamic classical schools towards homoeroticism and homosexuality. Elucidation of original terms used in this context is followed with an analysis of fragments from "The Ring of the Dove". This analysis leads to a conclusion that ‘homoeroticism’ and ‘homosexuality’ as deliberately conventional notions have a potential to depict polarity within Arab culture of the classical period regarding love between men: by means of unwritten rules and thanks to the clearly outlined public sphere a great spectrum of possibilities between condemnation and acquiescence was institutionalized. In this way, the article demonstrates that all designations referring to eroticism are inadequate and casual.

6

Introduction: Theology as a Critique

63%

Ratajczak M. , Zawisza R.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

tom 17

|

nr 3

EN

This is an introduction to the issue of “Theoretical Practice” (“Praktyka Teoretyczna”), entitled “Economic Theologies” (no. 3, 2015), edited by Mikołaj Ratajczak and Rafał Zawisza. It contains contextual explanation of the theoretical field projected by the Italian philosopher Giorgio Agamben, namely a critique of the economic theology elaborated on the basis of early Christian theological debates concerning the concept of divine “oikonomia”. The introduction also includes short summaries of the articles, translations and reviews collected in the issue.