Technika strzałowa jest obecnie podstawową metodą urabiania skał zwięzłych w górnictwie. Na skuteczność robót strzałowych wpływa wiele czynników, z których najistotniejszymi wydają się być skład i jakość dostarczanych materiałów wybuchowych, średnica otworu strzałowego czy sposób inicjacji. Prowadzenie badań kontrolnych wpływu tych parametrów na efektywność urabiania mogą przełożyć się na jej poprawę. W ramach niniejszego artykułu przedstawiono możliwości zastosowania wybranego systemu rejestracji prędkości detonacji do weryfikacji parametrów materiałów wybuchowych i środków strzałowych w warunkach ruchowych zakładu górniczego oraz zaprezentowano przykładowe wyniki badań.
EN
Currently, exploitation of the hard rock deposits is achieved through the use of blasting technology. The effectiveness of blasting works is influenced by many factors, the most important of which are the composition and quality of the explosives supplied, the blasthole diameter and the method of initiation. Conducting of the follow-up measurements on the impact of these parameters on the efficiency of the mining works may translate into its improvement. The article describes the technical parameters and possibilities of application of selected VOD recorder for verification of explosives and blasting agents parameters in mining conditions as well as results of field tests.
Opisano budowę piły z liną diamentową do przecinania bloków skalnych wycinania elementów profilowanych. Na podstawie wykonanych pomiarów w PPHiU Piramida Sp. z o.o. przeanalizowano wydajności cięcia powierzchni o zróżnicowanych kształtach z granitu strzegomskiego.
EN
Describes the construction of diamond wire saws to cut blocks of rock. On the basis of measurements in PPHiU Piramida Sp.z o.o. analyzed surface cutting performance of different shapes of granite Strzegom.
W artykule przedstawiono założenia oraz projekt systemu pomiarowego pozwalającego na prowadzenie obserwacji zachowania się stropu bezpośredniego bazującego na wysoce zaawansowanych technologicznie narzędziach pomiarowych w postaci kotwi oprzyrządowanych tensometrami foliowymi. System pomiarowy wykorzystuje powszechnie stosowane w kopalniach KGHM „Polska Miedź” S.A. kotwie wklejane o długości 1,8 m oraz dedykowany do tego celu niezależny system akwizycji danych pomiarowych.
EN
The article presents the assumptions and a design of the measurement system allowing to observe the behavior of the direct roof based on technologically highly advanced measurement tools in the form of bolts instrumented with strain gauge film. The measuring system uses commonly applied in KGHM Polska Miedź SA 1.8 m long adhesive bolts and the independent data acquisition system dedicated for this purpose.
Podstawowym sposobem prowokowania zjawisk dynamicznych w kopalniach podziemnych Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego są grupowe strzelania przodków. Polegają one na jednoczesnym odpaleniu ładunków materiału wybuchowego w kilku lub kilkunastu przodkach, co ma na celu uwolnienie energii sprężystej skumulowanej w górotworze. Dokładność stosowanych obecnie systemów nieelektrycznej inicjacji ładunków materiałów wybuchowych jest niewystarczająca, aby w sposób kontrolowany doprowadzać lokalnie do wzmacniania fali sejsmicznej, generowanej detonacją materiału wybuchowego. Oznacza to, że jednoczesne odpalanie ładunków w większej liczbie przodków nie zawsze przekłada się na poprawę skuteczności profilaktyki tąpaniowej. W ramach niniejszego artykułu przeanalizowano przebiegi fal sejsmicznych, generowanych grupowymi robotami strzałowymi w warunkach wybranego oddziału eksploatacyjnego kopalni KGHM. Oceny efektu sejsmicznego strzelań grupowych dokonano w oparciu o zarejestrowane amplitudy prędkości drgań cząsteczek górotworu i wyniki krótkoczasowej transformaty Fouriera.
EN
The Group Blasting is one of the most often applied method of dynamic events provoking in underground mines of the Lower Silesian Copper Basin. The synchronised detonation of dozens mining faces are carried out in order to release of energy which is cumulated in surrounding rock mass. The accuracy of currently used initiation systems is insufficient to provide a controlled interference of seismic wave triggered by firing of explosives. As a result, simultaneous detonation of higher number of mining faces does not always correlate with improvement of the effectiveness of rock burst prevention. In this paper, the records of seismic waves generated by detonation of explosives in one of the mining panels within KGHM mine were analyzed. The evaluation of the seismic effect generated by group winning blasting was performed based on peak particle velocity values and using short-time Fourier transform analysis.
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu zastosowanego środka inicjującego na prędkość detonacji materiału wybuchowego. Przedmiotem badań był materiał wybuchowy emulsyjny luzem Emulinit 8L produkowany przez firmę Nitroerg S.A. z Bierunia. W ramach badań przeanalizowano przebiegi detonacji na całej długości ładunków MW dla wszystkich analizowanych przypadków oraz charakterystykę rozbiegu materiału do prędkości maksymalnej.
EN
This paper presents the results of analysis of the impact of initiation method on the detonation velocity of explosives. The subject of research was Emulinit 8L emulsion explosive manufactured by Nitroerg S.A. from Bieruń. Within the framework of the presented research, detonation characteristics on the entire length of explosive’s samples as well as characteristics of detonation run-up to maximum velocity were analyzed.
Jednym z podstawowych parametrów charakteryzujących materiał wybuchowy jest prędkość detonacji, która opisuje, z jaką prędkością wewnątrz ładunku materiału wybuchowego przemieszcza się fala detonacyjna. Parametr ten zależy od szeregu czynników, dlatego też jego wartość może się zmieniać, szczególnie w warunkach kopalń podziemnych. Dzięki nowoczesnym technikom pomiarowym, prędkość detonacji może być oznaczana w warunkach ruchowych zakładu górniczego, tj. podczas detonacji ładunków w otworach strzałowych. W trakcie prowadzenia badań kontrolnych materiałów wybuchowych, z wykorzystaniem sond pomiarowych w postaci rurek koncentrycznych, pojawiło się wiele pytań, związanych z wpływem sposobu ich umieszczania względem ładunku MW na prędkość detonacji. Zgodnie z procedurą badawczą, opracowaną przez producenta aparatury pomiarowej, sondę umieszcza się wew-nątrz ładunku. Jednak po przeprowadzeniu szeregu badań pojawiły się wątpliwości, czy umieszczanie sond pomiarowych wewnątrz ładunków nie wpływa na obniżenie prędkości detonacji materiału wybuchowego, szczególnie przy badaniach MW nabojowanych o stosunkowo niewielkich średnicach. W ramach niniejszego artykułu przedstawiono wyniki badań wpływu wybranych sposobów umieszczenia sondy pomiarowej względem badanego ładunku MW na prędkość detonacji, z wykorzystaniem ciągłego systemu rejestracji MicroTrapTM.
EN
Velocity of detonation is one of the basic parameters characterizing the explosives and describes how fast the detonation wave travels along the charge. This parameter depends on a number of factors. Thus, detonation velocity varies significantly, especially in underground mining conditions. Thanks to modern measurement techniques, velocity of detonation can be determined in-situ, i.e. during firing of explosives in blastholes. During the control tests of explosives with the use of proberods, questions related to impact of their position along the explosive sample on detonation velocity arose. According to the testing procedure de-veloped by the manufacturer of applied measuring system, the probe is inserted axially in the sample of explosives. However, after conducting a number of tests, some doubts emerged, whether the inserting of the probes inside the samples does not contribute to reduction of detonation velocity, especially when testing of small-diameter packaged explos-ives. This paper presents the results of investigations on the impact of selected proberod positions along the explosive sample on detonation velocity using the continuous MicroTrapTM recording system.
Materiały wybuchowe emulsyjne należą do grupy materiałów stosunkowo bezpiecznych, co związane jest z ich niewielką wrażliwością na działanie czynników zewnętrznych. Aby zapewnić optymalne warunki inicjacji ładunków MW, konieczne jest doprowadzenie odpowiednio silnego impulsu energetycznego. W celu zwiększenia energii początkowej wybuchu, ładunki inicjuje się przy pomocy zapalnika i pobudzacza. Jednak w przypadku urabiania skał miękkich, takich jak piaskowce, materiał wybuchowy inicjowany jest najczęściej przy użyciu zapalników. Biorąc pod uwagę wymiary zapalników, prawdopodobnym jest, że w trakcie łączenia obwodu strzałowego może dochodzić do zmiany ich lokalizacji w otworze strzałowym. Taka sytuacja może negatywnie wpływać na efekt końcowy robót strzałowych. W ramach niniejszego opracowania przeanalizowano wpływ przestrzennego położenia zapalnika w ładunku MWE luzem na skuteczność detonacji.
EN
Emulsion explosives belong to a group of relatively safe materials. It is related to their low sensitivity to external impulses. To ensure optimum conditions for initiating process, a sufficiently strong energy impulse must be applied. In order to increase the initial energy of the explosion, charges are initiated by means of a detonator and booster. However, in case of detonation in soft rocks such as sandstones, the explosive is most often initiated using detonators only. In the light of the dimensions of the detonators, it is likely that detonators may change their location in the blast hole during the loading process. It may adversely affect the final effect of blasting works. The aim of this paper is to analyse the effect of the position of the igniter within the bulk emulsion explosive charge on the detonation efficiency.
In order to face threats from mining tremors a number of organizational and technical prevention methods are applied in underground mines. Unfortunately, most of these methods are based on the experience of crew and there is uncertainty whether in practice all of the executed operations are suitable and necessary in the given conditions. Analysis were performed for one of the mining districts of the Rudna copper mine, Poland. In this paper, selected methods of rockburst prevention in the G-4/8 district are described and the recorded seismicity is analysed. On the basis of the data provided by the personnel of the mine, maps of mining progress were generated. This permitted the mined out areas as well as backfilled excavations to be calculated as a function of time. The results were presented in quarterly periods. Furthermore, the seismicity recorded was correlated with the rate of mining progress, the rate of mined out zones and the active rockburst prevention effectiveness. Finally, it was concluded that correlation between the opening area and energy of seismic events may be observed under the mining panel conditions considered. A similar conclusion applied as regards the quarterly speed of mining and the frequency of event occurrence.
Badania parametrów materiałów wybuchowych nie obejmują szeregu czynników zewnętrznych, które istotnie wpływają na ich zachowanie w warunkach rzeczywistych. Uzasadnione jest zatem prowadzenie pomiarów bezpośrednio w miejscu prowadzenia robót strzałowych w celu określenia ich stabilności i zgodności z parametrami deklarowanymi przez producentów. Jednym z podstawowych i zarazem najczęściej stosowanym parametrem opisującym właściwości materiałów wybuchowych jest prędkość detonacji. W ramach niniejszego opracowania dokonano porównania urządzenia MictroTrap™ kanadyjskiej firmy MREL pozwalającego na ciągły pomiar prędkości detonacji w oparciu o metodę elektryczną oraz urządzenia Explomet-Fo-2000 szwajcarskiej firmy Kontinitro działającego w oparciu o odcinkową metodę elektrooptyczną. W artykule opisane zostały parametry techniczne, możliwości i ograniczenia obydwu systemów oraz przedstawiono przykładowe wyniki badań polowych.
EN
The tests of explosive’s parameters do not consider a number of external factors, that significantly impact on their behaviour in mining conditions. It is therefore justified to perform the in-situ measurements in order to determine their stability and conformity with parameters declared by the manufacturers. One of the basic and also the most commonly used parameter describing the properties of explosives is the velocity of detonation. In this paper, the following VOD recorders were compared: the Micro-TrapTM VOD/Data TM Recorder from MREL, Canada, which allows for continuous VOD measurements based on electrical method, and Swiss Made – the Explomet-Fo-2000, which is triggered by the light emitted during the detonation. The article describes the technical parameters, possibilities and limitations of both systems as well as selected results of field tests.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.