PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 12

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Uwagi o 'jarmułce'
100%
Stachowski M.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2013
|
nr 15
119-124
XX
Polish jarmułka ‘Jewish skullcap’ is generally considered to be an old Turkish loanword. In Bohdan A. Struminsky’s 1987 article this etymology is contested and replaced with a Latin one. However, Struminsky failed to present convincing arguments against the Turkish origin of the Polish word and his Latin explanation does not seem absolutely perfect either. This article critically examines Struminsky’s study and provides specific arguments against the Turkish trail. The etymology and the evolution of both the guise and the meanings of Polish jarmułka appear to be more complicated than previously thought; thus, the present article should be looked on as picking up an interrupted discussion and, in addition, an invitation to reexamination of the Latin etymology and the semantic aspects of all explanations suggested so far.
2
Content available remote Максим Стаменов, Съдбата на турцизмите в българската език и в българската култура. – София: Изток–Запад, 2011. – 870 с.
100%
Stachowski M.
Rocznik Slawistyczny
|
2014
|
tom 63
216-227
3
Content available remote Polskie pantałyk i jego wschodniosłowiańskie, słowackie i morawskie odpowiedniki – uwagi o pochodzeniu
100%
Stachowski M.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2017
|
nr 24
179-183
PL
The Polish word pantałyk is only used in the expression zbić z pantałyku ‘put sb off his stride, confuse, upset, disconcert’ (lit. ‘strike sb off the pantałyk’). The original meaning and the etymology of the word have been unknown, and this is also valid for Moravian, Slovak and Eastern Slavonic. This author argues that it primarily was a riding term ‘crupper’, composed of a German loanword with a Slavonic suffix.
4
Content available remote The problem of a Turkic etymology of the Slavonic word *baranъ ‘ram’
100%
Stachowski M.
Rocznik Slawistyczny
|
2017
|
tom 66
79-94
PL
Studium niniejsze przynosi rozbudowaną i bardziej szczegółową prezentację moich argumentów przeciwko turkijskiej etymologii słowiańskiej nazwy barana, które po raz pierwszy ukazały się w artykule Stachowski 2005. Etymologia ta została w dwóch odmiennych postaciach stworzona w Rosji (Dmitriev 1958; Trubačev 1960) ‒ obie są błędne, ale każda w inny sposób. Choć żadna z nich nie zdominowała wszystkich słowiańskich słowników etymologicznych, pojawiają się one jednak naprzemiennie w opiniotwórczych publikacjach slawistycznych, toteż pokazanie ich słabości wydaje się być jak najbardziej pożądane.
5
Content available remote Polskie karawana i karawan na tle innych języków słowiańskich i niektórych zachodnioeuropejskich
100%
Stachowski M.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2017
|
nr 23
183-197
EN
The traditional Oriental etymology of Polish karawana ‘caravan’ seems to be self-evident and somewhat trivial. This author aims to show that the transmission channels from the Orient into both Slavonic and Western European languages are far more complex than previously thought.
6
Content available remote Uwagi do etymologii słowiańskiej nazwy potrawy „gołąbki”
100%
Stachowski M.
Przegląd Wschodnioeuropejski
|
2016
|
tom 2
239-244
EN
No reasonable explanation of the peculiar semantic proportion gołąb ‘pigeon’: gołąbek ‘cabbage roll’ (lit. ‘small pigeon’) has been presented so far. This author suggests that the latter is actually a separate word, possibly borrowed from some Oriental language, and only secondarily adapted to the Polish word gołąb ‘pigeon’ and thus also to its etymological equivalents in the Slavonic languages of Eastern Europe.
7
Content available remote Kilka uwag o zapożyczeniach tureckich w dialekcie macedońskim Bitoli
100%
Stachowski M.
Rocznik Slawistyczny
|
2017
|
tom 66
95-102
EN
A newly published monograph by Vladimir Cvetkovski (Cvetkovski 2017) has given rise to a short examination of some Turkish loanwords in Bitola Macedonian, partially in comparison with the classic treatment of the topic presented by Olivera Jašar-Nasteva a few years ago (Jašar-Nasteva 2001). Besides, some methodological remarks and, first of all, a rule concerning treatment of sonorants in assimilation processes in Macedonian (see bilbil) are suggested in the study.
8
Content available Rachatłukum w słowiańskich ustach
100%
Stachowski M.
Rocznik Slawistyczny
|
2018
|
nr 67
103-113
EN
Two types of names for ‘Turkish delight’ are known in the Slavic languages: rahat-lokum ~ ratluk, and lokum. Even though most etymological dictionaries derive them from the same Arabo-Turkish etymon, their different structures are not discussed and the phonetic differences not explained. The aim of this paper is to establish the relative chronology of changes made to the original phrase, as well as to point out some problems which still remain more or less obscure.
9
Content available remote Nieznany wiersz okolicznościowy orientalisty Tadeusza Kowalskiego
100%
Stachowski M.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2018
|
nr 25
219-223
EN
The question whether Tadeusz Kowalski, the founder of the Oriental philological studies in Poland, should first of all be considered a Turcologist or an Arabist has been disputed many times thus far but no satisfactory answer could be given. A new-found short occasional poem by Kowalski sheds light on the matter because the author calls himself a Turk and he adduces two etymologically Arabic words in their Turkish guise.
10
Content available remote Marr i marryzm
100%
Stachowski M.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2013
|
nr 16
249-271
EN
Nicholas Marr and his theory, mostly called the Japhetic theory or just Marrism, are not popular and well-known to modern students of linguistics. The aim of the present study is, then, to offer a concise presentation including both data about the Marrism and this author’s own interpretation of some common (albeit to a considerable extent incorrect) statements.
11
Content available remote Raport o turkijskim albo chińskim pochodzeniu słowiańskiego *slonъ ‘słoń’
100%
Stachowski M.
Rocznik Slawistyczny
|
2015
|
tom 64
115-122
EN
Max Vasmer was the first to derive Slavic *slonъ ‘elephant’ from the Turkic word a(r)slan ‘lion’. Despite sporadic rival proposals, this etymology has gained general acceptance. In 1977 V.V. Ivanov suggested a Chinese etymon for the Slavic word, but his attempt had remained unanswered for more than thirty years. In 2011, A. Vovin joined the discussion and voiced his support for the Chinese alternative. The present author discusses both the Turkic and the Chinese threads and attempts to evaluate their value for further etymological research.
12
Content available Problemy metodologiczne z badaniem orientalizmów w języku polskim
100%
Stachowski M.
Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
|
2018
|
tom 17
303-314
PL
Od nieomal stu lat znane są trzy podstawowe wymogi metodologiczne, których spełnienie jest konieczne dla poprawnego ustalenia etymonu wyrazu zapożyczonego z języków orientalnych (zwykle chodzi tu o języki turkijskie). W niniejszym artykule do tamtych trzech wymogów dodany jest czwarty, dotyczący nie tyle samego etymonu, ile raczej dróg jego przenikania do języków słowiańskich, a po części i zachodnioeuropejskich. Sytuację badawczą okoliczność ta oczywiście dodatkowo komplikuje. Dla ukazania problemów metodologicznych przykłady leksykalne zostały podzielone na pięć grup: 1) rzeczywiste orientalizmy; 2) turkizmy i turcyzmy; 3) orientalizmy z Europy Zachodniej; 4) rzekome orientalizmy; 5) niespodziewane orientalizmy. W konkluzji podkreśla się fakt, że przyszłość badań nad zapożyczeniami ‒ nie tylko orientalnymi zresztą, i nie tylko w polszczyźnie ‒ będzie się nieuchronnie wiązać ze współpracą etymologów reprezentujących różne filologie.
XX
There are three basic methodological requirements – known for almost a hundred years – which must be fulfilled to properly determine the etymon (Greek: ἔτυμον) of a word borrowed from an oriental language (in most cases a Turkic language). The article presents a fourth requirement concerning not the etymon itself, but rather the ways it has been permeating the Slavonic languages, and partly also the West-European ones, which adds to the complexity of the research situation. In order to show the methodological problems the lexical examples have been divided into five groups: (1) real orientalisms; (2) borrowings from Turkish and other Turkic languages; (3) orientalisms from Western Europe; (4) alleged orientalisms; (5) unexpected orientalisms. The conclusion is that the future of the research into borrowings – not only orientalisms, and not only in the Polish language – will be based on cooperation of etymologists who at the same time are philologists of various languages.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.