Tematem artykułu jest obszerny dziennik podróży słowackiego pisarza Martina Kukučína zatytułowany Prechádzka po Patagónii [Spacer po Patagonii]. Życie autora, należącego do najwybitniejszych przedstawicieli słowackiego realizmu, naznaczone było stygmatem emigracji, a dzienniki podróży (z Dalmacji, Czarnogóry, Francji, Patagonii) stanowią integralną część jego twórczego dorobku. Ten omawiany tutaj różni od innych tekstów podróżniczych Kukučína. Zwraca uwagę szczegółowością i pewnym podwójnym spojrzeniem na autora-podróżnika, który jednocześnie i określa samego siebie jako włóczęgę, i daje wyraz pragnieniu zakotwiczenia w świecie. Tej podwójności autora towarzyszy podwójność krajobrazu. Obraz Patagonii przeplata się tu bowiem z obrazem rodzimej Orawy.
EN
The article discusses an extensive travel journal, entitled A Walk Through Patagonia, by the renowned Slovak writer Martin Kukučín (1860–1928). Recognised as a prominent representative of realism in Slovak literature, Kukučín experienced challenges associated with emigration throughout his life. His travel accounts, encompassing various destinations such as Dalmatia, Montenegro, France, and Patagonia, constitute an integral part of his creative output. In comparison with Kukučín’s other travel narratives, this particular diary documenting his journey to Patagonia stands out through its meticulousness and a distinct dual perspective of an author and a traveller. In his writings, Kukučín portrays himself simultaneously as a wanderer and expresses a longing for a sense of belonging in the world. This dual nature of the writer is reflected in the landscapes depicted, in which the imagery of Patagonia becomes intertwined with the underlying portrayal of Kukučín’s native region of Orava.
The article is an analysis of the novel by Michał Ajvaz − Other City through the prism of the protagonist’s journey from the book to the library. Found in an old antique bookshop in Prague, the volume in a velvety purple cover, written in a script not belonging to any of the peoples living on earth, is the beginning of a fantastic adventure of the main character-narrator. The mysterious book turns out to be a sign pointing to the space of another city, whose limits extend ‘in the twilight of the margins of our narrow reality’. The most unobvious places in Prague become the moments of contact between two spaces which are built as a mirror analogy. The most important gate to another city (world) is the university library Clementium, which is a bipartite structure − the library flows smoothly into the jungle. There, books and shelves form a kind of compost, culture is absorbed by nature and books, as paper artefacts, seem to symbolically return to it.
The article presents the contents of Bohuš Nosák-Nezabudov’s travel journal, From Unknown Land to Ľ. The author describes his impressions of the trip to Zakarpattia Ruthenia. The double perspective in seeing this land and its inhabitants (the idyllic space collides here with the space of degraded idyll) corresponds to the duality of the traveling subject himself, who is torn between adopting an attitude of a sensitive observer who shapes the legend of Russia as a forgotten and unknown land, or an emissary who came there with a certain ideological approach and awakening enthusiasm.
PL
Artykuł przybliża treści dziennika podróży Bohuša Nosáka-Nezabudova, Z neznámej zeme k Ľ (Z nieznanej ziemi do Ľ). Autor opisuje w nim swoje wrażenia z podróży na Ruś Zakarpacką. Podwójna perspektywa w widzeniu tej krainy i jej mieszkańców (przestrzeń idylliczna zderza się tu z przestrzenią idylli zdegradowanej) odpowiada podwójności samego podmiotu podróżującego, który rozdarty jest między wrażliwym obserwatorem, kształtującym legendę Rusi jako ziemi zapomnianej i nieznanej, a emisariuszem przybyłym tam z pewnym ideologicznym nastawieniem i budzicielskim zapałem.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.