W artykule, opierając się na materiale empirycznym, podjęto próbę odpowiedzi na pytanie - czy i w jakim stopniu poziom cech jakościowych systemów zarządzania kopalń węgla kamiennego rzutuje na efektywność ich działalności gospodarczej, mierzoną za pomocą określonych miar? Jest to zarazem pytanie o zakres i celowość działań usprawniających systemy zarządcze kopalń (w tym także długofalowych, strategicznych), generowanych względami efektywnościowymi.
EN
The author of the article, basing on empirical material, undertakes an attempt to answers the question - if and to what degree the level of qualitative traits of the management system of the hard coal mines decides about the effectiveness of their economic activity, measures with the uses of determined measurements? It is the question about the scope and purposefulness of activity improving the management systems of the mines (including long-term ones and strategic) being generated by effectiveness reasons.
Celem praktycznym badania spójności systemów zarządzania jest empiryczne poszukiwanie odpowiedzi na dwa kluczowe pytania: Jakie prawidłowości rządzą wewnętrzną budową oraz procedurami działania organizacji określonego typu (np. kopalń, hut, szpitali itp.)? Jak budowa organizacji oraz stosowane procedury zarządzania wpływają na efektywność jej działalności gospodarczej. W artykule tym (i w kolejnym) z cyklu "zarządzanie strategiczne" podjęto próbę odpowiedzi na te pytania w odniesieniu do kopalń węgla kamiennego. Prezentowany materiał emipryczny uzyskano w trakcie badań empirycznych realizowanych pod kierunkiem Autora w ramach projektu badawczego KBN nr 9T12A00317 pt. Zastosowanie metod kwantytatywnych w ocenie i usprawnianiu systemów zarządzania w górnictwie.
EN
Practical objective of investigation on cohesion of management systems us empirical search for the answer to two key questions: What regularities govern the internal structure and procedures of a determined type organisation's operation (for instance mines, steelworks, hospitals, etc)? What structure of the organisation and applied management procedures influence the effectiveness of its economic operation? In this article (and in the sequent ones) from the series "strategic management" an attempt was done to answer these questions with regard to hard coal mines. The presented empirical material was achieved in the course of empirical investigations realised under the leadership of the author within the framework of research project KBN Nr 9T12A00317 titled: "Application of quantitative methods in assessment and improvement of management systems in mining".
Artykuł jest kontynuacją rozwiązań metodologicznych zaprezentowanych na łamach miesięcznika "Wiadomości Górnicze" w części "4" niniejszego cyklu. Jego istotę stanowi prezentacja wyników pomiaru cech (wymiarów) systemów zarządzania kopalń i spółek węglowych, dokonanych w pięciu podsystemach: struktury organizacyjnej, planowania, kadr i motywacji, kontroli oraz narzędzi zarządzania. Zadania związane były z realizacją w Katedrze Zarządzania Politechniki Lubelskiej pro-j ektu badawczego KBN nr 9T12 A00317 pt. "Zastosowanie metod kwan-tytatywnych w ocenie i usprawnianiu systemów zarządzania w górnictwie", a ich wyniki mogą stanowić istotny element w określaniu kierunków strategicznych zmian w organizacji sektora.
EN
The article is a continuation of methodological solutions presented in "Wiadomości Górnicze" in part 4 of the series. Its essence consists in presentation of the trait measurement results (dimensions) of management systems of mines and coal companies done in five basic subsystems of the structure of organisation, planning, personnel and motivation, control and management tools. Tasks were connected with realisation at the Management Department of Lublin Technical University of CSR (Committee for Scientific Research) research project Nr 9T12 A00317 titled: "Application of quantitative methods in assessment and improvement of management systems in coal industry" and their results can constitute an essential element in direction of strategic changes in organisation of the sector.
W artykule zaprezentowano wielokryterialną, bazującą na elementach teorii jakości i pomiaru, skwanty fikowaną metodę diagnozy systemu zarządzania przedsiębiorstwem górniczym. W oparciu o wielowymiarowy model systemu zarządzania, dokonano specyfikacji cech - kryteriów oraz ich mierników. Określono zmienne efektywnościowe produkcji górniczej, sposób doboru diagnozowanych jednostek oraz technikę wnioskowania diagnostycznego.
EN
The article presents multi-criterial, classified method of diagnosing of a mining entity's management system based on element of the quality and measurement theory. Basing on multi-measurement model of management system and traits-criteria specification of their measuring elements was prepared. Effectiveness changeables of mining production were determined, the way of selection of diagnosed units and technique of a diagnostic concluding.
W artykule przedstawiono metodę i wyniki badań empirycznych mających na celu określenie wpływu wybranych cech struktur organizacyjnych na efek-tywność produkcji w kopalniach węgla kamiennego. Zaprezentowano wnioski z badań oraz podstawowe kierunki działań w zakresie usprawniania struktur organizacyjnych kopalń.
EN
The article shows the method and results of empirical investigations targe-ted at determination of the influence of selected traits of organisation structures upon the production effectiveness in hard coal mines. It presents the conclusions from the investigations and basis trends of activity with respect to improvement of organisational structures of the mines.
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu specyfika uwarunkowań kontekstowych kształtuje systemy zarządzania kopalń węgla kamiennego? Dokonano tego w oparciu o pomiar wartości i analizę korelacji 20 cech kontekstu organizacyjnego kopalń opisujących ich wielkość, model przestrzenny, system produkcyjny, technologię eksploatacji, warunki złożowe, zagrożenia naturalne i uwarunkowania historyczno-systemowe oraz 41 cech systemów zarządzania kopalń wyodrębnionych w ramach pięciu podsystemów: struktury, planowania, kadrowo-motywacyjnego, kontroli i narzędzi zarządzania. Sformułowano szczegółowe i syntetyczne wnioski płynące z analiz.
EN
The article is an attempt to answer the question if and to what degree specific contextual conditions creates management systems in hard coal mines? It has been done on the basis of value measurement and analysis of correlation of 20 traits of an organizational context of the mines describing their magnitude, special model, production system, exploitation technology, deposits conditions, natural hazards and historic system conditions as well as 41 traits of the mines' management systems separated within five sub-system of the structure, planning, personnel-motivation, control and management tools. Detailed and synthetic conclusion coming from the analysis have been formulated.
W artykule przedstawiono analizę wybranych wielowymiarowych koncepcji systemów zarządzania oraz metod ich diagnozy w kontekście badań diagnostycznych systemów zarządzania w górnictwie. Wskazano optymalną- zdaniem Autorów - metodę badawczą oraz określono zakres badań.
EN
The article presents the analysis of selected multidimensional concepts of management systems and methods of their"3Tagnosing in the context of diagnostic investigations of management systems in hard coal industry, it has pointed to the optimum - according to the Authors - research method and determined the scope of the research.
Restrukturyzacja to pojęcie definiowane w różnorodny sposób w literaturze przedmiotu oraz dla konkretnych potrzeb praktyki gospodarczej. Zakres znaczeniowy definicji jest jednak zbliżony. I tak, A. Nalepka określa restrukturyzację jako "przemyślaną reorientację celów (misji) przedsiębiorstwa, stosownie do zaszłych lub mających zajść w przyszłości zmian w otoczeniu i przystosowanie do tego techniki, organizacji, ekonomiki i kadr" [9]. A. Stabryła stwierdza, że restrukturyzacja "stanowi postępowanie diagnostyczno-projektowe, mające na celu usprawnienie systemu zarządzania i systemu eksploatacyjnego przedsiębiorstwa, przy czym zmiany odnoszą się przede wszystkim do przekształcania formy organizacyjnej, systemów decyzyjnych zarządzania, zasobów ludzkich" [16]. I. Durlik definiuje restrukturyzację jako "systemową przebudowę, modernizację i unowocześnienie, czy też dostosowanie do współczesnego poziomu techniki rozwoju myśli organizatorsko-menedżerskiej struktury przedsiębiorstwa, firmy czy instytucji" [1]. C. Suszyński przyjmuje, że "restrukturyzacja to złożony proces istotnych, często fundamentalnych zmian w przedsiębiorstwie, którego celem jest bieżące (operacyjne) i długofalowe (strategiczne) kształtowanie atrybutów jego podmiotowości pod kątem zmian w otoczeniu i wewnętrznych potrzeb samego przedsiębiorstwa". Cytowane definicje określają restrukturyzację przedsiębiorstwa jako głęboką zmianę dotyczącą systemu zarządzania, techniki i technologii, zasobów ludzkich finansowych, statusu organizacyjno-prawnego w kierunku uzyskania zgodności z celami przedsiębiorstwaoraz wymaganiami otoczenia, a także usprawnienia.
EN
The article presents the essence, aims, classifications and the outline of the methodology of the restructuring of the enterprises. Authors point out the shortcomings of the traditional, functional and territorial approach to the structural changes in an enterprise. The general process-minded approach is presented with all its advantages and conditions of its effective application. Authors compared the most important features of both methods.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.