Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Substratum morphology and significance during the Weichselian Odra ice lobe advance in northeast Germany and northwest Poland

100%

Hermanowski P.

Geologos

|

2015

|

tom Vol. 21, No. 4

241--248

EN

In the Polish Lowlands, three main ice lobes, referred to as Odra, Vistula and Mazury, formed during the Last Scandinavian Glaciation. These lobes protruded at least several kilometres beyond the main ice margin and it is believed that they represent terminal parts of the ice streams. Applied geostatistical analysis based on numerous geological data has allowed an approximate reconstruction of the Odra ice lobe substratum in the area of northwest Poland and northeast Germany. A spatial representation of the Odra lobe substratum clearly illustrates the adverse slope of the glacier bed, but also indicates areas morphologically prone to ice streaming. It is suggested that the ice took advantage of local topography that enabled advance out of the Baltic basin; consequently, the ice followed a topographic low which, in combination with favourable hydraulic conditions of its substratum, likely initiated ice streaming.

2

Morfologia osadów podłoża zlodowacenia Wisły na obszarze polskiej części lobu Odry

100%

Hermanowski P.

Przegląd Geologiczny

|

2007

|

tom Vol. 55, nr 2

133-133

3

Palaeoglaciology of the Weichselian Odra ice lobe, NE Germany and NW Poland

100%

Hermanowski P.

Landform Analysis

|

2010

|

tom Vol. 14

12-24

EN

Southern part of the Scandinavian Ice Sheet terminated in large lobes projecting tens of kilometres beyond the main ice sheet margin. One of the main ice lobe was the Odra lobe localized in NE Germany and NW Poland. In this study concise description of current morphology of the Odra lobe area is given with special reference to subglacial hydraulic conditions during the ice sheet advance. Subglacial conditions were simulated by using time-dependant three-dimensional numerical model, and obtained results were compared to geological observations. The results show entire groundwater system alternation that affected the ice/bed coupling and influenced formation of specific subglacial landforms. Coupling the simulation results with empirical estimates of basal melting rate suggests that only a small fraction of basal meltwater could have drained to the ice forefield as groundwater. Adverse slope of the low-permeable ice bed hampered water drainage, and led to water accumulation at the ice/bed interface that in turn facilitated basal sliding and bed deformation.

4

Czynniki kształtujące temperaturę na kontakcie lodowiec - podłoże

100%

Hermanowski P.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

tom Vol. 110, nr 42

195-202

PL

Wzajemne relacje pomiędzy czynnikami kształtującymi termikę podłoża lodowców przedstawione zostały w odniesieniu do możliwości powstawania poślizgu bazalnego, w dużej mierze decydującego o prędkości ruchu. Czynniki te są zmienne w zależności od zaistniałych warunków geologicznych i glacjologicznych oraz jednocześnie są ze sobą sprzężone. Elementem wskazującym na zmiany w termice podłoża lądolodu jest obecność warstwy filmu wodnego lub jej brak, a także zmiany jej miąższości. Efektem zmian miąższości filmu wodnego staje się zmiana procentowego udziału czynników kształtujących temperaturę na kontakcie podłoża z lodowcem.

EN

Relations between factors which forms temperature of ice/bed interface has been presented in relation to the possibilities of basal sliding occurring, which decides about movement velocities. Fluctuations of geothermal heat, heat of sliding friction and heat production by the ice deformation correspond to geological and glaciological properties and are coupled by each other. Indicator of changes in the temperature of glacial sole is thin water layer occurring or not and fluctuations of its thickness. This changes make an effect in percentage participation of mentioned factors (geothermal heat, heat of sliding friction and heat production by the ice deformation) forming the temperature of ice/bed interface. Independent parameter is the geothermal heat flux but its significance in case of forming thin water layer dependents on insulation, resulting in a warmer base for rising ice sheet thickness.

5

Analiza numeryczna wpływu piętrzenia projektowanego zbiornika retencyjnego Boboszów na wody podziemne, zlewnia Nysy Kłodzkiej

63%

Hermanowski P. , Michalak J.

|

2012

|

tom nr 451 Hydrogeologia z. 13

81--90

PL

Budowa suchych zbiorników retencyjnych jest powszechnie stosowanym sposobem przeciwdziałania powodziom poprzez czasowe zatrzymanie powodziowej fali wezbraniowej. Piętrzenie wód powierzchniowych wywołuje jednocześnie zmiany reżimu wód podziemnych na skutek podniesienia bazy drenażowej oraz częściowego zablokowania przepływu wód podziemnych w konsekwencji budowy zapory. Analiza wpływu piętrzenia wody w projektowanym zbiorniku retencyjnym Boboszów na Nysie Kłodzkiej została przeprowadzona na podstawie numerycznej symulacji przepływu wód podziemnych, wykonanej przy wykorzystaniu metody elementów skończonych. Wyniki przeprowadzonych symulacji wskazują na wzrost wysokości zwierciadła wód podziemnych poniżej zapory o około 1–2 m w okresie maksymalnego piętrzenia zbiornika, w stosunku do stanu obecnego. Zmiana reżimu hydrogeologicznego, związana z piętrzeniem zbiornika, pociąga również za sobą wzrost prędkości przepływu wód podziemnych o około rząd wielkości pod zaporą oraz zwiększenie wydatku strumienia wód podziemnych w bezpośredniej bliskości zapory.

EN

Attenuation reservoirs are common and one of the most effective parts of integrated flood protection systems since they are temporally able to reduce the outflow peak from a mountainous catchment. Water lifting within reservoirs results in alternations of groundwater flow velocities and fluxes, and it locally hampers groundwater drainage due to water dam building. Influence of water lifting in the area of projected attenuation reserve Boboszów in the upper part of the Nysa Kłodzka catchment was analysed based on the finite elements groundwater flow model. Results of the numerical simulations show an increase of groundwater level by about 1–2 m in the area below the water dam for the time of maximum water lifting. Modification of hydrogeological conditions due to water impoundments results in the increase of groundwater velocities by about one order of magnitude under the dam, and in a significant increase of groundwater fluxes in the vicinity of the dam.

6

Drenaż subglacjalny i jego wpływ na dynamikę lobu Odry zlodowacenia wisły

63%

Hermanowski P. , Piotrowski J. A.

|

tom Vol. 57, nr 6

504-504

EN

In this paper we have analyzed the influence of the Weichselian ice sheet advance on the groundwater system in the Odra lobe area using hydrogeological numerical modelling performed with the finite difference method. The results indicate entire re-organization of the groundwater system in relation to non-glacial times mainly affecting the flow directions, velocities and fluxes. The re-organization of groundwater flow was caused by the pressure gradient imposed by the sloping ice sheet surface especially obvious under the ice margin and some distance in front of it. Simulated groundwater flow velocities are significantly higher than the present velocities in that area while the major groundwater flow direction is to the south, i.e. opposite to the present direction. Coupling the simulation results with assumed basal melting rate suggests that only a small fraction of basal meltwater [~24%) could have drained through the bed. The surplus water likely accumulated at the ice/bed interface facilitating faster ice flow of the Odra lobe due to enhanced basal sliding and bed deformation.

7

Groundwater vulnerability based on four different assessment methods and their quantitative comparison in a typical North European Lowland river catchment (the Pliszka River catchment, western Poland)

63%

Hermanowski P. , Ignaszak T.

Geological Quarterly

|

2017

|

tom Vol. 61, No. 1

166--176

EN

The assessment of groundwater vulnerability is a crucial part of planning and water management because it can identify areas where aquifers are more susceptible to contamination. Depending on the vulnerability assessment method, the results can differ significantly. Consequently, different methods can provide ambiguous information that could further influence decision-making processes in planning or water management. For the Pliszka River catchment, the intrinsic groundwater vulnerability of the uppermost aquifer was estimated using four different methods: DRASTIC, GOD, and two methods that are based on empirical formulas of water residence time in an unsaturated zone. The input data include a series of thematic maps supplemented by 1,322 shallow borehole profiles and laboratory tests of samples collected in the course of fieldwork. The collected data were processed in GIS software, and the results of each method were mapped in high resolution. The resulting maps of groundwater vulnerability were then quantitatively compared to validate their applicability for the assessment of groundwater vulnerability in a typical North European Lowland river catchment. The maps generated by the DRASTIC and GOD methods are dominated by areas with moderately high (54.6 and 48.4%, respectively) and moderate groundwater vulnerability (32.7 and 32.3%, respectively). No areas of high groundwater vulnerability are present. One of the water residence time methods provides results similar to the previous methods at the catchment scale, and one method yields high groundwater vulnerability values for the majority of area.

8

Analiza numeryczna wpływu antropopresji na bilans wód podziemnych w rejonie rezerwatu torfowiskowego Żurawiniec w Poznaniu

51%

Hermanowski P. , Popiel D. , Kukulski W.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

tom nr 471, Hydrogeologia, z. 15

41--50

PL

Postępujący przez dziesiątki lat rozwój przestrzeni miejskich, połączony z intensywną zabudową powierzchni terenu, systematycznie przyczynia się do redukcji infiltracji wód opadowych. Zjawisko to powoduje zmiany zasobów wód podziemnych w danej jednostce hydrostrukturalnej, często pociągając za sobą negatywne skutki przyrodnicze, których odwrócenie jest bardzo trudne lub niemożliwe do osiągnięcia. W ramach tego opracowania wykonano analizy wpływu rozwoju urbanistycznego na bilans wodny i w konsekwencji na ekosystem zależny od wód. W roku 1959 ustanowiono w północnej części Poznania rezerwat torfowiskowy Żurawiniec, którego powierzchnia wynosi ok. 1,5 ha. Przez dziesięciolecia obszar ten tracił swój pierwotny charakter, aż doszło do jego osuszenia i całkowitego zaniku roślinności, dla której ustanowiono obszar ochronny. Analizę zmian zachodzących na terenie rezerwatu dokonano przez zintegrowanie modeli odnoszących się do powierzchniowego oraz podziemnego bilansu wód. Dla tych modeli przeprowadzono symulacje numeryczne na podstawie danych zgromadzonych dla lat: 1952, 2001 i 2014. Wyniki przeprowadzonych symulacji uwidaczniają znaczący wpływ antropopresji na bilans wód podziemnych, skutkujący ciągłym obniżaniem się zwierciadła tych wód, które w 2001 r. znajdowało się ponad 2 m niżej niż w 1952 r. Główną przyczyną zmniejszenia się zasobów wód podziemnych była postępująca przez lata redukcja infiltracji wód opadowych w wyniku urbanizacji obszaru.

EN

Growth of a city, which is linked with intensive urban development, systematically affects groundwater recharge by diminishing its rate. Thus, the phenomenon influences groundwater resources in a hydrogeological unit and, in turn, it causes negative environmental consequences which are difficult or even impossible to reverse. This study analyses the effect of urban development on water budget and its impact on the water-dependent ecosystem. In 1959, a peat bog nature reserve – the Żurawiniec Nature Reserve - was established in the north of Poznań, covering an area of ca. 1.5 ha. During many years the area was losing its original character, which resulted in desiccation and complete deterioration of peatland plants. The analysis of water budget reduction was done through the integration of a spatially distributed water balance model and a numerical hydrogeological model. The simulations were based on data collected for the years 1952, 2001 and 2014. The results of simulations emphasize the significant human impact on groundwater budget leading to a continuous groundwater level dropdown, resulting in over 2 m lower groundwater level in year 2001 in relation to year 1952. The main reason for negative repercussion was a constant decrease of groundwater recharge due to urbanization.