W pracy przedstawiono wyniki badań nad możliwością wykorzystania porowatych szkieł z układu SiO2-P2O5-K2O-CaO-MgO- mikroelementy jako sztucznych podłoży dla upraw bezglebowych zasilanych hydroponicznie. Wykorzystując szkło wodne potasowe jako spoiwo włókien szklanych otrzymano maty o zróżnicowanej aktywności chemicznej w roztworach hydroponicznych. Badania reaktywności chemicznej utworzonych mat przeprowadzono w oparciu o metody analizy chemicznej (ICP-AES, EDS) oraz obserwacje mikroskopowe SEM. Stwierdzono, że poprzez zmianę stężenia szkła wodnego potasowego możliwe jest sterowanie szybkością uwalniania składników pokarmowych z mat szklanych, które do tej pory odbywało się poprzez zmianę składu chemicznego szkła nawozowego. Próbne uprawy trzykrotki (Tradescantia) wykazały przydatność otrzymanych mat w hydroponicznych uprawach bezglebowych.
EN
The subject of the study was porous glasses obtained as mats made of glass fibres from the SiO2-P2O5-K2O-CaO-MgO- microelements system. The effect of the content of the potassium water glass acting as a binder of fibres on the chemical activity of mats was studied by chemical analysis (ICP-AES, EDS) and SEM observations. Mechanism of the chemical activity of glassy fibres in the hydroponic solutions was considered. It has been found that the dissolution rate of the particular components of the glassy mats depends on the amount of potassium water glass. The applicability of glassy mats as an artificial soils was tested in hydroponic cultivation of plants (Tradescantia).
The aim of the present study was to assess the possibility of using composite type of fertiliser, containing glassy fertiliser as a source of P, K, Ca and Mg, as well as ammonium sulphate providing nitrogen, in horticulture. Potassium water glass was used as a binder. The study evaluated moreover the influence of composition and granulation of fertiliser composites (two granulations: 1.5 mm and 5 mm) on their solubility in laboratory conditions, and therefore on the components release. The usefulness of composites in the cultivation of celeriac was also estimated on the basis of the analysis of substrate and plant material, as well as biometric parameters. The achieved composites were characterised by the limited usefulness in plants cultivation, as ammonium sulphate dissolved too fast.
PL
Celem badań była ocena możliwości wykorzystania w ogrodnictwie nawozu typu kompozytu nawozowego, zawierającego w swoim składzie nawóz szklisty jako źródło P, K, Ca i Mg, oraz siarczan amonu dostarczający azot. Jako lepiszcze zastosowano potasowe szkło wodne. Określano także wpływ składu i uziarnienia kompozytów nawozowych (dwie granulacje: 1,5 mm i 5 mm) na ich rozpuszczalność w warunkach laboratoryjnych, a tym samym uwalnianie składników. Oceniano również przydatność wytworzonych kompozytów w uprawie selera na podstawie analizy podłoża i materiału roślinnego, a także parametry biometryczne. Uzyskane kompozyty charakteryzowały się ograniczoną przydatnością do uprawy roślin, ponieważ zawarty w nim siarczan amonu zbyt szybko ulegał rozpuszczaniu.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Nanocrystallization of LaF, in glass from the SiO2-Al2O3-Na2O-LaF, system has been studied. The correlation between glass composition and the effect of the ceramization of LaF, has been found. The thermal stability of the glass was investigated by DTA method. A size of the nanocrystallites was obtained by TMA observation as well as Scherrer's calculation of XRD data with respect to the time of the heat treatment. Effect of the ceramization process on the absorbence of the glass at the range 200-1100 nm was determined.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy zaprezentowano nowy typ ceramicznych nawozów mineralnych o spowolnionej, kontrolowanej szybkości uwalniania składników użytecznych (CRF) występujących w postaci szklistej. Mogą one, w sposób ekologiczny dla środowiska naturalnego, dostarczać uprawom fosforu, potasu, wapnia i magnezu oraz szerokiego zestawu mikroelementów w aktywnej biologicznie formie. Wykazano, że pobieranie składników pokarmowych ze szkieł nawozowych odbywa się poprzez korzenie roślin zgodnie z mechanizmem wietrzenia minerałów glebowych i jest intensyfikowana działaniem bakterii glebowych. Szkła nawozowe mogą być przydatne w szkółkarstwie, uprawach ogrodniczych, do zasilania drzew iglastych oraz różnego rodzaju roślin ozdobnych.
EN
The new type of ceramic mineral fertilizers with slow, controlled rate release of nutrients (CRF) existing in glassy form was presented in the paper. They can supply plants with phosphorus, potassium, calcium, magnesium and different microelements in the active biologically form. It has been proved that receiving the nutrients from glassy fertilizers takes place through roots of plants, according to the mechanism of weathering of soil minerals and is intensificated by soil bacteries action. Glassy fertilizers can be successfully used in horticulture, in the cultivation of conifers and different ornamental plants.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zbadano chemizm rozpuszczania cyrkonowej zaprawy ogniotrwałej w szkle, zawierającym SiO2, PbO i K2O jako składniki główne. Cyrkon (ZrSiO4) rozpuszcza się z równoczesną krystalizacją ZrO2 (baddeleyit). Występujący obok glinian CaAl2O4, zostaje zastąpiony przez Al2O3 (korund), który przechodzi następnie w leucyt (KAlSi2O6). Dla wyjaśnienia tych procesów porównano powinowactwa chemiczne tlenków w nich uczestniczących do SiO2 jako składnika więźbotwórczego szkła. Bardzo małe powinowactwo ZrO2 i Al2O3 do SiO2 w porównaniu z pozostałymi tlenkami pozwala aby krystalizowały w formie wolnych tlenków, mimo dużej koncentracji krzemionki w otoczeniu. Za miarę powinowactwa chemicznego przyjęto wartości entalpii swobodnej odpowiednich reakcji. Metoda ta może być zastosowana w badaniach każdego przypadku działania stopu krzemianowego na materiały.
EN
Chemistry of dissolution of zircon (ZrSiO4) refractory mortar in the glass containing SiO2, PbO and K2O as main components has been studied. Zircon (ZrSiO4) dissolution is accompanied by the simultaneous crystallization of ZrO2 (baddeleyite). Similarly, aluminate (CaAl2O4) is replaced by Al2O3 (corundum). It transforms later in leucite (KAlSi2O6). To explain a reason of these phenomena, chemical affinity of oxides participating in the process to the SiO2 as glass network former has been compared. Very small affinity of ZrO2 and Al2O3 to SiO2 in comparison with oxides glass - modifiers, makes them possible to exist as free oxides, in spite of high content of SiO2 in the surrounding melt. Free enthalpy values of the proper reactions has been used as a measure of chemical affinity of oxides and SiO2. These procedure can be used in different materials and silicate melts interaction study.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW