Zrównoważona konsumpcja, minimalizująca niekorzystny wpływ na środowisko naturalne i społeczne człowieka, jest nieodłącznym elementem zrównoważonego rozwoju oraz współczesnym, wielkim wyzwaniem dla zrównoważonego marketingu przedsiębiorstw, organizacji i instytucji. Przejawia się po stronie popytowej wszystkich rynków, ale jednocześnie ma silny związek przyczynowo-skutkowy z ich stroną podażową. Bez zrównoważonej konsumpcji nie ma sensu zrównoważona produkcja – i odwrotnie. Warunkiem rozwoju zrównoważonej konsumpcji, wymagającej częstokroć samoograniczania się, wyrzeczeń, i ponoszenia większych kosztów, jest wysoki poziom świadomości ekologicznej społeczeństwa. W konsekwencji oznacza to dokonywanie wyborów uwzględniających potrzeby innych ludzi oraz ochronę środowiska naturalnego. Tempo tego rozwoju będzie tym szybsze, im bardziej ewidentna będzie ekonomiczna opłacalność proekologicznych decyzji nabywczych. Umiejętna promocja zrównoważonej konsumpcji ma i będzie mieć w przyszłości podstawowe znaczenie dla kształtowania jakości życia - zarówno w skali poszczególnych środowisk lokalnych, jak i w skali globalnej. W artykule przedstawiono przykłady konkretnych działań skutecznie promujących postawy i aktywności zrównoważonej konsumpcji w Niemczech, Islandii i Finlandii. Ich identyfikacja i charakterystyka stanowi efekt międzynarodowego projektu pn. Go Green Across Europe, realizowanego w latach 2014-15 w ramach unijnego programu Leonardo da Vinci VETPRO.
EN
Sustainable consumption, minimizing humans’ negative effect on their natural and social environment, is an integral part of sustainable development and constitutes a major challenge for sustainable marketing of enterprises, organizations and institutions. It may be manifested on the demand side of all markets, but at the same time it is strongly connected in terms of cause and effect with their supply side. Sustainable production makes no sense without sustainable consumption – and vice versa. The condition for the development of sustainable consumption, which often demands self-restraint, sacrifices, increased effort and/or incurring higher purchase costs, is a high level of the society’s environmental awareness. It enables people to make nonegoistic choices which take into account the needs of others and the protection of the natural environment. More and more consumers in Poland and in Europe declare that the prices of goods and services do not constitute the most important criterion for them when making purchasing decisions. In spite of this, experience to date suggests that with more evident economic profitability of environmentally friendly behaviour and purchasing decisions comes a faster pace of development of sustainable consumption and its greater popularity. Efficient promotion campaigns for sustainable consumption is and will be vital for shaping the quality of life – both on the scale of particular local environments and on the global scale. The current article presents examples of specific actions effectively promoting the attitudes and activities of sustainable consumption in Germany, Iceland and Finland. They have been identified and described in the GO GREEN ACROSS EUROPE project, realized in the years 2014-15 within Leonardo da Vinci VETPRO programme.
The article presents the significant, though not universally acknowledged, role of marketing in generating imbalance in the developmental processes of modern economy and society. As the foundation of such analysis, the authors adopted the category of values, which constitutes on the one hand ethical reflection accompanying human activities connected with sustainable development, and on the other explains the nature of market behaviour of the modern consumer. In the search for the mechanism disturbing sustainable development, the authors pointed to the phenomenon of degradation of household as the most important component of the socio-economic system. Such degradation occurs under pressure from the market powered by innovation, the enterprise exposed to fierce competition and the state which supports in its policy the concentration of capital and unbalanced consumption. It has been proved that the processes which shorten the market life cycle of goods and reduce the contemporary human, market participant, to the role of an unreflective consumer, are in conflict with the principles of sustainable development. Modern marketing can be oriented to the realization of the principles of sustainable development, introducing the paradigm of ecologisation into the theory and practice of marketing activity – with reference to the model of managing a modern enterprise as well as to the process of revision in consumers’ consciousness and attitudes, gradually turning them into eco-consumers.
PL
W artykule wykazano znaczącą, aczkolwiek powszechnie nie uświadamianą rolę marketingu, jaką funkcja ta odgrywa w generowaniu nierównowagi w procesach rozwoju współczesnej gospodarki i społeczeństwa. Jako podstawę takiej analizy przyjęto kategorię wartości, stanowiącą z jednej strony refleksję etyczną w podejmowaniu wszelkich działań ludzkich związanych ze zrównoważonym rozwojem, z drugiej zaś, wyjaśniającą charakter zachowań rynkowych współczesnego konsumenta. W poszukiwaniu mechanizmu zakłócającego zrównoważony rozwój wskazano na zjawisko degradacji gospodarstwa domowego, najważniejszego komponentu systemu społeczno-gospodarczego, zachodzącej pod presją rynku napędzanego innowacjami, przedsiębiorstwa wystawionego na ostrą walkę konkurencyjną oraz państwa, które w swej polityce sprzyja koncentracji kapitału i niezrównoważonej konsumpcji. Wykazano również, że procesy te, skracające cykl życia rynkowego dóbr oraz redukujące dzisiejszego człowieka, uczestnika rynku, do roli bezrefleksyjnego konsumenta, kłócą się z zasadami zrównoważonego rozwoju. Współczesny marketing można ukierunkować na realizację zasad zrównoważonego rozwoju, wprowadzając w teorię i praktykę działań marketingowych paradygmat ekologizacji, zarówno w odniesieniu do modelu zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem, jak również do procesu przewartościowań w świadomości i postawach konsumentów, stopniowo czyniąc ich eko-konsumentami.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.