Przedstawiono koncepcję kompleksowej utylizacji wód zasolonych z KWK „Wesoła". Według tej koncepcji woda z poziomu 665 m, o zawartości Cl 35,45 g/dm3 poddawana jest nanofiltracji a następnie zatężana w tężniach. Woda z poziomu 465 m o zawartości Cl 2,25 g/dm3 jest odsalana metodą elektrodializy z równoczesnym otrzymywaniem koncentratu. Solanka z tężni łączona jest z koncentratem z elektrodializy i zatężana do stężenia NaCI 300 g/dm3, a następnie zatężana w węźle krystalizacji z pozyskiwaniem soli warzonej. Ługi pokrystalizacyjne z węzła krystalizacji łączone są z retentatem z nanofiltracji i kierowane, z popiołami do pustek poeksploatacyjnych. Szacunki wykazują bardzo dużą efektywność ekonomiczną utylizacji wód zasolonych według proponowanego schematu. Wartość wytwarzanej soli warzonej (1,68 min USD/ /rok) jest zbliżona do całkowitych kosztów utylizacji (1,71 min USD/rok) unika się przy tym ponoszenia opłaty ekologicznej o wartości 10,7 min PLN/rok (czyli 2,67 min USD/rok).
EN
A conception of comprehensive utilization of saline waters from "Wesoła" coal-mine was proposed. According to this conception water from level 665 m, that contains about 35.45 g/dm3 Cl is pretreated by nanofiltration (NF) and then evaporated in twig towers. Water from level 465 m of about 2.25 g/dm3 Cl content is desalinated and simultaneously concentrated by electro-dialysis (ED). Partially evaporated twig tower brine and ED concentrate undergo evaporation to NaCI concentration up to 300 g/ /dm3 and then further evaporation with salt (NaCI) crystallization. The NF retentate and post-crystallization lye are mixed with power station ashes and applied as a hydraulic filling in the mine. The profitability of comprehensive utilization was then estimated. The value of evaporated salt produced ($ 1.68 million per year) is similar to total costs of utilization ($ 1.71 million per year). The decrease of charge paid for chloride and sulfate discharge (estimated as $ 2.67 million per year) may be then considered as the utilization benefit, resulting in high economical efficiency of the proposed conception.
Dotychczas aktywne gaszenie pożaru w warunkach dużego zagrożenia metanowego bardzo rzadko dotyczyło zrobów, gdzie zapalił się metan. Częste przykłady użycia azotu w trakcie prowadzenia akcji pożarowych w polach metanowych odnosiły się do podawania tego gazu za tamy pożarowe po uprzednim wykonaniu ich jako ostateczne tamy przeciwwybuchowe (zamknięcie pola pożarowego). Niniejszy artykuł obejmuje nietypowy przykład akcji pożarowej gdzie zapalił się metan w zrobach ściany zawalonej (prawdopodobnie wskutek zaiskrzenia skał stropowych), a następnie ulegał on okresowemu wypalaniu. Aktywne gaszenie przeprowadzono stosując w tym celu azot. Omawiany przykład to zapalenie się metanu w dniu 12.03.1999r. w zrobach ściany 912a w pokładzie 501 zaliczonym do IV kategorii zagrożenia metanowego i III stopnia zagrożenia tąpaniami.
EN
Up to now active fire suppresion under conditions of high methane hazard has very rarely concerned caving where methane burst into flames. Frequent use of nitrogen during fire fighting actions at methane fields consisted in putting this gas over the fire dams which were constructed as final explosion-proof stoppings (fire field closure). This article refers to an atypical example of fire fighting action where methane ignited in longwall with cavings (probably due to roof rocks sparkling) and then it was subject to periodic burning-out. Active fire suppresion was conducted using nitrogen. The described example concerns to methane ignition on 12 March 1999 in caving of longwall 912a in bed 501 ranked with IV class of methane hazard and III degree of bounce one.