Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Źródła konfliktu litewsko-polskiego

100%

Szczurowski M.

Studia Orientalne

|

2012

|

nr 1(1)

170-191

RU

С момента восстановления независимости Польши и Литвы в 1918 году, отношения между двумя странами не складываются самым лучшим образом. В статье дается анализ причин этого положения вещей. Вначале представлено влияние геополитических и культурных факторов, в первую очередь их отличие, на отношения между двумя странами. Поскольку источников культуры Польши, грубо гороря, следует искать в ценностях, принесенных на польские земли католическим Костелом и западноевропейскими обществами, то культурность Литвы являет собой смесь элементов бизантийской культуры, культуры русских и азиатских племен, а также осколков культуры балтов. Существенное – если не главное – влияние на культурный облик Литвы оказали поляки. Затем проводится анализ причин плохих отношений двух государств в период межвоенного двадцатилетия. Главным источником и символом конфликта стало Вильно. До начала и в начальный период немецко-польской войны Литва, согласно публичным заявлениям, оставлась нейтральной. Только после агрессии Советского Союза против Польши, литовское правительство выступило с иницативами, в результате которых Литва де-юре лишилась статуса нейтрального государства. В годы второй мировой войны предмет спора – г. Вильно пережил пять очередных оккупаций, в результате которых отношения между поляками и литовцами в городе и Виленском районе стали крайне плохими. В свою очередь, в послевоенный период советская власть использовала недоразумения в целях осуществления своей политики, как в отношении поляков в Литве, так и граждан литовской национальности. После восстановления Литвой независимости, предметом спора стал в первую очередь статус польского меньшинства в Литве. Литовцы не прекращают поисков реальных, однако чаще мнимых, конфликтных моментов в отношениях с соседом и возлагают на Польшу ответственность за все спорные вопроосы, одновременно придавая этим разногластиям исторический аспект.

EN

Since 1918, when both Poland and Lithania regained their independence, the relations between the two countries have been difficult. This article is devoted to an analysis of the sources of the problem. Firstly, the article describes the influence of geopolitical and cultural factors on the relations between the two states, focusing especially on their dissimilarities. To simplify the problem, whereas the roots of Polish culture are grounded in the values, which were brought to the Polish soil by the Catholic Church and West European societies, the Lithuanian culture derives from elements of Byzathine culture, the heritage of Ruthenian and Asian tribes and the remains of the Baltic culture. An important, or perhaps even the most significant, contribution to Lithuanian culture was made by Poland. Secondly, the article analyses the causes for bad relations between the countries during the interwar period. The main source and the symbol of the conflict was Vilnius. Before and in the beginning of the war between Germany and Poland, Lithuania remained neutral, according to the declarations made beforehand. However, when the Soviet Russia invaded Poland, the Lithuanian government took actions that de iure caused Lithuania to lose its neutral stance. During the World War II, the bone of contention – Vilnius – was under occupation for five times subsequently, and, as a result, the relations between the Polish and the Lithuanian became extremely bad. Moreover, after the war the Soviet government used those differences as a tool for realising political goals in dealings with both the Polish nationals living in Lithuania and the Lithuanian. After Lithuania regained independence, the status of the Polish minority in Lithuania was at the core of the conflict. The Lithuanian continue to highlight conflict situations, which rarely ore based on true problems, while at the same time blaming Poland for all of the disputable matters, and imparting historical context on every controversy.

2

Szanghajska Organizacja Współpracy. Symbol nowego globalnego ładu czy globalnej konfrontacji?

100%

Szczurowski M.

Studia Orientalne

|

2013

|

nr 1(3)

139-156

RU

Многие правительства и общества считают современный американский империализм серьезной угрозой для мирового порядка. Чувство общей опасности способствовало заключению союза по инициативе Китая и России, который играет все более важную роль в политико-экономической системе мира. Это свидетельство укрепления политической линии части государств, выражения антипатии к политической и идеологической экспансии Запада, а в основном США. ШОС представляет собой форум всех государств Центральной Азии, даже те, которые находяться за пределами региона, которых не устраивает американский экспансионизм в мире. Шанхайская организация сотрудничества выросла из регионального форума о ограниченным профилем деятельности, в настоящее время она безусловно является новым гарантом качества в глобальной оборонной политике не только для ее членов и наблюдателей. Органзизация в большей степени представляет собой гарантию безопасности, что дает искру для начала конфликта.

EN

Many governments and socialites thinks that contemporary American imperialism as an important danger for world peace. A sense of sharing the risk contributed to conclusion, from the imitative of China and Russia, alliance, which plays an increasingly important part in the political and economic system of the world. It is a testimony of strengthen the line of conduct some of the countries, expressed reluctance to expand Western politic and ideology, in particular USA. SCO is a forum for all Central Asian countries, even for countries out of the region, to which US expansionism over the world is not accepted. Shanghai Cooperation Organization which has grown from a regional forum of limited subject of the business, currently is without a doubt a new quality in the global defense policy, not only its members and observers. It’s more than a guarantee of security than seeds of conflict.

3

Decyzje polityczne, decyzje wojskowe w drodze do Rzymu na wiosnę 1944 roku

100%

Szczurowski M.

Cywilizacja i Polityka

|

2018

|

tom 16

|

nr 16

461-472

EN

Political decisions and military orders are a special kind of political decision, especially on the strategic and operational levels of command. The article attempts to present political decisions that the military undertook in May 1944 during hostilities in Italy, which in fact were political decisions. An important role in making these decisions was played by the personal ambitions of the commanders.

PL

Szczególnym rodzajem decyzji politycznych są decyzje i rozkazy wojskowe, zwłaszcza na strategicznych i operacyjnych szczeblach dowodzenia. W artykule została podjęta próba przedstawienia decyzji politycznych jakie wojskowi podejmowali w maju 1944 roku podczas działań wojennych we Włoszech, które w istocie były decyzjami o charakterze politycznym. Ważną rolę przy podejmowaniu tych rozstrzygnięć odgrywały osobiste ambicje dowódców.

4

Bukowina rumuńska jako centrum i peryferie – wyzwania i szanse. Perspektywa polska

100%

Szczurowski M.

Cywilizacja i Polityka

|

2020

|

tom 18

|

nr 18

28-39

EN

The concept of the center and the periphery concerns the description of a selected fragment of the surrounding reality using the model of asymmetric spatial relations occurring in various spheres of life: social, economic, political, military, cultural and other – characterizing the dependence of peripheral areas on the dominant center. Bukovina undoubtedly meets the criteria of the center in terms of the concentration of the social and cultural life of the Polish minority in Romania. Another attribute of the „Polish” Bukovina as a future center is the development in the region of a diversified, including highly specialized, service infrastructure, mainly of a tourist and hotel nature. Finally, Bukovina is a place where a part of Polish cultural heritage is concentrated. On the other hand, Bukovina is a periphery, mainly in terms of geography, politics and administration. However, the borderland of this region results in specific features of the local Polish minority, characteristic of this type of community.

PL

Koncepcja centrum i peryferii dotyczy opisu wybranego fragmentu otaczającej rzeczywistości za pomocą modelu asymetrycznych stosunków przestrzennych zachodzących w różnych sferach życia: społecznej, gospodarczej, politycznej, militarnej, kulturowej i innych – charakteryzujących zależność obszarów peryferyjnych od dominującego centrum. Bukowina bez wątpienia spełnia kryteria centrum w kwestii koncentracji życia społeczno-kulturowego mniejszości polskiej w Rumunii. Kolejny atrybut „polskiej” Bukowiny jako przyszłego centrum to rozwój na terenie regionu zróżnicowanej, w tym wysoce specjalistycznej, infrastruktury usługowej, głównie o charakterze turystyczno-hotelarskim. Jest wreszcie Bukowina miejscem koncentracji części polskiego dziedzictwa kulturowego. Z drugiej strony Bukowina to peryferie, głównie w ujęciu geograficzno-politycznym i administracyjnym. Jednak kresowość tego regionu skutkuje szczególnymi cechami miejscowej mniejszości polskiej, charakterystycznymi dla tego typu społeczności.

5

Symbole cierpienia i rytuały żałoby we współczesnej przestrzeni politycznej

100%

Szczurowski M.

Cywilizacja i Polityka

|

2022

|

tom 20

|

nr 20

7-23

PL

Śmierć kogoś bliskiego skutkuje przejawami cierpienia, żałości, wreszcie ceremoniami pośmiertnymi i pogrzebowymi. Odejście osób, które były kluczowymi postaciami i wywierały wpływ na przestrzeń polityczną niesie za sobą, w tejże przestrzeni, całe spektrum symboli, oznak i rytuałów żałoby. W dziejach III Rzeczypospolitej Polacy doznali szeregu smutnych momentów związanych ze śmiercią mniej i bardziej znaczących w świecie polityki postaci. Odejście Jana Pawła II, wszystkich, którzy zginęli w katastrofie smoleńskiej, zabójstwo prezydenta Pawła Adamowicza, śmierć ojców założycieli III Rzeczypospolitej: Tadeusza Mazowieckiego i Jacka Kuronia, Władysława Bartoszewskiego, zgon jakże bliskiego środowisku Uniwersytetu Gdańskiego Andrzeja Chodubskiego i wielu innych, to zaledwie część ze znakomitych postaci świata polityki i nauk o polityce. Symbole cierpienia i rytuały żałoby, jakie towarzyszyły ich pożegnaniom, były między innymi wyrazem naszej kultury, także politycznej.

EN

The death of a loved one results in manifestations of suffering, mourning, and finally post-mortem and funeral ceremonies. The departure of people who were key figures and influenced the political space brings with it a whole spectrum of symbols, signs and rituals of mourning in this space. In the history of the Third Polish Republic, Poles experienced a number of sad moments related to the deaths of less and more significant figures in the world of politics. The departure of John Paul II, all those who died in the Smolensk catastrophe, the assassination of President Paweł Adamowicz, the deaths of the founding fathers of the Third Republic: Tadeusz Mazowiecki and Jacek Kuroń, Władysław Bartoszewski, Andrzej Chodubski, who was so close to the University of Gdańsk environment, and many others, are just some of the great world of politics and political science. The symbols of suffering and rituals of mourning that accompanied their farewells were, among other things, an expression of our culture, also political.

6

Polityczne aspekty tworzenia administracji polskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych w 1945 roku

100%

Szczurowski M.

Cywilizacja i Polityka

|

2021

|

tom 19

|

nr 19

82-105

EN

T he issue of joining the Ziemie Zachodnie and Północne to Poland was an important element of the policy of the Polish government in London and the Polish communists in the vicinity of Stalin in the USSR during World War II. Preparations for the takeover by the Polish administration, inspired by Stalin, the Ziemie Zachodnie and Północne included, in addition to creating the legal basis and regulating relations with the military administration of war, also the development of a general concept of operation and the collection of the necessary funds to achieve this goal. Difficulties with establishing administration in the Western territories resulted not only from the general post-war chaos, the lack of uniform and clearly formulated legal foundations, but also from the lack of precisely defined tasks and competences.

PL

Kwestia przyłączenia Ziem Zachodnich i Północnych do Polski, była w okresie II wojny światowej ważnym elementem polityki rządu polskiego w Londynie i komunistów polskich w otoczeniu Stalina w ZSRR. Przygotowania do przejęcia przez polską administrację, inspirowaną przez Stalina, ZZ i Płn. obejmowały, oprócz stworzenia podstaw prawnych i uregulowania stosunków z wojskową administracją wojenną, także opracowanie ogólnej koncepcji działania oraz zgromadzenie niezbędnych środków do realizacji tego zamierzenia. Trudności z tworzeniem administracji na Ziemiach Zachodnich wynikały nie tylko z ogólnego chaosu powojennego, z braku jednolitych i jasno sformułowanych podstaw prawnych, ale również z niedostatku precyzyjnie określonych zadań i kompetencji.