PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 38

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote RILKE – GELESEN NACH, GESCHRIEBEN VOR AUSCHWITZ. EINIGE BEMERKUNGEN
100%
Kuczyńska-Koschany K.
World Literature Studies
|
2012
|
tom 4 (21)
|
nr 4
50 – 62
EN
The title and conceptualization of this text were inspired by the important book by Victor Klemperer “Before 33/after 45” (1956). The author tries to argue that the poet who lived and wrote before 1933 (Rainer Maria Rilke died in December 1926), would not be so widely read and interpreted today had he lived and written in the period of the Third Reich. The author uses Rilke´s letters, memoirs, works and the other documents in this article as a figure of a clairvoyance in the same sense in which it was understood by the Polish poet Cyprian Kamil Norwid (1821-1883): “A clairvoyance has two sources: either wisdom, or désinteressement.” This clairvoyance becomes obvious when we compare – as Giorgio Agamben has done – fragments from Rilke´s novel Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge (1910, that is, before World War I) with the figure of the concentration camp “musulman” (which appears in Primo Levi´s books). The comparison has to do with the encounter of the bare face with reality and the relevant consequences that arise from this encounter. However, we find any clairvoyance neither in Rilke´s correspondence, nor in the memories of his friends, who often describe the poet´s ambivalent behaviour. Also, the author found it important to point out German and Polish reception of Rilke between 1933 and 1945. Her findings confirm the hypothesis about Rilke´s ambivalent attitude toward Jews and anti-Semitism.
2
Content available Przed. Notatki na marginesach książki Piotra Szaroty Wiedeń 1913
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2016
|
nr 3
75-82
EN
The article is a wide, contextual and open attempt on the educational actions at a review of the book Wiedeń 1913 written by Piotr Szarota. The author proposes lecture based on the category of “before”, this concept deconstructs the idea of “good old times”, it questions the “ubi sunt” theme. In other words: the conviction that Szarota creates critical vision of Vienna’s spacetime of the year before the World War I leads author of the review to emphatic as well as critical lecture of the book Wiedeń 1913.
PL
Artykuł jest próbą omówienia – szerokiego, kontekstowego i interpretacyjnie otwartego na działania edukacyjne – książki Piotra Szaroty pt. Wiedeń 1913. Autorka proponuje koncept lekturowy oparty na kategorii „przed”, dekonstruujący pojęcie „dawnych, dobrych czasów”, kwestionujący topos „ubi sunt”. Innymi słowy: przekonanie, iż Szarota krytycznie czyta wiedeńską czasoprzestrzeń roku poprzedzającego wybuch I wojny światowej, skłania autorkę omówienia do zarówno empatycznej, jak krytycznej lektury książki Wiedeń 1913.
3
Content available Olśniewające monstrum? (Magdalena Popiel, Świat artysty. Modernistyczne estetyki tworzenia, Universitas, Kraków 2018, ss. 324)
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Konteksty Kultury
|
2019
|
tom 16
|
nr 3
433-438
4
Content available Wiersze „suchego pogromu” – Marzec ’68 w poezji polskiej (rekonesans) [The poetry of the “dry pogrom” - March 1968 in Polish poetry (a reconnaissance)]
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Studia Litteraria et Historica
|
2017
|
nr 6
EN
The poetry of the “dry pogrom” - March 1968 in Polish poetry (a reconnaissance)The paper construes the distinctive character of March 1968 against the classical definitions of pogroms; hence the selection of Adam Michnik’s phrase “dry pogrom.” It analyzes direct responses to the events, using examples of Aesopian language (Artur Międzyrzecki) and satire (Janusz Szpotański, Natan Tenenbaum), as well as other reactions (Jerzy Ficowski, Aleksander Rymkiewicz). Further, it is concerned with poems from artists affected – to a larger or smaller extent – by the dry pogrom, such as Arnold Słucki. Views from afar – including Kazimierz Wierzyński’s Izrael [Israel] and Jacek Bierezin’s Wygnańcy [Exiles] – have also been analyzed. Michał Głowiński’s formula of “March talk” has been used to interpret the poetics of the poetry about March 1968, with reference to Orwellian Newspeak and Klemperer’s LTI. Finally, in the conclusion, a question is posed of whether the poems of the dry pogrom are a “poetry of dry despair,” a term used by Julia Hartwig to describe Paul Celan’s poems, as they speak about impossible liquids – blood and tears. Wiersze „suchego pogromu” – Marzec ’68 w poezji polskiej (rekonesans)W tekście referuję odrębność pogromu marcowego wobec klasycznych definicji pogromu: dlatego wybieram formułę Adama Michnika „suchy pogrom”. Zajmuję się reakcjami bezpośrednimi; są to przykłady języka „ezopowego” (Artur Międzyrzecki), satyry (Janusz Szpotański, Natan Tenenbaum) i inne (Jerzy Ficowski, Aleksander Rymkiewicz). Interesują mnie także wiersze dotkniętych – w szerszym i węższym sensie – „suchym pogromem” (jak Arnold Słucki). Analizuję widzenie z oddali (np. Kazimierz Wierzyń- ski, Izrael; Jacek Bierezin, Wygnańcy). Wykorzystuję formułę „marcowego gadania” Michała Głowińskiego wobec poetyki wierszy o Marcu ’68 (tu odniesienia do Orwellowskiej nowomowy oraz Klempererowskiej LTI). W zakończeniu pytam, czy wiersze „suchego pogromu” to „poezja suchej rozpaczy” (formuła Julii Hartwig użyta wobec poezji Paula Celana) – o cieczach niemożliwych: krwi i łzach.
5
Content available Rimbaudysta Julian T., Tuwim od łobuzów, Tuwim dla dzieci
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Porównania
|
2019
|
tom 25
|
nr 2
317-340
EN
Julian Tuwim (1894-1953) was a studier of Rimbaud in numerous ways: he read Jean Arthur Rimbaud (1854-1891) and translated his poems. He knew his poetry by heart and recited it. He worshiped the French poet and he visited his grave in Charleville and left him a bunch of red roses. He considered Rimbaud the greatest poet of all. Tuwim, probably, in the most interesting fashion assimilated and smuggled Rimbaud into his own poetry, at all its levels. Tuwim and Rimbaud are connected by what might be called the childishness of the poetic imagination. Both of them are literary rogues who are characterised by their creative disinvolture.Both of them advocate anarchy at a high artistic level.
PL
Julian Tuwim (1894-1953) był rimbaudystą na różne sposoby: czytał Jeana Arthura Rimbauda (1854-1891) i tłumaczył jego wiersze; znał je na pamięć i recytował; wielbił francuskiego poetę – odwiedził jego grób w Charleville z pękiem czerwonych róż, uważał go za największego poetę świata. Najciekawiej, być może, przyswajał i przemycał Rimbauda we własnej twórczości, na wszystkich jej poziomach. Tuwima i Rimbauda łączy to, co można by nazwać dziecięcością wyobraźni (poetyckiej), obydwaj są łobuzami literatury, twórcza dezynwoltura spokrewnia ich w wielu miejscach. Obydwaj anarchizują na wysokim poziomie artystycznym.
6
Content available Hannah Arendt i sobowtóry. Próba myślenia
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2020
|
nr 37
119-132
EN
The essay discusses an issue that has not yet been studied separately: Hannah Arendt and her autobiographical crumbs scattered across other people’s biographies that she wrote and in her own biographies, both literary and cinematic. I called it an attempt at thinking, i.e. a synonym of a (biographical) essay. When Arendt writes about, e. g. Walter Benjamin or Rahel Varnhagen, she also – sometimes – writes about herself. When she smokes a cigarette in a specific way (rather than any other) or speaks German, she creates specific non-verbal doppelganger-like constructions.
7
Content available „El mole rachmim” / „El Male Rachamim”: Gomulicki, Tuwim, Linke
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
|
2022
|
tom 10
105-115
EN
The author compares the references to the Jewish prayer El Male Rachamim (Hebrew for ‘God Full of Mercy’): El Male Rachmim by Wiktor Gomulicki, Julian Tuwim’s Ghetto from Notatnik poetycki and a post-war drawing by Bronisław Linke El male rachmim. There are intertext, intersemiotic and interpersonal relations happening between them (Tuwim included Gomulicki’s work in Księga wierszy polskich XIX wieku [A Book of Polish Verses of the 19th Century]; Linke illustrated Bal w Operze [Ball at the Opera]; a note in Ghetto announces text My, Żydzi polscy [We, Polish Jews]). What is happening with the motif wandering through cultural and character codes? Does the turning point of the Extinction indeed change it?
PL
Autorka porównuje nawiązania do żydowskiej modlitwy El Male Rachamim (hebr. ‘Boże Pełen Miłosierdzia’): wiersz El mole rachmim Wiktora Gomulickiego, Ghetto Juliana Tuwima z Notatnika poetyckiego i powojenny rysunek Bronisława Linkego El mole rachmim. Zachodzą między nimi relacje intertekstualne, intersemiotyczne i interpersonalne (Tuwim umieścił utwór Gomulickiego w Księdze wierszy polskich XIX wieku; Linke ilustrował Bal w Operze; zapiska Ghetto zapowiada tekst My, Żydzi polscy). Co dzieje się z motywem wędrującym przez kody kulturowe i znakowe? Czy cezura Zagłady istotnie go odmienia?
8
Content available Ściana Płaczu: Władysław Broniewski i Jerzy Ficowski. Interpretacja porównawcza: egzemplifikacja
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2021
|
nr 14
101-112
EN
The article reminded about the rudiments that rule the comparative interpretation. The authoress refers to previous methodological and methodical arrangements, especially Bożena Chrząstowska’s, and uses the adopted rudiments in practice (expanding the area with theme and topic). The sketch is an attempt of comparative interpretation of two poems written by polish poets, Władysław Broniewski (1897-1962) and Jerzy Ficowski (1924-2006) – which are about Jerusalem Wailing Wall.
PL
W artykule przypomniano reguły, jakimi rządzi się interpretacja porównawcza. Autorka odnosi się do dotychczasowych ustaleń metodologicznych i metodycznych, przede wszystkim Bożeny Chrząstowskiej, oraz stosuje przyjęte zasady w praktyce (rozszerzając pole o temat i topos). Szkic jest próbą interpretacji porównawczej dwu wierszy polskich poetów - Władysława Broniewskiego (1897-1962) i Jerzego Ficowskiego (1924-2006) – na temat jerozolimskiej Ściany Płaczu.
9
Content available Trzy wiersze tworzące nieoczywistą serię – edukacja jako perspektywa (nie)obcości (o jednej lekcji akademickiej w klasie patronackiej)
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2021
|
nr 13
187-198
EN
In a perspective resulted after a refugee crisis – necessary in education – social (un)foreignness, I summon an idea and a course of a academic lesson carried out in II secondary school in Chojnice. On a wider background pogroms (and social violence) and in a narrower context of pogrom in Kielce a three poems were compared during this lesson: Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego [anonymous, end of 15th century], which belongs to school canon of medieval poems; Pieśń o zabiciu „Nurta Nowego”[„Arkusz” 1996, nr 11] – current literary and environmental joke which is based on a paraphrase on a canonical text; Julian Kornhauser’s Wiersz o zabiciu doktora Kahane [from the cycle Żydowska piosenka, from the book of poetry Kamyk i cień, 1996] – directly referring to the pogrom in Kielce (4th July, 1946) and being a literary allusion to medieval song. I made the Anna Szumańska’s emphatic  poems from 28th July, 1946 (a direct reaction for the pogrom in Kielce) and a current “interventional” poem by Piotr Mitzner entitled Obraz (from the book of poetry Siostra, 2019) the compositional frame of my article.
PL
W powstałej po kryzysie uchodźczym perspektywie - koniecznej edukacyjnie - społecznej (nie)obcości przywołuję ideę i przebieg przeprowadzonej w II Liceum Ogólnokształcącym w Chojnicach lekcji akademickiej. Na szerszym tle pogromów (i przemocy społecznej) i w węższym kontekście pogromu kieleckiego porównano podczas tej lekcji trzy wiersze: Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego [anonim, k. w. XV], należącą do szkolnego kanonu tekstów poetyckich średniowiecza; Pieśń o zabiciu „Nurta Nowego”[„Arkusz” 1996, nr 11] – współczesny żart literacki i środowiskowy, oparty na parafrazie tekstu kanonicznego; Juliana Kornhausera Wiersz o zabiciu doktora Kahane [z cyklu Żydowska piosenka, z tomu Kamyk i cień, 1996] – odnoszący się bezpośrednio tematycznie do pogromu kieleckiego (4 lipca 1946) i będący aluzją literacką do pieśni średniowiecznej. Ramą kompozycyjną tekstu uczyniłam wiersze empatyczne Anny Szumańskiej z 28 lipca 1946 roku (bezpośrednia reakcja na pogrom kielecki) oraz współczesny, „interwencyjny” wiersz Piotra Mitznera pt. Obraz (z tomu Siostra, 2019).
10
Content available Gest pośmiertnego pisania i inne „gesta” poetyckie (Verlaine, Rimbaud)
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2010
|
nr 17
43-65
EN
The essay undertakes to investigate the phenomenon of erotic friendship as an “intertextual friendship” and, at the same time, “somatic (mis) understanding” (German: Un-beziehung). The following considerations include a discussion on the relationship between Paul Verlaine and Arthur Rimbaud, viewed first of all as bohemian characters of bohemian life and the protagonists of the mitologised homo-erotic relationship. Beside a hermeneutic attempt at describing the intimacy shared by both poets, or stages in the development of their intimate relations (with reference to French literature of the subject and texts that have not yet been translated into Polish), the author writes extensively on the reception of the relationship of the legendary pair of friends-lovers A-war period, Agnieszka Holland’s film Total eclipse and the most recent poetical texts by Ewa Sonnenberg. The essay is complemented by some considerations on similar cases, analogous to the instance of the relationship between the two French poets: epistolary romance between R.M. Rilke and M. Tsvetaeva and, important within the context of the reception of Rimbaud in Poland - love/friendship exhibited in the letters between Andrzej Czajkowski and Anita Janowska.
11
Content available Nauczyciel(ka) – czyli kto? Zamiast abecadła
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2018
|
nr 8
35-38
EN
-
12
Content available Dopisywanie, przepisywanie. Temat zapoznany, temat rewindykowany
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2016
|
nr 3
1-2
13
Content available Głowiński: tożsamość prozą (od początku)
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2013
|
nr 22
119-129
EN
The article is an attempt to reach the first statements and texts by Michał Głowiński, relating to Jewish identity in Poland, the condition of a child of the Holocaust, the trauma of a Holocaust survivor, and the situation of an intelectual. The author of the article tries to demonstrate continuity of all creative gestures, from the frist writings and statements, signed with pseudonyms, through Czarne sezony [The Black Seasons] and their continuations, to the autobiographical Kręgi obcości [Circles of strangeness]; the continuity is seen in the perspective of identity. The author is also interested, in the given subject scope, in Głowiński’s spatial obsessions (especially claustrophobia and phantasmagoria). The stake of literary “self-therapy” is in the most crucial things: truth of oneself, memory, self-identification.
14
Content available „Kochają tylko psy”. Psia buda i ludzkie szczenię (w Psich latach Günthera Grassa i Nakarmić kamień Bronki Nowickiej)
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2017
|
nr 5
31-40
EN
The article is an attempt to show the relationship between the dog and the man in chosen literary examples. Among them there are dogs enslaved by a man, i.e. Adolf Hitler’s dogs, the dog in the poem Monologue of a Dog Ensnared in History written by Wisława Szymborska and the dog in the novel by Günter Grass Dog Yeas (Hundejahre, 1963). There are also dogs enabling human to live, dogs, who teach man intimacy, freedom and friendship, loving dogs. The most important example here is above all the book of prose written by Bronka Nowicka, entitled To Feed the Stone (2015) and the poem Grandma and Poodle by Danuta Wawiłow. The author of the essay comes to a conclusion that kennel, dog’s fur and dog’s presence are in many different ways essential for man not to get lost in the world.
PL
Tekst jest próbą na temat relacji psa i człowieka w literaturze na wybranych przykładach. To psy zniewolone przez człowieka, czyli psy Adolfa Hitlera, w wierszu Wisławy Szymborskiej pt. Monolog psa zaplątanego w dzieje (2004) i w powieści Güntera Grassa Psie lata (Hundejahre, 1963). To także psy pozwalające człowiekowi żyć, uczące człowieka podmiotowej cielesności, wolności i przyjaźni, partnerskie, kochające. Tu przede wszystkim ważny jest przykład prozy Bronki Nowickiej z tomu Nakarmić kamień (2015) oraz wiersza dziecięcego Danuty Wawiłow pt. Babcia i pudel. Autorka tekstu konkluduje, że psia buda, psia sierść i psia obecność są wielokrotnie niezbędne, by człowiek nie zagubił się w świecie.
15
Content available Essay as a Hydrofoil Boat: Reflections on Reading Jan Tomkowski’s Anthology of Polish Literary Essay
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2019
|
nr 8
385-393
EN
The paper is a multifaceted and contextual attempt at discussing the anthology of Polish literary essay in the version proposed by Jan Tomkowski in the edition of Biblioteka Narodowa (Series I, no. 329). It is also an essay on this essay anthology.
16
Content available „Panienka”, „Godzina Polski”, 1916: Irena Tuwim’s Literary Debut
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
|
2019
|
nr 8
199-209
EN
The author of the article deals with the poetic newspaper debut of Irena Tuwim (1898-1987), an outstanding author and translator of children’s literature, but also a poet who is forgotten or read only on the margin of the literary output of her brother, Julian Tuwim (1894-1953). The poem titled Panienka (A Maiden), published in Godzina Polski in 1916, is hereby subjected to a contextual analysis and referred to other poems by Irena Tuwim as well as confronted with her existence, also in the auto-emancipatory dimension.
17
Content available Hotel Ukraina. Bohdana Zadury wiersz o przyjmowaniu uchodźców
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2017
|
nr 6
119-130
EN
The article is raising the refugees issue in reference to the poem Ukraine Hotel by Bohdan Zadura, published in his book Final touch (2014). The poem was written as a spontaneous reaction on the pacification of the Maidan in Kiev in February 2014. Therefore the author of the article is sketching wide contextual background, she recalls reportages, essays and interviews which explain the core of the conflict. The article collects materials useful during school lessons asking the questions: who is (or who can be) a refugee and if I am ready to welcome such a person under my roof?
PL
Tekst podejmuje problem uchodźczy w odniesieniu do wiersza Bohdana Zadury Hotel Ukraina z tomu Kropka nad i (2014). Wiersz został napisany jako spontaniczna reakcja na pacyfikację kijowskiego Majdanu w lutym 2014, dlatego autorka szkicuje szerokie tło kontekstowe, przywołując reportaże, eseje i rozmowy, które przybliżają sedno konfliktu. Tekst gromadzi zatem materiały do lekcji na temat: kim jest (lub może być) uchodźca i czy ja sam(a) jestem gotowy(a) przyjąć taką osobę pod swój dach?
18
Content available ALEKSANDER WAT, AN ORPHIC POET
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Colloquia Litteraria
|
2017
|
nr 1
EN
he most important context for many 20th century references to the myth of Orpheus and Eurydice remained Rilke’s poem Orpheus. Eurydice. Hermes (among others, Jastrun, Herbert, Miłosz); the author of the article wonders whether Rilke was equally important for Aleksander Wat as the author of Wiersze somatyczne [Somatic poems] as well as Wiersz ostatni [A Final Poem]. A comparison of the first edition of Wiersze somatyczne (“New Culture”, 1957) with its first book publishing (also in 1957) inclines the author to pose a question, why is this first version much more dramatic, somehow more “orphic”: did Wat soften a book version of the poem due to personal reasons (a soften phase of the illness) or was it because of censorship’s intervension? Referring to Orpheus, the author also indicates significant painting contexts (Moreau, Delville, Redon) and sculpture contexts (Rodin); it becomes useful during Wat’s interpretation – his very pictorial illustration (e.g. in the poem Na wystawie Odilon Redona) is also “orphic”, full of blackness. Nevertheless, it seems that Wat’s orphic descent into blackness, inside oneself, into death is even more acute than Rilke’s – since Wat writes about himself, his own death and his own funeral (Wiersz ostatni). 
19
Content available Pan Cogito – poczynany. O kilku wierszach Zbigniewa Herberta
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Konteksty - Polska Sztuka Ludowa
|
2024
|
tom 344
|
nr 1-2
6-16
EN
This sketch deals with an interesting and, up to now, rather vaguely commented period in the oeuvre of Zbigniew Herbert (1924–1998) – a time of an emergence of the conception of a lyrical persona, i.e. Mr. Cogito. Some of the poems were composed in several versions – with Mr. Cogito or without his presence; the poet’s thought process lasted for over a decade (from the onset of the 1960s to 1974, i.e. the year of the appearance of the Pan Cogito volume). This fact alters not only Herbert’s poetics but also the image of Polish poetry and, ultimately, transforms the latter’s readers, both male and female.
PL
Szkic traktuje o ciekawym i dotychczas jedynie zdawkowo komentowanym okresie twórczości Zbigniewa Herberta (1924–1998). To czas, kiedy pojawiła się u niego koncepcja persony lirycznej – Pana Cogito. Niektóre wiersze powstawały wówczas w kilku wersjach – z Panem Cogito lub bez obecności tej postaci, a proces myślowy trwał u poety ponad dekadę (od początku lat 60. XX wieku do roku 1974, kiedy to ukazuje się tom zatytułowany Pan Cogito), co zmienia nie tylko poetykę samego Herberta, lecz także oblicze poezji polskiej, wreszcie przemienia czytelników i czytelniczki tej poezji.
20
Content available Czerniowce literackie - – alfabet, analfabet, alefbetgidariusz
100%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2019
|
nr 9
47-64
EN
In my interpretation, starting with Helmut Böttiger’s topobiographical formula Orte Paul Celans (1996), I am following not only the most famous poet of Chernivtsi, but also other important writers of the capital of Bukovina, such as: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylanska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Other supporting concepts will probably prove to be: the formula of “the search for Jewish identity in German-language poetry of Bukovina”, created by Peter Rychlo (in particular the special incorporations of the myths of Jerusalem and Atlantis in the poetry of Chernivtsi); the status of the German language as a creative and also deadly oxymoron Muttersprache/Mördersprache (mothers language / murderers’ language) in the poetry of the Jews sentenced to extermination; the reflections about the incarnation, the liveliness and the rapid negation of the myth of Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska); the Heiddeger’s trace, resulted from the reading of Friedrich Hölderlin and finally Tadeusz Sławek’s etymological-nomadic reflections about ORT/WORT. As a literary phenomenon and especially as a poetic one, Chernivtsi can become an exemplification of the widely understood geopoetics, but its localization on the borderland of Ukraine, Romania and Moldova and its multiculturalism (several religions, several alphabets and languages, several ethnical groups), which is a consequence of the long-lasting and complicated history of the region, make this city something far more interesting. In Chernivtsi, poetry became a very expressive synecdoche of the culture,  figure of self-identification of a certain urban culture.
PL
Wychodząc od formuły topobiografii Helmuta Böttigera Paul Celan. Miasta i miejsca (Orte Paul Celans, 1996), podążam interpretacyjnie nie tylko tropem najsłynniejszego poety czerniowieckiego, lecz także innych ważnych pisarzy stolicy Bukowiny, takich jak: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylańska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Wspomagającymi koncepcjami okażą się zapewne: ukuta przez Petra Rychłę formuła „poszukiwania tożsamości żydowskiej w niemieckojęzycznej poezji Bukowiny” (tu także szczególne wcielenia mitu Jerozolimy i Atlantydy w poezji czerniowieckiej); status niemczyzny jako twórczego i jednocześnie śmiercionośnego oksymoronu Muttersprache/Mördersprache (język matki/język morderców) w poezji skazanych na zagładę Żydów, rozważania na temat inkarnacji, żywotności i gwałtownego zanegowania mitu Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska), Heideggerowski trop wynikający z lektury Friedricha Hölderlina, wreszcie etymologiczno-nomadyczne rozważania Tadeusza Sławka na temat ORT/WORT. Czerniowce jako fenomen literacki, a zwłaszcza poetycki, mogą stać się egzemplifikacją rozważań w ramach szeroko pojętej geopoetyki, lecz ich usytuowanie na pograniczu ukraińsko-rumuńsko-mołdawskim oraz wynikająca z długich i skomplikowanych dziejów multikulturowość (kilka religii, kilka alfabetów i języków, kilka grup etnicznych), czynią to miasto czymś daleko ciekawszym. Poezja stała się w Czerniowcach bardzo wyrazistą synekdochą kultury, figurą autoidentyfikacyjną pewnej kultury miejskiej.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.