In Poland the desacralization of buildings for exhibition purposes may at first seem a marginal phenomenon. However, the fact that at least 84 such transformations have been carried out in Poland since World War II suggests something different. This paper aims at depicting the chronological development of this phenomenon, its scale and its architectural structure, i.e. the sort of buildings that have become adapted. It also tries to pinpoint the reasons why the pace of this process does not change even though nowadays both desacralization and search for new exhibition spaces are widely discussed topics. Yet another goal of this study was to find churches, synagogues and monasteries that could be used for further research, which in time may allow to form more detailed conclusions.
PL
Czy desakralizacja obiektów zabytkowych i tworzenie w nich ekspozycji to w Polsce zjawisko o marginalnym znaczeniu? Fakt, iż w powojennej Polsce odnotowano przynajmniej 84 podobne realizacje, sugeruje coś zgoła innego. W artykule przedstawiono chronologię, zasięg oraz strukturę zbioru obiektów adaptowanych. Spróbowano dotrzeć do przyczyn braku zmian w tempie rozwoju tego zjawiska, pomimo wzrastającego zainteresowania zarówno tematyką desakralizacji, jak i tworzeniem alternatywnych przestrzeni eksponowania sztuki. Pośrednim celem poszukiwań było odnalezienie jak największej liczby kościołów, synagog i klasztorów, które posłużą do dalszych badań, co z kolei pozwoli w przyszłości na formułowanie bardziej szczegółowych wniosków.
The study of how people perceive an interior of a Gothic church was inspired by ideas of Juliusz Żórawski. The paper presents an attempt at verifying Żórawski’s views concerning people’s reactions to such medieval buildings. The research was carried out by means of a stationary eye tracker, which made it possible to register the movement of eyes of the participants. 142 volunteers took part in the tests. Each of them looked at five different visualizations showing the interiors of French cathedrals from the 12th and the 13th century. The images showed interiors of various height and length. The aim of the research was to determine which architectural elements make it most probable for the observers to perceive the depth of the main aisle when changes are made to the interior’s proportions.
PL
Inspiracją do podjęcia badań nad percepcją wnętrza gotyckiego kościoła były rozważania Juliusza Żórawskiego. W artykule zaprezentowano próbę weryfikacji poglądów Profesora dotyczących sposobu zapoznawania się z tą średniowieczną strukturą. Badania przeprowadzono przy użyciu okulografu stacjonarnego, który umożliwiał rejestrację ruchu gałek ocznych obserwatorów. W testach uczestniczyło 142 wolontariuszy, którzy przyglądali się pięciu przygotowanym przez autorów badania wizualizacjom wnętrz katedr francuskich z XII i XIII w. Ilustracje przedstawiały obiekty o różnej wysokości i głębokości. Celem badania było także określenie, dzięki jakim elementom architektonicznym obserwatorzy najchętniej odczytują głębokość nawy głównej wraz ze zmianą jej proporcji.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.