Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zanikanie świętości. Natura i źródła procesu desakralizacji w kulturze Zachodu

100%

Chmiel B.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2017

|

tom 36

|

nr 1

EN

The aim of this article was to indicate the essential elements of the process of desacralization of Western culture. In the first part, I individuated fundamental elements characterizing the “traditional” concept of culture, whose main feature was the lack of a sharp distinction between the realm of the sacred and the profane grounded in the idea of cosmic order. The second part concerns the genesis of desacralization, which – in the case Western culture – is associated with the idea of the sophists’ concepts and ideas of the Renaissance. In both cases, desacralization is associated with anthropocentrism. The essence of anthropocentrism is the perception of reality, in which man perceives himself not as an integral part of the divine order, which he should recognize and accomplish in the right way, but as an autonomous creator, directing the world according to his own laws. The question whether these human laws are in harmony with the divine order or remain in contradiction with it appears to be secondary – essential is genesis and nature of order in the human world.

PL

Celem niniejszego artykułu było wskazanie zasadniczych elementów składających się na proces desakralizacji kultury Zachodu. W pierwszej części przedstawiono zasadnicze elementy charakteryzujące „tradycyjne” pojmowanie kultury, którego wyróżnikiem był brak ostrego rozróżnienia na sferę sacrum i profanum ugruntowany w idei kosmicznego ładu. Druga część dotyczy genezy desakralizacji, którą – w przypadku kultury zachodniej – należy wiązać najpierw z myślą sofistów, a następnie z ideami renesansu. W obu przypadkach desakralizacja wiąże się z antropocentryzmem. Istotą antropocentryzmu jest takie postrzeganie rzeczywistości, w którym człowiek pojmuje samego siebie nie jako integralną część boskiego ładu, który winien rozpoznać i realizować we właściwy sobie sposób, ale jako autonomicznego twórcę kreującego „swój” świat wedle własnych praw. Kwestia, czy owe ludzkie prawa są zgodne z boskim porządkiem, czy pozostają z nim w sprzeczności jawi się tym samym jako drugorzędna – tym, co zasadnicze, jest geneza i natura ładu panującego w świecie człowieka.

2

Krytyka nowożytnej postaci chrześcijaństwa zachodniego z perspektywy tradycjonalizmu integralnego

100%

Chmiel B.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2015

|

tom 34

|

nr 2

EN

The purpouse of this paper is to examine main objection against modern form of western christianity formulated by representatives of Traditionalist School (R. Guénon, F. Schuon, A. K. Coomaraswamy). According to traditionalist’s point of view degeneration of contemporary culture was caused by metaphysical shift toward humanism, indyvidualism and anthropocentrism, which began XIV century and gradually destroyed whole hierarchical and theocentrical culture. In case of religion this revolution led to sentimentalism, moralism, and religious syncretism. These attitudes realised by Reformation spoiled not only modern theology but whole religious world view.

PL

Przedmiotem niniejszej pracy jest krytyka nowożytnych form chrześcijaństwa zachodniego sformułowana przez głównych przedstawicieli tradycjonalizmu integralnego. Celem pracy jest wskazanie najważniejszych zarzutów ze szczególnym uwzględnieniem ich metodologicznego tła. Za podstawową przyczynę degeneracji nowożytnej kultury i religii uznano renesansowy humanizm tożsamy z antropocentryzmem i indywidualizmem. Skutkiem takiej zmiany perspektywy był upadek tradycyjnej metafizyki pojmującej człowieka w kontekście hierarchicznie uporządkowanego świata, będącego przejawem boskiego ładu, którego człowiek był częścią. W kontekście religijnym efektem przeniesienia akcentów z wszechświata na człowieka jest sentymentalizm, moralizm i synkretyzm religijny, które swój najpełniejszy wyraz znalazły w protestantyzmie.

3

Problem pluralizmu religijnego i wzajemnych oddziaływań międzyreligijnych wperspektywie filozofii tradycjonalizmu integralnego

100%

Chmiel B.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

tom 62

|

nr 9: Teologia fundamentalna i religiologia

17-39

EN

The purpose of this paper is an issue of religious pluralism and inter-religious impacts typocal for the integral tradictionalism represented by R. Guenon, F. Schuon and A.K.Coomaraswamy. The aim of this study is to expose differences between the points of view of traditionalism and syncretism as well as the Catholic Church. The first part concerns essential tradistionalistic concepts which can be regarded as a foundation of its religious theory (the notion of God, cognition, the truth). The second part involves an idea of transcendent unity of religion and a role of inter-religious influences. Finally, there is a short analysis of the presented theses.

PL

Przedmiotem artykułu jest podejście do kwestii pluralizmu religijnego oraz międzyreligijnych oddziaływań właściwe dla tradycjonalizmu integralnego reprezentowanego przez R. Guenona, F. Schuona, A.K. Coomaraswamy. Celem rozważań jest wyeksponowanie różnic pomiędzy punktem widzenia tradycjonalizmu a synkretyzmem i stanowiskiem Kościoła katolickiego. Pierwsza część artykułu dotyczy zasadniczych idei tradycjonalizmu, które mogą być pojmowane jako fundament dla jego teorii religii (pojęcie Boga, poznania, prawdy). W drugiej części rozważona jest koncepcja transcendentalnej jedności religii oraz roli oddziaływań międzyreligijnych. Całą pracę podsumowuje krótka analiza zaprezentowanych tez.

4

Uwagi na temat możliwości rozróżniania między „formą” a „sensem” ekspresji religijnej

100%

Chmiel B.

Analecta Cracoviensia

|

2016

|

tom 48

EN

The purpouse of this paper is to examine basal assumptions lying at the bottomof intentional transformations of religious expression’s forms. According to examinedconcept “forms” in which these ideas are transmited and taught, are historicaly conditioned,variable and thus should be adjusted to mentality of conteporary culture. Thisproposal rest upon assumtion that we are able to distinguish between relative “form”of expresion and its objective “essence”/“menaning”. Consideration conducted in anarticle prove that this assumtion lack of justification and such efforts to “modernise”religious language leads do desacralisation.

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie problematyki związanej z leżącym u podstaw„modernizacji” języka teologii rozróżnieniem na absolutny/ahistoryczny „sens”Objawienia oraz jego relatywną/dziejowo uwarunkowaną „formę”. Celem analiz jestwykazanie, że owo rozróżeninie nie może być pojmowane jako obowiązujące absolutnie.Jest ono jedynie relatywnie ważne, gdy występuje w ramach poszczególnychteologicznych „paradygmatów”. Dodatkowo wskazano argumenty za tezą, wedlektórej takie próby „modernizacji” form wyrazu mogą przyczyniać się do stopniowejlaicyzacji chrześcijańskiego przesłania.