Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Działalność protopopa zabłudowskiego Nestora Kuźmicza na tle epoki cz. 1

100%

Mironowicz A.

|

nr 1

135-152

EN

Nestor Kuzmich has permanently entered the history of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The clergyman was one of the initiators of establishing the Zabludov printing house. Thanks to the protection of the Khodkievich and Sapieha families, Nestor Kuzmich became a protopope of Zabludov and Grodno. He was the confessor of Hrehor Chodkiewicz and Paweł Sapieha. In the 1690s, Nestor Kuźmicz participated in councils where important matters of the Orthodox Church were discussed. The synod of 1591 appointed him a reviewer of church books. The appointment of Nestor Kuzmich as a censor of printed books confirms his great competence and broad knowledge in the field of theology and church legislation. On the initiative of Nestor Kuzmich, protopopes were granted the power of staffing parishes and exercising jurisdiction over the clergy.

PL

Nestor Kuźmicz na trwale wpisał się w historię Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. Duchowny był jednym z inicjatorów powołania drukarni zabłudowskiej. Dzięki protekcji Chodkiewiczów i Sapiehów Nestor Kuźmicz został protopopem zabłudowskim i grodzieńskim. Był spowiednikiem Hrehorego Chodkiewicza i Pawła Sapiehy. W latach dziewięćdziesiątych XVI wieku Nestor Kuźmicz uczestniczył w soborach, na których były poruszane istotne sprawy Kościoła prawosławnego. Synod w 1591 roku powołał go na recenzenta ksiąg cerkiewnych. Wyznaczenie Nestora Kuźmicza na cenzora ksiąg drukowanych potwierdza jego duże kompetencje i szeroką wiedzę w zakresie teologii i prawodawstwa cerkiewnego. Z inicjatywy Nestora Kuźmicza przekazano protopopom kompetencje obsady duchowieństwa parafialnego i sprawowania nad nim jurysdykcji.

2

Związki kulturowe monasteru supraskiego z kulturą serbską w XVI wieku

100%

Mironowicz A. , p. , Ławreszuk M. , Kostiuczuk J. , Ignatiuk K. , p. , Ławreszuk M. , Ignatiuk K.

|

nr 19

PL

Monaster supraski, w XVI wieku był drugim po Ławrze Kijowsko-Peczerskiej prawosławnych ośrodków zakonnych na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Monaster supraski zajmuje niekwestionowane miejsce w historii Kościoła prawosławnego, regionu i kultury wielu narodów. Ten najbardziej wysunięty na zachód prawosławny ośrodek klasztorny przekształcił się w drugiej połowie XVI w. w centrum kulturowe o znaczeniu ogólnosłowiańskim. Trudno bowiem wskazać inny ośrodek, w którym w takim zakresie skoncentrowane zostały najlepsze osiągnięcia różnych dziedzin kultury i w którym tak intensywnie przejawiały się kontakty z kulturą innych narodów słowiańskich, a najgłębsze i stare tradycje weszły organicznie w życie następnych wieków. Bezpośrednie związki Supraśla z kulturą serbską znajdują potwierdzenie w wystroju wnętrza cerkwi Zwiastowania NMP. Najważniejszą inwestycją klasztorną była wspomniana wyżej cerkiew Zwiastowania NMP. Wystrój wewnętrzny świątyni wskazuje na silne wpływy kulturowe bizantyjsko-ruskie na zachodnie obszary Wielkiego Księstwa Litewskiego. Za archimandrii Sergiusza Kimbara grupa malarzy podkierunkiem „Serbina Nektarego malarza” ozdobiła wnętrze świątyni freskami. Ławrę supraską odwiedzało wielu mnichów i dostojników z Bałkan w tym powracający z Moskwy patriarcha carogrodzki Jeremiasz II i patriarcha Serbski i Bułgarski Gabriel. Bliskie relacje monasteru z Kijowem, Słuckiem, Wilnem, Moskwą, Serbią, Wołoszczyzną, Bułgarią i ze św. Górą Athos pozwoliły na skoncentrowanie w nim dorobku kulturowego wielu narodów słowiańskich. Oddziaływanie kultur narodów wschodniosłowiańskichi bałkańskich uwidoczniło się na terenie monasteru w architekturze i malarstwie ikonograficznym, wystroju i wyposażeniu świątyńoraz w zbiorach biblioteki klasztornej.

3

Church unions and their consequences in Poland

100%

Mironowicz A.

|

tom 16

159-168

EN

Orthodox Christians in Poland have faced numerous attempts to be forced into union with the Roman Catholic Church, ranging from the thirteenth to the twentieth century. The first attempt at a union between the Roman Catholic Church and the Orthodox Church took place as early as the mid-thirteenth century. Another attempt at forcing the Orthodox Church into union with Rome took place during the reign of Ladislaŭ II Yagiello. The problem of church union returned in the reign of Alexander the Yagiellonian. When Ivan III rejected all projects for bringing the Florence such a union into practice, discussion on church union disappeared until the end of the sixteenth century. The mission of the papal legate, Father Antonio Possevino, to Ivan IV, had been intended to draw Moscow into the union, and its failure caused the papacy to concentrate its efforts on the Orthodox Church in Poland. The Ruthenian bishops’ obedience to the Pope was officially announced on the 8 October 1596. The decisions of the Uniate-Catholic synod were met with numerous protests from the Orthodox clergy and nobility. The larger part of the clergy and the faithful, together with bishops remained in the Orthodox camp. Despite the failure of the Brest Synod in fully uniting Orthodox and Roman churches, new union projects concerning the Orthodox Church in Poland continued to arise prior to the end of 18th century. The Vatican’s interest in the Orthodox Church in Central Europe was renewed at the end of the First World War. On April 1st, 1917, the Pope created the Congregation for the Oriental Churches which was responsibile for all issues relating to the activities of all the Eastern denominations. Despite aims at unification, attempts at church union have had a negative influence on the relations between the Roman Catholic and Polish Orthodox Church in contemporary Poland. The result of centuries of attempts at unification under the Pope has been fragmentation and division.

PL

Wyznawców Kościoła prawosławnego w Polsce wielokrotnie próbowano zmusić do przyjęcia unii kościelnej i podporządkowania się władzy papieży. Po raz pierwszy próbę taka podjęto w połowie XIII wieku, kiedy to czyniono starania pozyskania do unii księcia halicko-wołyńskiego Daniela. Ponownie unię kościelną próbowano narzucić Cerkwi prawosławnej za panowania Władysława Jagiełły. Sprawa unii kościelnej na ziemiach polskich wróciła za panowania Aleksandra Jagiellończyka. Ostatecznie, w wyników zabiegów Iwana III, odrzucającego wszelkie projekty urzeczywistnienia unii florenckiej, problem unii kościelnej nie był rozpatrywany aż do końca XVI w. Niepowodzenie misji legata papieskiego o. Antonio Possevina mającej na celu pozyskanie Moskwy do unii kościelnej, skłoniło papiestwo do skoncentrowania swych wysiłków na Kościele prawosławnym w Rzeczypospolitej. Narzucona prawosławnym w 1596 r. unia brzeska przyniosła negatywne skutki dla Cerkwi i Rzeczypospolitej. Przy prawosławiu pozostała większa część duchowieństwa i wiernych z dwoma biskupami. Nowe projekty unijne wobec Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej były podejmowane aż do końca XVIII wieku. Zainteresowanie Watykanu Kościołem prawosławnym w Europie Środkowo-Wschodniej było pod koniec I wojny światowej. W 1917 r. papież powołał Kongregację do spraw Kościoła Wschodniego, która przejęła wszystkie sprawy związane z działalnością obrządków wschodnich. Problem unii kościelnej negatywnie zaczął wpływać na wzajemne relacje między Kościołem rzymskokatolickim i prawosławnym w Polsce. Uniatyzm nie tylko nie przywróciły jedności między Kościołem wschodnim a zachodnim a nawet ową jedność oddalił.

4

500 – rocznica kanonizacji św. Elizeusza Ławryszowskiego na soborze w Wilnie w 1514 roku

100%

Mironowicz A.

|

tom 17

37-41

PL

Sobór prawosławny w Wilnie kanonizował w 1514 roku Elizeusza Ławryszewskiego i przez tę kanonizację doprowadził do rozwoju jego kultu na całym obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego.

EN

Council of Vilnius, in 1514, greatly improved the functioning and internal organization of the Orthodox Church and strengthened the discipline and moral state of the Ruthenian clergy. The council of 1514 canonized Elizeusz Lavryshevski and this new development of his canonization led to his worship among the faithful of the Orthodox Church throughout the Grand Duchy of Lithuania.