Pomiary zawartości środka nawaniającego w gazie przy użyciu metod analizy instrumentalnej są nie tylko nieodłącznym elementem kontroli stopnia nawonienia paliw gazowych, ale stanowią również podstawę rozliczenia usługi nawaniania. Pomiary te można prowadzić bezpośrednio na obiekcie bądź w specjalistycznym laboratorium pomiarowym oraz zdalnie, z wykorzystaniem analizatorów pracujących w trybie on-line. Wobec przemian zachodzących w procedurach pomiaru i zasadach rozliczania pomiarów stężenia środków nawaniających w paliwach gazowych oraz rosnących wymogów dotyczących kontroli jakości nawonienia paliw rośnie znaczenie pomiarów wykonywanych w sposób ciągły z użyciem urządzeń pracujących w trybie on-line. W świetle obowiązujących przepisów prawnych pomiary stężenia środka nawaniającego w gazie wykonywane w trybie on-line mogą stanowić podstawę rozliczania usługi nawaniania w ramach zawartych umów.
EN
Instrumental measurements ofodorant concentration in natural gas are not only an integral part of the odorization gaseous fuels control, but also form the basis for accounting odorizing services. These measurements can be carried out directly on-site or in a specialized laboratory and remote sensing, using analyzers operating in on-line mode. Because of the changes taking place in the procedures for measuring and accounting principles of odorant concentration in gaseous fuels and the growing requirements for quality control of odorization levels, the importance of continuous measurements performed by on-line devices is growing. In the light of existing legislation on-line measurements ofodorant concentration in gas can be the basis for the accounting of odorizing services under the relevant agreements.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każda partia gazu ziemnego opuszczająca sieć przesyłową powinna zostać w odpowiednim stopniu nawoniona. Operacja nawaniania gazu zapewnia bezpieczeństwo jego użytkowania, ale często jest niepożądana w przypadku stosowania gazu do celów przemysłowych. Niezbędne jest wówczas skuteczne usunięcie – powszechnie stosowanego w Polsce jako środka nawaniającego – tetrahydrotiofenu (THT) lub obniżenie jego zawartości w gazie do „bezpiecznego” dla procesu technologicznego poziomu. Stosowanie w procesach usuwania związków siarki z gazu dostępnych na rynku stałych sorbentów pociąga za sobą konieczność ich regeneracji lub usuwania, co generuje powstawanie dużej ilości odpadów lub wymaga stosowania dodatkowego etapu oczyszczania gazów poregeneracyjnych. Celowym działaniem jest zatem wytypowanie i zoptymalizowanie „metody mokrej” usuwania THT z gazu nawonionego, pozbawionej wad „metod suchych”.
EN
According to the national law, each part of the natural gas leaving the transmission network should be sufficiently odorized. Operation of gas odorization grants its secure use, but often is not wanted for industrial purposes. For industrial use it is necessary to remove from odorized gas tetrahydothiophene (THT) – odorant commonly used in Poland or at least to reduce it's content in gas to „secure” level. Applying of commercially available solid sorbents for removing of sulfur compounds from the gas requires their regeneration or disposal (what in consequence generates large amounts of wastes) and sometimes additional processes of gas cleaning. Therefore it is necessary to select and optimize the „wet method” of THT removal from odorized gas that will have no disadvantages of „dry method” of THT removal.
Nawanianie podobnie jak wiele innych procesów technologicznych stale ewoluuje. Dzięki szybko rozwijającej się technologii pojawiają się coraz doskonalsze narzędzia służące do realizacji tego procesu, wliczając w to również nadzór nad nim. Stały rozwój w obszarze nawaniania jest bardziej efektywny, jeżeli istnieje ścisła współpraca między przemysłem gazowniczym dbającym na co dzień o bezpieczeństwo użytkowania gazów sieciowych (co gwarantuje oczywiście ich nawanianie) i nauką zapewniającą narzędzia i ułatwiającą ich aplikacje. Obecnie w Polsce proces nawaniania jest ustabilizowany oraz prowadzony na odpowiednio wysokim poziomie. Przyjęte zostały międzynarodowe standardy w tym zakresie. Artykuł przybliża historię nawaniania gazów, ze szczególnym uwzględnieniem warunków krajowych.
EN
Due to rapid advancement in technology, more and more precise apparatuses are being developed to aid odorization, including the supervision of the process. Stable progress in odorization is more effective through close cooperation between the gas industry, which ensures safe use of the gas mains – obviously including its odorization – and science which provides the tools and facilitates the process. Currently, the deodorization process in Poland seems to be stabilized in practice and conducted at a sufficiently high level. International standards are adopted in this regard. The following article discusses the history of gas odorization, in particular domestic conditions.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem prowadzonych przez Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy badań nad możliwością mieszania strumieni gazów nawonionych środkami o odmiennej charakterystyce zapachowej było określenie, spowodowanych mieszaniem, zmian efektywności nawonienia wybranych gazów ziemnych. Badaniom poddano gazy nawonione przy użyciu powszechnie stosowanego w systemach gazowniczych środka zawierającego w swoim składzie siarkę (tetrahydrotiofen – THT) oraz alternatywnego bezsiarkowego środka nawaniającego o nazwie Gasodor® S-Free®. Badania laboratoryjne objęły szereg prób odorymetrycznych jakości zapachu ww. mieszanin gazów, prowadzonych w zależności od rodzaju stosowanego środka nawaniającego, stężeń nawaniaczy w gazie oraz rodzaju nawanianego gazu. Do określenia zmian skuteczności nawonienia zmieszanych strumieni gazów posłużyła analiza porównawcza efektu ich nawonienia w stosunku do nawonienia tych samych gazów za pomocą powszechnie stosowanego w Europie THT. W wyniku realizacji pracy scharakteryzowano zmiany jakości zapachowej mieszanin gazów ziemnych nawonionych różnymi środkami nawaniającymi, w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa ich użytkowania.
EN
The aim of the Oil and Gas Institute – National Research Institute studies, on the blending possibility of natural gas streams odorized with different odorants was to determine changes in the odor efficiency of selected natural gas mixtures. The research was conducted using gases odorized with sulfurous odorant commonly used in gas systems (tetrahydrothiophene – THT) and a sulfur-free alternative odorant called Gasodor® S-Free®. Laboratory studies included a series of odorimetry quality tests of aforementioned gas mixtures carried out depending on: the type of used gas odorants, odorants concentrations and the type of odorized natural gas. To determine changes in the odorizing efficiency of the mixed gas streams, comparative analysis of odorizing effect compared to the same gas odorization was applied using THT which is commonly used in Europe. As a result of studies the changes in the odor quality of natural gas mixtures, odorized by various means, was characterized, in the context of ensuring the safety of their use.
W artykule poruszono zagadnienia związane z badaniami jakości zapachowej powietrza atmosferycznego. Dokonano opisu układów analitycznych łączących techniki sensoryczne i instrumentalne w badaniach zapachu. Wytypowano grupę lotnych organicznych związków siarki stanowiących potencjalne zanieczyszczenia zapachowe powietrza. Przeprowadzono badania oznaczania intensywności zapachowej syntetycznych próbek powietrza atmosferycznego oraz zawartości zanieczyszczeń zapachowych w tych próbkach.
EN
This article deals with issues related to the study of air quality. A description of the analytical systems combining sensory and instrumental techniques in odor studies was done. A group of volatile organic sulfur compounds was identified as potential air pollutants. Studies were conducted to determine the scent intensity of synthetic samples of ambient air, and the content of impurities fragrances in these samples.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Właściwa kontrola procesu nawaniania jest podstawowym warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa publicznego przy rozprowadzaniu i użytkowaniu paliw gazowych. Utrzymywanie stałego poziomu nawonienia gazów wymaga od eksploatatorów sieci gazowych stałego nadzorowania procesu nawaniania. Z drugiej strony systematyczna kontrola stopnia nawonienia gazu uwarunkowana jest od dostępności i jakości przyrządów pomiarowych. Jedynym krajowym chromatograficznym analizatorem procesowym przeznaczonym do ciągłego pomiaru stężenia środka nawaniającego w paliwach gazowych jest analizator o nazwie ANAT-M. Urządzenie to łączy w sobie innowacyjność z dostosowaniem parametrów do wymogów krajowego przemysłu gazowniczego. Dzięki zastosowaniu precyzyjnych układów analogowych osiągnięto dużą dokładność pomiarów i niezawodność działania, przy zachowaniu w pełni bezobsługowej pracy.
EN
A proper degree of fuel gas odorization is the most important issues in the fuel gas utilization safety connecting with gas distribution and gas operation processes. The maintenance of the certain odorization level requires the constant control of the odorization process. However, systematic control of the odorization level depends on the availability and quality of measurement instruments. In Polish condition a unique chromatographic process analyzer suitable for the continuous odorant contents in natural gas measurements is ANAT-M. The analyser is the high innovative analytical unit with all functions adjusted to the home gas industry requirements. The application of precision analogue systems results in a high measurement accuracy and reliability as well as a fully automatic operator-free analysis.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.