Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Wypełnienie żył w obrębie jednostek tektonicznych Karpat w południowo-wschodniej części obszaru Polski stanowią kwarc, kalcyt i bituminy. Kwarc ma charakter "diamentów marmaroskich". Zawiera szereg inkluzji fluidalnychwęglowodorowych (o składzie od metanu po lekkie ropy) i roztworów wodnych. Charakteryzuje się składem izotopowym średnio ok. +22,3o/oo(*18 OSMOW), co wskazuje na skład izotopowy paleofluidu w zakresie od +5 do +10o/oo, przyjmując średnią temperaturę homogenizacji inkluzji wodnych jako temperaturę krystalizacji. Kalcyt ma skład dość jednolity o zawartości CaO od 47,4 do 48,7 %, TiO2 od 0,1 do 0,2 % i MnO od 0,091 do 0,15%. Zawartość Sr, podobnie jak Zr, jest nieco wyższa w kalcycie w płaszczowinie śląskiej w stosunku do strefy dukielskiej. Badania izotopowe wykazują dla kalcytu wartości *13 CPDB od -3,05 do -0,35o/oo i *18OPDB w przedziale od 7,56 do 9,38o/oo . Substancja organiczna jest zróżnicowana i obejmuje m.in. antraksolit. Badania geochemiczne wykazują wysokie wartości współczynnika wodorowego w stosunku do (H/C)at i niskie wartości *13CPDB (kerogen) w zakresie od 27,2 do 27,4 o/oo. Wartości Ro mieszczą się w polu pomiędzy 0,5% a 1,35%. Minerały żyłowe krystalizowały z fluidów mieszanych wodno-węglowodorowych. Kalcyt jest najwcześniejszy w sekwencji. Kwarc i bituminy są późniejsze.
EN
Quartz, calcite and bitumens occur in veins within the Carpathian tectonic units in the south easternmost part of Poland. Quartz has a character of the ,,Marmarosh diamonds ". This contains various fluid inclusions of hydrocarbon type (from methane to light oils) and aqueous type. The delta^18 OSMOW of quartz averages +22.3 %o, which points up to a paleofluid with the composition varying from +5 to +10%o, assuming an average homogenization temperature of aqueous inclusions as the temperature of crystallization. The calcite displays a uniform content of CaO varying from 47.4 to 48.7%, TiO2 from 0.1 to 0.2%, and MnO from 0.091 to 0.15%. Both Sr and Zr are slightly higher in the Silesian unit compared to the Dukla zone. The isotope studies show the delta^13 C PDB for calcite varies from -3.05 to -0.35%o, whereas delta^18 O PDB from -7.56 to 9.38%o. The organic matter is diversified and includes anthraxolite. The geochemical studies thee leva ted hydrogen factor in relation to (H/C)at, and the low delta^13 C (kerogen) in the range of-2 7.2 to -2 7.4 %o. The R0 values lie between 0.5% and 1.35%. The vein minerals have ciystallized from the mixed aqueous-hydrocarbon fluids. Genetically, the calcite is the earliest in the sequence. This was followed by the quartz and bitumens.
PL
Inkluzje fluidalne są małymi porcjami paleofluidów zamkniętych w skałach osadowych w minerałach wypełniających przestrzeń porową. Badano je na dużym obszarze Niżu Polskiego w różnych otworach i różnowiekowych skałach od kambru poprzez dewon, karbon, czerwony spągowiec do cechsztynu. Wyniki zostały usystematyzowane celem ogólnej prezentacji, dyskusji i uwag na przyszłość. Badania inkluzji objęły mikroskopową charakterystykę, obserwacje fluorescencji i katodoluminescencji, mikrotermometrię. Zaobserwowano różne cechy inkluzji w różnych typach cementów. Podsumowując - inkluzje są dwu- lub jednofazowe, raczej małe, rzadkie i trudne do rozróżnienia. Inkluzje ropy zaobserwowano w skałach kambryjskich, metan - w cementach czerwonego spągowca i cechsztynu. Temperatury homogenizacji zmieniaja się wraz z rodzajem minerału, typem inkluzji, wiekiem skały i obszarem. Na przykład - inkluzje ropy z obszaru nadmorskiego mają Th w przedziale 90 - 105o C, a solanka - 87 - 90o C. Możliwość zastosowania badań inkluzji fluidalnych jest zmienna. Każdy przypadek należy traktować oddzielnie a przede wszystkim - problem badawczy musi być jasno sformułowany, by móc go rozwiązywać za pomocą inkluzji.
PL
W spoiwach kwarcowych piaskowców środkowego kambru z otworów wiertniczych wykonanych na obszarze bloku Łeby (tzw. blok B) polskiej części Morza Bałtyckiego stwierdzono występowanie dwóch typów inkluzji fluidalnych - wodnych i węglowodorowych. Ich tworzenie jest związane z migracją mieszanych fluidów i uwięzieniem ich we wczesnym i późnym cemencie. Inkluzje mają rozmiary od 1do 10mim i charakteryzują się zróżnicowanym świeceniem w nadfiolecie. Inkluzje roztworów wodnych nie wykazują fluorescencji, podczas gdy inkluzje węglowodorowe świecą w barwach od niebiesko-białej do żółtej. Ropa naftowa w inkluzjach jest dojrzała, jej gęstość wynosi pomiędzy 41 a 45 stopni API. Inkluzje wodne znajdują się na granicy ziarna kwarcu detrytycznego i autigenicznego, we wczesnym cemencie i w późnych zabliźnieniach mikroszczelin. Inkluzje węglowodorowe są najczęstsze w późnych wypełnieniach szczelin. Temperatury homogenizacji dla inkluzji ropy naftowej mieszczą się w przedziale maksimum częstości 60-93 stopni Celsjusza. Z badań punktowych składu izotopowego kwarcu wynika zmienność wartości rho18O w zakresie od 19,4 do 25,6o/ooSMOW dla wczesnego cementu kwarcowego. Wartość rho18O wód porowych mieści się w zakresie pomiędzy (-11) a (-5)o/ooSMOW, średnio (-7,5)o/ooSMOW, przyjmując temperaturę 50 stopni Celsjusza inkluzji jednofazowych jako minimalną wartość temperatury uwięzienia inkluzji we wczesnym spoiwie.
EN
Two types of fluid inclusions - aqueous and hydrocarbon - have been stated in quartz cements in the Middle Cambrian sandstones from the Łeba block (so called block B) in the Polish part of the Baltic Sea. Their formation is connected with fluid migration and trapping in the quartz cements - early and late. Inclusions are of 1 to 10 mim in size and display different fluorescence features in the ultraviolet light. Aqueous inclusions do not fluoresce, while those hydrocarbon ones show luminescence in colours from blue-white to yellow. The petroleum in inclusions is mature, its density oscillates between 41 and 45 degrees of API. The aqueous inclusions are at the boudary od detrital and authigenic quartz, in the early cement and in late filling of microfractures. The hydrocarbon inclusions are most frequent in the late filling of the fissures. Homogenisation temperatures for petroleum inclusions are in the maximum frequency interval of 60-93 degrees of Celsius. It results from the point oxygen isotope studies in quartz that rho18O values oscillate between 19.4 and 25.6o/ooSMOW for the early cement. The rho18O composition of pore waters lies in the interval of (-11) to (-5)o/ooSMOW, in average (-7.5)o/oo SMOW, when adopting a temperature of 5 degrees of Celsius from one phase inclusions as the minimum of trapping of the inclusions in the early cement.
EN
Since the mid-1950s, when Jerzy Znosko started his huge contribution to the recognition of the crystalline basement of NE Poland, many different studies have followed the planned and implemented drilling projects. The drillings, conducted in the first decade under the leadership of Professor Znosko and under his description of the results, were further worked out by other researchers. Studies concerned petrological, geochemical and miner- alogical aspects. In that fan of methods applied, geochronological data started to be introduced to the bibliography of the area in the early 1960s. Geochronological methods that time mean mostly K-Ar and some Rb-Sr values. These materials are gathered in the paper aiming at its presentation, re-valuation and interpretation in terms of the significance of such data for further development of knowledge.
EN
Fluid inclusion studies correspond in general to determinations of temperatures of homogenization and melting after freezing. These result in the values which further may be used to the estimation of trapping conditions which may be referred to the formation of diagenetic cements. Trapping pressure and temperature conditions arc usually described using phase diagrammes and isochores. These for the aqueos solutions are entirely easy to construct (Brown, 1989. Bodnar. 1990) and their shapes are not very complicated. Quite simple computer programmes can be used for calculation of isochores. Still those for hydrocarbon inclusions arc much more complicated (Burruss. 1992). Apart from the temperature measurements, first of all it is important to know exactly mole volumes of the inclusion phases. In a normal microscope procedure two-dimension visual estimation has been usually performed. This may result, however, in errors since in fact fluid inclusions are three-dimensional in their shape. That is why petroleum inclusions from the Middle Cambrian reservoir sandstones from the Baltic Sea have been analysed by use of the newest technique proposed and described by the Newcastle Research Group (Aplin et al., 1999). The confocal laser microscope measurements were done for oil inclusions aiming at liquid and vapour mole volumes of selected individuals. These data were further used in computer simulations by Vtflinc programme resulting in phase diagrammes for each inclusion, gas-oil ratios (GOR) as well as the approximation of inclusion composition, being based, however, on the North Sea data input due to the lack of the suitable Baltic Sea data. The results arc shown in diagram (Fig. 1) and in the table (Tab. 1).
|
|
tom nr 464
25--41
PL
Przedstawiono charakterystykę i wyniki mikrotermometrycznych badań inkluzji fluidalnych występujących w spoiwie skał osadowych wieku od kambru po perm oraz od jury po paleogen i miocen. Inkluzje mają charakter pierwotny i wtórny; na ogół są jedno- lub dwu-, rzadziej trójfazowe. Wypełniają je paleofluidy o zróżnicowanym składzie i różnej gęstości. Temperatura homogenizacji, która stanowi przybliżenie temperatury zamknięcia fluidu w minerale, wykazuje zmienność związaną z rodzajem spoiwa i z historią geologiczną badanego obszaru. Zasolenie fluidów również jest zmienne i zależy od rodzaju spoiwa i od lokalizacji. Połączenie analiz inkluzji np. z badaniami izotopowymi pozwala na szerszą interpretację wyników oznaczeń mikrotermometrycznych.
EN
Characteristics and results of microthermometric studies of fluid inclusions which occur in the cements of sedimentary rocks of the age oscillating form Cambrian to Permian and from Jurassic to Paleogene and Miocene are presented. The inclusions studied are primary and secondary in origin. They display one, two or, less frequently, three phases. The inclusions are filled by the paleofluids of variable compositions and densities. The homogenization temperature, which corresponds to the minimum estimation of the trapping temperature, shows variability in respect to the cement type and geological history of the study area. Salinities of fluids are also variable in respect to the cement type and locality. Wider interpretation of the microthermometric analyses is enabled when they are combined, e.g., with the isotopic studies.
EN
The area of the Outer Carpathians has been under a permanent research conducted in different aspects. Last twenty years of the analytical studies have been the most effective. Different types of analyses have been performed, the methology of which is presented in the paper, as well as exemplary results in different fields – geochemistry, mineralogy and petrology.
PL
Obszar Karpat zewnętrznych od lat jest obiektem badań prowadzonych pod różnym kątem. Ostatnie dwudziestolecie jest najbardziej pod tym względem efektywne. Przeprowadzono analizy różnego typu, których metodykę zaprezentowano w pracy, jak też przykładowe wyniki analiz geochemicznych, mineralogicznych i petrologicznych.
EN
Fluid inclusions - tiny portions of palaeofluids trapped in minerals filling pore space in sedimentary rocks - were analysed. The studies covered carbonate, quartz and anhydrite cements in the Rotliegend rocks from several boreholes in north, north-western, central and south-west parts of the Polish Lowlands. They aimed at obtaining characteristics of fluid inclusions in the specific geological material, microthermometric measurements and use of fluid inclusions as geothermometer with reference to main petrological research conducted by A. Maliszewska and M. Kuberska in the above mentioned regions. Fluid inclusion studies comprised microscopic characteristics of these forms, fluorescence and cathodoluminescence observations and microthermometry. Due to different types of cements, different features of these inclusions have been observed. In general, the inclusions are two- or one-phase ones, primary and/or secondary, small, rare and hard to distinguish. Homogenisation temperatures of inclusions obtained in the studied samples lie in different intervals due to inclusion type and position. Generally they are above 100oC. Densities of fluids are differentiated and the systems are found to represent generally NaCl brines of changeable chemical systems. The microthermometric results have been compared with effects of analyses of light isotopes (carbon, oxygen) from the same cements. Data show presence of low-and high-temperature generations of cements.
PL
W kontekście coraz większego znaczenia metod izotopowych w Polsce i zrozumienia ich możliwości interpretacyjnych, przedstawiono porównanie metodyczne i wiekowe analizy trakowej i oznaczeń metodą potasowo-argonową (K-Ar) w odniesieniu do minerałów budujących skały masywu Karkonoszy oraz jego północnej osłony. Prezentowane wyniki stanowią kompilację wcześniejszych oznaczeń trakowych z obszaru karkonosko-izerskiego (Jarmołowicz-Szulc, 1984), oznaczeń K-Ar z tego samego obszaru (Jarmołowicz-Szulc i in., 2009) oraz nowszych metodycznie danych literaturowych z masywu Karkonoszy (Danišik i in., 2010). Wykazano zaletę metody trakowej, którą są przede wszystkim możliwości interpretacyjne związane z datowaniem wypiętrzenia i/lub pogrzebania w historii geologicznej skał. Pokazano również walory metody K-Ar, umożliwiającej m.in. uzyskanie wartości wieku oziębiania np. po wypiętrzeniu plutonu.
EN
Isotopic methods have been gaining their importance in Poland in last decades. The understanding on the interpretation potential of isotopic determinations of minerals has been growing up as well. In that context, age relations and methodology of the fission track and K-Ar methods have been presented based on the case of minerals forming rocks of the Karkonosze Massif and its northern metamorphic envelope. The presented results are the compilation of earlier fission track determinations from the Karkonosze-Izera Block (Jarmołowicz-Szulc, 1984), K-Ar data from the same area (Jarmołowicz-Szulc et al., 2009) and newer methodological data from the Karkonosze granitoid (Danišik et al., 2010). Advantages of the fission track method have been shown, i.e., interpretation possibilities of burial and exhumation in geological history of rocks. Importance of the K-Ar method has been presented, in that determination of a cooling age after the pluton uplift.
EN
Fluid inclusion studies were conducted in quartz cements of the Cambrian sandstones from two boreholes in the Żarnowiec regions (northern Poland). The research based on the microscope observations of inclusions aiming at their petrography and fluorescence characteristics as well as it comprised the routine microthermometric runs. The cathodoluminescencce studies resulted in determination of generation of quartz cementing the sandstones. Two types of fluid inclusions have been found --aqueous and hydrocarbon ones. They are connected with two genetrations of the quartz cements in the sandstones under discussion. The aqueous inclusions yield homogenisation temperatures of about 100 C and salinities of about 8% eq. NaCl. The hydrocarbon inclusions studied display three temperature groups ranging from 71 to 110 C. An attempt of interpretation of the entrapment conditions of coeval oil and aqueous inclusions was made resulting in p-T values. Due to the limited number of fluid inclusions in the cements the representativeness of the data is however, rather poor.
PL
W czasie tworzenia się cementów diagenetycznych w mikroprzestrzeniach minerałów powstają mikrowrostki - inkluzje fluidalne. Mogą one byś użyte do określania paleotemperatur przy wprowadzeniu szeregu założen. Inkluzje fluidalne badano w cementach kwarcowych skał kambru środkowego w rejonie Żarnowca. Badania przeprowadzono mikroskopowo w specjalnie obustronnie polerowanych preparatach z użyciem aparatury wymrażająco-grzewczej Fluid Inc. I zestawu fluorescencyjnego Nikon. Inkluzje fluidalne zaobserwowano w cemencie kwarcowym typu obwódek wokół ziaren detrytycznych oraz wtórnych zabliźnień kwarcem spękań i mikroszczelinek. Generalnie w piaskowcach z otworów Żarnowiec istnieją dwa typy inkluzji (wodne i węglowodorowe). Genetycznie wiążą się one z dwoma rodzajami spoiwa kwarcowego piaskowców. Wrostki te są bardzo małe i nieliczne. Charakterystyczny dla nich jest brak zabarwienia w świetle przechodzącym. Inkluzje o wyraźnie biało-niebieskiej fluorescencji (UV) występują przede wszystkim w asocjacji Q3 i przeważają w otworze wiertniczym Żarnowiec, zwłaszcza w górnej partii opróbowanej. Wykonano badania eksperymentalne homogenizacji inkluzji wodnych i węglowodorowych. Oba typy inkluzji dwufazowych homogenizowały w fazę ciekłą, a temperatury wyniosły odpowiednio 87-90 0 107 C. Pomiar zasolenia był utrudniony z racji małej wielkości inkluzji wodnych, ale uzyskane wyniki odpowiadają wartościom około 8% wag. NaCl. Temperatury homogenizacji dla inkluzji węglowodorów grupują się w trzech przedziałach wartości, ogólnie w obrębie 74-110 C. Przeprowadzona została próba wspólnej interpretacji izochorycznej obu typów inkluzji fluidalnych. Izochory uzyskane na podstawie przeprowadzonych prac badawczych i założeń metodycznych, przecinają się w punkcie o współrzędnych temperatury i ciśnienia, które interpretować można jako przybliżenie warunków uwięzienia tych fluidów w spoiwie kwarcowym. Jest to pierwsza próba przeprowadzenia tego typu interpretacji na obszarze Żarnowca i w obrębie basenu kambryjskiego, przy czym z racji niewielkiej liczebności współwystępujących inkluzji pożądane są dalsze badania w celu sprawdzenia wyników i polepszenia ich wiarygodności.
PL
Na podstawie badań przeprowadzonych w obrębie trzech obszarów w Polsce przedstawiono charakterystykę i efekty analiz mikrotermometrycznych inkluzji, występujących w spoiwach i minerałach skał osadowych różnego wieku (od kambru przez perm po paleogen) oraz wypełnionych węglowodorami (HCFI). Inkluzje mają charakter pierwotny i wtórny. Są na ogół jedno- lub dwufazowe. Charakteryzuje je fluorescencja w barwach biało-niebieskich (ropa naftowa) lub niebieskawej (metan), niekiedy żółtej lub czerwonej. Na podstawie barwy świecenia wstępnie oszacowano charakter węglowodorów, które wypełniają te inkluzje i krążą w skałach z tego regionu. Temperatura homogenizacji, która stanowi przybliżenie temperatury zamknięcia fluidu w minerale, wykazuje zmienność związaną z historią geologiczną badanych obszarów. Inkluzje węglowodorów współwystępują w badanych rejonach z inkluzjami solankowymi. Połączenie wyników analiz mikrotermometrycznych inkluzji węglowodorowych z rezultatami badań inkluzji wodnych pozwoliło na szerszą interpretację wyników wszystkich oznaczeń w poszczególnych rejonach. Obecność węglowodorów w inkluzjach świadczy o ich występowaniu i/lub migracji w skałach badanych regionów.
EN
Characteristics and results of microthermometric studies of fluid inclusions which occur in the cements of sedimentary rocks of various ages (from Cambrian through Permian to Paleogene) and filled with hydrocarbons (HCFI) are presented. The inclusions are primary and secondary in origin. They display one or two phases and fluorescence in white-blue (oil) or dull blue (methane) colours, sometimes yellow or red. Based on the fluorescence colour in the ultraviolet light a character of hydrocarbons that fill these inclusions and migrate in the rocks of the region can be estimated. The inclusions are filled with palaeofluids of different compositions. The homogenization temperatures, which correspond to the minimum estimation of the trapping temperatures in minerals, show variability with respect to the geological history of the study area. The hydrocarbon inclusions are often accompanied by brine inclusions. Wider interpretation of all microthermometric analyses was enabled due to the combination of studies on hydrocarbon and aqueous inclusions. The presence of hydrocarbons in inclusions is a proof of their occurrence and/or migration in the rocks of the regions studied.
PL
Badania przeprowadzono na obszarze Karpat zewnętrznych (w przygranicznym rejonie Polski, Słowacji i Ukrainy). Rozpoznano charakter facji anoksycznych w Karpatach na obszarze Polski i Słowacji w obrębie różnych jednostek tektonicznych od dukielskiej przez śląską, węglowiecką, skolską aż po borysławsko-pokucką. Analizę oparto na parametrach geochemicznych i wskaźnikach stanowiących wyniki badań metodą Rock-Eval, chromatografii gazowej alkanów i izoprenoidów oraz oznaczeń izotopów stabilnych węgla (dla materii organicznej). Stwierdzono zróżnicowanie poszczególnych wartości. Zawartość TOC zmienia się w przedziale od 0,62% do powyżej 8,7% wag., przy czym najwyższe wartości charakteryzują facje jednostki skolskiej. Potencjalna macierzystość utworów jest bardzo dobra w obrębie facji anoksycznych jednostki skolskiej, centralnej depresji karpackiej i jednostki dukielskiej. Rezydualny potencjał (S2) rozproszonej materii organicznej zmienia się od 0,26/1,20 mg HC/g skały w warstwach dolnokredowych w Łusce Bystrego do 16,50/36,59 mg HC/g skały w jednostce skolskiej (Bandrów). Jest on umiarkowany w segmencie polskim i słowackim jednostki dukielskiej i nieco wyższy w jednostkach magurskiej i borysławsko-pokuckiej. Frakcja alifatyczna dominuje we wszystkich badanych skałach przy stosunkowo homogenicznym składzie frakcji alifatycznej bituminów. Rozkład n-alkanów jest zmienny. Można wyróżnić trzy grupy bituminów o zróżnicowanej dominacji n-alkanów krótkołańcuchowych i/lub n-alkanów długołańcuchowych. Pristan na ogół dominuje nad fitanem, przy czym izoprenoidy często mają stężenie niższe w stosunku do sąsiadujących z nimi n-alkanów C17 i C18. Stosunek pristan–fitan zmienia się od 18,01 (centralna depresja karpacka) poprzez 13,36 (jednostka węglowiecka) do 6,36 (jednostka śląska), podczas gdy w pozostałych rejonach jego wartość jest bliska jedności. Wśród węglowodorów aromatycznych przeważa fenantren i jego metylowe i di-metylowe pochodne. Wartości oznaczeń δ13CPDB dla węglowodorów wykazują niewielkie zróżnicowanie dla poszczególnych frakcji. Dla bituminów zmieniają się od –24,9 do –28,9‰. Dojrzałość termiczna kerogenu (typ mieszany od II do III) zmienia się od fazy niedojrzałej (jednostka skolska i borysławsko-pokucka) przez dojrzałą w jednostce śląskiej i dukielskiej, po fazę wczesnego okna gazowego w strefie melanżu tektonicznego i jej sąsiedztwie.
EN
Studies were conducted in the Outer Carpathians in the area of the Western and Eastern Carpathians in the borderland of Poland, Slovakia and Ukraine. The character of anoxic facies in the Carpathians in the Polish and Slovak area within different tectonic units - from the Dukla unit through the Silesian, Boryslav-Pokuttia, Skole and the Węglówka units was analyzed. The analysis was based on geochemical parameters and indices from the following methods: Rock-Eval analysis, gas chromatography of n-alkanes and isoprenoids, isotopic determinations of carbon isotopes (in organic matter). Diversity of parameters has been stated. In case of bitumens, the TOC content changes within the interval from 0.62% to over 8.7wt %, while the highest values characterize the facies of the Skole unit. The potential maturity of the sediments is very high in the anoxic facies of the Silesian and Dukla units and in the Central Carpathian Depression (CDK). Residual petroleum potential (S2) of the dispersed organic matter varies from 0.26/1.20 mg HC/g rock in the Lower Cretaceous strata of the Bystre Slice to 16.50/36.59 mg HC/g rock in the Skole unit (Bandrów). It is moderate in the Polish and Slovak segments in the Dukla unit and slightly higher in the Magura and Boryslav-Pokuttia units. The aliphatic fraction dominates in all the studied rocks, while the aliphatic composition of bitumens is relatively homogeneous. The n-alkane distribution is variable in the rocks and solid bitumens. Three groups of bitumens may be distinguished with a variable domination of short-chain n-alkanes and/or long-chain n-alkanes. In general, pristane predominates over phytane, while the isoprenoids often show a lower content in comparison to the adjacent C17 and C18 n-alkanes. The pristine - phytane ratio oscillates from 18.01 (Central Carpathian Depression – CDK) through 13.36 (Węglówka unit) to 6.36 (Silesian unit), being close to one in other samples. Among the aromatic hydrocarbons, phenantrene predominates together with its methyl and di-metlyl derivatives. The d13CPDB data for hydrocarbons show some variability for different fractions. For bitumens, they change from –24.9 to –28.9‰. Thermal maturity of kerogen (mixed type from II to III) varies from the immature phase (Skole and Boryslav-Pokuttia units) through mature in the Silesian and Dukla units up to the early gas phase in the tectonic mélange and its neighbourhood.
EN
Table Mountain is the symbol of Cape Town in South Africa. Geologically, it has a specific, very characteristic form. This is a natural phenomenon, so it deserves a detail presentation due to its geological development. Table Mountain is the northern fragment of a mountain chain of the southern part of the Penninsula of Good Hope. Table Mountain displays a flat, wide-spread top area and steep slopes. The geological structure of the mountain comprises the erosion-resistant Ordovician quartz sandstones that lie on strongly folded Precam- brian mica schists of the Malmesbury Group, very susceptible for weathering. Other morphological culminations are represented by Signal Hill and Lion's Head, which are built of schists and sandstone-covered granites, respectively. The slopes are gentle. The variability of the geological structure ofthe Cape Town region is a result ofprocesses ofweathering and erosion of differently resistant old rocks uplifted to the surface by tectonic movements. The hard and very resistant granites and sandstones form hills and mountains that surround Cape Town, while the relatively soft schists build flat areas as Cape Flats. The granites on the surface display oval shapes, that is the result ofexfoliation weathering.
17
Content available Wulkanizm rejonu Auckland, Nowa Zelandia
63%
EN
New Zealand is situated on the tectonic line between the Indo-Australian and Pacific plates in the subduction zone. Auckland – the New Zealand’s largest city – lies in the Auckland Volcanic Field (AVF) in the North Island. Similarly to the other volcanic fields, the AVF is characterized by volcanism of alkali basalt composition and monogenic formation. The age of volcanism changes from late Miocene to recent times. The AVF comprises about 50 volcanic cones, the activity of which has been dated for the last 25 000 years. The volcanic eruptions displayed a differentiated character – from phreatomagmatic through the Stromboli and Hawaii types to the effusive volcanism.
EN
A detailed analysis of fluid inclusions in the minerals in petroleum reservoirs points to the facts on the possibilities of their application to the studies on hydrocarbon migration. The migration processes by means of fluid inclusions may be totally reconstructed due to the analysis of the vein (epigenetic) minerals. The following complex studies should be performed: - macro- and microscopic morphological and genetical description of the vein structures; - determination of different generations of vein bitumens; mass-spcctrometric analyses of gas and isotope composition of main vein minerals (e.g. of quartz and calcite); petrography of fluid inclusions in vein minerals; ultraviolet studies of inclusions: microthermometry of inclusions (freezing, heating). Such analytical methods were applied by the present paper authors to the vein material from the Carpathians at the territory of SE Poland and W Ukraine. Numerous fault zones within the sedimentary rocks in the Carpathians being genetically connected with the formation of the mountain complex have been significant for fluid migration and creation of oil and gas fields. These zones have been filled with vein minerals, in that calcite, quartz in form of the so called "Marmarosh diamonds", different types of the organic matter as well as with oil itself. From the theoretical point of view the authors concern the vein structures as the healed channels which had once been paths for the migration of the aqueous and hydrocarbon fluids. The veins have at present a variated thickness and diversified content. Calcite of the rhomboheral crystal habit is the primary vein mineral. The co-occurring "Marmarosh diamonds" deserve a special attention due to the richness of the fluid inclusion types. They contain, namely, numerous hydrocarbon inclusions which display different size, shape and composition. Resulting from the hydrocarbon and aqueous inclusion studies in the quartz the sequence of these inclusions and the trapping conditions may be reconstructed. The following conclusions may be drawn from the analysis done by the authors: in the Carpathians, the hydrocarbon fluids different in composition co-migrated with the low-temperature aqueous solutions (chlorine-sulphate-carbonate solutions); evolution of the pT parameters in the quartz has been connected with the tectonic evolution of the Carpathian sedimentary structure; phase composition of the hydrocarbons points to the possibilities of the gas-condensate (methane) fields in the SE of the Carpathians whereas to the oil fields in NW part in the Dukla and Krosno (Silesia) units.
19
Content available Kamień w zabytkowych budowlach Brisbane (Australia)
63%
EN
History of the use of natural stones in Brisbane architecture (east coast Australia) begun in 1823 when first colonists came to Australia. The authors present main historical buildings of Brisbane and rocks that were used to construct them. The stone materials were taken from closer and further surroundings of Brisbane, they include: Moggill, Murphys Creek, Albion Heights, Breakfast Creek, Yangan, and Sydney sandstones, Oamaru limestones as well as Upper Triassic-Lower Jurassic sandstones of Goodna and Helidon, the Triassic versicoloured pyroclastic ryolitic the Brisbane tuff (consisting of tuffs and ignimbrites) exposed in Kangaroo Point by the Brisbane River. There is also possible to find granitoides from Albion Heights and Enoggera, quartz diorites from Karana (Mount Crosby) and the Samford biotitic grandiorites from Camp Mountain. Currently the Brisbane architecture is dominated by more attractive stone material imported from outside Australia.
EN
Fluid inclusion studies were conducted in the vein quartz known as the "Marmarosh diamonds" of the Krosno and Dukla zones of the Ukrainian Carpathians, which are potentially oil- and gas-bearing. The "Marmarosh diamonds" contain different types of fluid inclusions which record the evolution of the quartz formation. The inclusions were studied by means of gas chromatography, microthermometry and fluorescence. The following sequence has been observed: methane inclusions displaying characteristic features due to crystallography, light hydrocarbons, complex inclusions with a variety of bitumens, and gas-liquid inclusions with two different hydrocarbon phases. The regions where the light hydrocarbon inclusions occur seem to be the most promising as regards oil and gas prospects.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.