Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Evaluation of interior air quality in terms of volatile organic compounds emission inside a new passenger car cabin depending on the temperature

100%

Skrętowicz M. , Włostowski R. , Kozłowski C.

Journal of KONES

|

2018

|

tom Vol. 25, No. 4

393--398

EN

The new passenger car, BMW 225 XE was tested. The results of measurements of concentration of VOCs carried out inside the car cabin depending on the temperature were presented. The investigation was carried out in a special climatic chamber isolated from external factors such as outside air pollutants and weather conditions. The following temperature values have been set: 17ºC, 20ºC, 35ºC and 50ºC. The samples were located inside and outside of the vehicle’s cabin. As expected, the concentrations of each compound increased with increasing temperature (volatility of VOCs increases with the temperature). Values of concentrations obtained in the measurements have been compared with the values of highest acceptable concentration specified in polish law. The article describes the investigation, which was provided in a special climatic chamber. The chamber was isolated from external weather conditions and pollutants. Before each sampling interior of car cabin was ventilated to remove all pollutants from inside. Concentrations of BTX measured in different temperatures were converted to temperature of 20ºC.

2

Evaluation of nuisance of odour from food industry

100%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Szklarczyk M. , Zwoździak J.

Environment Protection Engineering

|

2011

|

tom Vol. 37, nr 1

5-12

EN

An analysis of odour nuisance has been presented for a plant of food industry continuously and cyclically emitting pleasant odours. Odour emission was calculated based on odour concentration and volumetric flow rates of emitted gases. An indicatory model for odour propagation in air was used to evaluate the range of odour impact. The findings from questionnaire examinations made among inhabitants of housing estate in close vicinity of the plant were provided. Attention was paid to the need of classifying emissions from various sources based on hedonic quality of odours to determine the efficiency of odour emission removal.

3

Application of a GIS technique to odour emission inventory

100%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Zwoździak J. , Kunecka J.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2011

|

tom Vol. 18, nr 4

445-453

EN

Odour emissions from industrial facilities are a common cause of complaints of the population. In particular, food processing, including product and intermediate food products, and accompanying processes to get a proper taste, smell and appearance, adequate durability and increased bioavailability, may all be reasons of unpleasant odour emissions. These emissions may be associated with the occurrence of health risk or discomfort. Therefore, it seems reasonable that environmental protection activities should aim at protecting people against nuisance of odour emissions, and the first step it should be a comprehensive odours emission inventory including the location of industrial facilities that are a potential cause of odour nuisance. This paper presents results of a spatial analysis in a form of maps with the location of industrial facilities in three provinces: Mazovia, Silesia and Lower Silesia. Spatial statistical analysis allowed the evaluation of odour emission impact areas from the selected economic activities within the counties or municipalities.

PL

Emisja odorów z zakładów przemysłowych jest częstą przyczyną skarg ludności. W szczególności przetwarzanie żywności, w tym produktów i półproduktów spożywczych oraz towarzyszących im procesów, jest przyczyną emisji zapachów złowonnych. Emisje te mogą powodować problemy zdrowotne lub dyskomfort. Dlatego wydaje się uzasadnione, aby w działaniach z zakresu ochrony środowiska, a także ochrony społeczeństwa przed skutkami emisji odorów, w pierwszej kolejności dokonać kompleksowej inwentaryzacji pod względem poziomu emisji tych zapachów oraz lokalizacji obiektów przemysłowych, będących potencjalną przyczyną zapachowej uciążliwości. W pracy przedstawiono wyniki analiz przestrzennych, w postaci map lokalizacji obiektów przemysłowych, z wybranych dziedzin działalności gospodarczych na terenie województw: mazowieckiego, dolnośląskiego oraz śląskiego. Przestrzenna analiza danych pozwoliła na określenie obszarów, na których wybrana działalność gospodarcza może być przyczyną uciążliwości zapachowej.

4

Zastosowanie wybranych surfaktantów w celu zwiększenia efektywności biofiltracji gazów przemysłowych

100%

Sówka I. , Kita U. , Adamiak W. , Skrętowicz M.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

tom T. 92, nr 7

1354-1357

5

Testing of internal combustion engines of motorcycles with the use of thermal imaging methods

100%

Magdziak-Tokłowicz M. , Skrętowicz M. , Wróbel R. , Sroka Z.

|

2017

|

tom Vol. 24, No. 4

181--186

EN

The internal combustion engine should be rated for the thermal loads that come from different sources. Thermal analysis is important both for design purposes and for evaluating the conditions of its use. Very good results are obtained by a combination of non-invasive measurement techniques, such as research using infrared thermal imaging techniques [3, 11]. The purpose of the study was to determine the engine thermal load by evaluating the average temperature on the outside surface of the engine at many of its points for two selected motorcycle engines with similar displacement capacities. For many reasons, such as ecology, durability, engine strength and thermal performance when heating and cooling are critical. To accomplish this task, a thermographic technique for indirect evaluation has been used, thus creating the possibility of measuring the temperature in a dynamic manner. These are accurate measurements and most importantly do not interfere with the construction of the object under investigation. The engine was tested during operation according to external and load characteristics. As a result of the work, graphs of temperature curves of heating and cooling of the tested engines were compiled. The article presents a methodology for measuring the temperature fields of outer surface engines. The collected material will be used in the future for studying the equable load on the cylinders, and as accurately as possible determine the conditions of movement such as power, revolutions, flow rates, temperatures and pressures.

6

Numerical analysis of volatile organic compounds concentration in a e segment vehicle interior

100%

Rodak M. , Skrętowicz M. , Janicka A. , Zawiślak M.

Journal of KONES

|

2015

|

tom Vol. 22, No. 4

235--241

EN

Constantly increasing amount of cars causes significant deterioration of air quality. Emission of harmful substances such as aromatic hydrocarbons or soot has negative influence for human health, especially for the respiratory system. Pollutants from engine vehicles are emitted at the people living height and, especially in cities, could cumulated because of weak ventilation among the street canyons made by buildings and infrastructure. Dynamic development of motorization and people lifestyle make the time spent inside the car is getting longer. Fumes and other air pollutants can get into the car cabin, what is extremely dangerous for driver and passengers. The pollutants inside the vehicle can also accumulate and if cabin is not well ventilated, the concentrations of them could be really high. It cause changing the microclimate inside the car cabin and has negative influence on the people staying inside the car, such as lowering of comfort and focus of driver and health effects. Previous studies have shown that the highest concentration of most of the pollutants in the vehicle cabin is located at the height of the driver's head. Of course, it depends on many factors like type (category) of vehicle or geometry of nozzles in the ventilation system. The study aim was to define concentration of volatile organic compounds in an E segment vehicle cabin by using computational fluid dynamic simulation.

7

Evaluation of the efficiency of the three-way catalytic converter of a spark ignition engine of the chosen aromatic hydrocarbons removing

100%

Skrętowicz M. , Woźniak J. , Wróbel R.

Combustion Engines

|

2017

|

tom R. 56, nr 2

83--86

EN

In the paper the results of measurement of the most popular aromatic hydrocarbons (benzene, toluene and xylenes) in the exhaust of spark ignition engine before and after three-way catalytic reactor were presented. The investigations have been conducted at fixed rotational speed, 2500 rpm and at a few different values of torque in range 0 – 80 Nm, every 10 Nm. Based on obtained results, the calculations of catalytic reactor efficiency in removing analysed components have been made. The measurements showed high efficiency of the catalytic converter in reduction of that pollutants in exhaust gases.

8

Zastosowanie GIS do inwentaryzacji przemysłowych źródeł emisji odorów

100%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Zwoździak J. , Kunecka J.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

tom Vol. 5, No. 2

609--615

PL

Emisja odorów z zakładów przemysłowych (obok obiektów rolniczych i gospodarki komunalnej) jest częstą przyczyną skarg ludności. Zwłaszcza przetwórstwo rolno-spożywcze, w tym procesy powstawania produktów i półproduktów spożywczych oraz towarzysząca im konieczność nadania właściwego smaku, zapachu oraz wyglądu, a także odpowiedniej trwałości i zwiększenie przyswajalności, mogą być przyczyną emisji odorów. Zapachy mogą być powodem problemów zdrowotnych lub uczucia dyskomfortu. Uzasadnione wydaje się zatem, aby w działaniach z zakresu ochrony środowiska, a także ochrony społeczeństwa przed skutkami emisji odorów w pierwszej kolejności dokonać kompleksowej inwentaryzacji pod względem poziomu emisji zapachu, a następnie lokalizacji obiektów przemysłowych będących potencjalną przyczyną zapachowej uciążliwości. Systemy GIS znalazły szerokie zastosowanie w ochronie środowiska. Stosuje się je m.in. w celach analitycznych, wdrożeniowych, w zarządzaniu środowiskiem i jego monitoringu, ale również w inwentaryzacji przestrzennych źródeł zanieczyszczeń (zanieczyszczenia gazowe, pyły). W pracy przedstawione zostaną wyniki analiz przestrzennych, w postaci map lokalizacji obiektów przemysłowych, z wybranych działalności gospodarczych, na terenie województw: mazowieckiego, dolnośląskiego oraz śląskiego. Wizualizacja przestrzenna danych statystycznych pozwoliła na określenie obszarów (w zakresie powiatów, gmin), na których wybrana działalność gospodarcza (np. produkcja i przetwórstwo mięsa, ryb, cukru) może być przyczyną uciążliwości zapachowej.

EN

Odour emissions from industrial facilities (next to the objects of agricultural and municipal management), is a common cause of complaints of the population. In particular, food processing, including product and intermediate food products development processes and accompanying need to give: the proper taste, smell and appearance, and adequate durability and increased bioavailability, may be the reason of odour emissions. Emissions that may be associated with the occurrence of health risk or discomfort. Therefore, it seems reasonable that the environmental protection activities and the protection of society against the effects of odour emissions, to make first a comprehensive inventory of emissions in terms of odour, but also the location of industrial facilities that are a potential cause of odour nuisance. GIS systems have found wide application in environmental protection. They are used, inter alia, for the purposes of analysis, implementation, but also in spatial kwentory of pollution sources (gaseous pollutants, particulate matter). The paper will present the results of spatial analysis in the form of maps of the location of industrial facilities, from selected economic activities, in Mazovia, Silesia and Lower Silesia. Spatial statistical analysis allowed the identification of areas (in terms of counties, municipalities) in which the selected economic activities (eg production and processing of meat, fish, sugar) can be a reason of odour nuisance.

9

Badanie emisji odorów z obiektu przemysłowego

100%

Skrętowicz M. , Sówka I. , Sobczyński P. , Miller U.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

tom T. 93, nr 7

1128-1131

PL

Przedstawiono obliczenia dotyczące rozprzestrzeniania się zapachów w atmosferze w pobliżu wytwórni produktów agrochemicznych z zastosowaniem polskiego modelu referencyjnego. Na podstawie otrzymanych wyników i określonych w projekcie Ustawy o przeciwdziałaniu uciążliwości zapachowej dopuszczalnych wartości stężeń zapachowych i częstości przekroczeń obliczono wymagany poziom redukcji emisji odorów oraz ustalono dopuszczalną jej wartość. Zaproponowano również możliwości ograniczenia emisji odorów w odniesieniu do wybranego obiektu.

EN

Emissions of baked bread, noodle and EtOH smells from plants for prodn. of gluten, glucose and fructose syrups and EtOH for techn. purposes were detd. by olfactometry. Odour distribution models were developed and used for establishing the odour nuisance. Narrow range of EtOH smell impact was evidenced. The baked bread and noodle smells may be removed by thermal or catalytic combustion near to the emitors.

10

Analiza stężeń emisyjnych benzo(a)pirenu oraz zadymienia z silnika o zapłonie samoczynnym

100%

Skrętowicz M. , Woźniak J. , Tomczyk J.

|

2018

|

tom T. 97, nr 8

1328--1332

PL

Zbadano silnik (o pojemności 1248 cm3) pracujący przy prędkości obrotowej 1500 i 3000 rpm i obciążeniu w zakresie 10-80 N·m w celu określenia zawartości sadzy i benzo(a)pirenu w gazach spalinowych. Pomiar zawartości sadzy dla każdego wariantu pracy silnika prowadzony był poprzez wyznaczenie stopnia zadymienia na filtrze papierowym z wykorzystaniem dymomierza. Następnie osad z filtra został wymyty za pomocą CH2Cl2, a eluat został zbadany chromatograficznie w celu określenia zawartości benzo(a)pirenu. Nie zaobserwowano korelacji między dwoma badanymi zanieczyszczeniami.

EN

An automobile engine (1248 cm3 capacity) was used at speeds of 1500 and 3000 rpm and torque values in the range of 10-80 N·m to det. the content of soot and benzo(a)pyrene in the exhaust gas. The soot content measurement was carried out by detg. a degree of blackening of a paper filter of a smokemeter. Then the deposit from the filter was washed with CH2Cl2, and the eluate was studied by chromatog. for content of benzo(a)pyrene. Correlation between the pollutants was not obsd.

11

Zastosowanie metod geostatystycznych do interpolacji intensywności zapachów emitowanych z zakładów przemysłowych

88%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Nych A. , Zwoździak P. , Zwoździak J.

Przemysł Chemiczny

|

2011

|

tom T. 90, nr 5

1035-1039

12

Warunki i wymogi niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Laboratorium Badań Olfaktometrycznych

88%

Sówka I. , Kita U. , Skrętowicz M. , Nych A. , Zwoździak J.

|

tom Tom 15, cz. 2

1207--1215

EN

A characteristic feature of many chemicals, also emitted during industrial processes, is the smell, which is a matter of individual perception, depending on the individual features. Odor emission significantly influences on the quality of people life and can significantly decrease the quality of the environment. Over the world there is used several methods to assess odor air quality including analytical chemistry methods, dynamic olfactometry and static dilutions, field inspections, surveys and modeling. In Poland, the standardization document regarding to odor is the PN-EN 13725:2007 standard "Air Quality. Determination of odor concentration by dynamic olfactometry." that includes a description of the methodology of the odor concentration measuring and sets out the requirements necessary to ensure the quality of olfactometric research. In order to determine odor emissions, it is necessary to determine the odor concentration, which is expressed in European odor units per cubic meter (ouE/m3). It is the amount of odorant vaporized in a volume of 1 m3 of inert gas that at standard conditions is sensed by half of representative group exposed to odorant. Due to the nature of olfactometric research in that the main role of odor sensor fully plays human nose in Olfactometric Laboratory is particularly important to take care of the quality and precision of the measurements. It should be provided a pleasant working environment for the evaluation team and ensured the reliability of its members through appropriate incentives, training in the methodology of measurements and the applicable rules, and careful selection by the use of the certified reference material. To ensure the quality of the measurements in the Olfactometric Laboratory it is necessary to ensure measurement devices that require periodic controls and calibration. To ensure accuracy and precision criteria must be also performed compliance testing to the laboratory and inter-laboratory tests.

13

Risk evaluation of driver exposure to exhaust fumes inside the passenger car cabin in urban traffic conditions

88%

Skrętowicz M. , Jankowski A. , Haller P. , Woźniak J. , Janas M.

Journal of KONES

|

2016

|

tom Vol. 23, No. 3

457--464

EN

Nowadays, with the current dynamic development of the automotive industry, we spend more and more time indoors, including in vehicles. The air used for ventilation of the vehicle's cabin comes from the outside. Pollution enters into the vehicle. This research presents the results of tests conducted to assess the exposure of the driver and passengers to volatile organic compounds entering the vehicle with atmospheric air. The simulation researches were conducted on a chassis dynamometer at the Department of Vehicle Engineering at the Faculty of Mechanical Engineering Technical University of Wroclaw and the tests under real conditions, i.e. traffic urban conditions, were taken as well. The measurements were conducted in the centre of Wroclaw during peak hours, when the traffic jam is the most frequent. The measurements were taken in order to organic compounds analysis, which includes gas chromatography. The analysis results were averaged from three measurements to get these studies more reliable. Results show that during mobile tests the vehicle was exposed to much more pollution than in the stationary tests in the simulated conditions of traffic congestion. Therefore, the studies present that the pollution in the traffic congestion is the real danger to drivers.

14

Ocena toksyczności mieszanin gazowych z okolic szybu sg-2 KGHM Polska Miedź S.A. w aspekcie uciążliwości zapachowej dla lokalnej społeczności

88%

Bachowski C. , Janicka A. , Piątkowski J. , Skrętowicz M. , Zawiślak M.

|

2017

|

tom T. 73, nr 1

13--19

PL

Zgłaszany przez mieszkańców gminy Jerzmanowa problem uciążliwości zapachowej w okolicach szybu SG-2 budzi zaniepokojenie zgłaszających, nie tylko w aspekcie wpływu emitowanych gazów na jakość środowiska, ale przede wszystkim w zakresie potencjalnie niekorzystnego wpływu na zdrowie. W artykule przedstawiono wyniki pracy badawczej realizowanej przez Politechnikę Wrocławską na zlecenie KGHM, której celem było wykonanie oceny toksyczności mieszanin gazowych z okolicy szybu SG2 w korelacji z określeniem stężenia zapachowego, subiektywnymi odczuciami mieszkańców gminy Jerzmanowa oraz badaniami modelowymi. Na podstawie przeprowadzonej pracy stwierdzono, że stopień toksyczności gazów emitowanych z szybu SG2 (w testach in vitro, metodą BAT-CELL®) określa się od słabego i umiarkowanego (w przypadku referencyjnej linii komórkowej nabłonka płuc ludzkich A549) po średni (w przypadku referencyjnej linii komórkowej tkanki podskórnej myszy L929), co może wskazywać na większe powinowactwo gazów w stosunku do negatywnego wpływu na skórę niż na drogi oddechowe) oraz, że emitowane gazy z szybu SG2 nie wykazują charakteru toksycznego w imisji, w przypadku obu linii komórkowych, w badanych punktach zidentyfikowanych jako najbardziej narażone na działanie gazów pochodzących z emitora.

EN

The reported odour problem in Jerzmanowa district, where SG-2 exhaust shaft is located, concerns local citizens especially in the health aspect. The paper presents the results of the researches, provided by Wroclaw University of Technology for KGHM POLSKA MIEDŹ S.A., which are aimed at the evaluatation the gaseous mixture toxicity in emission (SG-2 shaft) and immision (Jerzmanowa district area) in correlation with the measured odours intensity, subjective feelings of local citizens and emitted substances distribution. The researches results indicate that toxicity level of gaseous mixtures emitted directly from the SG-2 shaft (based on In vitro tests delivered thanks to innovative BAT-CELL® method) ranges from low (A549 – standard human lung cells line) to medium (L929 – standard mouse skin cells line). What is important – the mixture of gases in immision (area of Jerzmanowa district) is not toxic in any tested location, despite the fact that citizens feelings indicato that the odour problem exists.

15

PM2.5 elemental composition and source apportionment in a residential area of Wrocław, Poland

88%

Sówka I. , Zwoździak A. , Trzepla-Nabaglo K. , Skrętowicz M. , Zwoździak J.

Environment Protection Engineering

|

2012

|

tom Vol. 38, nr 1

73--79

EN

Indoor PM2.5 levels have been measured in the Cerrahpasa Medical Faculty during the autumn of 2007 between September and December. PM2.5 was measured for a period of 8 h during the workday (8.30 a.m.–4.30 p.m.). The maximum PM2.5 level equal to 388.5 μg/m3 was found at the administrative building. The highest average PM2.5 was 160.1 μg/m3 measured at the waiting room of central laboratory.

16

Porównanie przydatności i dokładności metod oceny stopnia uciążliwości zapachowej zakładu przemysłowego

88%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Nych A. , Zwoździak P. , Zwoździak J.

|

tom T. 91, nr 5

985-989

PL

Przedstawiono możliwość zastosowania metod geostatystycznych do oceny zapachowej jakości powietrza, dostępnych w systemach informacji geograficznej GIS (geographic information system). Interpolację przeprowadzono metodami ważonych odwrotności odległości IDW (inverse distance weighted) oraz krigingu zwykłego. Dane przestrzenne pozyskano w terenowych badaniach intensywności zapachu wykonanych zgodnie z metodyką zawartą w wytycznych VDI 3940. Wyniki różnych wariantów interpolacji dla obu metod przeanalizowano i oceniono na podstawie wielkości błędów charakteryzujących dokładność danej metody oraz jakości wizualnej zgodnej z charakterem tworzenia się smugi odorowej.

EN

Air quality in the neighborhood (1000 m) of rape seed processing plant was evaluated by a direct olfactometric testing (6 people in 3 sessions). The results were interpolated by inverse distance weighted and ordinary kriging methods. Both shape of the odor propagation band and accuracy of the methods used were detd.

17

Wpływ składu syngazu zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

88%

Janicka A. , Kot E. , Skrętowicz M. , Włostowski R. , Zawiślak M.

|

2016

|

tom T. 95, nr 9

1683--1686

PL

Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w celu oceny możliwości zastosowania syngazu do napędzania silnika spalinowego oraz ocenę wpływu jego spalania w silniku na emisję toksycznych składników spalin. W badaniach zastosowano gazy techniczne, z których tworzono mieszanki metanu, tlenku węgla(II), ditlenku węgla i wodoru o różnym składzie ilościowym. Wyeliminowano w ten sposób zmienność parametrów biomasy oraz zanieczyszczenia biogazu. Oceniono jaki skład syngazu jest dla silnika spalinowego najkorzystniejszy z punktu widzenia zarówno pracy silnika, jak również emisji spalin. Zbadano łącznie trzy różne mieszaniny oraz dla porównania przeprowadzono takie same pomiary dla benzyny.

EN

Three MeH, H2, CO2 and CO-contg. syngas mixts. were prepd. and used for supplying the engine to study the toxicity of exhaust gases. The combustion of the studied mixts. resulted in substantially lower contents of CO and hydrocarbons than the combustion of a com. gasoline (comparison test). The content of hydrocarbons in the exhaust gas increased with increasing the MeH content in the syngas.

18

Ocena uciążliwości zapachowej wybranego źródła przemysłowego na podstawie badań ankietowych

75%

Sówka I. , Zwoździak J. , Nych A. , Szklarczyk M. , Skrętowicz M. , Zwoździak P.

Chemik

|

2009

|

tom Vol. 62, nr 11

400-402

PL

W pracy scharakteryzowano metodykę badań ankietowych stosowanych w Europie w ocenach oddziaływania zapachowego obiektów przemysłowych. Szczegółowa analiza uzyskanych wyników badań pozwoliła określić zasięg oddziaływania zapachowego oraz wpływ zapachów na komfort życia mieszkańców zamieszkujących tereny wokół wyselekcjonowanego źródła emisji odorów.

EN

Methodology of questionnaire survey applied in Europe in evaluation of odour nuisance of industrial structures was described. Detailed results analysis allowed to describe range of odour nuisance and influence of odours on life comfort of inhabitants living in the vicinity of selected odour emission source.

19

Zastosowanie GIS do analizy przestrzennej stężeń pyłu PM2.5 oraz PM10 na terenie województwa dolnośląskiego

75%

Sówka I. , Łągiewka A. , Zwoździak A. , Skrętowicz M. , Nych A. , Zwoździak J.

|

tom Tom 13

1667-1678

PL

Zmienność w czasie i przestrzeni danych stanowi kluczowy element różnych zjawisk zachodzących w środowisku przyrodniczym. W celu zbadania zmienności buduje się bazy danych, w których jedną z cech jest lokalizacja. W dobie automatyzacji i informatyzacji bazy danych to niezbędny element funkcjonowania wielu instytucji państwowych oraz firm prywatnych. Problematyczne wydaje się być przedstawienie informacji zawartych w bazach w taki sposób, by zmiany przed-stawione za pomocą liczb były łatwe i szybkie w analizowaniu. Z pomocą przychodzą rozwiązania technik GIS (z ang. Geographic Information System), stosowane obecnie na szeroką skalę w wielu branżach m.in. w transporcie, budownictwie, energetyce oraz w inżynierii i ochronie środowiska [1÷8]. Celem niniejszej pracy była wizualizacja i analiza przestrzenna danych dotyczących zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym PM10 i PM2.5 na terenie województwa dolnośląskiego przy zastosowaniu techniki GIS.

EN

Variability of data in time and space is a key element of the different phenomena occurring in the natural environment. In order to investigate the variability a databases in which one of the features is the location are built up. In the era of automation and computerization the databases are an essential element for the functioning of many public institutions and private companies. Problematic seems to be to present the information in databases in such a way as to amendments submitted by the numbers were easy and quick to analyze. In such a case the GIS technique can be helpful. The method of implementation of spatial analysis using ArcGIS soft-ware package was presented. It consisted of obtaining data on concentrations of pollutants, processed for the purposes of the program, the appropriate data management, analysis and graphical presentation of results. There were used functions that were needed to create the area and point type map layers. By use of the area type layers, zones according to which the concentrations classification was conducted. And with a point type layers measurement points used in the study were presented. For each layer is assigned the characteristics of the resource database, which allowed their subsequent interpretation by the spatial analysis. By combining point-type layer with polygons characteristics for the relevant areas was averaged. Ability to set the layer properties has allowed for classification and presentation of data assigned to them. In this study spatial analysis were conducted to show the possibility of using geoinformation techniques in monitoring of concentrations of selected air pollutants (PM10 and PM2.5). Developed data of measurements of concentrations of PM10 and PM2.5 from the beginning of 2009 till September of 2010 were made available by the Regional Inspectorate for Environment Protection in Wroclaw. Using this set of data it was possible to present and to characterize air pollution by particulate matter PM10 and PM2.5 in the Lower Silesia province. It was observed that the zones characterized by the highest levels in selected averaging periods (monthly and annual) were: District Kłodzko, Wałbrzych, the city of Legnica and Wrocław agglomeration. In 2009, the observed average concentrations exceeded the limit of PM10 (40 ?g/m3) in the Kłodzko. The concentrations of PM10 in the range from 30 to 40 ?g/m3 near Legnica, district of Wałbrzych and Wrocław agglomeration were observed. In 2010, the concentrations of PM10 in ambient air over three mentioned areas has been exceeded the limit values. In the case of PM2.5 annual average concentration allowed value (25 ?g/m3) was exceeded in the district of Wałbrzych and Wrocław agglomeration. It was also examined the impact of volcanic eruption of Eyjafjallajökull in Iceland, which took place on April, 14th (2010), on air quality in the Lower Silesia province. The changes in concentrations of PM10 and PM2.5 for 14 and 18 of April 2010 were studied. Prepared maps indicated that the PM 2.5 concentrations four days after the eruption, when the air space for air transportation in most countries in Europe, including Polish, was closed, over most concerned areas were lower compared with April 14th 2010. For a fraction of PM10 there were no significant changes in concentrations in Lower Silesia province.

20

Zastosowanie wybranych modeli matematycznych do szacowania zasięgu szkodliwego oddziaływania instalacji przemysłu chemicznego w przypadku awarii

75%

Sówka I. , Skrętowicz M. , Zwoździak P. , Guz Ł. , Zwoździak J. , Sobczuk H.

Ochrona Środowiska

|

2013

|

tom Vol. 35, nr 2

73--76

EN

Odor emission from terrain is usually of an incidental character and depends in general on local meteorology. Therefore, for prognosis of propagation of chemical compound emission in the odor generating event of plant failure an appropriate mathematical model should be applied. In this paper, an emergency situation involving styrene storage tank failure was examined. Analysis of styrene propagation was performed using Polish reference model based on Pasquill’s formula and CALPUFF model. The studies haves shown that odor concentrations in the vicinity of the plant calculated using the reference model were about 10 times lower than in case of CALPUFF model. Analysis of the results showed that outside the plant boundary styrene concentrations exceeding the value of 0.43 mg/m3 (1000 times above the threshold) occurred within a distance of up to 1000 m. The reference values for styrene (D1h=0.02 mg/m3) and odors (1 ouE/m3) were shown to be exceeded 100 times within the area of modeling. It was concluded that the increased odor concentration may be an indicator of a possible chemical installation failure or of an uncontrolled harmful chemical substance emission.

PL

Występowanie zapachu w terenie ma zazwyczaj charakter chwilowy i zależy głównie od sytuacji meteorologicznej, dlatego w przypadku prognozowania propagacji związków chemicznych emitowanych podczas awarii o charakterze odorotwórczym istotne jest zastosowanie odpowiedniego modelu matematycznego. W pracy przeanalizowano sytuację awaryjną polegającą na uszkodzeniu zbiornika magazynującego styren. Do analizy rozprzestrzeniania styrenu zastosowano polski model referencyjny oparty na formule Pasquilla oraz model CALPUFF. Badania wykazały, że obliczone za pomocą modelu referencyjnego stężenia zapachowe w najbliższym otoczeniu źródła emisji były około 10-krotnie mniejsze niż w przypadku modelu CALPUFF. Analiza wyników pokazała, że poza terenem zakładu chemicznego stężenia przekraczające wartość 0,43 mg/m3 (1000-krotne przekroczenie progu wyczuwalności) wystąpiły w odległości nawet do 1000 m. Wykazano, że na całym obszarze modelowania 100-krotnie przekroczona została wartość odniesienia w przypadku styrenu (D1h=0,02 mg/m3) oraz odorów (1 ouE/m3). Stwierdzono, że wystąpienie podwyższonego stężenia odorów w powietrzu może być wskaźnikiem ostrzegającym o możliwości wystąpienia awarii instalacji przemysłowej oraz niekontrolowanej emisji szkodliwych substancji chemicznych.