Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Prognoza skutków zakończonej i planowanej eksploatacji górniczej na funkcjonowanie Katowickiego Węzła Kolejowego

100%

Kotyrba A.

|

2011

|

tom Nr 7-8

52-57

PL

Przedmiotem artykułu jest regionalna prognoza wpływów dokonanej i planowanej eksploatacji górniczej na szlaki w obrębie Katowickiego Węzła Kolejowego. Szlaki te przebiegają przez tereny zlikwidowanych i czynnych kopalń. Stwarza to dla nich zagrożenie wystąpieniem różnego rodzaju szkód i utrudnień eksploatacyjnych. Charakterystyka potencjalnych negatywnych oddziaływań na szlaki przebiegające przez tereny górnicze i pogórnicze jest odmienna. W przypadku terenów aktualnie prowadzonych i planowanych eksploatacji ich oddziaływania można z dużą dokładnością prognozować. Z tego względu wpływy tych eksploatacji zależne są od scenariusza rozwoju kopalnictwa węgla kamiennego. Zdarzenia, które mogą wystąpić na terenach zakończonej eksploatacji są trudne do prognozowania a w niektórych rejonach zależą również od eksploatacji prowadzonych w ich sąsiedztwie. Prezentowane w artykule dane zostały zebrane dla potrzeb opracowania studium wykonalności zadania p.t. Modernizacja Katowickiego WęzłaKolejowego.

EN

The paper presents an assessment of the impact of completed and planned mining for the functioning of the Katowice Railway Net. The data presented show the impact in regional scale. They were collected during the preparation of a feasibility study for the planned modernization of the railway net.

2

Zastosowanie metody inwersji danych z pomiarów elektrooporowych do oceny stanu termicznego hałdy pogórniczej w Chorzowie

63%

Kotyrba A. , Siwek A.

|

tom Vol. 65, nr 8

496--504

EN

Air conditions in post-mining areas are threatened by thermal activity of old spoil tips of coal mines. Reclamation operations cause only time-limited suppression of the oxidation process of carbon particles in the spoil heap. There are different reasons for that process. One of them is the incorrectly recognized geometry of the combustion spots in the spoil tip mass and the ways in which they are powered by oxygen from the atmosphere. The 1D inversion of vertical resistivity sounding data (VES) allows visualizing the down-going thermal effects and concluding about transport of atmospheric air (oxygen) and combustion gases in the whole mass. The resistivity distribution within waste can effectively support interpretation of geochemical and geothermic observations made on the spoil tip. The article describes the results of resistivity measurements made on an old spoil tip with waste from coal production in a heavy urbanized area of Chorzów City. Currently, the area of the former spoil heap is used for recreation and sports purposes (a park).

3

Sensing underground coal gasification by ground penetrating radar

63%

Kotyrba A. , Stańczyk K.

|

tom Vol. 65, no. 6

1185--1196

EN

The paper describes the results of research on the applicability of the ground penetrating radar (GPR) method for remote sensing and monitoring of the underground coal gasification (UCG) processes. The gasification of coal in a bed entails various technological problems and poses risks to the environment. Therefore, in parallel with research on coal gasification technologies, it is necessary to develop techniques for remote sensing of the process environment. One such technique may be the radar method, which allows imaging of regions of mass loss (voids, fissures) in coal during and after carrying out a gasification process in the bed. The paper describes two research experiments. The first one was carried out on a large-scale model constructed on the surface. It simulated a coal seam in natural geological conditions. A second experiment was performed in a shallow coal deposit maintained in a disused mine and kept accessible for research purposes. Tests performed in the laboratory and in situ conditions showed that the method provides valuable data for assessing and monitoring gasification surfaces in the UCG processes. The advantage of the GPR method is its high resolution and the possibility of determining the spatial shape of various zones and forms created in the coal by the gasification process.

4

Metodyka oceny zagrożeń ze strony opuszczonych szybów górniczych

63%

Frolik A. , Kotyrba A.

|

tom T. 71, nr 5

10--19

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę zagrożeń geotechnicznych, jakie stwarzają opuszczone szyby górnicze oraz metodykę ich oceny. Z chwilą zaprzestania eksploatacji wyrobiska szybowe stały się zbędne i pozbawione kontroli. Znaczną część z nich zlikwidowano przez zasypanie, część jedynie zabezpieczono na wlocie i zapomniano. Pozostawienie pustych szybów stwarza zagrożenie wystąpieniem zapadlisk powierzchni w miejscach ich usytuowania oraz bliskim otoczeniu. Problem ten występuje na terenach zlikwidowanych kopalń podziemnych całego świata. W warunkach polskich, z uwagi na skalę wydobycia kopalin, jest szczególnie istotny na terenach śląskich zagłębi węglowych (GZW, DZW), w obrębie których prowadzono intensywną eksploatację różnych kopalin. Szacowanie zagrożenia oparto na wieloparametrowej metodzie punktowej, która pozwala na zaliczenie danego wyrobiska do określonego stopnia czteropoziomowej skali (I-IV). W zależności od niego skwantyfikowano ryzyko w ujęciu ekonometrycznym.

EN

This paper gives a description of geotechnical hazards posed by abandoned mining shafts and a hazard assessment methodology. Upon the cessation of mining, shafts have become redundant and out of control. A significant part of them were liquidated by filling but another part was secured at the inlet and forgotten. Leaving empty shafts poses a threat of sinkholes forming in their location and close proximity. This problem occurs in the areas of underground mines closed down all over the world. In Polish conditions, given the scale of mineral exploitation, the problem is particularly important in the areas of the Silesian coal basins (Upper Silesian Coal Basin - USCB, Lower Silesian Coal Basin - LSCB), within which there were intensive exploitation of various minerals. The risk estimation is based on multi-parameter point method which allows for the inclusion of specified shaft to a certain degree of four-level hazard scale (I-IV). Depending on the hazard rating the risk is quantified in econometric terms.

5

Linear discontinuous deformation of A4 highway within mining area 'Halemba'

63%

Kotyrba A. , Kowalski A.

|

tom T. 25, z. 3

303-317

EN

Construction of new transport routes within the areas of hard coal seams exploitation in the USCB causes various difficulties for mines and for the quality of roads. One of them is maintenance of permissible dimension of surface deformations and situated buildings. Less than one year after construction works of A4 highway had been completed discontinuous deformations such as fissures and stages occurred on roadways and adjacent area of parking place (MOP Halemba-Wirek) within mining area 'Halemba'. The above mentioned resulted in a necessity of pavement and substructure replacement within the damaged part of the highway. Geodynamic processes that caused the abovementioned deformations still last and lead to the next highway reparations. In the article there was presented a complex analysis of geological and mining conditioning of deformations as well as collected observation and measurement data. A set of data includes the results of geodetic and geophysical measurements executed during the highway construction period as well as after its completion.

PL

Budowa nowych szlaków transportowych na terenach eksploatacji złóż węgla kamiennego w GZW stwarza różnego rodzaju problemy dla kopalń i utrzymania jakości dróg. Jednym z nich jest zachowanie dopuszczalnych wielkości deformacji powierzchni i usytuowanych na niej obiektów budowlanych. W niecały rok po zbudowaniu autostrady A4 na terenie obszaru górniczego 'Halemba' na jezdniach oraz w przyległym do nich terenie miejsc obsługi podróżnych (MOP Halemba-Wirek) wystąpiły deformacje nieciągłe w postaci szczelin i stopni. W efekcie konieczna była wymiana nawierzchni i podbudowy na uszkodzonym odcinku autostrady. Procesy geodynamiczne, które wywołały deformację trwają nadal prowadząc do kolejnego remontu drogi. W pracy przedstawiono kompleksową analizę uwarunkowań geologiczno-górniczych deformacji oraz zgromadzonych danych obserwacyjnych i pomiarowych. Zbiór danych obejmuje wyniki pomiarów geodezyjnych i geofizycznych wykonywanych w okresie budowy autostrady oraz po jej zakończeniu.

6

Zastosowanie refleksyjnej metody radarowej do rozpoznania genezy zagrożenia wodnego wyrobisk kopalni gipsu i anhydrytu "Nowy Ląd" w Niwnicach

63%

Kotyrba A. , Kortas Ł.

|

tom T. 57, nr 7-8

20-26

PL

Przedstawiono wyniki oraz interpretację badań georadarowych wykona-nycb w wyrobiskach podziemnych kopalni anhydrytu "Nowy Ląd" w Niwnicach (Dolny Śląsk), dla uściślenia rozpoznania warunków geologicznych w warstwach spągowych wyrobisk w aspekcie oceny zagrożenia wodnego. Zagrożenie to ujawniło się w jednym z wyrobisk w postaci wdarcia wody ze spągu. Badania wykonano w wyrobiskach usytuowanych w różnych poziomach głębokościowych kopalni (od + 42 do + 175 m n.p.m.). Obejmowały one zdjęcia georadarowe warstw spągowych do głębokości około 14 m poniżej ich powierzchni.

EN

The results as well an interpretation of the georadar research carried out in underground workings of the anhydrite mine KNowy L^d" at Niwnice (Lower Silesia) to qualify the geological conditions recognition in the floor strata of workings from the water hazard point of view are presented. This hazard has appeared in on of the workings in the from of water inrush from the floor. Research has been carried out in the workings situated on the different mine horizons (from +42 up to +175 m above sea level). They included georadar survey of the floor strata up to the depth of 14 m below their surface.

7

Zastosowanie metody elektrooporowej w badaniach stanu termicznego zwałowisk odpadów powęglowych

51%

Kotyrba A. , Grądziel M. , Gogola K.

|

tom T. 68, nr 4

53--61

PL

W zwałowiskach odpadów w sprzyjających warunkach aerologicznych węgiel ulega samozapaleniu. Inicjuje to procesy termiczne w obrębie bryły zwałowiska. Jednym z negatywnych oddziaływań tych procesów na środowisko jest emisja powstających podczas spalania węgla gazów do atmosfery. Sposobem ograniczenia lub likwidacji tych oddziaływań jest prawidłowa rekultywacja hałdy. Aby jednak właściwie zaprojektować prace rekultywacyjne konieczne jest określenie przestrzennej charakterystyki stanu termicznego i geotechnicznego bryły zwałowiska. W artykule przedstawiono wyniki doświadczalnych prac badawczych wykonanych na nieczynnym zwałowisku odpadów powęglowych w Rudzie Śląskiej. Ich zadaniem było określenie przestrzennej charakterystyki strukturalnej i termicznej hałdy z wykorzystaniem pomiarów metodą sondowań elektrooporowych.

EN

Exploitation waste dumps of the hard coal mining industry are a durable element of the landscape in Silesia. In contradiction to waste dumps of other mining industry branches they are characterized by the content of coal in their mineral composition. In favourable aerological conditions coal is subject to spontaneous combustion. This phenomenon initiates thermal processes within the dump lump. One of the negative impacts of these processes on the environment is the emission into the atmosphere of gases originating during coal combustion. A method of reduction or elimination of these impacts is proper dump reclamation. In order to plan suitably the reclamation operations, it is necessary to determine the spatial characteristics of the thermal and geotechnical state of the dump lump. The article presents the results of experimental research work carried out at an inactive coal waste dump in Ruda Śląska in the framework of the research project POIG 1.3 entitled ”Management system of liquidation of CO emissions from coal waste dumps”. The task of the research work was the determination of the spatial structure and thermal characteristics of the dump using measurements by means of the electrical resistance prospecting method.

8

Imaging the Underground Coal Gasification Zone with Microgravity Surveys

51%

Kotyrba A. , Kortas Ł. , Stańczyk K.

Acta Geophysica

|

2015

|

tom Vol. 63, no. 3

634--651

EN

The paper describes results of microgravity measurements made on the surface over an underground geo reactor where experimental coal gasification was performed in a shallow seam of coal. The aim of the research was to determine whether, and to what extent, the microgravity method can be used to detect and image a coal gasification zone, especially caverns where the coal was burnt out. In theory, the effects of coal gasification process create caverns and cracks, e.g., zones of altered bulk density. Before the measurements, theoretical density models of completely and partially gasified coal were analysed. Results of the calculations of gravity field response showed that in both cases on the surface over the gasification zone there should be local gravimetric anomalies. Over the geo reactor, two series of gravimetric measurements prior to and after gasification were conducted. Comparison of the results of two measurement series revealed the presence of gravimetric anomalies that could be related to the cavern formation process. Data from these measurements were used to verify theoretical models. After the experiment, a small cavern was detected at the depth of the coal seam by the test borehole drilled in one of the anomalous areas.

9

Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (województwo Kujawsko-Pomorskie)

51%

Kotyrba A. , Frolik A. , Kortas Ł. , Siwek S.

|

tom T. 68, nr 7

58--66

PL

W artykule przedstawiono analizę warunków geologiczno-górniczych na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w miejscowości Piła-Młyn w Gminie Gostycyn (województwo Kujawsko-Pomorskie, powiat Tucholski). Pod koniec XIX i w I połowie XX wieku w dolinie rzeki Brdy intensywną eksploatację złoża węgla brunatnego prowadziło kilka kopalń. Obecnie na części terenów pokopalnianych zlokalizowano osiedle domów jednorodzinnych. Powstanie w roku 2006 zapadliska powierzchni zaniepokoiło mieszkańców. W konsekwencji tego zdarzenia w latach 2008÷2009 na terenie osiedla przeprowadzono badania geofizyczne i geologiczne opisane w artykule.

EN

The article presents an analysis of geological and mining conditions in areas of former underground brown coal mines in Piła-Młyn (Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, Tuchola administrative district). At the end of the 19 th and in the first half of the 20 th century several mines have conducted intense brown coal deposit extraction in the valley of the Brda river. Nowadays in a part of post-mining areas a housing estate of single family houses was located. The arisen in 2006 surface depression has alarmed the inhabitants. As a consequence of this event between 2008 and 2009 in the area of the housing estate geophysical and geological surveys described in the article were performed.

10

Ocena stateczności stropów Jaskini Szachownica I

51%

Nierobisz A. , Kotyrba A. , Merta G.

|

tom R. 33, z. 1

453-465

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań spękań stropów jaskini Szachownica I wykonane za pomocą kamery introskopowej i georadaru. W oparciu o wzory analityczne dokonano oceny stateczności stropu.

EN

In the paper, chosen results of investigations were presented of cave Szachownica I roof fracturing realised with the help of introscope camera and georadar. The roof stability assessment was performed on the basis of analytical formulas.