The article presents the concept of the “grammar of sense” proposed by A. Awdiejew and G. Habrajska in their latest monograph. The article addresses the following issues: redefinition of text as a paraphrase, natural and analytical approach in communication studies, relations between discourse and interpretative mechanisms, procedures of sense transcription, the structure of a “communicative dictionary”, methods of journalistic text analysis, the question of non-lexical linguistic units as entities indicating meaning. The author of the article criticizes the idea of negating the conceptual vertex of the semiotic triangle put forward in the monograph, points out the need to consider confabulatory processes in the interpretation of paraphrasing experiments, and draws attention to the necessity to consistently separate the plane of content from the plane of expression in the procedure of sense transcription, for example by means of A. Kiklewicz and M. Korystkowska’s explicative syntax.
PL
Artykuł prezentuje koncepcję tzw. gramatyki sensu zaproponowanej przez A. Awdiejewa i G. Habrajską w ich najnowszej monografii. Artykuł porusza m.in. takie zagadnienia jak: redefinicja tekstu jako parafrazy, postawa naturalna i analityczna w badaniach nad komunikacją, zależności pomiędzy dyskursem a mechanizmami interpretacyjnymi, procedury transkrypcji sensu, struktura słownika komunikacyjnego, metody analizy tekstów publicystycznych, nieleksykalne środki językowe wskazujące na komponenty sensu. Autor artykułu polemizuje z zawartą w monografii propozycją zanegowania konceptualnego wierzchołka trójkąta semiotycznego, wskazuje na potrzebę uwzględnienia procesów konfabulacyjnych w interpretacji eksperymentów z zakresu parafrazownia i zwraca uwagę na konieczność konsekwentnego oddzielenia planu treści od planu wyrażenia w procedurze transkrypcji sensu, np. z wykorzystaniem założeń modelu składni eksplikacyjnej A. Kiklewicza i M. Korystkowskiej.
The article presents the concept of ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response) from a general and a linguistic perspective. The definition of the notion and a review on the state of research is followed by a classification of ASMR triggers based on the senses which constitute the source of experiencing the ASMR effect. The author argues that touch and smell be included in the classification of the triggers. The linguistic analysis focuses on the following issues: the phonetic properties of the voice triggers, onomastics – a grammatical and conceptual study of the 17 classes of medionyms (names of ASMR channels) which were distinguished in the present research, and the ASMR discourse as the space where phatic and social functions are carried out on the part of ASMRtists as factors developing bonds within the ASMR community and where evaluative and persuasive functions are prominent in the comments of the recipients.
PL
Artykuł prezentuje zjawisko ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response, tłum. pol. samoistna odpowiedź meridianow czuciowych) z perspektywy ogólnej i lingwistycznej. Definicja pojęcia i zreferowanie stanu badań stanowią wprowadzenie do klasyfikacji wyzwalaczy ASMR ze względu na zmysły stanowiące źródło doświadczania tzw. efektu ASMR. Autor przedstawia argumenty za włączeniem dotyku i zapachu do klasyfikacji wyzwalaczy. Lingwistyczna analiza zjawiska koncentruje się wokół fonetycznych właściwości wyzwalaczy głosowych, aspektów onomastycznych – analiza gramatyczna i konceptualna wyodrębnionych 17 klas medionimów (nazw kanałów ASMR) oraz dyskursu jako przestrzeni, w której realizowane są funkcje – fatyczna i socjalizująca (budujące więź w obrębie społeczności ASMR; ich realizacja leży po stronie artysty ASMR) oraz ewaluatywna i perswazyjna (ich realizacja leży po stronie odbiorców nagrań).
The aim of the article is to analyse the content (posts, memes) published by the administrator of the virtual community "The Language Nerds" on the social networking service Instagram and also selected related comments posted by the members of the community on both Instagram and Facebook. The study addresses the issue of what kind of content serves to build up the integrity of the group. For this purpose a classification of posts was made with regard to the functions dominating in the process of their creation. Six major classes were identified: 1. memes with humour as the dominant feature, 2. logico-linguistic puzzles, 3. posts created on the basis of how notions are conceptualized in a particular language (Linguistic Worldview), 4. posts with a dominant metalinguistic function, 5. posts in which the function characterizing a prototypical member of the ingroup prevails, 6. posts fashioned as argumentative statements. Subsequently, each class was described in detail and illustrated with examples selected from the set of all of the 220 analysed posts. The content of all the classes distinguished in the research indicates that language is the central factor integrating the community, but – as shown in the study – no less significant is the diversity of focus on the particular aspects of language and its use that serves as a tool for constructing the social identity of the community members. The statistics obtained indicate that it is linguistic humour that plays the most important role in generating group homogeneity.
PL
Celem artykułu jest analiza treści (postów, memów) publikowanych przez administratora społeczności wirtualnej „The Language Nerds” w serwisie społecznościowym Instagram, a także wybranych, powiązanych z nimi komentarzy zamieszczanych przez członków społeczności zarówno na Instagramie jak i Facebooku. Badanie jest próbą odpowiedzi na pytanie, jakiego typu treści stanowią zasadnicze spoiwo grupy. W tym celu dokonana została klasyfikacja postów w oparciu o wyróżnione w procesie ich kreowania dominanty funkcjonalne. Wyodrębniono sześć zasadniczych klas: 1. memy o dominującej funkcji humorystycznej, 2. zagadki logiczno-językowe, 3. posty kreowane w oparciu o specyfikę obrazowania pojęć w danym języku (Językowy Obraz Świata), 4. posty o dominującej funkcji metajęzykowej, 5. posty o dominującej funkcji prezentatywnej (charakteryzujące prototypowego członka grupy własnej), 6. posty o charakterze wypowiedzi argumentacyjnych. Następnie każda z klas została szczegółowo opisana i zilustrowana wybranymi przykładami spośród 220 przebadanych postów. Zawartość treściowa wszystkich wyróżnionych klas wskazuje, że zasadniczym czynnikiem integrującym społeczność jest język, przy czym istotna jest wykazana w badaniu różnorodność perspektyw jego wykorzystania jako narzędzia konstruowania tożsamości członków społeczności. W świetle przeprowadzonej analizy statystycznej największą rolę w generowaniu homogeniczności grupy odgrywa humor językowy.
The article analyses obstacles and strategies in gerontological discourse. The authors provide a brief account of the ways in which various academic fields look at the elderly and propose their own definition of gerontological discourse against this background, defining it as the set of utterances issued by the elderly and to the elderly together with the communicative situation in which they are uttered and the factors that determine their thematic range. Subsequently, basic impediments in communication with senior citizens are presented, followed by a short discussion of non-verbal and multimodal communicative strategies in gerontological discourse. The core of the article is the analysis of verbal persuasive strategies in communication geriatrician – patient. It is presented with reference to the frame of appointment with a geriatrician in the following thematic order: slowness of movement, sight and hearing disorders, repetitiveness and a tendency to depart from the subject of the conversation, pain, non-bona fide communication and the principle of small steps. In this part of the article the authors also put forward a modification of the IADL scale from the perspective of its persuasive value. The last section of the article is devoted to the issue of persuasion in communication with patients suffering from memory and cognitive impairment – discussed in terms of spaced retrieval. The analysis shows that the persuasive value of gerontological discourse is gained through strategies defined at the following levels: communicative situation, text/discourse organization, vocabulary, grammar and syntax, and interactional arrangement.
PL
Prezentowany artykuł stanowi analizę przeszkód i strategii w dyskursie gerontologicznym. Autorzy dokonują krótkiego przeglądu spojrzenia na osobę starszą w świetle różnych dziedzin nauki i na tym tle proponują własną definicję dyskursu gerontologicznego jako całokształtu wypowiedzi osób starszych oraz wypowiedzi kierowanych do osób starszych wraz z sytuacją komunikacyjną, w której są one wypowiadane, oraz czynnikami determinującymi ich zakres tematyczny. Następnie przedstawione są podstawowe przeszkody w komunikacji z osobą starszą oraz strategie niewerbalne i multimodalne w komunikacji z seniorem. Zasadniczą część artykułu stanowią perswazyjne strategie werbalne w komunikacji: lekarz geriatra – pacjent, które omawiane są w porządku tematycznym w odniesieniu do ramy wizyty geriatrycznej – wolne tempo pacjenta, zaburzenia wzroku i słuchu, repetytywność i tendencja do odbiegania od tematu rozmowy, ból, komunikacja non-bona fide oraz zasada małych kroków. W tej części artykułu autorzy proponują także modyfikację skali IADL z perspektywy jej wartości perswazyjnej. Ostatnia sekcja artykułu poświęcona jest zagadnieniu perswazji w komunikacji z pacjentem z zaburzeniami pamięci i funkcji poznawczych, omawiana w świetle metody rehabilitacji poznawczej spaced retrieval. Analiza pokazuje, że perswazyjna wartość dyskursu gerontologicznego uzyskiwana jest dzięki strategiom wyodrębnionym na następujących jego poziomach: na poziomie sytuacji komunikacyjnej, na poziomie organizacji tekstu/dyskursu, w obrębie słownictwa, gramatyki i składni oraz na poziomie układu interakcyjnego.
The article analyses selected techniques of image construction in texts of cabaret performances. It is assumed that cabaret discourse is an interaction arrangement in which the standard objective of communicative behaviour of cabaret artists is to amuse the audience and the standard objective of the audience is to be entertained. Since the creators of cabaret performance make use of other discourses, the authors attempt to answer the following research question: What means of operating on discourse(s) lead to the accomplishment of the interactional goal? The cabaret sketch Teachers by a popular Polish cabaret group Nowaki constitutes the empirical material. The methodology of the research is based primarily on the communicative grammar model. The analysis shows that cabaret discourse uses image construction techniques that create non-standard points of access to scripts, scenarios or stereotypes, which are based on their violation or negative reinforcement, and which use a varied repertoire of linguistic devices such as metaphor, intertextuality, polysemy, operations on the phonological level and reference to hyperdiscourse.
PL
Artykuł stanowi analizę technik komponowania obrazowania w tekstach kabaretonu. Autorzy wychodzą z założenia, że dyskurs kabaretowy to układ interakcyjny, w którym standardowym celem zachowania komunikacyjnego twórców kabaretowych jest rozśmieszanie audytorium, a standardowy cel podjęcia roli odbiorcy tekstu kabaretowego stanowi zabawa. Twórcy kabaretowi do budowania obrazowania korzystają z innych dyskursów, zatem autorzy próbują odpowiedzieć na następujące pytanie badawcze: Jakie sposoby operowania dyskursem(ami) doprowadzają twórców kabaretowych do osiągnięcia celu interakcyjnego? Materiałem empirycznym jest skecz popularnej polskiej grupy kabaretowej Nowaki pt. Nauczyciele. Metodologia badania opiera się przede wszystkim na założeniach gramatyki komunikacyjnej. Analiza pokazuje, że dyskurs kabaretowy operuje technikami obrazowania, które kreują niestandardowe punkty dostępu do skryptów, scenariuszy czy stereotypów, bazujące na ich pogwałceniu lub negatywnej hiperbolizacji, wykorzystujące repertuar środków językowych, takich jak metafora, intertekstualność, polisemia, operacje na poziomie fonologicznym czy odniesienie do hyperdyskursu.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.