PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Anomalie hydrochemiczne piętra wodonośnego karbonu produktywnego
100%
Różkowski A.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2001
|
tom z. 248
187-195
PL
Obserwowana w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym strefowość hydrochemiczna jest zaburzona występowaniem geogenicznych i antropogenicznych anomalii. Anomalie naturalne są związane z rozwojem paleohydrogeologicznym górnośląskiego basenu sedymentacyjnego oraz jego zróżnicowaną budową geologiczną i warunkami hydrogeologicznymi. Antropogeniczne anomalie hydrochemiczne są wynikiem działalności górnictwa węglowego. Udrożnienie górotworu robotami górniczymi, sztucznie wytworzona więź hydrauliczna między poziomami wodonośnymi, a przede wszystkim głęboki i intensywny drenaż górniczy sprzyjają ich powstaniu.
EN
Hydrochemical zonation observed in the Upper Silesian Coal Basin is disturbed by natural and anthropogenic anomalies. Natural anomalies are connected with paleohydrogeological evolution of the Upper Silesian sedimentation basin and with it diversified geological structure and hydrogeological condition. Anthropogenic anomalies result from activity of coal mining. Increase of rock permeability caused by exploitation, artificial hydraulic connection between aquifers and before all deep and intensive drainage by mines favor their formation.
2
Content available Środowisko hydrogeologiczne utworów badenu zachodniej części zapadliska przedkarpackiego
100%
Różkowski A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2009
|
tom nr 436, z. 9/2
403-410
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań środowiska hydrogeologicznego utworów badenu występujących w zapadlisku przedkarpackim w SW części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Podsumowano wyniki badań w odniesieniu do budowy geologiczno-strukturalnej, właściwości hydrogeologicznych skał, układu pola hydrodynamicznego oraz środowiska hydrogeochemicznego badenu. Stwierdzono występowanie typowej dla basenów sedymentacyjnych strefowości hydrodynamicznej i hydrochemicznej. Pionowa strefowość hydrochemiczna zaznacza się wzrostem mineralizacji wód od 0,9 do 57 g/dm3 oraz zmianą typów chemicznych wód: HCO3-Cl-Na - Cl-Na - CI-Na-Ca. Zaobserwowano występowanie grawitacyjnego systemu przepływu w strukturach zrębowych oraz w głębokich rowach tektonicznych izolowanych systemów hydraulicznych wód synsedymentacyjnych. Geneza wód potwierdzona została wynikami badań izotopowych.
EN
Hydrogeological environment of the Badenian molasse formation in the south-western part of the Upper Silesian Coal Basin is described in this paper. Groundwater environment was analysed taking into account the geological structure of the sedimentary basin, hydraulic properties of rocks, development of hydrodynamic field and the results of hydrochemical, isotopic and dissolved gases investigations. Hydrodynamic and hydrochemical zonation is typical of sedimentary basins. Hydrochemical zonation of the study area is characterized by the increase of water mineralization with depth from 0.9 to 57 g/dm3, and the water chemical type change: HCO3-Cl-Na - Cl-Na - Cl-Na-Ca. Within the horst structures where thickness of the Badenian formation is reduced, a gravitational flow system takes place. In the tectonic grabens, at the depth below 500 m, buried synsedimentary waters were discovered.
3
Content available Solanki Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
100%
Różkowski A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2002
|
tom nr 404
191--213
PL
Górnośląskie Zagłębie Węglowe jest położone w zasięgu zapadliska górnośląskiego, ukształtowanego w ramach skonsolidowanego prekambryjskiego podłoża. Zapadlisko górnośląskie stanowi basen sedymentacyjny, w którym miąższość osadów dochodzi do kilkunastu kilometrów. Basen jest wielopiętrową hydrostrukturą, w której występują utwory wodonośne od kambru do czwartorzędu włącznie. W profilu hydrogeologicznym basenu zaznacza się wyraźna strefowość hydrodynamiczna i hydrochemiczna. Środowisko hydrogeochemiczne solanek występujących w utworach trzeciorzędu oraz młodszego i starszego paleozoiku zostało udokumentowane wynikami badań składu chemicznego, gazowego i izotopowego wód do głębokości 3000 m. Solanki, o mineralizacji dochodzącej do 372 g/dm3, występują w różnych środowiskach hydrogeologicznych. Posiadają jednak szereg wspólnych cech charakterystycznych dla solanek występujących w głębokich basenach sedymentacyjnych. Są wodami pogrzebanymi, przeobrażonymi na skutek diagenezy środowiska hydrogeologicznego, położonymi w zasięgu regionalnego grawitacyjnego systemu przepływu. Obserwuje się wyraźny trend wzrostu mineralizacji wód niezależnie od wieku skał. Wyniki badań izotopowych wskazują, że solanki charakteryzują się różną genezą Solanki występujące w ilastym kompleksie trzeciorzędowym są wodami synsedymentacyjnymi; solanki występujące w utworach karbonu, dewonu i kambru są różnowiekowymi wodami paleoinfiltracyjnymi oraz wodami mieszanymi. Naturalne solanki w zasięgu wpływu oddziaływania eksploatacji górniczej, w interwale głębokości do 650-1100 m, ulegają antropogenicznemu przeobrażeniu.
EN
The Upper Silesian Coal Basin (USCB), 7,500 sq km in area (including 5,500 sq km in Poland) lies in the Silesian Variscan intermontane depression. Within this sedimentary basin the thickness of sediments reaches about 11 km. The multiaquifer formations have been identified in the hydrogeological section of the Silesian depression. It is observed a distinct hydrodynamic and hydrochemical zoning in the USCB. Hydrogeological environment of brines occurring in the Tertiary, and Upper and Lower Palaeozoic formations has been documented by results of chemical, gaseous and isotopic investigations of groundwater until the depth of 3,000 m. These brines of TDS up to 372 g/dm3 occur in different hydrogeological environments. They have some hydrochemical features characteristic for brines occurring in deep sedimentary basins. They are burried groundwaters transformed in process of hydrogeological environment diagenesis. Brines occur in range of regional flow system. There is observed a general trend of groundwater mineralization increase with depth, regardless of the stragraphic sequence. This general trend is disturbed by phenomena of hydrochemical anomalies. According to isotopic investigations brines are of different origin. Brines occurring in clayey Tertiary complex are synsedimentary waters. Brines occurring in Carboniferous, Devonian and Cambrian formations are palaeoinfiltration groundwaters of different ages as well as mixed groundwaters. Natural brines occurring in the depth interval up to 650-1100 m are being transformed by mining activity.
4
Content available Środowisko hydrogeologiczne utworów podłoża karbonu produktywnego w zapadlisku górnośląskim
100%
Różkowski A.
Przegląd Geologiczny
|
2008
|
tom Vol. 56, nr 6
490-490
EN
The investigations carried out in the deep boreholes Goczałkowice IG-1 (3353.5 m) and Sosnowiec IG-1 (3442.6 m) in the Upper Silesian Foredeep allow to recognize the hydrogeological environment of the Paleozoic strata beneath the Productive Carboniferous. The results of investigations show that geological structure controls forming of hydrodynamic and hydrochemical conditions within the Upper Silesian Foredeep and it influences diversification of hydrogeological properties, water-bearing capacity and chemical composition of groundwater of the carbonate Lower Carboniferous-Devonian and siliciclastic Cambrian formations.
5
Content available remote Środowisko hydrogeologiczne wód geotermalnych w utworach karbonu produktywnego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
100%
Różkowski A.
Technika Poszukiwań Geologicznych
|
2001
|
tom R. 40, nr 5
51-62
PL
Celem określenia warunków występowania wód geotermalnych w utworach karbonu produktywnego w zapadlisku górnośląskim w artykule dokonano analizy: budowy geologicznej GZW, kształtowania się pola cieplnego w górotworze, formowania się strefowości hydrodynamicznej i hydrochemicznej oraz kształtowania się parametrów hydrogeologicznych warstw wodonośnych. Wykazano, iż środowisko hydrogeologiczne piętra wodonośnego karbonu produktywnego formuje się pod wpływem czynników geologicznych i eksploatacji górniczej prowadzonej w podziemnych kopalniach węgla kamiennego. Przeprowadzona analiza wykazała, iż wody geotermalne w utworach karbonu produktywnego występują w strefie utrudnionej wymiany wód i strefie stagnacji hydrodynamicznej, na głębokościach od ok. 700m ppt. na pozostałej jego części. Są to generalnie solanki, których mineralizacja wzrasta wraz z głębokością. Wyniki badań składu chemicznego, gazowego oraz izotopowego wód geotermalnych wskazują na długi czas przebywania wód w górotworze i na dobrą ich izolację. W strefie stagnacji są to wody paleoinfiltracyjne wieku permskiego, podrzędnie trzeciorzędowego. Jedynie w zasięgu obszarów aktywnej oraz głębokiej i długotrwałej eksploatacji górniczej wody geotermalne są w stropowym interwale swego występowania wodami mieszanymi infiltracyjno - reliktowymi. Obserwowany trend obniżania się wartości właściwości hydrogeologicznych skał z głębokością, w warunkach pełnej izolacji górotworu, powoduje, iż wodonośność piaskowców karbońskich jest niska i maleje z głębokością.
EN
For determination of geothermal waters occurrence conditions in the productive Carboniferous formation in the Upper Silesian basin there were analyzed: geological structure of the Upper Silesian Coal Basin (USCB), forming of geothermal field in rock mass, forming of hydrodynamic and hydrochemical zonation as well as hydrogeological parameters. There is shown in this paper that hydrogeological environment of the productive Carboniferous formation is being formed under influence of geogenic factors as well as mining exploitation. The analysis carried out shows that geothermal waters in the Carboniferous formation occur within the zone of the little active groundwater circulation and the zone characterized by very sluggisch groundwater flow. The depth of occurrence could be even 700 m below the surface in the north eastern part of the USCB and about 400 m in the southern part of it. These waters are mainly highly mineralized brines. Results of investigation of chemical and isotopic composition of discussed geothermal waters indicate generally a long time of water stay in rock mass. In the stagnancy zone there occur paleoinfiltrational waters of the Permian age and subordinately of the Tertiary age. In the areas of active and deep and long lasting mining exploitation geothermal waters within the upper interval of their occurrence are mixed infiltrational - relict waters. The observed tendency of diminishing values of hydrogeological properties of rocks with depth under conditions of rock mass isolation causes that the water-bearing capacity of Carboniferous sandstones is generally low and it is diminishing with depth.
6
Content available remote Specjalne mapy hydrogeologiczne Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
100%
Różkowski A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2002
|
tom nr 400
91-102
PL
Aby zilustrować środowisko zwykłych wód podziemnych regionu górnośląskiego, zostały wykonane specjalne mapy hydrogeologiczne. Mapy te, wykonane w latach sześćdziesiątych w skali 1:50 000 i 1:100 000, miały za zadanie przedstawienie warunków występowania pierwszego użytkowego poziomu wodonośnego i ogólne scharakteryzowanie jego wodonośności. Mapy hydrogeologiczne w skali 1:100 000, wykonane w latach dziewięćdziesiątych, kompleksowo charakteryzują środowisko zwykłych wód podziemnych wraz z jego zagrożeniami i zmianami pod wpływem działalności człowieka. Szczególną uwagę poświęca się problemom chemizmu i jakości wód w związku z postępującą degradacją środowiska wód podziemnych. Dąży się do graficznego ujęcia podstawowych problemów związanych z ochroną zbiorników wód podziemnych.
EN
The special hydrogeological maps were done on purpose to present the environment of the usable groundwater in the Upper Silesia region. The first maps done in the sixties in scales 1:50 000 and 1:100 000 presented hydrogeological conditions of the first usable aquifer and determined its water-bearing capacity. The last hydrogeological maps published in the ninties in scale 1:100 000 characterise the usable aquifer environment with its threat exerted by pollution sources and changes under influence of human activity. Particular interest was focused on water chemistry and quality in connection with progressing degradation of groundwater environment. The graphical presentation of the basic problems connected with aquifers protection was a tendency in preparing of these maps.
7
Content available remote Wpływ działalności górnictwa węglowego na kształtowanie się środowiska wodnego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w wieloleciu
63%
Różkowski A. , Różkowski K.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2011
|
tom nr 445 Hydrogeologia z. 12/2
583--592
PL
Górnictwo węgla kamiennego ma w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym kilkuwiekową tradycję, a jego działalność aktywnie przekształca środowisko wodne. Początkowo prowadzona na niewielką skalę odkrywkowa nadpoziomowa eksploatacja oraz płytka podpoziomowa eksploatacja (70–100 m p.p.t.) nie wpływały istotnie na reżim wód podziemnych w basenie węglowym. Intensywny rozwój górnictwa w latach 1901–1911 i związana z nim budowa 25 nowych kopalń, o głębokościach dochodzących do ok. 700 m, aktywnie przeobraziła naturalne środowisko wodne. Po II wojnie światowej nastąpił szczególnie aktywny rozwój górnictwa. Zbudowano 21 nowych kopalni, których głębokości wzrastały do 1200 m. Pod wpływem drenażu górniczego przekształcony został naturalny układ pola hydrodynamicznego i hydrochemicznego w basenie węglowym. Poeksploatacyjne deformacje górotworu i powierzchni terenu doprowadziły do zmian sieci hydrograficznej i formowania się zalewisk. Odprowadzane do rzek silnie zmineralizowane i często radoczynne wody kopalniane prowadziły do obniżenia jakości wód rzecznych i często do zaniku w nich życia biologicznego. Po 1989 roku rozpoczął się okres restrukturyzacji górnictwa węglowego i związana z nim częściowa likwidacja kopalń prowadząca do przekształcania antropogenicznie zmienionego środowiska hydrogeologicznego.
EN
The Upper Silesian Coal Basin (USCB) has diversified geological structure and hydrogeological conditions what influences variable inflows to the coal mines. Coal mining has been carried out at this area for several centuries and its activity strongly transforms the aquatic environment. Opencast exploitation conducted initially on a small scale did not influence considerably on groundwater regime. At the turn of the 18th and 19th century begun shallow, sublevel exploitation (70–100 m below the surface), which caused drainage of the roof strata of Carboniferous and its overburden. Intensive development of the mining industry in the years 1901–1911, and the related construction of 25 new mines at depths of up to about 700 m, significantly transformed the natural hydrologic environment. After the Second World War specially intensive development of coal mining took place. Built 21 new mines reach depth up to 1200 m. Under the influence of mine drainage natural hydrodynamic and hydrochemic fields within the coal basin are transformed. Post-exploitation deformations of rock mass and surface area lead to changes in the hydrographic network and the formation of inundated areas. Discharged into the rivers highly mineralized and often radioactive mine waters lead to drastic modification of water quality and their biologic life. After 1989 begins the period of restructuring of coal mining and associated partial closure of mines leading to transformation of anthropogenically influenced hydrogeological environment.
8
Content available Hydrogeological conditions of the Cracow sandstone series in Upper Silesian Coal Basin influenced by mining activity
63%
Różkowski A. , Różkowski K.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2010
|
tom nr 441 Hydrogeologia z. 10
131--137
EN
The Cracow Sandstone Series (CSS), consisting mainly of coarse-grained clastic rocks (>75%), form upper lithostratigraphic series of the coal-bearing Carboniferous formations in the Upper Silesian Coal Basin (USCB). CSS covers the area of 1,500 km2. Thicknes of a formation varies from tens to 1,140 m. Exploitation of coal deposits on industrial scale of production has started since the turn of the XVIII and XIX century. Intensity of water inflows to individual mines ranging from 4.3 to 52.8 m3/min, depends on morphological, geogenic and mining factors. Within the CSS hydrogeological complex typical for sedimentary basins hydrodynamic and hydrogeochemical vertical zoning occurs. Hydrochemical as well as isotope research revealed appearance of varied zones of infiltration, mixed waters and relict brines. Prevailing significance in hydrodynamic conditions forming within the CSS have hydrodynamic barriers: overlying isolating Miocene aquitard and increasing with depth diagenesis of the Carboniferous formation. The mining activity increases the rock permeability and causes the disturbance of the natural hydrodynamic field and hydrogeochemical conditions of the CSS.
9
Content available Geneza i chemizm składu gazowego wód podziemnych w bloku górnośląskim
63%
Różkowski A. , Zawadzka E.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2009
|
tom nr 436, z. 9/2
411-427
PL
W artykule rozpatrzona została geneza i skład chemiczny gazów rozpuszczonych w wodach podziemnych zapadliska górnośląskiego, położonego w SE części bloku górnośląskiego. W profilu geologicznym zapadliska górnośląskiego stwierdzono kilka poziomów potencjalnego generowania bituminów. Gazy rozpuszczone w wodach powstały w różnych epokach geologicznych, zarówno na skutek termogenicznych procesów uwęglenia, jak i na skutek mikrobialnych procesów redukcji dwutlenku węgla. Dla nasycenia wód metanem podstawowe znaczenie miały termogeniczne procesy uwęglenia substancji organicznej występującej w utworach karbonu produktywnego. W pracy przyjęto, że nośnikiem gazu są wody podziemne, co nie wyklucza migracji gazu wolnego. Nasycenie wód gazami ma charakter regionalny. Wody podziemne znajdują się w basenie sedymentacyjnym w więzi hydraulicznej, przy czym w układ krążenia włączony jest proces migracji gazu. Śledząc rozwój paleohydrogeologiczny zapadliska górnośląskiego można wnioskować, że działalność orogeniczna i wynikające z niej etapy infiltracyjnego rozwoju basenu doprowadzały nie tylko do wymiany wód, lecz również do zmian ich składu gazowego. W zapadlisku górnośląskim zaznacza się wyraźna strefowość gazowa wód, charakterystyczna dla basenów sedymentacyjnych. Są to strefy: azotowa, azotowo-metanowa, metanowa i metanowo-azotowa. Geneza i skład chemiczny gazów rozpuszczonych w wodach poszczególnych stref są wzajemnie odmienne, w zasięgu określonej strefy bywają zróżnicowane. Autorzy pracy skłonni są wiązać występowanie strefowości gazowej wód ze środowiskiem hydrogeochemicznym basenu sedymentacji oraz z położeniem wód w systemie przepływu.
EN
The origin and chemistry of gases dissolved in groundwater of a regional flow system in the Upper Silesian Variscan sedimentary basin are investigated in this paper. In the geological profile of the Upper Silesian sedimentary basin, a few potential sources of gas generation occur. Gases were generated in various geological periods as a result of thermogenic coalification as well as microbial reduction of carbon dioxide. Thermogenic processes of coalification of organic matter occurring in the productive Carboniferous deposits were of the prime importance in water saturation with methane. Water saturation with gases is of a regional character. Individual groundwaters in the sedimentary basin have a hydraulic connection. Migration of gases is included in the groundwater flow system. Taking into account the paleohydrogeological development of the Upper Silesian depression, it could be concluded that the infiltrational stages of the basin development resulted not only in waters exchange but also in a change in their gaseous composition. Within the Upper Silesian depression, a distinct gaseous zonation of waters can be observed, characteristic of sedimentary basins. There are the following zones: nitrogen, nitrogen-methane, methane and methane-nitrogen. The origin and chemical composition of gases dissolved in waters of the individual zones are different, but they may also be different within the range of a particular zone. The authors assumed that the gaseous zonation of waters may be related to their location in the groundwater flow system and is correlated with the hydrogeochemical zonation.
10
Skład chemiczny wód w utworach karbonu górnośląskiego w świetle obliczeń statystycznych
63%
Siwek P. , Różkowski A.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2003
|
tom z. 256
203-208
PL
W artykule scharakteryzowano skład chemiczny wód w utworach karbonu górnośląskiego na podstawie wyników przeprowadzonych obliczeń statystycznych. Obliczeniami objęto 2382 analiz chemicznych wód kopalnianych, podrzędnie opróbowanych z otworów wiertniczych. Wyniki analizy statystycznej potwierdziły i liczbowo udokumentowały trend wzrostu mineralizacji oraz zmiany składu jonowego wód z głębokością charakterystyczne dla basenów sedymentacyjnych.
EN
Groundwater chemistry of the Upper Carboniferous of the Upper Silesia Coal Basin is presented in the paper on the base of statistic calculations. 2382 results of mine water chemical analyses were taken into account, Some of waters were sampled from boreholes. Results of statistical analysis confirmed and numerically documented tendency of mineralization growth and changes of water ionic composition with growing depth of water sampling, characteristic for sedimentation basins.
11
Czynniki kształtujące ujemną anomalię hydrochemiczną w utworach karbonu produktywnego w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
63%
Różkowski A. , Siwek P.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2008
|
tom z. 285
249-257
PL
W zasięgu basenu węglowego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW) występuje normalna strefowość hydrochemiczna zaburzona lokalnie obecnością anomalii hydrochemicznych. W pracy przedstawiono charakterystykę i warunki formowania się ujemnej anomalii hydrochemicznej występującej w NE części GZW wywołanej czynnikami geogenicznymi i górniczymi.
EN
Within range of the USCB the normal hydrochemical zonation exists, locally disturbed by hydrochemical anomalies. In the paper characteristics and forming conditions of the negative hydrochemical anomaly occurring in the NE part of the USCB caused by geogenic and mining factors is presented.
12
Content available Wyniki badań hydrogeologicznych i objawów bitumiczności utworów paleozoicznych w otworze Goczałkowice IG 1(Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
63%
Różkowski A. , Chmura A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2015
|
tom nr 463
63--75
PL
Otwór Goczałkowice IG 1, o głębokości 3353,5 m, odwiercono w zachodniej części zapadliska przedkarpackiego w zasięgu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Celem wiercenia było rozpoznanie wgłębnej budowy geologicznej zapadliska przedkarpackiego i jego środowiska hydrogeologicznego oraz zweryfikowanie hipotez możliwości występowania złóż węglowodorów w utworach podłoża karbonu górnego.Przeprowadzone badania matrycy skalnej skał zbiornikowych utworów: karbonu dolnego, dewonu, kambru i prekambru wykazały ich niską porowatość otwartą (średnio 1,25%) i przepuszczalność (na ogół poniżej 0,1 mD; k = 10–7 × 10–9 m/s).Wody występujące w badanych utworach paleozoicznych są wysoko zmineralizowanymi solankami termalnymi typu chlorkowo-sodowo-wapniowego z podwyższonymi stężeniami jodków i bromków. Są to wody reliktowe, przeobrażone w wyniku diagenezy środowiska hydrogeologicznego. Bezpośrednie badania prowadzone w otworze nie wykazały obecności wolnego gazu ani ropy naftowej w skałach zbiornikowych.
EN
Goczałkowice IG 1 borehole of 3353.5 m in depth has been drilled in the western part of the Carpathian Foredeep in range of the Upper Silesian Coal Basin. The aim of this drilling has been recognition of deep structure of the Upper Silesian depression and its hydrogeological environment as well as verification of hypothesis about hydrocarbon deposits occurrence in rocks of the Upper Carbonife­rous basement.Carried on investigations of rock matrix of reservoir rocks of the Lower Carboniferous, Devonian, Cambrian and pre-Cambrian showed generally its low open porosity (medium 1.25%) and permeability (medium less than 0.1 mD).Waters occurring in examined Paleozoic deposits are highly mineralized thermal brines of Cl–Na–Ca hydrochemical type with high iodides and bromides content. They are relict waters altered as a result of hydrogeological environment diagenesis. Direct investigations carried on in the borehole did not demonstrated free gas and oil occurrence in reservoir rocks.
13
Wpływ nakładu na kształtowanie się mineralizacji wód kopalnianych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
63%
Różkowski A. , Siwek P.
Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
|
2005
|
tom z. 267
259-267
PL
Skład chemiczny i mineralizację wód kopalnianych w GZW kształtują czynniki geologiczne i antropogeniczne. Wśród czynników geogenicznych podstawowe znaczenie ma przepuszczalność utworów nadkładu karbonu produktywnego. Przeprowadzone badania hydrogeologiczne umożliwiły wydzielenie w zasięgu zagłębia siedmiu rejonów hydrochemicznych o zróżnicowanych warunkach hydrogeologicznych i górniczo-technicznych kształtujących chemizm wód kopalnianych.
EN
Chemical composition and mineralization of mine waters in the USCB are lormed by geologie and anthropogenic factors. Among geogenic factors permeability of the productive Carboniferous cover is of the basie importance. Hydrogeologic investigations carried out within the USCB made possible to separate seven hydrochemical regions of differentiated hydrogeologie and mine-technical conditions influencing mine waters chemical compositions.
14
Content available remote Cel, metody i wyniki monitoringu wód podziemnych w Polsce
51%
Kazimierski B. , Małecka D. , Różkowski A.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
1999
|
tom nr 388 Hydrogeologia
79-114
PL
W artykule podano krótki zarys organizacji i funkcjonowania monitoringu wód podziemnych w Polsce. Omówiono strukturę organizacyjną, cel i zakres badań prowadzonych w ogólnokrajowej sieć monitoringu wód podziemnych. Podano przykłady monitoringu regionalnego dla obszaru silnie zurbanizowanego i o dominacji wpływów przyrodniczych. Zarysowano kierunki i perspektywy rozwoju monitoringu podkreślając, że jednym z głównych zadań jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania sieci krajowej oraz monitoringu regionalnego. Stwierdzono pilną konieczność upowszechnienia informacji o działających na terenie kraju systemach monitoringowych wód podziemnych np. w postaci ogólnodostępnej bazy danych. Celowym jest aby sieć monitoringu o zasięgu krajowym prowadzona była przez jedną wyspecjalizowaną jednostkę badawczo-naukową.
EN
Brief description of groundwater monitoring system and the frames of its func6oning was given in the following paper. System of monitoring, aim and scope of works performed in nation-wide groundwater network was discussed. Models of regional monitoring for areas higly urbanised/populated and, on the other hand, for those of predominant natural-biased characteristics, were shown. There was also given the outline of trends and prospectivity of groundwater monitoring development. It was emphasized that assertion of uninterrupted performing of nation-wide network and regional monitoring is one of the main tasks. Necessity of prevalence of information concerning the groundwater monitoring systems operating in Poland, e.g. in the form of free accessible data base was assumed. It is essential for nation-wide monitoring system to be under the management and supervision of one, specialized research-scientific unit.
15
Content available Participation of quaternary aquifers in groundwater inflow to mines in the Upper Silesian Coal Basin (USCB)
51%
Różkowski K. , Różkowski A. , Sołtysiak M.
Archives of Mining Sciences
|
2015
|
tom Vol. 60, no. 1
419--437
EN
The Upper Silesian Coal Basin (USCB) is situated within Variscean depression in the southern Poland. Mining of the hard coal, ore and sand deposits in the USCB has a long-lasting tradition. Exploitation Has been carried out with both – open pit and mainly underground operations. The intensity of water inflows to mines depends on geogenic and technological factors. Among geogenic factors the main one is occurrence of thick water – bearing Quaternary sediments in the roof of Carboniferous ore deposits. Among technological factors the essential influence on the inflows to the mine workings have: time, depth and surface of exploitation, as well as drainage intensity.
PL
Górnośląskie Zagłębie Węglowe (GZW) jest niezależnym regionem hydrogeologicznym. W jego zasięgu wydziela się dwa subregiony hydrogeologiczne: północno-wschodni ( I) i południowo-zachodni (II), o odmiennych układach i warunkach hydrogeologicznych. Granicę między subregionami wyznacza zasięg występowania zwartej pokrywy ilastych, izolujących podłoże, utworów miocenu. W zasięgu subregionu I czwartorzędowe poziomy wodonośne znajdują się w więzi hydraulicznej z poziomami wodonośnymi karbonu lub triasu. W subregionie II więź hydrauliczna między karbońskimi i czwartorzędowymi poziomami wodonośnymi występuje tylko w zasięgu erozyjnych okien hydrogeologicznych w utworach miocenu. Na obszarze GZW obserwuje się wyraźne zróżnicowanie miąższości i wykształcenia litologicznego pokrywy utworów czwartorzędowych. Wspomniane utwory są reprezentowane przez piaszczysto-gliniaste osady, których miąższości wahają się w granicach od dziesiętnych metra do ponad 120 m. W zasięgu rejonów górniczych czwartorzędowe poziomy wodonośne są intensywnie drenowane przez wyrobiska górnicze kopalń głębinowych węgla i rud cynkowo-ołowiowych oraz odkrywkowych surowców okruchowych. Eksploatacja górnicza prowadzona jest na skalę przemysłową przez okres ponad dwustu lat. Zawodnienie kopalń jest zróżnicowane i uzależnione od czynników geogenicznych oraz górniczo-technicznych prowadzonej eksploatacji. Przeprowadzone badania wykazały, iż w zawodnieniu kopalń głębinowych podstawowe znaczenie posiada infiltracja wód z czwartorzędowego nadkładu w przepuszczalne podłoże. Aktywność procesu przesączania się wód w podłoże jest uwarunkowana przepuszczalnością, miąższością i wodonośnością utworów czwartorzędowych, udrożnieniem skał serii złożowej długotrwałą eksploatacją oraz odwadnianiem skał aktywnym drenażem górniczym. Utwory czwartorzędowe w obrębie GZW podlegają drenażowi nie tylko w wyniku pośredniego wpływu górnictwa węgla kamiennego, czy rud cynku i ołowiu, ale także są bezpośrednim obiektem eksploatacji, podlegając koniecznemu odwodnieniu. Nagromadzenia bilansowe piasków podsadzkowych udokumentowano, bądź tylko wstępnie rozpoznano dla potrzeb górnictwa węgla kamiennego, wskazując jako najzasobniejsze rejony kopalnych i współczesnych dolin rzecznych Białej i Czarnej Przemszy. Fragmenty dolin i kotlin wypełnionych plejstoceńskimi osadami klastycznymi o wysokiej przewodności objęto granicami Głównych Zbiorników Wód Podziemnych: GZWP nr 453 Biskupi Bór, GZWP nr 455 Dąbrowa Górnicza.
16
Content available Kształtowanie się chemizmu zwykłych wód podziemnych w regionie górnośląskim w warunkach aktywnej antropopresji
51%
Różkowski A. , Pacholewski A. , Witkowski A.
Przegląd Geologiczny
|
2005
|
tom Vol. 53, nr 9
742-752
EN
The Upper Silesia urban-industrial region is one of the most industrialized areas in Europe, due to a concentration of mineral deposits, including hard coal, zinc and lead ores and other raw materials. Ground-water is pumped by wells and discharged by mines. Potable groundwater in this area occurs within the Neogene, Cretaceous, Triassic (over 60% of the groundwater resources) and Carboniferous formations. Within these formations, 16 major aquifers fit the quantitative and qualitative criteria proposed by Kleczkowski (1990) and extend over the total area of about 3257 km 2). Within the Pleistocene formation, nine major aquifers of porous character have been identified. They are situated in the areas of buried valleys and modern river valleys. The TDS content ranges from 47 to 1374 mg/L. More than 80% of samples represent quality classes II and III in the four-class scale of water quality, because of urban and industrial impacts. Within the Triassic carbonate forma-tion, five major aquifers have been identified in fractured–karstic–porous dolomites and limestones. This water-bearing complex is overlain partly by impermeable Keuper clays and by permeable Holocene and Pleistocene sediments. The TDS values vary from 103 to 1519 mg/L. Generally groundwater in the Triassic aquifers is of a better quality (classes I and II). Poor quality water (classes III and IV) occurs only within Zn–Pb ore mining areas and in the areas impacted by urban agglomerations. The groundwater occurring in Carboniferous sandstones is generally of poor quality due to mining impact. Therefore, no major aquifers have been distinguished in the Carboniferous strata.
17
Content available Czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
51%
Różkowski A. , Różkowski K. , Sołtysiak M.
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
|
2013
|
tom nr 456 Hydrogeologia z. 14/2
513--517
PL
W pracy zostały rozpatrzone czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W rozważaniach uwzględniono wpływ zarówno czynników naturalnych, jak i działalności człowieka na środowisko wodne.
EN
The authors determined factors influencing the hydrogeological environment of the Quaternary aquifer in the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The discussion includes both the impact of geological factors and human activity.
18
Content available What Polish mining owes to Polish hydrogeology?
38%
Kowalczyk A. , Witkowski A. , Różkowski A. , Szczepański A. , Rogoż M. , Przybyłek J. , Staśko S.
Przegląd Geologiczny
|
2010
|
tom Vol. 58, nr 9/1
774-786
EN
Poland is endowed with the wealth of mineral resources, especially resources of coal and lignite, metal ores and mineral rawmaterials for chemical industry. Exploitation of these resources as a rule leads to inflow of water to mine workings and thus to various technical problems which have to be solved. Such problems arise at all the stages of management of mineral deposits, from reconnaissance and prospecting and exploration to preparing of a deposit for exploitation and exploitation and closing of mines. The water can have significant negative influence on prospecting and exploration and preparation of deposits to exploitation and creates a risk for mining operations and miners.Water inflow also results in environmental changes and increases extraction costs. The arising problems are technical and economic in character and the key for their solution is hydrogeology or, more precisely speaking, one of its more specialized branches - that is mining hydrogeology. The aim of this paper is to show the role and significance of hydrogeological works in management of mineral resources. A special attention is paid to the major achievements of Polish hydrology, which contributed to the developments in mining in our country and the world. Moreover, significance of contribution of hydrogeology at all the stages of mineral resources management, from reconnaissance and prospecting to exploitation of mineral deposits and closing of mines, is discussed. The presentation is of the review type and comprises examples of contributions of hydrogeology to exploration and documentation of individual mineral deposits, including assessments of mine water inflow and risks, environmental impact of mining operations and water management issues. It is worth to note that achievements of the mining hydrogeology from the last twenty years were mainly connected with working out methods for forecasting and assessments of environmental impact of closing the mines. In short, it may be stated that the actual contribution of Polish hydrogeology to the developments of mining sector is well shown by the presented examples concerning practically all the major mineral resources and the whole process of their management.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.