Praca dotyczy badań wpływu rodzaju diaminy podwajającej cząsteczką barwnika szeregu dwu- i czterofunkcyjnych czerwieni reaktywnych, pochodnych kwasu 1-amino-8-hydroksynaftaleno-3,6-disulfonowego (kwas H), na ich właściwości fizyko-chemiczne oraz aplikacyjno-użytkowe.
EN
Dissertation concerns researches on influences of diamine doubled the dye molecule of several di- and tetrafunctional reactive red dyes based on 1-amine-8-hydroxynephthalene-3,6-disulphonic acid (H acid) on their physic-chemistry and application characteristic. The investigations showed that substantivity of the dyes resulted from structure of whole dye molecule has significant influences on the degree of dye exhaustion and the fixation yield. The presence in the dye molecule four reactive groups increases the fixation ratio. The presence of the reactive groups differed from reactivity widens range of optimal temperatures and pH of the dyebath.
The development of textile finishing techniques and technologies outside of reports in world-wide publications is also very visible at subsequent fairs. At international fairs, such as ITMA, ATMA and FESPA, machine, equipment and dye manufacturers present new techniques and technologies. The development of chemical fibre processing nowadays goes mainly towards the “ecological optimisation” of technological processes as well as theeconomics of processes. In this article, the main development directions of the chemicaltreatment of textiles in the field of the pre-treatment, bleaching, dyeing, printing and finishing of textile products are discussed.
PL
Rozwój technik i technologii wykańczalniczych we włókiennictwie poza doniesieniami w publikacjach o światowym zasięgu również bardzo widoczny jest na targach takich jak np. ITMA czy ATMA. Producenci maszyn i urządzeń oraz barwników prezentują nowe techniki i technologie. Rozwój chemicznej obróbki włókien w obecnych czasach idzie głównie w kierunku „ekologicznej optymalizacji” procesów technologicznych i ekonomii. W artykule przedstawiono główne kierunki rozwoju technologii chemicznych w zakresie obróbki wstępnej włókien, bielenia, barwienia, drukowania oraz wykańczania wyrobów włókienniczych.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Raw flax fibres consist of over 70% cellulose, over 20% hemicelluloses, pectins and lignins, 2.5% wax and fat, and 3% proteins. Non-cellulosic substances constitute a glue connecting elementary fibres. Because of the huge content of hydrophobic substances, raw flax fibres are difficult to wet by water. There is a necessity of removing hydrophobic substances from fibres before further chemical treatments. Classical bleaching of flax woven fabric is a long-running process that includes four stages, each starting from the scouring process in an alkaline bath. In order to obtain full whiteness, there is a necessity of carrying out four full stages of scouring and bleaching. The results of changes in a selected heavy metal content in flax fibres after a particular bleaching stage and dyeing process were shown. The content of heavy metals in flax fibres was determined using the qualitative (ICP-MS) and semi-qualitative (LA-ICP-ToF-MS) methods. Also changes in the content of extractable elements to artificial acid sweat was determined. The content of selected metals in flax fibres fell with a decrease in non-cellulosic polysaccharide content in the fibres. The important influence of dye fixation on the extractable copper content was also shown.
PL
Surowe techniczne włókna lnu składają się w ponad 70% z celulozy, ponad 20% z hemicelulozy, pektyn i ligniny oraz 2,5% z wosków i tłuszczy i 3% z substancji białkowych. Substancje niecelulozowe stanowią spoiwo sklejające ze sobą poszczególne włókienka elementarne. Z uwagi na dużą zawartość substancji hydrofobowych surowe włókna lnu trudno zwilżają się wodą, dlatego przed bieleniem i dalszą obróbką (barwienie, drukowanie) konieczne jest usunięcie z włókna składników hydrofobowych. Klasyczne bielenie tkanin lnianych jest procesem długotrwałym i obejmuje cztery cykle, z których każdy rozpoczyna się od procesu obgotowania w alkalicznej kąpieli. Do uzyskania pełnej bieli tkanin lnianych wymagane są cztery cykle obgotowania i bielenia. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych metali ciężkich we włóknach lnu po kolejnych etapach klasycznego bielenia oraz barwienia. Zawartość metali ciężkich we włóknach lnu określono z zastosowaniem metod ilościowych (ICP-MS) oraz półilościowych (LA-ICP-MS). Oznaczono również zawartość metali ciężkich ekstrahowanych do sztucznego potu. Stwierdzono, że zawartość wybranych metali ciężkich we włóknach lnu obniża się wraz z kolejno postępującymi etapami procesu klasycznego bielenia lnu. Zaobserwowano również istotny wpływ procesu kationoczynnego utrwalania wybarwień na obniżenie zawartości miedzi w ekstraktach.
W artykule przedstawiono pomiar różnicy barwy wyrobów włókienniczych jako wyznacznika zmian zawartości srebra w tkaninach wykończonych antybakteryjnie po procesie wielokrotnego prania. Wzorcową zawartość srebra na i we włóknie oznaczono metodą ilościową za pomocą spektrometru masowego z plazmą indukcyjnie wzbudzoną z analizatorem czasu przelotu. Wyniki uzyskane za pomocą tej techniki skorelowano z wynikami różnicy barwy uzyskanymi przy pomocy spektrometrii odbiciowej.
EN
The paper presents the application of the methodology for measuring the difference of colour as an indicator of changes in the contents of silver in an antibacterial finished fabrics after repeated washings process. The content of silver in/on the fiber has been determined quantitative method, using a mass spectrometer with inductively coupled plasma time of flight analyzer. The results obtained with this technique have been correlated with the results of the colour difference obtained using reflectance spectrophotometry.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.